Morgunblaðið - 02.12.1975, Blaðsíða 15

Morgunblaðið - 02.12.1975, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 1975 15 verja það fyrir umbjóðendum sínum, vestfirzkum kjósendum að greiða atkv. með þessu samkomu- lagi hér á Alþ. Því er nú til að svara af minni hálfu, að ég lít á það sem grundvallaratriði, að þingmenn séu bundnir við sann- færingu sína I hverju máli og hana eina og hafi kjark til að taka afstöðu eftir þvl. Við Vestfirðingar, hvorki ég né hv. 5. þm. Vestf. Karvel Pálmason erum auðvitað ánægðir með, að Vestur-Þjóðverjar skuli fá samningsbundinn veiðirétt innan 50 mílna fyrir norðanverðum Vestfjörðum, enda þótt aðeins sé um 6 mánaða tímabil að ræða, og að þeir skuli ekki vera útilokaðir frá veiðum út að hinum nýju fisk- veiðimörkum fyrir Vestfjörðum. Þrátt fyrir þetta, þá verð ég að segja það að ég tel, að þessi sam- komulagsdrög hafi meiri kosti heldur en galla. En við hinir sömu vorum heldur ekkert ánægðir með brezku samningana I nóv. 1973, þar sem Bretum voru veittar veiðiheimildir innan við 50 sjó- mílna mörkin inn á bátaslóð úti fyrir Vestfjörðum I 10 mánuði á ári. En hv. 5. þm. Vestf. lét sig hafa það að greiða atkv. með þeim samningum hér á Alþ. Það er svo aftur sérstakt athugunarefni, hvort Bretar hafi veitt meira á Vestfjarðarmiðum samkv. slnum samningi I 10 mánuði á ári eða hvort þar verði um að ræða meiri veiðar af hálfu Vestur-Þjóðverja samkv. þessu samkomulagi, ef það kemur til framkvæmda I 6 mánuði. Svo mikið er vlst, að ekki verða Þjóðverjar þarna lengi að veiðum án þess að verða varir við þorsk og hámarksafli af þorski er þó ekki meiri en 5 þús. tonn, þá er litið svo á , að þeir hafi fyllt sinn veiðikvóta. En ég vek athygli á því, að það hefur mikil breyting á orðið I þessum efnum síðan I við- ræðum við Þjóðverja á fyrra ári. Þá voru kröfur Vestur-Þjóðverja þær að fá veiðar fyrir bæði ísfisk- togara og frystitogara upp að 24—36 sjómllum, úti fyrir Vest- fjörðum allt árið samkv. svo- kallaðri brotinni línu. Nú er gert ráð fyrir því að allt svæðið fyrir Vestfjörðum innan 50 sjómílna verði alveg lokað fyrir veiðum Þjóðverja I 6 mánuði á ári frá 1. des. til 31. maí eða yfir alla vetrar- vertíðina. Togarar Þjóðverja Oddur Olafsson, þingmaður Reyknesinga ufsa og karfa. Það er mín skoðun að takmarkaðar veiðar, bæði að afla og tlma, 40 fsfisktogara, að helmingi i gömlum aldursflokki, trufli lítt veiðar íslendinga. Þessi samningur kann að verða aðeins 5 mánaða gamall vegna frestunar- ákvæðis, ef tollfríðindi á útfluttar sjávarafurðir á Evrópumarkað koma ekki til framkvæmda. En þó hann endist út 2ja ára samn- ingstímann kannhannað skapa atvinnuöryggi og betri afkomu, a.m.k. I sumum byggðarlögum hérlendis, og liggja til þess tvenn- ar ástæður. I fyrsta lagi skapar hann suðvesturlandinu, þaðan sem ufsa- og karfaveiðar eru eink- upi sóttar, markaðsöryggi og, hærra verð á ufsa og karfa. I öðru lagi mun hann tryggja afkomu rækjuvinnslunnar, sem er veru- legt atvinnuspursmál víða á Norð- ur- og Vesturlandi. Þetta eru stór atriði, ef samningurinn stendur meir en 5 mánuði, sem ég er eng- an veginn viss um. SVARTA SKÝRSLAN Eðlilegt er að mönnum verði margrætt um svokallaða „svarta skýrslu“ Hafrannsóknastofnunar. verði algerlega útilokaðir frá þýðingarmiklum veiðisvæðum svo sem Vfkurálnum sem er ákaf- lega þýðingarmikið veiðisvæði fyrir bátaflota Vestfirðinga á vetrarvertíð. Það er alkunna, að vestfirzkir bátar hafa oft orðið þar fyrir ágangi erlendra togara og gífurlegt veiðarfæratjón af hlotizt. Um slikt á ekki að verða að ræða framar að þvf er vestur- þýzka togara varðar, ef þessi samningsdrög verða sam- þykkt. 