Morgunblaðið - 13.09.1978, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 1978
Bréf til Örlygs
Kæri Örlygur.
Þú trúir því ef til vill ekki,
en ég hef um langt árabil
sett mér reglur til að haga
lífi mínu eftir. Ein þeirra er
sú að komast hjá því í
lengstu lög að skrifa um aðra
listamenn, ef ég hef sjálfur
verið að braska í sýningum,
og raunar hefur mér ætíð
verið meinilla við að vera
með penna á lofti, svona
nokkru áður en ég hef sjálfur
riðið á vaðið. Nú vill svo til,
að við opnuðum báðir sýn-
ingu sama daginn í sömu
borg, svo að ekki sé minnst
á, að Bragi vinur okkar
Ásgeirsson er lagztur í
ferðalög um þessar mundir
og Moggi hefur aðeins okkur
tvo til að hæla og skamma
kollegana. Af þessu máttu
ráða, að ekki er gott í efni.
En ég leit inn til þín á
Kjarvalsstöðum einn morg-
un, þegar ekkert var af
gestum á hinni stóru sýn-
ingu þinni, og eftir nokkrar
vangaveltur fann ég þá leið,
að rita þér þessar línur, svo
vorum í skóla hjá Þormar á
Akureyri og brenndum vík-
ingaskip á tarínur og máluð-
um svo ofan í allt saman.
Ætli það hafi ekki verið
okkar fyrstu spor í þá áttina
sem við síðar héldum? Og
ekki má gleyma, að snilling-
urinn og hestamaðurinn
Stefán frá Möðrudal var
þriðja geníið í þessum skóla.
Mér er sagt, að hann muni
vel eftir þér þarna hjá Geir
Myndllst
eftir VALTÝ
PÉTURSSON
Þormar, en að enginn hafi
tekið eftir Valtý. Ekki man
ég heldur vel eftir þessu, en
gert þér það ljóst, hve vel þér
hefur þar tekizt? Þú verður
að fyrirgefa, Örlygur minn,
ég ætlaði ekki að tíunda
þessi verk þín á nokkurn
hátt, en þessar myndir verð
ég samt að benda á. Sama er
áð segja um nokkrar teikn-
ingar frá hinni gömlu Akur-
eyri, sem ættu að vera í eigu
bæjarfélagsins þar; KEA
merkið er að vísu hvergi
sjáanlegt, en í þess stað
dregur þú fram konsúla og
tugthús, bakara og Höfners-
bryggju.
Jæja, Örlygur minn, til að
ég brjóti nú ekki boðorðin
meir en ég hef þegar gert, fer
ég að slá botninn í þetta
stutta bréf. Eitt vil ég að þú
vitir, að ég hafði verulega
ánægju af að skoða þessa
sýningu, og eins og þú veist
ef til vill hef ég ekki haft á
móti feitum frönskum döm-
um frekar en þú, og þar
eigum við enn eitt áhugamál.
Ég læt mynd af sýningar-
skrá fylgja þessum línum, og
guð má vita nema þú lendir
að alténd kæmi þó eitthvað
frá öðrum gagnrýnanda
stórblaðsins.
Þetta verður engin úttekt
á þessari fjölbreyttu sýningu
þinni, en aðeins nokkur orð
til að endurgjalda þér
margra ára tortryggni, sem
og mikla og góða vináttu,
síðan við drukkum okkur
sátta á hinum fræga pub
Hog in the pound forðum. Þá
sagðir þú mér, að ég hefði
verið þér vondur og lamið
þig, er við vorum strákar
norður á Akureyri. Ekki man
ég nú það, en þú hafðir ekki
gleymt þessu, og reikn-
ingarnir voru gerðir upp yfir
dökkum Guinness bjór, og
síðan hefur hvorugur slegið
hinn. Við eigum líka margs
að minnast, eins og þegar við
satt er það,- að við vorum
þarna í tímum, og ef til vill
verður það sagt einhvern
tímann í framtíðinni, að við
höfum verið nemendur sam-
an eins og þegar verið er að
tala um, hverjir voru sam-
tíma hjá meistara Matisse?
