Morgunblaðið - 17.06.1978, Blaðsíða 20

20 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 1978
„Já, gott er að hafa tungur
tvær og tala sitt með hvorri”
r
— sagði Birgir Isl. Gunnarsson um þá afetöðu Guðrúnar Helga-
dóttur að greiða atkvæði á móti í BSRB en með í borgarstjórn
ÞANN 15. júní urðu þri«jíja
klukkustunda harðar umra-ður á
fundi honíarstjórnar vcttna fram
kominnar tillöKU mcirihlutans f
borj?arstjórn um ttildistiiku verð-
hótaákva-ða t' áfiinnum.
Tillaga vinstri
stjórnarinnar
BjiirKvin Guðmundsson (A)
kvaddi sér fyrstur hljóðs ok gerði
grein fyrir afstöðu meirihlutans.
Hann sagði það hafa verið eitt af
fyrstu verkefnum borgarfulltrúa
meirihlutans að fjalla um vísitölu-
baeturnar þ.e. með hvaða haetti
mætti koma til móts við launþega.
Þegar fulltrúar meirihlutans höfðu
kynnt sér fjárhagsstöðu borgarinn-
ar þá urðu þeir sammála um að
greiða þetta í áföngum, sagði
Björgvin. Heildarkostnaðaraukinn
hjá borginni samkvæmt tillögunni
væri 300 milljónir króna en ef
greiða ætti vísitölubætur á hærri
laun éins og þau lægri næmi
upphæðin 770 milljónum króna.
Gert væri ráð fyrir, að framkvæmd
tillögunnar yrði frá og með 1. júlí
1978.
Stórkostleg blekking
vinstri meirihlutans
Birgir íslcifur Gunnarsson (S)
tók næst til máls. Hann'sagði því
hafa verið haldið á loft, að það væri
nánast illmennska sem réði því, að
ríkisstjórnin gerði viðnámsað-
gerðirnar í febrúar. Undir sönginn
um kaupránið svokallaða hefði
Alþýðuflokkurinn tekið að nokkru
leyti en þó ekki eins og Alþýðu-
bandalagið. I sigurvímu kosning-
anna komu Alþýðubandalagsmenn
fram og hrópuðu í Þjóðviljanum:
„Kaupránið hefur fengið sinn dóm“.
Að mati Þjóðviljans voru kjósendur
Alþýðubandalagsins að dæma kaup-
ránið og samkvæmt mati Sigurjóns
Pétusrsonar að þakka Alþýðu-
bandalaginu heilsteypta andstöðu
við kaupskerðinguna. Þessir um-
ræddu kjósendur Alþýðubandalags-
ins hafa nú beðið í ofvæni, sagði
Birgir Isleifur, eftir efndum á þeim
loforðum, sem Alþýðubandalagið
gaf og hvernig staðið yrði við öll hin
stóru orð, sem féllu í kosningabar-
áttunni. Birgir Isleifur sagði, að nú
hefði vísitölutillaga vinstri manna
litið dagsins ljós. Síðan sagði Birgir
Isleifur: „Eg hef fylgst með kosn-
ingum og stjórnmálum frá því ég
var ungur drengur, en ég vil
fullyrða að aldrei hafa jafnstór
kosningaloforð verið svikin jafn
rækilega á jafnstuttum tírna."
Samanburður á
loforðum
Alþýðubandalagsins
og tillögunni
Birgir ísleifur sagði, að fyrir lægi
útreiknað af embættismönnum
borgarinnar að ef fullar vísitölu-
bætur á laun yrðu greiddar frá 1.
marz þá myndi það kosta borgina
1050 milljónir króna. Það lægi líka
fyrir, að ef vísitölubæturnar yrðu
greilddar frá 1. júní, þ.e.a.s. frá
þeim tíma sem hinn nýi meirihluti
tók við völdum þá myndi það kosta
borgina 770 milljónir. Tillaga
vinstri manna, sem hér lægi fyrir,
gerði ráð fyrir, að kostnaðarauki
vegna hennar yrði um 300 milljónir
króna eða um 30% af því, sem
vinstri menn segja, að launþegar
hafi verið rændir eins og Alþýðu-
bandalagið segir.