50 MlLUR ALFRIÐAÐAR NÆSTU 6 MANUÐI Ég tók eftir því hér I umr. I gærkvöldi, þegar hv. 3. þm. Reykjv. Vilborg Harðardóttir, tók til máls, að m.a. eitt af því sem hún hafði til málanna að leggja I sambandi við þessi breyttu viðhorf með Vfkurálinn var að hún taldi, að ástæðan fyrir því, að Vfkurállinn væri nú alfriðaður fyrir veiðum þýzkra togara væri sennilega sú, að hann væri f hávestur frá sumarbústað hæstv. sjútvrh., Matthíasar Bjarnasonar, fyrir vestan. Ef þetta mál land- helgismálið væri nú ekki flóknara en svo að afstaða sumarhúsa ein- stakra ráðh. gagnvart fiskimiðum gæti ráðið þar úrslitum, þá væri nú ekki um mikinn vanda að ræða Ég nefni þetta vegna þess að svona hluti eiga þingmenn ekki að koma fram með hér á Alþ. f slíkum umr. sem þessum. Þá vil ég benda á það að ef þetta samkomulag tslendinga og Vest- ur-Þjóðverja tekur gildi um næstu mánaðamót, þá verða 50 sjómílur fyrir Vestfjörðum alfrið- aðar fyrir veiðum vestur-þýzkra togara næstu 6 mánuði. Fari svo að bókun 6 við samning íslands og Efnahagsbandalags Evrópu komi ekki til framkvæmda inna 5 mán- aða, þá freistast þessi fiskveiði- samningur við Vestur-Þjóðverja og þeir verða að fara með togara sína út fyrir 200 mílna mörkin á meðan svo stendur. Þetta kom fram í ákveðinni yfirlýsingu hæstv. utanrrh., er hann svaraði fsp. hv. 2. þm. Vestf. Steingríms Hermannssonar hér í gær, og hefur verið skýrt þannig. Takist ekki þetta samkomulag við Efna- hagsbandalagið, þá er'það ljóst, að samningur þessi við Vestur- Samkvæmt henni er það fyrst og fremst þorskurinn, sem er í bráðri hrunhættu. Og það er ein- mitt mergurinn málsins að þing og þjóð geri sér grein fyrir þvf, hvern veg bezt verður tryggð viðkoma þorskstofnins og þeirrar útgerðar og fiskiðnaðar, sem á honum byggir. Þar á hefur þessi samningur ekki stór áhrif, nema þá til hins betra, að því er varðar friðun hrygningar- og uppeldis- svæða, sem Þjóðverjar undirgang- ast að virða, auk þess að víkja frysti- og verksmiðjutogurum út fyrir 200 mílna mörkin. Slík friðunarákvæði tel ég mjög mikils virði í þeirri óhjákvæmilegu við- leitni okkar, að þorskurinn fái möguleika á að ná á ný eðlilegri stofnstærð, þ.e. að hrygning og sfðan vöxtur ungfisks megi fram ganga með eðlilegum hætti. BLEKKING VIÐ HÖFÐ Sú blekking er viðhöfð í rök- ræðum um þetta mál, að hér sé um tvo afmarkaða valkosti að ræða: veiðar útlendinga eða alls engar veiðar þeirra. Þessi blekk- ing stangast á við reynslu okkar f fyrri útfærslum og staðreyndir máls í dag, sem við augum allra blasa. Veiðar f óleyfi verða ekki fyrirbyggðar með orðum einum, en takmarka má þær með hygg- indum, eins og nú er að stefnt. Þegar þessi samningur rennur út, endist hann út samningstíma bilið, þá eru allar ástæður til að ætla, að fiskveiðilögsaga okkar hafi fengið alþjóðlega viðurkenn- ingu við lyktir hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, sem og, að ekki verði um frekari veiðar út- lendinga að ræða á Islandsmiðum. Ég greiði því með góðri samvizku þessum samningi atkvæði mitt — og lít svo á, að hann sé stórt spor í þá átt að friða 200 sjómílna fisk- veiðilandhelgi okkar. Þjóðverja verður aðeins í 5 mánuði og Vestur-Þjóðverjar fara ekki framar til veiða innan 50 sjómílna og ekki heldur innan hinna nýju 200 mílna marka. HEILDARLAUSN MALSINS. Afstaða mín í þessu máli byggist fyrst og fremst á þvf sem að framtíðinni snýr og heildar- lausn málsins, þ.e. landhelgis- málsins, þeirri stundu, þegar Is- lendingar geta einir hagnýtt 200 mílna lögsögu hér við land. Þetta er liður í okkar sjálfstæðis- baráttu. Barátta okkar Islendinga fyrir útfærslu fiskveiðilögsög- unnar er ekki að hefjast nú. Hún hófst með setningu landgrunns- Iaganna 1948 og hefur staðið hátt á þriðja áratug. Útfærslan í 200 sjómflur er fjórði og lokaáfanginn í þessari baráttu. Það hefur áður þurft að semja og ég lít á þann samning, sem nú stendur til að gera við Vestur-Þjóðverja, sem áfanga að lokamarkinu. Hann gildir aðeins f tvö ár og ekkert hefur komið fram, er gefi tilefni til þess að ætla að til framlenging- ar hans komi. Þá eru einnig líkur á því að þegar þar að kemur, verði störf- um hafréttarráðstefnunnar lokið. Hafréttarráðstefna Sameinuðu þjóðanna er það sem við Islend- ingar lítum eðlilega til með loka- sigur í landhelgismálum okkar í huga. Það er álit margra, sem um þessi mál hafa fjallað að samningar við Vestur-Þjóðverja nú og sömuleiðis Norðmenn Belgiumenn og Færeyinga verði til þess fremur að bæta aðstöðu okkar á hafréttarráðstefnunni og draga úr líkum fyrir þvf að komið verði á fót gerðar.dómsfyrirkomu- lagi, sem yrði okkur ekki hag- stætt. Um samninga við Breta gegnir að mínu áliti allt öðru máli. Þeir hafa nú enn einu sinni sýnt ofbeldishneigð í þessu lífs- hagsmunamáli okkar Islendinga. Ég treysti ríkisstj. til að taka á þessum nýju viðhorfum vegna of- beldis Breta á þann veg, að til farsælar verði. ALÞJÖÐLEGAR HAFRÉTTARREGLUR Herra forseti. Þess er að vænta að þjóðir heims eigi eftir að koma sér niður á alþjóðlegar reglur á sviði hafréttarmála hið allra fyrsta, þar sem strandríki hafi umráðarétt yfir 200 mílna lög- sögu. En skynsamleg nýting fiski- miðanna er ekki einungis mál við- komandi strandríkis Það er í raun og veru mál alls mannkyns. Sjór- inn er sú matarkista sem mann- kynið getur ekki verið án og það eru því almannahagsmunir í vfðasta skilningi þess orðs, sem hér verður að taka tillit til. Að svo mæltu tek ég fram, að ég mun greiða atkv. með þessari þáltill. alltaf eitthvaÖ á PRJÓNUNUM Hjá okkur er yfirleitt eitthvað á prjóhunum. Nú höfum við opnað „seinni hluta” nýju búðarinnar í Hafnarstræti 1 7 þ.e. innaf hljómplötuverzlunni er nú komið fatadeild þar sem við munum kappkosta að hafa sem þægilegastan klassiskan fatnað á boðstólum svo sem, gallabuxunum frá Levi’s Inega og USA skyrtur, boli, blússur og peysur, allt heimsþekkt gæðavara. Gerið svo vel að líta inn, Hafnarstræti 17 er í alfaraleið. — Hjá okkur er yfirleitt eitthvað á prjónunum. /^^^J|isími 13303 Hafiiarstræti 17

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.