Morgunblaðið - 03.08.1978, Blaðsíða 19

/
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. ÁGÚST 1978
19
Náðu 3 bæjum
á sitt vald
Lundon. 2. ágÚKt. Routor.
EÞÍÓPSKUM hersveitum hefur
tekizt að ná aftur á sitt vald
þremur bæjum í norðurhluta
Eritreru frá aðskilnaðarsinnum,
að því er útvarpið í Addis Ababa
skýrði frá í fyrrakvöld.
Náðu hersveitirnar bænum
Areza og nágrenni hans á sitt vald
en deginum áður hafði þeim tekizt
að hertaka bæina Digsa og
Sebeneita.
í fjögurra daga bardaga um
bæinn Adi Keih tóku hersveitirnar
mikið af vopnum og herfangi og
létu þá margir uppreisnarmenn
lífið. Utvarpið i Addis Ababa sagði
að í þeim bardaga hefði sjúkrahús-
ið í Adi Keih stórskemmst og
margir sjúklinga og starfsmanna
látið lífið.
Síðustu fregnir herma að úr-
slitaorustur hafi verið háðar í gær
um hina umsetnu höfuðborg
Eritreru, Asmara.
6 slökkviliðs-
menn létu lífið
New York. 2. áKÚst. AP.
ÞAK af brennandi verzlunarhúsi
í Brooklyn-hverfi í New York féll
til jarðar með þeim afleiðingum
að tólf slökkviliðsmenn grófust
undir því og létu sex þcirra lífið.
Sjö þeirra sem börðust við eldinn
særðust alvarlega.
Slökkvilið New York-borgar
sagði þetta mesta mannskaða á
meðal slökkviliðsmanna við störf
síðastliðin tólf ár. Mjög illa gekk
að ráða niðurlögum eldsins á
verzlunarhúsinu sem brann til
kaldra kola á þremur klukku-
stundum. Um 150 menn unnu við
að slökkva eldinn.
Haustið 1966 létu tólf brunaliðs-
menn lífið þegar þeir börðust við
að slökkva eld í þremur sambygg-
ingum við Madison Square i
Manhattan í New York.
Þetta gerðist
í DAG eru 150 dagar eftir af
árinu. Af erlendum viðburðum
átti eftirfarandi sér staö þennan
dag:
1977 — Makaríos erkibiskup,
forseti Kýpur, andast 63 ára að
aldri.
1974 — Ný borgaraleg stjórn í
Grikklandi afmáir síðustu leifar
herforingjastjórnar landsins,
sem verið hafði við völd í sjö ár.
1963 — Dean Rusk veröur fyrsti
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna til að heimsækja Sovétrik-
in og undirritar þar samning um
að draga úr kjarnorkutilraunum
þjóðanna.
1958 — Bandaríski kjarnorku-
kafbáturinn „Nautilus" verður
fyrstur til að kafa undir Norður-
pólinn.
1911 — Þjóðverjar segja Frökk-
um stríö á hendur og ráðast inn
í Belgíu.
1881 — Brezkar hersveitir nema
Suez-borg herskildi.
1589 — Hinrik af Navarre tekur
viö krúnunni af Hinrik 111.
Frakkalionungi og verður Hin-
rik IV.
1492 — Krstófer Kólumbus
lætur úr höfn í Palos á Majorka
í leiðangur, sem leiddi til þess að
hann uppgötvaði Ameríku.
Innlenti Stiklastaðaorrusta
(Þormóður Kolbrúnarskáld)
1030 — Vígður Jón hiskup
Arason 1524 — Gos í öra’fa-
jökli 1727 — Bændur mótmæla
símanum í Reykjavík 1905 —
Gengisfelling 1961 — F. Sigur
geir Sigurðsson biskup 1890 —
Brynjólfur Jóhannesson 1896
— Agnar Kofoed Hansen 1915.
Afmæli eiga í dag> James
W.vatt, enskur arkitekt
(1746—1813), Tony Bennett,
bandarískur söngvari
(1926----).
Orð dagsins, „Viljirðu mæta
velgengni skaltu sp.vrja þrjá
öldunga ráða.“ — Kínverskur
niálsháttur.
