Morgunblaðið - 13.06.1978, Blaðsíða 19

Morgunblaðið - 13.06.1978, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JÚNÍ 1978 19 Geir Hallgrímsson á fundi á Sauðárkróki um 200-mflna sigurinn: Yfir 80 erlendir togarar í land- helgi þegar stjómin tók við — fleiri en íslenzkir togarar nú Geir Hallgrímsson forsætisráðherra og nokkrir frambjóðendur Sjálfstæðisflokksins í Norðurlandskjör dæmi vestra til Alþingiskosninganna boðuðu til framboðsfundar á Sauðárkróki s.l. laugardag. Sóttu fundinn á annað hundrað manns. Aðalræðu fundarins flutti forsætisráðherra og ásamt honum töluðu þeir Pálmi Jónsson frá Akri, Eyjólfur Konráð Jónsson og Jón Ásbergsson. Hærri kaup- máttur I upphafi fundar var sr. Gunnar Gíslason utnefndur fundarstjóri og síðan tók Pálmi Jónsson alþm. til máls en hann skipar 1. sæti framboðslista Sjálfstæðisflokksins í Norður- landskjördæmi vestra. Sagði hann að sú ríkisstjórn er sat á undan núverandi ríkisstjórn, vinstri stjórnin, hefði tekið við blómlegu búi, en hefði komið öllu á kaldan klaka, deilt út gæðum og hrundið af stað verðbólguhugsunarhætti. Eftir góðærið 1973 hefði verið halli á ríkisbúskapnum, atvinnuvegir staðið höllum fæti og viðskipti við útlönd einnig. Hundruð milljóna hefðu vantað í rekstur ýmissa ríkisstofnana t.d. pósts og síma, og ýmsa framkvæmda- sjóði. Þegar núverandi ríkis- stjórn tók við hefðu verið sett þessi markmið: 1) að færa út landhelgina, 2) að koma á eðlilegu ástandi í varnarmálum skv. hugmyndum sjálfstæðis- manna, 3) að vinna gegn verð- bólgu, 4) að viðhalda fullri atvinnu og atvinnuöryggi. Pálmi Jónsson sagði að tekizt hefði að sigla tveim fyrsttöldu málaflokkunum í höfn, en erfið- ara hefði verið að fást við verðbólguna. Hún hefði komizt upp í 53% á árinu 1974, en tekist hefði að koma henni niður í 26% árið 1977, en það hefði samt sem áður verið minni árangur en stefnt hefði verið að. Líklegt er, sagði Pálmi, að hún verði nálægt 40% í ár ef lög haldast er sett voru um efnahagsráð- stafanir, en ef önnur stefna verður tekin upp eftir kosningar er ekki að vita hversu mikil hún getur orðið. Þá ræddi Pálmi um áróður sem beinst hefði að ríkisstjórninni fyrir kauprán, en hið rétta væri að kaupmáttur hefði ekki verið svo hár sem nú um langt skeið og tekist hefði á kjörtímabilinu að halda fullri atvinnu og útrýma atvinnuleysi. Blóð, sviti og tár Jón Asbergsson, sem skipar þriðja sætiið á lista Sjálfstæðis- flokksins í Norðurlandskjör- dæmi vestra, talaði næstur og ræddi hann m.a úrslit sveitar- stjórnarkosninganna. Taldi hann að þeir fjölmiðlar sem styddu ríkisstjórninahefðu átt að hirða meira um að svara gagnrýni á ríkisstjórnina, er deilt var á hana m.a. fyrir setningu laga um efnahagsráð- stafanir og bráðabirgðalög, en ræða eingöngu um borgar- og bæjarmálefni. Þá sagði hann að ráðast yrði gegn verðbólgu með öllum mætti og menn yrðu að gera sér grein fyrir því að það gæti kostað blóð, svita og tár að útrýma henni, verðbólgan væri af hinu illa, sem bæri skilyrðis- laust að vinna bug á. Forganga sjálfstæðismanna Eyjólfur Konráð Jónsson al- þingismaður skipar annað sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Norðurlandi vestra. Hann hóf máls á landhelgismálinu og minntist þess að ekki væru liðin nema 5 ár frá því fyrst var rætt í alvöru um að færa út landhelg- ina í 200 mílur. Sagði hann að sigur hefði fengist í þessu mikilvæga máli fyrir forgöngu sjálfstæðismanna, því þegar þeir hefðu rætt um að færa'út í fiskveiðilögsögu í 200 mílur hefðu allir aðrir flokkar snúist gegn því og talað um að ekki lægi á því. En 200 mílur