Morgunblaðið - 06.03.1979, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. MARZ 1979
JjflroJUÆ
rTNFÍlBNU-
emTorsteR
ISAIAH
berlin
BÆKUR 1978
&
SEINNI
GREIN
Hvað lásu þeir
í útlöndum á síðasta ári ?
AUK bóka Iris Murdoch „She
Sea The Sea“ og Graham
Greene, „The Human Pactor"
hafa allmargir þeirra sem
leitað var eftir í brezkum
blöðum að tjáðu skoðun sína á
bókum einnig nefnt „The
Singapore Grip“ eftir J.G.
Farrell. Þá er ástæða til að
vekja einnig athygli á að bók
Oliviu Manning „The Battle
Lost and Won“ og „Life in The
Eugksk lonnhy Homse in en
þessar bækur eru meðal þeirra
sem hvað oftast er getið.
Hilary Spurling
Val mitt á bók ársins er
skáldsaga J.G. Farrels The
Singapore Grip (Weidenfeld)
en með henni lýkur þriggja
binda verki sem hófst með
Troubles og síðan kom The
Siege of Krishnapur. Þetta er
heillandi verk, absúrd' og þó
stórbrotinn minnisvarði um
hið horfna heimsveldi Breta.
Ljóðabók Peters Porters The
Cost of Serousness (Oxford)
hreif mig mjög, bæði er hún
hugljúf og angurvær og ljóðin
vönduð að gerð. Og á löngum
vetrarkvöldum er gott að hafa
bók Roberts Gittings The
Older Hardy (Heinemann) sem
er síðari hluti einhverrar beztu
ævisögu sem ég hef lesið um
margra ára bil.
John Kenyon
Montaillou eftir Emmanuel
Le Roy Ladurie (Scolar Press) ;
er hin sérstæðasta bók og
vekur með lesanda ákaflega :
sterka tilfinningu fyrir því að
hann sé beinlínis staddur á
miðöldum; á vettvangi
sögunnar með persónunum.
Life in the English Country
House (Yale) hefur að mínum
dómi verið oflofuð, mér fannst
hún yfirborðskennd en á
heldur lélegu bókaári hjá
okkur er kannnski eðlilegt að á
henni beri nokkuð. Ég gladdist
yfir því að Barbara Pyms
.skyldi hafa fyrri töfra á valdi
sínu í The Sweet Dove Died
(Macmillan) og hallast ég að
því að hún sé enn að bæta við
sig sem rithöfundur og er það
fagnaðarefni.
Angus Wilson
Þær bækur þrjár sem ég vel
eru Life in the English
Country House (Yale
University Press), Sorry, Dad
(Hamish Hamilton) annað
bindi af sjálfsævisögu Edward
Blishen og nýjasta smásagna-
safn Frank Tuohy Live Bait
(Macmillan).
Edward Crankshaw
Þýðing Sir Charles
Johnstone á Eugene Onegin
Pushking (Scolar Press) telst
mér vera meiri háttar verk.
Fáum hefur að mínum dómi
tekist jafn vel að leiða enskan
lesanda á vit höfundarins.
Þetta er í raun meira en
þýðing, hér er um að ræða
endursköpun. Einn góðan
veðurdag hlýtur ungur enskur
höfundur að yrkja sonnettu,
innblásinn af þessu verki.
Russian Thinkers (Hogarth)
í gjörð Sir Isaiah Berlin er
ákaflega merk og eftirsóknar-
verð bók þeim sem vilja
kynnast mentalíteti Rússa.
Þarna eru á einum stað í fyrsta
skipti fjölda margar ritgerðir
og athyglisverðir fyrirlestrar
eftir mann sefn betur flestum
öðrum kann að skýra og kóma
til skila anda; nítjándii aldar
hofúnda í Rússlandi.
A.J. Ayer
Fyrsta tel ég The Human
Factor eftir Graham Greene.
Aðalsögupersónan er ekki
nýstárleg en ákaflega mann-
eskjuleg og snilldarlega gerð.
Númer tvö nefni ég Born for
Opposition (Murray) sem er
áttunda bindi af bréfum
Byrons frá árinu 1821. Vit og
vitund Byrons kemur ljómandi
vel í ljós í þessum bréfum og
útgáfustjórn Leslie Marchand
er til fyrirmyndar sem fyrr. I
þriðja lagi nefni ég
Professional Foul og Every
Good Boy Deserves Favour
eftir Tom Stoppard (Faber) og
hafði ég sérstaklega ánægju af
þeirri fyrrnefndu.
Louis Heren
Bók Iris Murdoch The Sea
the Sea (Chatt ] Windus) er
óumdeilanlega hennar bezta
bók og kannski albezta bók sem
út kom á árinu. Endurútgáfa
Point of Departure eftir James
Cameron (Routledge) sem kom
út fyrst fyrir tólf árum, var
líflegri og ferskari lesning en
margar nýjar bækur og veitti
mér verulega ánægju.