Svona á hirðfólk að sitja. Phillip prins'við hlið Elísabetar II. Bretadrottningar í ökuferð í
Kanada um síðustu helgi, en þar voru þau í heimsókn. Uppgötvaði prinsinn eitthvað í
sætinu eða er hann e.t.v. að verða örlítið fjarsýnn?
Rhódesíustjórn
fær óvæntan byr
Salishury. 2. áKÚst. Rcuter.
YFIRHERSHÖFÐINGI Rhó-
desíuhers, Peter Walls, skýrði frá
því á þriðjudagskvöld að „tæki-
færissinnaðir hryðjuverkamenn“
hefðu tekið höndum saman með
hráðabirgðastjórninni á nokkr
um styrjaldarsvæðum landsins.
Einnig hefur einn blökkumaður í
stjórninni, séra Sithole, lýst því
yfir að innrás Rhódesíuhers inn í
Mósambfk hafi verið nauðsynleg
til verndar lýðræði.
Walls hershöfðingi sagði frétta-
mönnum að vissir hópar innan
„Föðurlandsfylkingarinnar" hefðu
sagt skilið við hana og snúist til
liðs við bráðabirgðastjórn Jan
Smiths og blökkumannaforingj-
anna þriggja, Muzorewa biskups,
Chiraus og séra Sitholes. „Við
nefnum stjórnarandstæðinga
hryðjuverkamenn," sagði hann,
„en gangi þeir í lið með okkur
nefnum við þá skæruliða."
Þessi ummæli hershöfðingjans
eru fyrsta vísbendingin um að
umtalsverður fjöldi hryðjuverka-
manna hafi gerst liðhlaupar í
Rhódesíustríðinu, sem á sér sex
ára gamla sögu. Kom fram að
þessa væru einkum dæmi á
undanförnum þremur til fjórum
mánuðum.
Ein helzta ástæða innrásarinnar
inn í Mosambík um síðustu helgi
mun hafa verið sú ógn er „tæki-
færissinnum" stafaði af heríiði, er
þaðan átti að senda inn í Rhódesíu
til að spilla vopnahlésáformum
stjórnarinnar gagnvart Föður-
landsfylkingunni. Að sögn Walls
taldi herlið þetta um 2.700 manns
og tókst að gera það óvirkt með
innrásinni.
Réttlæting séra Sitholes á inn-
rás Rhódesíuhers skýtur skökku
við yfirlýsingu flokks hans, Afr-
íska einingarbandalagsins, Zimba-
bwe, fyrir tveimur dögum, sem
fordæmdi innrásina. Sagði Sithole
að yfirlýsingin kæmi frá mönnum,
sem ekki skildu að „við þurfum
stundum að grípa til ráðstafana,
sem við mundum ekki gera undir
venjulegum kringumstæðum.
Brezki utanríkisráðherrann, Da-
vid Owen, lýsti því yfir í dag að
aflétting viðskiptabanns á Rhó-
desíu myndi gera að verkum að
Bretar misstu algerlega áhrif sín í
nýlendunni fyrrverandi.
Átrúnaðargoð
laust úr haldi
N> ju Dolhi. 2. ágúst. Reuter.
IIUNDRUÐ áhangenda Ananda
Marga sértrúarhópsins (ögnuðu í
dag. er leiðtogi þeirra fékk að
fara frjáls ferða sinna úr fang-
elsi. en þar hafði hann setið í sjö
ár.
Gagnnjósnarar
báru banahögg
CIA af Castro
ll;i\alla. '1. agúsl. AI* — lvi*ui«*r.
Kúbanskir gagnnjósnarar,
sem höfðu bandarísku
upplýsingaþjónustuna, CIA, að
ginningarfífli með því að látast
vera verkfæri hennar, tókst að
hnekkja áformum CIA-útsend-
ara um að myrða Castró forseta
og fremja önnur ofbeldisverk.
Upplýsingar þessar komu fram
hjá fimm Kúbumönnum á heim-
smóti æskunnar í Havana.
