Morgunblaðið - 03.08.1978, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. ÁGÚST 1978
15
Kekkonen og
Kreml-stjómin
enn við sama
heygarðshomið
við hátíðahöld, sem efnt var til í
Helsinki í apríl s.l. vegna vináttu-
samnings Finna og Sovétmanna.
Gromyko talaði greinilega ekki
fyrir daufum eyrum í Helsinki
fremur en endranær því að
Kekkonen forseti, sem löngum
hefur reynzt Sovétstjörninni drjúg
málpípa reifaði málið mánuði
síðar í ræðu í Stokkhólmi.
Berg-málið af kröfugerð
Gromykos varð þannig að Kekkon-
en kvað það skoðun sína að
Norðurlöndin ættu í sameiningu
að taka upp samningaviðræður við
stórveldin um vopnaeftirlit. Hann
lýsti áhyggjum sínum vegna
nevtrónuvopna og sjálfstýrield-
flauga Bandaríkjamanna, en
minntist hins vegar ekki einu orði
á nýjustu og fullkomnustu eld-
flaugar Sovétmanna af gerðunum
SS og SSN, frekar en flotastöðina í
Múrmansk eða kafbátabrölt þeirra
á Eystrasalti að undanförnu.
Tillaga Kekkonens í Stokkhólmi
að þessu sinni er nánast samhljóða
tillögu um sama efni, sem hann
viðraði fyrst á norrænum vett-
vangi árið 1963, og viðtökurnar nú
urðu jafn fálegar og þær voru fyrir
fimmtán árum. Tass-fréttastofan
sovézka henti hana hins vegar á
lofti og fjallaði fjálglega um þetta
frumkvæði Finnlandsforseta, og
sagði það fá mikinn og góðan
Uhro Kekkonen, forseti—
Finnlands
hljómgrunn hjá „öllum frið-
elskandi þjóðum".
En stjórnir Norðurlandanna
hafa ekki einungis áhyggjur af
glamurtillögum. Miklu fremur er
þróun mála á Svalbarða orsök þess
að menn hafa áhyggjur af því að
ágreiningur, sem þar er ríkjandi,
kunni fyrr eða síðar að verða
tilefni meiriháttar átaka.
Norðmenn hafa sem kunnugt er
fullan og óskoraðan yfirráðarétt á
Svalbarða samkvæmt sérstökum
sáttmála, sem fjölmargar þjóðir
eru aðilar að, en sáttmálaþjóðirn-
ar hafa á hinn bóginn jafnan rétt
til nýtingar auðlinda á eyjunum og
þær má ekki nota í hernaðrlegum
Andrei Gromyko, utanríkis-
ráðherra Sovétríkjanna.
tilgangi. Sovétmenn eru aðilar að
Svalbarða-sáttmálanum, og eru
eina þjóðin auk Norðmanna, sem
nýtur námur á eyjunum. Föst
búseta Norðmanna og Sovétmanna
á Svalbarða hefur á liðnum árum
orðið tilefni margháttaðrar tog-
streitu, og mörg dæmi eru um ýtni
Sovétmanna af því tagi sem
ótvírætt brýtur í bága við ákvæði
hins alþjóðlega sáttmála.
Sovétmenn á Svalbarða eru
helmingi fleiri en Norðmenn, og sú
staðreynd meðal annarra vekur
grun um að maðkur sé í mysunni,
og að kolavinnslan sé ekki eina
ástæðan fyrir nærveru þeirra á
eyjunum,- Rússa-nýlendurnar á
Svalbarða eru að mestu einangrað-
ar frá norskum yfirvöldum, og
ekki þarf annað en að líta á
landabréf til að sjá að lega
eyjaklasans er ómótmælanlega
þýðingarmikil frá hernaðarlegu
sjónarmiði. Því er nærveran ein
nægileg ástæða fyrir búsetu Sovét-
manna á Svalbarða, þótt enginn
vopnabúnaður sé þar.