væri nú staðreynd, sem allir þekktu og hefði það einnig hjálpað í þessari þróun að mikið var rætt um þessi mál á alþjóðavett- vangi. Um varnarmálin sagði hægt væri að greiða ákveðið verð fyrir hvert kíló af kjöti og mjólk og ætti það að hafa minni skriffinnsku í för með sér en ef þetta væri gert árlega, það kostaði vaxtaútreikning o.fl. Samvinnustefnan er góð og gild, sagði Eyjólfur, en það verður þá að fara eftir henni í stað þess að valsað er með fjármuni bænda mánuðum saman, fyrst af SIS og siðan kaupfélögunum og byggðir upp hlutir sem eru ekki til að styrkja hag bænda. Meiri kaupmáttur en nokkru sinni fyrr Þessu næst talaði Geir Hall- grímsson forsætisráðherra og hóf hann máls á samgöngumál- um, en það að hann hefði komið seinna en hann ætlaði til fundarins sýndi það að á Islandi væri erfitt um samgöngur jafn- vel um sumarmánuði og ekki væri einhlítt að treysta á að komast allra sinna ferða hindrunarlaust. En ekkert okk- ar vill samt búa annars staðar, sagði forsætisráðherra, heldur viljum við öll búa okkur þau lífskjör hér að við megum vel við una. Varpaði hann fram þeirri spurningu hvort Island væri láglaunasvæði og sagði að þeir sem hefðu ferðast til laun og öll kaupmáttaraukning hvarf á örskömmum tíma. Nú- verandi ríkisstjórn bjó við meiri grunnkaupshækkun 1977 eða 27% og nákvæmari verðbóta- vísitölu en efni voru til að standa undir, áður en efnahags- ráðstafanirnar voru gerðar, og nú búum við við meiri kaupmátt en nokkurn tíma áður, lífskjör eru góð, ferðalög mjög almenn og frelsi, enda sjálfsagt, þótt sumir vilji líta það miður. Oft er hnýtt í innflutning, en hingað er ekki flutt annað en það sem fólk vill kaupa og telur sig þurfa. I upphafi setti ríkisstjórnin sér þau markmið að halda fullri atvinnu, minnka viðskiptahalla og ráðast gegn verðbólgu. Við höfum getað haldið fullri at- vinnu nú þegar nágrannaþjóð- irnar berjast við atvinnuleysi, en það hefur kostað átak hér. Miðað við þjóðarframleiðslö hefur viðskiptahalli verið 11 — 12%, einnig 1975, en þó dró úr þjóðarútgjöldum um 10%. Það sem gerðist var að við- skiptakjörin versnuðu um 20—30% en nú hefur þetta snúist meira og meira til jöfnuðar og er hallinn nú um 2% miðað við þjóðarframleiðslu. Meiri jöfnuði verður náð verði lögin um efnahagsráðstafanir úr ríkisútgjöldum sem næmi 4% þjóðarframleiðslunnar en það þýddi 16—20 milljarða í pening- um. — Það er oft talað um að það sé aðalsmerki stjórnmála- manna að veita fjármagni til hinna ýmsu málaflokka og framkvæmda, en það þýðir lítið ef slíkt dregur úr kaupmætti hvers einasta heimilis í landinu, sagði forsætisráðherra. Þá minnti forsætisráðherra á að ekkert hagkerfi þyldi 20—30% grunnkaupshækkun á ári t.d. væri í Bretlandi há- markskauphækkun 10% á ári og samið hefði verið um 2—3% hækkanir á ári í Noregi og Svíþjóð og það yrði að hafa í huga hversu verðmætar þær krónur væru sem kauphækkun- in næmi. Grundvöllur þess að dregið yrði úr erlendum lántök- um væri sparifjármyndun inn- anlands og til að slík sparsemi fengist yrði að launa sparifjár- eigendum sparnað sinn og bið- lund en þá fyrst, er verulegt fjármagn væri fyrir hendi í landinu, væri hægt að byggja upp innanlands fyrir innlent fé. Að síðustu ræddi Geir Hall- grímsson landhelgismálið. Sagði hann að þegar Eyjólfur Konráð Jónsson hefði í sjónvarpsþætti 1973 haldið fram nauðsyn 200 mílna fiskveiðilögsögu hefði hann ekki fengið undirtektir og fulltrúar annarra flokka talað um að ekkert lægi á henni, hún kæmi fyrst eftir að 50 mílurnar væru tryggðar. Benti forsætis- ráðherra á, að ekki hefði verið