Hver veit?
En ég verð að minnast
nokkrum orðum á þessa
sýningu þína. Hún er þér lík
og ekkert framhjátökubarn.
Þar logar glaðværðin og
gáskinn um alla veggi, og
þar er einnig alvara, sem
læsir sig í minni manns. Þar
á ég við ein beztu verk, sem
ég hef séð frá þinni hálfu,
það er að segja myndirnar af
Jökli heitnum Jakobssyni.
Ég veit ekki, hvort þú hefur
í málaferlutn út af henni,
eins og forðum við Brynjólf
Tobíasson. En svona er nú
tilveran, glaðværð og gáski
eru tabú á þessu landi, eins
og svo oft hefur sannast, og
sú var tíðin, að ekki þótti
fínt hjá listamönnum að
brosa, hvað þá hlæja. Karl
Dunganon sagði eitt sinn um
vin okkar Guðmund Árna-
son: Það er merkilegur mað-
ur, hann Guðmundur, hann
bæði brosir og hlær. Ég ætla
að stela þessari speki frá
Hertoganum og færa yfir á
þig til að enda þetta bréf til
þín með þökkum fyrir
skemmtilega sýningu, sem
bæði brosir og hlær.
Ætíð blessaður. Þinn
Valtýr Pétursson
Louis Ache frá hjálparstofnuninni PVO í flóttamannabúð-
um í Aranyaprathet. Hún er nú að hefja hjálparstarf í
öðrum stórum flóttamannabúðum við landamærin.
Ljósm. E. Pá.
Allt við
það sama í
Kambodíu
EKKERT hefur breytzt í
Kambodíu, segir Louis Ache,
frá hjálparstofnuninni PVO,
sem fréttamaður Mbl. var
með í flóttamannabúðunum í
Aranyaprathet í Thailandi
fyrir tæpu ári og sagði frá
hér í blaðinu. Þessi orð
viðhefur hún í bréfi eftir að
hafa heimsótt 17 nýkomna
flóttamenn frá Kambódíu í
thailenska fangelsinu á
staðnum. Hún fór þangað
með kanadísku hjúkrunar-
konunni Mörtu frá alþjóða-
flóttamannastofnuninni til
að færa þeim lyf og mjólkur-
duft til að styrkja þá.
— Þeir voru allir svo
máttfarnir og grindhoraðir,
segir Louis í bréfinu. Einn
var gulur og leit út fyrir að
vera lifrarveikur, annar leit-
aði eftir hjálp. Hann gat ekki
gengið. Rauðu kmerarnir
höfðu skotið hann í hnéð og
nú var hann með sótthita og
mikið kvalinn. Ég talaði við
þá eins mikið og ég gat og
spurði þá hvaðan þeir væru
og hvernig lífið væri nú í
Kambodíu. Ekkert hefur
breytzt. Líf fólksins er ennþá
skelfilegt. Einn sagði mér að
þeir yrðu að byrja að vinna
á ökrunum kl. 4 að morgni og
lykju vinnu kl. 5.20 með
klukkutíma hléi um miðjan
daginn. Þá fengju þeir svolít-
ið af hrísgrjónum, vatn og
salt til að búa til einhvers
konar súpu, en hvorki græn-
meti né kjöt. Konur með börn
yrðu líka að vinna, en öldung-
ar sem ekki gætu unnið,
látnir gæta barnanna. Börn
Kambódíuflóttamaðurinn Chanto, sem fréttamaður Mbl.
hitti í flóttamannabúðum í Thaiiandi, og birti viðtal við,
hugsaði þá dapur til framtíðarinnar. Nú berast fréttir um
að hann sé kominn til Bandaríkjanna að byrja nýtt líf.