Ekki gengið að kröfu
Verkamanna
sambandsins
Birgir Isleifur sagði, að komið
hefði fram í fjölmiðlum að með
þessari tillögu væri verið að sam-
þykkja kröfu Verkamannasam-
bandsins. Þetta væri rangt, einung-
is blekking við borgarbúa og þá sem
þessu eigi að trúa. Krafa Verka-
mannasambandsins hafi verið ótví-
ræð um greiðslu vísitölubóta frá 1.
marz. Fullyrðingar um að verið
væri að ganga að kröfu Verka-
mannasambandsins eru því vísvit-
andi blekkingar einar af hálfu
vinstri manna, sagði Birgir Isleifur.
Þá væri ein blekkingin enn. Haldið
hefði verið fram, að allir launþegar
fái fullar vísitölubætur frá 1. jan
1979. Birgir ísleifur sagði þetta vera
líka blekkingu því allir almennir
kjarasamningar rynnu út 1. des n.k.
Guðrún Helgadóttir
talar tveim tungum
Birgir ísleifur Gunnarsson sagði,
að sama dag og borgarráðsfull-
trúarnir þrír hefðu boðað til
blaðamannafundar til að kynna
vísitölutillöguna þá hefði borgar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins, Guð-
rún Helgadóttir, greitt atkvæði í
stjórn BSRB með samþykkt sem
segði, að vísitölubæturnar skuli
ekki koma til baka í áföngum
heldur allar. Hún hafi síðan látið
bóka, að hún féllist á greiðslu í
Bjiirgvin Guðmundsson. hinn nýkjörni formaður borgarráðs. í haksýn
Alhcrt (íuðmundsson. borgarfulltrúi.
tillögu um þetta fyrir u.þ.b. 1 'k ári
í borgarstjórn og var þá fyrrverandi
minnihluti á móti en hefur nú tekið
þetta upp sem meirihluti). Hins
vegar væri orðalag mjög óljóst í
málefnasamningnum um hvernig
umræddum útgjöldum skuli mætt.
Á fyrsta fundi í borgarstjórn, þ.e.
þessum, sé málefnasamningur
vinstri stjórnarinnar í Reykjavík
þverbrotinn. Slíkt séu ekki gæfuleg
fyrstu spor og beri vott um, að ekki
sé mikil eining í vinstri meiri-
hlutanum.
Bókun borgarfulltrúa
Sjálfstæðisflokksins
Birgir ísleifur gerði síðan grein
fyrir bókun frá sex af sjö borgar-
fulltrúum Sjálfstæðisflokksins. Þar
segir:
1. Eitt aðalinntakið í kosninga-
baráttu forystuflokks hins nýja
meirihluta, Alþýðubandalagsins,
var, að kjarasamningarnir skyldu í
gildi og látið var í veðri vaka, að
ekkert væri auðveldara en að greiða
fullar vísitölubætur. Þessi tillaga
felur í sér svik á þeim kosninga-
loforðum. Hún gerir ráð fyrir að
útgjöld borgarsjóðs og fyrirtækja
borgarinnar vegna greiðslu verð-
lagsbóta aukist um 300 milljónir
króna í stað 1050 milljóna króna, ef
fullar verðlagsbætur yrðu greiddar
frá 1. marz eða 770 milljónir ef
fullar verðlagsbætur yrðu greiddar
frá 1. júní.
2. Þessi tillaga felur ekki í sér að
gengið sé að kröfum Verkamanna-
sambandsins eins og tillögumenn
hafa ranglega skýrt frá í fjölmiðl-
um. Kröfur Verkamannasambands-
Er það „tímaeyðsla” að tala
við fulltrúa 47 % Reykvikmga?
— spurði Ólafur B. Thors
áföngum þar sem ekki náðist
samkomulag innan hins nýja meiri-
hluta um fullar greiðslur vísitölu-
bóta. Já, gott er að hafa tungur
tvær og tala sitt með hvorri, sagði
Birgir ísleifur. það dygði ekki að
hjala blíðlega við fólkið í BSRB, en
koma síðan í boargarstjórn og
greiða atkvæði á annan hátt. Birgir
Isleifur sagði borgarbúa og laun-
þega ekki láta bjóða sér slíka
tvöfeldni til lengdar.
Hvernig klofnaði meiri-
hluti vinstri manna?