dregin svo lítil björg í bú úr því svæði, sem væri milli 50 mílna og 200 mílna og spurði hvernig ástand fiskimiðanna væri nú hefðu meira en 80 erlendir togarar veitt í íslenskri fisk- veiðilögsögu, eins og var innan 50 mílnanna þegar núvérandi stjórn hóf störf sín í ágústlok 1974. — Nú þegar möguleiki á vinstri stjórn blasir við, sagöi Geir Hallgrímsson skulum við staldra við. Þegar fyrri vinstri stjórnir hafa verið við völd Geir Ilallgrímsson Eyjólfur Konráð að þau hefðu verið tryggð á kjörtímabilinu. Þá ræddi hann um málefni bænda, m.a. afurða- og rekstrar- lánin og sagði að augu manna hefðu opnast fyrir því að það væru ekki eintómir hugsjóna- menn, sem stjórnuðu málum bænda og það hefði sýnt sig að SÍS og kaupfélögin hefðu skilað fjármunum seint og illa til bænda. Hefðu Sjálfstæðisflokk- ur, Alþýðuflokkur og Alþýðu- bandalag sameinast um það í allsherjarnefnd að nýr háttur yrði tekinn upp varðandi af- urðalán og niðurgreiðslur. Hálf öld væri liðin síðan verkamenn og sjómenn væru frjálsir að þessu leyti, en bændur væru það ekki, aðrir notuðu þeirra fjár- muni í-stað þess að skila þeim til þeirra strax. Væri vel hægt að flýta fyrir því að bændum væri greitt fyriivafurðir sínar, Pálmi Jónsson nágrannalanda vissu það að kaup væri nokkru hærra t.d. á Norðurlöndum en lægra í Bret- landi. Þar sem við hefðum það svo gott sem raun bæri vitni væri ástæða til að hugleiða það hvort æskilegt væri að ný vinstri stjórn tæki við völdum, hin þriðja á síðasta aldarfjórð- ungi. Sú síðasta hefði skilið við útgerð, iðnað, landbúnað og stofnanir ríkisins í hallarekstri, skuldasöfnun hefði farið vax- andi erlendis og viðskipta- jöfnuðurinn hefði verið í mikl- um halla. — Nú er talað um kaupráns- flokka, sagði Geir, en við skulum rifja upp annað varðandi við- skilnað vinstri stjórnarinnar. Á árinu 1974 var samið um 20% grunnkaupshækkun. Ekki liðu nema 2—3 mánuðir þar til vinstri stjórnin bar upp tillög- una um afnám verðlagsbóta á Eyjólfur Konráð Jónsson haldin og eru þau því nauðsyn- leg, enda verða allir að leggja nokkuð á sig. Erlendar skuldir mega ekki verða hærri en nú eru, þótt þær séu ekki ógnvekj- ,andi, og þætti það vart mikið hjá þeim sem er að byrja búskap og koma yfir sig þaki að verja 14—15% tekna sinna til vaxta- og afborgana, eins og við íslend- ingar erum að gera, við erum að byggja upp fyrir framtíðina, búa í haginn og tryggja okkar lífskjör. Um verðbólguna, sagði for- sætisráðherra að baráttan við hana hefði gengið miður, hún hefði verið komin niður í um 26%, en farið mjög vaxandi eftir kjarasamningana í fyrra. Eitt af því sem hægt væri að beita til að draga úr verðbólgu væri að minnka útgjöld ríkisins, og þyrfti átak til að gera það, en á þessum árum hefði verið dregið Jón Ásbergsson hefur verið ákveðið að varnar- liðið hyrfi á brott og hikandi hafa verið yfirlýsingar varðandi þátttöku okkar í varnarbanda- lagi vestrænna þjóða. Hver þjóð verður að huga að vörnum sínum og öryggi og Island mun án efa dragast inn í átök næstu styrjaldar, komi til hennar, sem ég vona þó að verði aldrei. Við getum lagt okkar lið til að andæfa útþenslustefnu aust- rænna ríkja, því útþenslustefna þýðir átök. Við hljótum að leggja okkar skerf fram til þess að koma í veg fyrir slík átök. — Við höfum góða frambjóð- endur í þessu kjördæmi, sagði forsætisráðherra og teflum fram sterkum lista og höfum og sterka stefnuskrá. Vænti ég þess að kjósendur veiti okkur stuðn- ing sinn en með því skapast grundvöllur fyrir bættum lífs- Framhald á bls. 30.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.