I flotastöðinni í Múrmansk eru
Sovétmenn með um 350 herskip af
fjölmörgum gerðum og stærðum
að staðaldri, og Noregsmegin
landamæranna er norski herinn
stöðugt við því búinn að bregðast
við innrás yfir landamærin þar
sem ætlað er að um 12 þúsund
sovézkir hermenn standi gráir
fyrir járnum.
Alexander Haig hershöfðingi,
yfirmaður alls herafla Atlants-
hafsins í Evrópu, hefur látið í ljós
þá skoðun, að bandálagið þurfi á
næstunni að gefa meiri gaum að
varnarviðbúnaði á landamærum
Noregs og Sovétríkjanna, engu
síður en á mörkum áhrifasvæðis-
ins í suðri, á landamærum
Tyrklands og Sovétríkjanna. Rúss-
um yrði mikill akkur í því að ná
undir sig Norður-Noregi, ef til
átaka kæmi, þar sem skipalægi
þar eru langtum betri en hafnirn-
ar á Kolaskaga. Með aðstöðu í
norsku fjörðunum hefðu Rússar
mun greiðari aðgang að
Norður-Atlantshafi en með því að
gera flota sinn út frá Múrmansk,
en í ófriði hlyti það að verða eitt
helzta keppikefli þeirra að hefta
siglingar á þessu hafsvæði.
(Ileimildi To the Point)
hannes Jóhannesson, Ásum, á 19,8
sek.
250 metra skeiði
1. Trausti, jarpur 11 v., eig.,
Aðalsteinn Reynisson, knapi
Reynir Aðalsteinsson, á 25,5 sek.
2. Gustur, jarpur 8 v., eig., Högni
Bæringsson, knapi Ragnar Hin-
riksson, á 25,8 sek.
3. Komma, brúnstj., 8. v., eig., Inga
Lára Bragadóttir, knapi Ragnar
Hinriksson. á 26.0 sek.
250 metra folahíaup>
1. Reykur, mósóttur 6 v., eig.,
Hörður Albertsson, knapi Fríða
Steiharsdóttir, á 19,1 sek.
2. Kóngur, moldóttur, 6 v., eig.,
Jóhannes Jóhannesson, knapi Ein-
ar Karelsson, á 19,4 sek.
3. Cesar, jarpur, 5 v., eig., Herbert
Ólafsson, knapi Einar Karelsson.
300 metra stiikki
1. Glóa, rauðglófext, 12 v., eig.,
Hörður G. Albertsson, knapi Fríða
Steinarsdóttir, á 23,2 sek.
2. Maja, rauðstjörnótt, eigandi og
knapi Jósef Valgarð Þorvaldsson,
á 23,3 sek.
3. Eldur, rauður, 7 vv eig., Leopold
Jóhannesson, knapi Óskar Sverris-
son.
800 metra stökk.
1. Gustur, bleikur 8 v., eig., og
knapi Björn Baldursson, á 64,0 sek.
2. Þjálfi, mósóttur, 12 v., eig.,
Sveinn K. Sveinsson, knapi Guð-
rún Fjeldsted, á 64,1 sek.
3. Rosti, brúnn, 12 v., eig., Baldur
Oddsson, knapi Björn Baldursson,
á 64,8 sek.
800 metra brokki
1. Funi, grár, 13 v., eig., og knapi
Marteinn Valdimarsson, á 1.38,6
mín., sem er nýtt Islandsmet.
2. Smyrill, grár, 8 v., eig., Dagný
Gísladóttir, knapi Ragnar Tómas-
son, á 1.45,5 min.
3. Faxi, rauður 14 v., eig., Eggert
Hvanndal, á 1.46,5 sek.
$ io.’
Sjávarbörnin
Börn að leik
102-2286(10 cm/4~)
2314(12
Dagur og nótt — Árstíðarplattarnir
Allar þessar seríur eru nú fyrirliggjandi
'Lítlð vlð í verslun okkar. Gjafaúrvallð hefur aldrei verlð fallegra.
RAMMAGERÐIN æ
Hafnarstræti 19 2J
Frá
Bing&
Gröndahl
KONQEUG MOFLEVERANO0R
llll
\ B&G js7
G<* GRO^
02-22361 )1 á cmúp/í*}
Pínurnar