Birgir ísleifur Gunnarsson sagði,
að í bókun Guðrúnar hefði staðið,
að ekki hefði náðst samkomulag
strax. Hann spurði hver hefði staðið
í vegi fyrir, að ekki náðist sam-
komulag strax? Um þetta spyrðu
borgarbúar og borgarstarfsmenn og
Reykvíkingar og við því ættum við
heimtingu á að fá svar. Kristján
Benediktsson hefði lýst yfir, að ekki
hefði staðið á sér í málinu. Björgvin
Guðmundsson hefði hins vegar
farið undan í flæmingi en æskilegt
væri, að hann upplýsti sína stöðu.
Birgir Isleifur skoraði á borgarfull-
trúa meirihlutans að upplýsa strax
hver hefði staðið gegn gildistöku
verðbótaákvæðanna.
Viðurkenning
__________vandans____________
Birgir Isleifur sagði, að hinn nýi
meirihluti hefði lýst yfir, að fjár-
hagsstaða borgarsjóðs leyfði ekki
greiðslu fullra vísitölubóta nú
þegar.
Það lægi ljóst fyrir, að efnahags-
ráðstafanirnar hefðu verið gerðar
vegna þess hve miklir erfiðleikar
voru sjáanlegir í þjóðarbúinu. Nú
hafi borgarfulltrúar hins nýja
meirihluta viðurkennt, að verulegur
vandi var á höndum. Þessu sjónar-
njiði kvaðst Birgir Isleifur sam-
mála, en það hefði verið stórmann-
legra fyrir kosningar þegar verið
var að hræða borgarbúa að greiða
atkvæði um kröfuna „samningana í
gildi" að segja þetta strax, því á
þeim tíma sem liðinn væri frá
kosningum hefði ekkert breytzt.
Birgir Isleifur sagðist enga dul
hafa dregið á það, að borgarsjóður
myndi á seinni hluta ársins standa
frammi fyrir verulegum vanda.
Þetta hefðu allir borgarfulltrúar
vitað og fullyrðingar nú um slæma
fjárhagsstöðu borgarsjóðs væri
einungis skálkaskjól til að þurfa
ekki að standa við stóru orðin.
Stórkostleg svik
á kosningaloforðum
Birgir ísleifur sagði því augljóst
að forsendur væru hinar sömu nú
og fyrir mánuði og gerðir vinstri
meirihlutans væru einhver stór-
kostlegustu kosningasvik sem um
gæti í stjórnmálasögu landsins.
Málefnasamningurinn
brotinn á fyrsta
fundi borgarstjórnar
Birgir Isleifur sagði, að í mál-
efnasamningnum segði,. að meiri
háttar fjárútlát eða skuldbindingar
um þau yrði aðeins samþykkt, að
jafnframt væri ákveðin leið til að
mæta útgjöldunum (Sjálfstfl. flutti
ins eru, að fullar vísitölubætur
skyldu greiddar frá 1. marz á laun,
sem 1.6. voru 151.700.- en tillagan
gerir ráð fyrir vísitölubótum á þau
laun frá 1. júlí. 3. Það er ennfremur
rangt sem tillögumenn halda fram,
að ef samþykkt verður þessi tillaga
geri það að verkum, að allir
samningar verði í fullu gildi með
nýrri fjárhagsáætlun, þ.e. um ára-
mót. Þetta er blekking því að
almennir kjarasamningar renna út
1. desember og þá verður að
sjálfsögðu samið um verðbóta-
ákvæði eins og annað og samþykkt
borgarstjórnar nú breytir engu í
þeim efnum. 4. Því er nú haldið
fram, að ekki sé unnt að efna
kosningaloforðið, þar sem fjárhags-
staða borgarinnar leyfi ekki frekari
greiðslur verðbóta. Þetta er einnig
blekking, því að ekkert hefur komið
fram eftir kosningar varðandi
fjárhag borgarinnar, sem ekki lá
ljóst fyrir í kosningabaráttunni.
Afstaðan nú er því viðurkenning á
þeim rökum, sem stuðningsmenn
viðnámsaðgerða ríkisstjórnarinnar
hafa haldið fram. 5. Engar tillögur
fylgja um það, hvernig afla eigi þess