Morgunblaðið - 18.09.1976, Qupperneq 10

Rabbað við
Bjarna Hákonar-
son bónda í Haga
á Barðaströnd
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. SEPTEMBER 1976
„Rokkurinn
er orðinn
gamaU, það
er ég líka”
ÞÆR eru ekki orðnar
margar konurnar á landinu,
sem enn þann dag i dag
vinna alla ull sjálfar sem
þær prjóna síðan úr. Eina
þeirra hittum við í Litlu-
Hlíð á Barðaströnd hún
heitir Guðrún Finnboga-
dóttir og er 84 ára gömul.
Hún nær sér í ullar lagðana
sjálf, kembir, spinnur og
gerir það sem nauðsynlegt
er fyrir ullina áður en hún
prjónar úr henni aðskiljan-
legustu hluti. Sokkar og
vettlingar á yngri sem eldri
sendir hún síðan viðs vegar
út á land þvi afkomendurnir
eru orðnir margir ' og
dreifðir um landið.
— Hvað heldurðu að þú
sért að setja mynd af gamala-
menni ein$ og mér í blöðin.
Það er tóm vitleysa, segír
Guðrún en heldur áfram
vinnu sinni. Tekur ullarlagð
undan rúmi og byrjar að
nostra við hann. — Þegar ég
var yngri voru krakkarnir
látnir skilja tog frá þeli á
kvöldvökunum, nú geri ég
þetta bara sjálf. Þar sem ég
ólst upp voru oft fjórar konur
við að spinna í baðstofunni á
kvöldvökunum.
Rokkurinn á gólfinu við
gluggann vekurathygli okkar
og Guðrún byrjar að spinna.
— Þessi rokkur kom hingað
1916. Hann smíðaði Albert
rokkasmiður á Bíldudal.
Maðurinn var annars
kallaður rokkadraujari, voða-
leg vitleya að kalla manninn
þetta, en þetta var víst úr
dönsku eins og svo margt
annað, segir Guðrún. Hún
heldur áfram að spinna, en
reimin eða þráðurinn, sem
knýr rokkhjólið áfram,
slitnar. — Já, þræðirnir eru
orðnir slitnir, það er ég líka,
segir Guðrún.
Allt milli
himins
og jarðar
SVEINN Þórðarson bóndi i Innri-
Múla á Barðaströnd hefur i rúm 10
ár rekið verzlun á staðnum og er
þar hægt að fá allt milli himins og
jarðar — Þetta hefur gengið ágæt-
lega og ég hef gaman af þessu,
sagði Sveinn í viðtali við Morgun-
blaðið á dögunum — Ég er þó
ekki að þessu til að græða, langt frá
þvi Ég hef gaman af þessu og auk
þess er fólk allt of háð kaupfélögun-
um
— Það versta við þennan
verzlunarrekstur er þó að ég má
ekki hafa þá álagningu sem ég vil á
vörunum, Ég verð að hafa 20%
lágmarksálagningu og þó ég hafi
ekkert að gera við svo mikla
álagningu þá umreiknar skattstjór-
inn alla mína reikninga yfir á lág-
marksálagingu og sendir mér siðan
bakreikninga Ég sel yfirleitt allar
vörur eins ódýrt og ég mögulega
get og kæri mig ekkert um að vera
kallaður kaupmaður eða græða
peninga af þeim sem verzla við
mig, sagði Sveinn.
„Engar ýkjur að segja að hann hafi
blásið hér af vestan í heil tvö ár”
GELDNEYTADRASL
AÐ AUKI
Það er þó fyrst og fremst landbúrt-
aðurinn, sem þeir stunda bændurnir
á Barðaströndinni og í rabbi okkar
um þá hlið atvinnumálanna sagði
Bjarni að menn hefðu almennt verið
farnir að tala um að hætta búskap
þegar gerði fjóra góða þurrkdaga
eftir höfuðdag
Þessir fjórir dagar björguðu miklu
fyrir okkur og sérstaklega fyrir þá
sem ekki hafa votheysgryfjur, segir
Bjarni —Hér á Barðaströnd eru
Framhald á bls. 18
Heimilisfólkið í Haga á
Barðaströnd, • sem var
heima við þegar Morgun-
blaðsmenn bar að garði; frá
vinstri Kristín Bjarnadóttir,
Björg ekkja Hákonar
Kristóferssonar, Björg
yngri Bjarnadóttir, Kristin
eiginkona Bjarna, Gunnar
Bjarnason, Haraldur
Bjarnason og Bjarni Há-
konarson í Haga Fremst á
myndinni er fyrsta afabarn-
ið, Edda Kristín. Þrjú börn
Bjarna og Kristínar voru
ekki heima við.