A.S. Byatt
Sú bók sem ég hafði mesta
ánægju af að lesa á árinu var
Paradise IHustrated (Hogarth
Press) eftir D.J. Enright. Ég
hló meira að segja upphátt
hvar ég sat við lestur, einn með
sjálfum mér. Kvæðin fjalla um
Adam og Evu í aldingarðinum
og sérstæður húmor og fágun
eru aðalsmerki þeirra. *. i;
Irving Wardle
No Mama No (Cape) eftir
Verity Bargate er bezta
frumsmíð brezkrar skáldkonu
síðan Beryl Bainbridge gaf út
sína fyrstu bók. Þetta verk er
ákaflega persónulega skrifað
og næmi höfundar er með
ólíkindum og ekki síður snertir
það lesanda hversu vel þetta
kemst til skila í meðferð
skáldsins. The Theatre of
Erwin Piscator (Eyre
Methuen) er kærkomin og skil-
merkileg bók um samtíma-
mann Brechts í leikhúsinu.
Jan Morris
Margar bækur sem ég las á
árinu þóttu mér athyglisverðar
og ánægjulegar í viður-
kenningu. Mér þykir býsna
erfitt að nefna ákveðnar bækur
öðrum betri en þó hygg ég að
með góðri samvizku geti ég
kveðið upp úr með það að
fjórar bækur hafi veitt mér
einna mesta ánægju. Þar nefni
ég til Emperor (Heinemann),
eftir Colon Thurbron, The
Singapore Grip eftir J.G.
Farrell (Weidenfeld) og get ég
ekki neitað því að aðdáun mín
á þeirri bók var eilítið blandin
öfund. Silma (Scolar Press)
eftir Pat Barr og Ray Benison
og nefna vil ég að síðustu
merkilega bók um efni sem er
mér sérlega hugstætt
Architecture of the Islamic
World í útgáfu George Michell
(Thames ] Hudson).
E. C. Hodgkin
Ég hef komizt að þeirri
niðurstöðu að úr því verður
gómsæt blanda að lesa til
skiptis síðasta bindi af Byrons
Letters and Journals (John
Murray) og Virginia Woolfs
Diary (Hogarth Press). Auk
þeSS áð vera ljúffeng er hún
veruléga bragðsterk.
David Pryce-Jones
Ferðabók Shiva Naipaul
North of South (andre
Deutsche) segir frá hvunndags-
lífi í Zambiu, Tanzaníu, og
Kenya á þann hátt að frásögn-
in er allt önnur en sú mynd
sem venjulega er dregin upp.
Annar höfundur sem breytir
hefðbundnum skilningi lesand-
ans er Amos Oz, hinn frægi
ísraelski höfundur, í bókinni
The Hill of Evil Counsei
(Chatto & Windus). í þriðja
lagi get ég um Bók D. J.
Enright Paradise Illustatcd
(Hogarth Press) sem er iðil-
snjöll bók og bráðfyndin.
Caroline Moorehead
Þær tvær bækur sem ég
hafði mesta gleði af að lesa á
árinu voru báðar eftir konur,
sem áttu það einnig sameigin-
legt að vera komnar á miðjan
aldur og er hér um að ræða
frumsmíðar beggja. Það eru A
Pacifists War (hogarth Press)
eftir Frances Partridge,
persónulega skrifuð og læsileg
dagbók höfundar frá stríðs-
árunum, en krydduð lýsingu á
fleiru en andrúmslofti á
styrjaldartímum á sérstaklega
manneskjulegan og viðfeldin
hátt. í öðru lagi er það Rachel,
The Rabbis Wife eftir Silvia
Tennenbaum (Collancz), en
höfundur var sjálf eiginkona
rabbís í tuttugu og sex ár og er
dregin upp snjöll og kröftug
frásaga og höfundur hæðist
óspart að sjálfum sér í þeirri
viðleitni að geðjast hinum
ýmsu duttlungum ýmissa
Gyðingakvenna sem sýna
henni yfirgang og reyna á allan
hátt að koma fram öllum sín- .
um vilja.
Tim Heald
Ég notaði drjúgan tíma af
árinu til þess að kynnast verk-
um kanadískra rithöfunda og
komst að þeirri niðurstöðu að
Bretar þyrftu að gera miklu
meira af því en hingað til að
lesa bókmenntir
Kanadamanna, þær eru fylli-
lega þess virði. Því las ég af
eðlilegum ástæðum mun færri
bækur enskar en ella. Ekki
fannst mér þær sem ég las
sérlega eftirminnilegar og
sumar voru beinliðnis „sveita-
legar" að ég taki ekki svo djúpt
í árinni að segja hallærislegar.
Gleðileg og mögnuð undan-
tekning frá þessu var að mínu
mati bók Grahams Greene The
Human Factor. Hann kann að
hafa skrifað betri bók, en hana
hef ég alténd ekki lesið.