Morgunblaðið - 16.12.1976, Síða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. DESEMBER 1976
7
Samneyzla/
skattheimta.
A8 þvi er vikiS i leiðara
Timans i gær, a8 sam-
neyzla hér á landi (þ.e.
heildarútgjöld ríkis og
sveitarfélaga) sé i raun
minni en á hinum NorSur-
löndunum. Þetta má til
sanns vegar færa. En I
samanburSi á samneyzlu
einstakra landa þarf að
taka mið af viSblasandi
staðreyndum og mismun-
andi aðstæðum, ef hann á
að vera raunhæfur.
í fyrsta lagi er þess að
geta að samneyzla mun
hvergi hærra hlutfall af
þjóðarf ramleiðslu en á
Norðurlöndum. Og þar
sem samneyzlan er I raun
sama fyrirbrigðið og
skattheimtan, er það hlut-
fall af tekjum einstaklinga
og heimila sem samneysl-
an tekur til sin hærra á
Norðurlöndum en viðast
hvar annars staðar. Þetta
hefur sagt til sin i vaxandi
óánægju og hefur haft
viðræk pólitisk áhrif þar.
Flokkaf jöldinn i Dan-
mörku (12 þingflokkar) og
mikill vöxtur hins nýja
Glistrup-flokks þar i landi
(en hann hefur nánast það
eitt stefnumið að lækka
skattheimtuna) eru afleið-
ingar almennrar óánægju
sem samneyzlu / skamm
heitu-vöxtinn. Þá má
heldur ekki ganga fram
hjá þeirri staðreynd að i
samanburBi á rikisútgjöld-
um hér og á öðrum NorS-
urlöndum. að þau hafa
umfangsmikil útgjöld af
landvörnum (eigin her)
sem ekki er til að dreifa
hér á landi.
Islenzk
sérstaða
jslendingar eru aðeins
rúmlega 220.000 manns.
Engu að siður þurfa þeir
að halda uppi sams konar
yfirbyggingu i þjóðfélag-
inu og samneyslukerfi og
milljónaþjóðir. Þegar frá
eru teknir þeir, sem vegna
æsku. elli. náms eða af
öðrum orsökum taka ekki
eða litt þátt t þjóðarfram-
leiðslunni, er sá hópur
ekki stór. á alþjóðlegan
mælikvarða, sem í raun
stendur undir verðmæta-
sköpuninni i þjóðarbúinu
og greiðir sina skatta og
skyldur til samneyzlunn-
ar. Þessi smæð eða þetta
fámenni skapar séris-
lenzkar aðstæður, sem
engin leið er að ganga
fram hjá i sanngjörnum
samanburði við önnur
lönd. Af þessum sökum
verða jslendingar að
leggja harðar að sér,
vinna lengri vinnudag, til
að halda uppi sambærileg-
um lifskjörum og aðrar
þjóðir búa við. Og af þess-
um sökum verðum við að
hafa meiri gát á um sam-
neyzluútgjöld en aðrar
þjóðir. Enn bætist við sú
sérstaða, sem felst i ein-
hæfri þjóðarframleiðslu;
þau takmörk sem sveiflur
i sjávarafla og útflutnings-
verði sjávarafurða setja
okkur á hverri tið.
Ráðstöfunarfé
heimila og
einstaklinga.
Óhjákvæmilegt er að
halda uppi verulegri sam-
neyzlu hér á landi, sér-
staklega á sviði almanna-
tryggirtga, heilsugæzlu,
fræðslumála. samgangna
og annarra opinberrar
þjónustu. Það er til að
mynda mælikvarði á
menningarstig þjóðar,
hvern veg hún býr að öldr-
uðum og örkumla sam-
borgurum. En aðstæður
knýja okkur til að hafa
strangt aðahald á sam-
neyzluútgjöldum i heild.
Ein meginforsenda þess
að hægt sé að hamla gegn
verðbólguvexti og við-
skiptahalla eru aðhaldsað-
gerðir i rikisútgjöldum,
samneyzluútgjöldum og
hallalaus rikisbúskapur.
Engir hafa farið ver út úr
verðbólguvexti og skulda-
vexti þjóðarheildarinnar
en þeir. em verst eru sett-
ir í þjóðfélaginu. Verð-
bólgubálið hefur giöreytt
sparifé hinna eidri. sem
lagt var fyrir til efri ára,
og skuldabyrðin. sem
stofnað hefur verið til.
tekur til sin æ stærri hlut
af þjóðarframleiðslunni.
sem aftur takmarkar getu
þjóðfélagsins til að mæta
þörfum hinna verst settu.
Samneyzlan og þar með
skattheimtan eru komin
að mörkum þess hér á
landi, sem efnahagslegar
aðstæður frekast leyfa.