Fyrir mótið á þriðjudag sem
einungis boðsgestir sækja, tal-
aði bandarískur ræðumaður,
Philip Agee, fyrrverandi starfs-
maður CIA. Sagði hann banda-
rísku upplýsingaþjónustuna
bera ábyrgð á dauða 100 Kúbu-
manna 1960, er flutningaskip
eitt, er færði Kúbumönnum
vopn frá Belgíu, sprakk í loft
upp. Hann neitaði að gera grein
fyrir smáatriðum málsins.
Einn kúbönsku ræðu-
mannanna, Jose Fernandez
Santos, fullyrti að gera hefði átt
tilraun til að myrða Castró í
Mexíkó 1976, ári eftir að upplýs-
inganefnd bandarísku öldunga-
deildarinnar gaf út skýrslu um
ráðabrugg CIA um að svipta
Castró og aðra stjórnmálaleið-
toga lífi. Upplýsinganefndin
sagði í skýrslu þessari að vitað
væri um átta skipulögð tilræði
gegn'Castró en forsetinn sjálfur
kveðst hafa komizt á snoðir um
25 slíkar tilraunir.
Annar Kúbumaður, Nicolas
Sirgado, sagðist hafa blekkt
upplýsingaþjónustuna í 10 ár
með því að þykjast henni
handgenginn. Sagðist hann hafa
Fidel Castro segist vita um 25
misheppnaðar morðtilraunir
Bandaríkjamanna við sig.
gengið í CIA í för til London
árið 1966. Hefði ráðamaður
leyniþjónustunnar, Harold
Benson, að nafni, sagt honum að
laun hans yrðu greidd inn á
reikning í New York. Kvaðst
hann hafa fengið þjálfun til
hvers kyns starfa og verið látinn
gangast undir lygapróf, sem
hann stóðst með prýði. Var
honum þá falið að afla upplýs-
inga um efnahags- og stjórnmál
á efstu stöðum. Sirgado segist
hafa falsað upplýsingar fyrir
CIA á skipulagðan hátt, en þrátt
fyrir það hefði einn ofursti
leyniþjónustunnar komið að
máli við hann 1976 og fært
honum þakkir þáverandi utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna,
Henry Kissingers, og úr að gjöf.
Annar ræðumaður, sem
njósnað hafði fyrir CIA, sagðist
hafa fengið upplýsingar um
fyrirhugað morðtilræði við
Castró meðan á heimsókn hans
stóð í Chile 1971 og aftur seinna
á Kúbu. Enn annar sagði frá því
að upplýsingaþjónustan hefði
gefið honum fyrirmæli um að
afhenda leynisk.vttu riffil 1.
janúar 1965 til óhæfuverka
daginn eftir. Kvaðst hann þó
ekki hafa orðið við tilmælunum.
Vitnaleiðslur þessar gegn CIA
fóru fram á 11. heimsmóti
æskunnar í Havana, sem 20000
ungmenni sækja frá 145 löndum
og er í þetta sinn tileinkað
„einurð gegn heimsveldastefnu“.
Trúarleiðtoginn, Prabhat Ran-
jan Sarkar, 58 ára gamall upp-
hafsmaður Ananda Marga, var
látinn laus gegn tryggingu í Patna
í Austur-Inglandi eftir að dómstóll
hafði lýst hann saklausan af aðild
að morðsamsæri. Aðalritari hóps-v
ins, Awadhoot, var einnig látinn
laus með honum.
Sarkar hafði verið í hungurverk-
falli af og til í þrjú ár til að
mótmæla meðferðinni á sér i
fangelsinu. Leiðtoginn hefur sagt
að um fimm milljónir manna um
heim allan iðki trú hans.
Metár
Alaska
Anchorage, 2. ágúst — AP
LAXVEIÐIMENN í Alaska fagna
nú fengsælasta ári í manna
minnum og á 200 m.ílna landhelgin
eflaust sinn þátt í því.
Ein flutningabifreiðin af ann-
arri með fullfermi af frystum
hnúðlaxi bíður nú við höfnina í
Seattle eftir að getaTlutt kassana
yfir í flutningaskip til útflutnings
til Asíu. Stórkostleg laxgengd er
nú rétt að byrja í suðausturhluta
Alaska og hefur verið skýrt frá því
að milljón hnúðlaxar hafi veiðst á
fyrstu 15 klukkustundunum eftir
að laxveiðitími á því svæði hófst.