fennti, fraus eða bleytti í vor kom-
ust menn hér ekki í fjall til eggja
vegna klaka og er það mjög óvenju-
legt Að vísu var vorið allgott hér að
öðru leyti og þá fiskaðist vel hér á
firðinum, bæði grásleppa og á hand-
færi Þvi er ekki að neita að grá-
sleppuveiðarnar hafa tekið tíma frá
búskapnum á vorin, en hins vegar
minnka búin ekki hér Þvert á móti
nota menn þann fljóttekna pening
sem fæst i sleppunni til að byggja
upp og bæta bú sin. í vor voru
gerðir út 1 5—20 bátar á grásleppu-
veiðarnar og þeim er alltaf að fjölga
Við erum i rauninni orðnir skit-
hræddir hérna um að grásleppan
verði eyðilögð fyrir okkur Stóru-
bátarnir eru farnir að sækja á miðin
hérna, sem við viljum hafa fyrir
okkur og þessir bátar eru með
hundruð neta og stunda hreinlega
rányrkju
— Það eru um 10 ár liðin siðan
farið var að stunda grásleppuveið-
arnar héðan og þeim fjölgar með
hverju árinu, sem gera út á þessar
veiðar Handfæraveiðarnar verða
einnig stöðugt meira sóttar og það
er athyglisvert í sambandi við þær
að fyrir svona 20 árum var aðeins
hálftímastim á góð mið, en nú þurf-
um v.ð, t d héðan frá Haga, að
KLEIFABÚINN. Á leið sinni
til Patreksfjarðar þurfa
Barðstrendingar að fara yfir
Kleifaheiði og fara þá fram-
hjá þessari myndarlegu
vörðu, sem vegagerðar-
menn reistu.
siglaí þrjá tima framhjá þessari
myndarlegu vörðu, sem vegagerðar-
menn reistu
Texti og myndir:
Ágúst I. Jónsson
búskap með föður sinum. bænda
höfðmgjanum og alþmgismanmnum
Hákoni Kristóferssyni, árið 1955,
en Hákon lézt árið 1967, þá níræð
ur að aldri Hagi er kirkjustaður og
þar var sýslumannssetur til forna
Siðastur var þar sýslumaður skáldið
Jón Thoroddsen
FENNTI, FRAUS
EÐA BLEYTTI
En við erum ekki komin á Haga til
að fræðast um liðna tíma heldur til
að ræða umbúskaparháttu á Barða
strönd almennt og gefum Bjarna
Hákonarsyni aftur orðið
— Það eru engar ýkjur að segja
að hann hafi blásið hér af vestan í
heil tvö ár og þetta er alversta áttin
fyrir okkur hérna á Ströndinni Það
eru ekki bara sumrin sem eru slæm
Síðasti vetur var sá leiðinglegasti
sem ég man eftir Stöðugir um-
hleypmgar og það var ýmist að
Birkimelur á Barðaströnd. Þar er nú verið að byggja leiguíbúðir á vegum hreppsins, skóla
og dýralæknisbústað og í vetur á að bora þar eftir batni. Lengst til vinstri á myndinni er
félagsheimilið á Birkimel.
— ÞETTA sumar hefur verið með
afbrigðum slæmt fyrir bændur hér
á Barðaströndinni, var eitt af þvi
fyrsta sem Bjarni bóndi Hákonar-
son á Haga á Barðaströnd sagði
við fréttamann Morgunblaðsins er
við börðum upp á hjá honum á
dögunum. — Ég vona að bændur
gleymi þessu óþurrkasumri sem
allra fyrst. Það þýðir ekkert að
vera að hugsa um þá martröð sem
þetta sumar hefur verið, en ef við
bændur fáum aftur slíkt óþurrka-
sumar riæsta ár þá þýðir ekkert
fyrir okkur að halda þessu
búskaparbasli okkar áfram.
Hagi cr eitt myndarlegasta býlið á
Barðaströnd, tún eru þar mikil og
ræktuðum hekturum fer fjölgandi
með hverju árinu Útræði hefur í
háa herrans tíð verið stundað frá
Haga og bæði til sjós og lands
býður jörðin upp á margvisleg
hlunnmdi
Bjarni Hákonarson byrjaði félags-