Það er þvi þörf á ströng-
um aðhaldsaðgerðum i
ríkiskerfinu; endurskipu-
lagningu með sparnað fyr-
ir augum. Þörf er á að
kanna tekjujöfnun eftir
öðrum leiðum en gegnum
tryggingakerfið. Þörf er á
að kanna til hlitar, hvort
ekki er hægt að sinna enn
betur þörfum þeirra. sem i
raun þurfa á aðstoð að
halda, með þvi að tak-
marka fyrirgreiðslu til
þjóðfélagsþegna. er telj-
ast verða sjálfbjarga og
e.t.v. vel það.
Ráðstöfunartekjur
heimila markast ekki af
þvi, hverjar brúttótekjur
fyrirvinnu eru, heldur þvi,
hvað eftir er til ráðstöfun-
ar, þegar samneyzlan (riki
og sveitarfélög) hafa tekið
sitt. Sé gengið um of á
þessar ráðstöfunartekjur
heimilanna; ráðstöfunar-
rétt einstaklinganna á eig-
in aflafé, getur skapast
það ólguástand á vett-
vangi þjóðmála, sem nú
setur t.d. svip á dönsk
þjóðmál. Það er ástand.
sem islenzkt þjóðlif ætti
erfitt með að mæta. Þess
vegna er timabært að
staldra við og setja rikis-
útgjöldum i tima „þak", i
skynsamlegu hlutfalli af
þjóðarframleiðslu hverju
sinni.
Vandaóu valió -
veldu Philishave
Jólaljósin í
Hafnarfjarðarkirkjugarði
Jólaljósin verða afgreidd i Hafnarfjarðarkirkjugarði frá fimmtudeginum
1 6. desember til fimmtudagsins 23. desember frá kl. 10 — 1 9.
Lokað á sunnudag.
Guðrún Runólfsson
>
Rowent’A,
Vöfflujárn
teflonhúð
Litur: Orange.
ROWENTA-
UMBOÐIÐ
✓
V
mn -oi
Iþróttatöskur— Iþróttatöskur
yfir 20 mismunandi gerðir.
Merktar töskur m.a. Arsenal. Liverpool, Tottenham. Celtic, Stoke
M. City, Derby, Leeds. Q.P.R. o.fl.
Verð frá kr. 1415.-
KLAPPAHSTIG 44
SIMI 1 1783
LOUHOLUM 2 — 6
SÍMI75020
mqjóilifí/ O/kaiy/onair
Skeggrót þín er sérstök, hver húð hefur
sín einkenni. Þess vegna hefur nýja
Philishave 90- Super 12,dýptarstillingu.
Handhsegur rennistillir velur réttu
stillinguna^sem best hentar þinni húð og
skeggrót. Veldu 1—9 og ein þeirra
hentar þér. Þess vegna velur þú líka
Philishave.
Philishave —
nafnið táknar heimsfrægt
rakhnlfakerfi. Þrjá
hringlaga fljótandi
rakhausa. Þrisvar
sinnum tólf fljótvirka
hnífa.sem tryggja fljótan,
þægilegan og snyrtilegan
rakstur. Þrisvar sinnum
niutiu raufar, sem gripa bæði löng hár
og stutt í sömu stroku. Er ekki kominn
timi til, að þú tryggir þér svo frábæra
rakvél?
Löng og stutt hár í sömu stroku.
Nýja Philishave 90-Super 12 kerfið hefur
auðvitað hina þrautreyndu hringlaga rakhausa
með 270 rakraufum (90 á hverjum haus).
Árangurinn lætur ekki
á sér standa: Löng
og stutt hár
hverfa i sömu
stroku og rak-
hausarnir
haldast eins
og nýir árum saman.
Eitt handtak og bartskerinn af stað. Snyrtir barta
og skeggtoppa á auga-
bragði. Það kunna
snyrtimenni að meta. —
Hraður og mjúkur rakstur.
Nýja Philishave 90-Super
12 hefur tvöfalt fleiri hnifa
en eldri gerðir. Árangurinn
er hraður rakstur. Auk
þess, hefur þrýsting
ur sjálfbrýnandi hnífanna á rakhaus-
inn verið aukinn. Árangurinn er
mýkri ogbetri rakstur.
Reyndu Philishave
90-Super 12, og
þú velur Philishave.
HP 1121 — Stillanleg rak-
dýpt.sem hentar hverri
skeggrót. Bartskeri og
þægilegur rofi. Auðvitað
gormasnúra og vönduð
gjafaaskja.
PHILIPS
Fullkomin þjónusta tryggir
Philips kann
tökin á tækninni.
Nýja Philishacve
90-Super 12
3x12 hnífa kerfið.
II!I
LAPP0NIA
skartgripir frá Finnlandi
KJARTAN ASMUNDSSON gullsmiður — Aðalstræti 8