Morgunblaðið - 19.12.1978, Blaðsíða 15
Aðrir ágallar núverandi skatt-
kerfis felast svo í því, að ýmiskon-
ar veikleikar eru á skilgreiningu
tekjuhugtaksins samkvæmt
skattalögunum og geta þeir valdið
verulegu misrétti milli skattgreið-
enda. Verðbólgan hefur magnað
þessa veikleika og þetta' misrétti
um allan helming.
Allir þeir gallar, sem ég nú hef
nefnt, neikvæð áhrif á framtak og
vinnuvilja, tilhneiging til skatt-
svika og ófullkomin skilgreining
tekjuhugtaksins, ættu að sjálf-
sögðu að vera sterk viðvörun til
þeirra, sem vilja halda núverandi
skattkerfi lítt breyttu. Enn frekar
þyrfti þetta viðvörunarljós að
skína í augu þeirra, sem vilja leysa
hvert úrlausnarefni sem upp
kemur með þeim hætti að leggja
viðbótarbagga á þann skattaklár,
á það skattakerfi, sem ekki hefur
staðið undir byrðunum um langt
árabil.
Nauðsynlegar
breytingar á
skattalögunum
Eins og áður sagði hefur ein
breyting á skattalögunum verið
meira aðkallandi en nokkur önnur
um langt skeið. Sú breyting felst í
verulegri lækkun á skattprósent-
um á þann hátt að skattleysismörk
verði hækkuð allverulega en síðan
verði greidd föst prósenta af öllum
tekjum þar fyrir ofan. Sú prósenta
mætti ekki vera hærri en 25% í
staðgreiðslukerfi og er þá að
sjálfsögðu átt við alla skatta sem
lagðir eru á tekjuöflun, bæði þá
sem ganga til ríkis og sveitarfé-
laga. Hugsanlegt er að vísu að
hægt sé að skilgreina einhvern
flokk tekjuöflunar, sem sé þjóðfé-
laginu lítt þóknanleg og þá kæmi
til greina að skattleggja slíkar
tekjur með hærri prósentu.
Eg hef ekki tíma hér til að fara í
einstökum atriðum út í það, hvaða
afleiðingar breytingar með
framangreindum hætti mundu
hafa á fjármálastöðu ríkis og
sveitarfélaga. Ég læt nægja að
taka fram í því sambandi, að augu
stöðugt fleiri eru að opnast fyrir
því, að okkar brýnasta verkefni er
að stöðva hina sífelldu og stór-
felldu aukningu á hlutdeild opin-
berra aðila í þjóðarbúskapnum og
vinda síðan aftur ofan af þeim
stóra hnykli, sem opinber umsvif
eru orðin. Ef þetta tekst, munum
við stefna í átt til skattalækkana
en ekki skattahækkana eins og við
höfum gert árum og áratugum
saman.
Viðhorfin í
skattamálum
Á þessu ári hefur margt gerst í
skattamálunum. Síðastliðið vor
var samþykkt ný heildariöggjöf
um tekjuskatt og eignarskatt, sem
ganga á í gitdi um næstu áramót.
Að baki þessari löggjöf stóð langur
tæknilegur undirbúningur og mik-
il vinna. Margar tímabærar og
merkar nýjungar felast í þessum
lögum og gætu þau að mörgu leyti
markað tímamót í skattalöggjöf
hér á landi. En þrátt fyrir þessa
jákvæðu umsögn verð ég jafn-
framt að taka fram, að á lögunum
eru verulegir ágallar. Þar á ég
fyrst og fremst við það, að
skattprósentur eru allt of háar.
Jafnframt er ljóst, að taka þarf
enn fastari tökum á ýmsum þeim
skattlagningarvandamálum sem
leiða af hinu viðvarandi verð-
bólguástandi jafnhliða því sem
reynt verði að hafa löggjöfina eins
einfalda og unnt er.
Ég vil einnig taka fram, að ég tel
þann merka áfanga sem náðist
með setningu framangreindra laga
alls ekki sönnun þess, að stjórn-
málaflokkarnir hafi til frambúðar
tekið upp ný og betri vinnubrögð í
skattamálunum. Ég vil ekki hafa
hér í frammi flokkspólitískar
ádeilur, en verð samt að benda á,
að því miður hefur það sannast í
vinnubrögðum nýrrar ríkisstjórn-
ar í skattamálum, að hentistefna
er enn ríkjandi í þessum mikil-
væga málaflokki. I því sambandi
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. DESEMBER 1978
15
skal ég ekki ræða í einstökum
atriðum um þá afturvirku skatta,
sem lagðir voru á í haust og komu
að vonum miklu róti á hugi
skattgreiðenda, og ég skal heldur
ekki ræða um það hvernig
söluskattskerfið var með skyndi-
ráðstöfun gert mun erfiðara í
framkvæmd en það þó hafði verið.
En eftir þessar stórfelldu skyndi-
breytingar var skipuð nefnd til að
gera tillögur um nýjar skyndi-
breytingar á skattalöggjöfinni, þar
á meðal á nýsettum lögum um
tekjuskatt og eignarskatt. Sú
nefnd mun hafa lagt fram hug-
myndir sínar um sl. helgi og nú á í
flýti fyrir jól að sjóða saman
einhvern skattakokkteil. Ljóst er,
að sá kokkteill mun ganga þvert á
þau sjónarmið, sem ég hef sett
fram hér.
Fram undan er því mikið starf
að vinna fyrir þá, sem telja það
einhvers virði, að mörkuð sé traust
og heilbrigð stefna í skattamálum,
stefna sem styðst við traust
almenningsálit og gefur einstakl-
ingunum eðlilegt svigrúm til
athafna og sjálfsbjargar í stað
vaxandi miðstýringar og ófrelsis.
Ég er þess fullviss, að það hefur
gífurlega þýðingu fyrir heilbrigða
framþróun þessa þjóðfélags, að
okkur beri ekki langt af réttri leið
í þessu efni á næstunni.
Alger nýjung árg. 1979
gcetid að
1) MAGNARA: 20 wött musik.
2) ÚTVARPI: FM stero, LW, MW.
3) SEGULBANDSTÆKI: meö sjálfvirkri
upptöku.
4) PLÖTUSPILARI: fyrir allar plötur.
5) TVEIR HÁTALARAR FYLGJA.
BUÐIN
Skipholti 19. Sími 29800.
fnamtíö og fortíö
Nýr bókaflokkur, sem vekur athygli
Saga daganna
var í hópi söluhæstu bóka á síðasta ári,
enda gagnleg á hvcrju heimili. Nú oð
verða uDDseld.
öid óvissunnar
Þessa heims og annars
heimsfrægt verk eftir Galbraith. sem engin bók hefur í haust hlotið jafnmikið
hann skrifaði um efni sjónvarpsþáttanna
„Á óvissum tímum“. nú sýndir í sjónvarp-
umtal í fjölmiðlum, því rannsóknir
— * * ami
inu á sunnudögum.
framtíð og fartíð
Erlends Haraldssonar á dulranni
reynslu ísiendinga eru með athyglisverð-
ustu upplýsingum um iffsviðhorf okkar.
4
framttö og fortíð
Hugmgndir hagfræöinnar
og áhrlí þeirra
John Kemeth Galbrath
Og|
Kmn á dulrannl reynslu
dlnga. frúaniöhortiini
og þjóötrú
Erlerdur Haraicjssors:
Tryggið gkkur eintök í tíma,
verið með frá bgrjun.
BÓKAFOfíLAGIÐ
SAGA Sími 27622, Hverflsgötu 54,