Morgunblaðið - 09.10.1979, Side 1

48SÍÐUR MEÐ 8 SÍÐNA ÍÞRÓTTABLAÐI
221. tbl. 66. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 1979
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
(Ljósm. RAX).
Varaði íslendinga við hlutleysi og kvað komm-
únista í lýðræðislöndum bernska og auðtrúa.
Sovézki andófsmaðurinn Vladimír Búkovskí flytur
mál sitt á fjölmennum fundi í Reykjavík. Sjá nánar
frétt á baksíðu og viðtal og frásögn á miðopnu.
Fyrrverandi ráðherra
fékk sex ára fangelsi
Pretórlu, 8. október. AP. Reuter.
HÆSTIRÉTTUR Suður-Afriku dæmdi i daj? Eschel Rhoodie fyrrum upplýsingaráðherra landsins i sex ára
fangelsi fyrir svik og þjófnað i starfi i sambandi við áróðurshneykslið sem upp komst á siðasta ári. Var Rhoodie
sekur fundinn i fimm ákæruatriðum af sjö. Er hann eini embættismaðurinn sem bendlaður hefur verið við málið
er hlýtur dóm. Hefur Rhoodie verið veitt heimild til afrýjunar dóminum, en stjórnin hefur lýst sig andviga þvi
að hann verði látinn laus gegn tryggingu.
Rhoodie hefur lýst því yfir að
þáverandi forsætisráðherra lands-
ins, John Vorster, og aðrir ráðherr-
ar hefðu haft fulla vitneskju um
einstök atriði fimm ára áróðurs-
áætlunar stjórnarinnar. Áróðrinum
var ætlað að bæta almenningsálitið
í garð stjórnar S-Afríku erlendis. í
áætluninni fólst m.a. að kaupa
eignaraðild í blöðum og fréttastof-
um í Bandarikjunum og Bretlandi.
Komið var á fót blaði, The Citizen,
heima fyrir, og tilraun gerð til að
kaupa blað sem er andsnúið stjórn-
völdum, The Rand Daily Mail.
Kostnaður við áróðursáætlunina,
sem Rhoodie var aðalhöfundur að,
var um 100 milljónir Bandarikja-
dala, og var Rhoodie sakaður um að
hafa látið jafnvirði 99,000 dollara
renna í eigin vasa.
Skömmu eftir að blöð fóru að
skýra frá sumum atriðum hneyksl-
ismálsins sagði Vorster af sér sem
forsætisráðherra og tók við embætti
forseta landsins, en frá því embætti
hvarf hann fyrr á þessu ári. Rhoodie
flýði land í nóvember 1978, eða
mánuði áður en opinber rannsókn-
arnefnd kærði hann fyrir aðild að
málinu.
Settist hann að í
Frakklandi í sumar, en var fram-
seldur í ágúst vegna málaferlanna
yfir honum. Hefur Rhoodie haldið
fram samsekt háttsettra manna og
heitið að opinbera 40 segulbands-
spólur með upptökum er drægju af
allan efa í máiinu og leiddu til falls
stjórnar Pieters Botha, ef hann
hlyti ekki réttláta málsmeðferð.
Páfínn
heima
Vatlkanlnu, 8. október. AP. Keuter.
JÓHANNES Páll páfi annar kom i
dag heim úr för sinni til írlands og
Bandarikjanna og var honum vel
fagnað á Rómarflugvelli.
í ræðu við heimkomuna sagðist
páfi vilja reyna að efla enn tengsl
við bandarísku þjóðina, en ýmis
ummæli páfa í Bandaríkjaförinni
urðu til þess að hann fékk klerka,
nunnur og óbreytta upp á móti sér.
Einkum urðu framfarasinnaðir
menn innan kaþólsku kirkjunnar í
Bandaríkjunum óánægðir vegna
ummæla páfa og lýstu þeir hann of
þráheldinn á trúarbókstafinn.
Næsta utanferð páfa verður að
öllum líkindum til Filipseyja, en
tímasetning þeirrar ferðar hefur
ekki verið ákveðin.
Sjá „Páfi kveður Bandarik-
in“... bls. 47.
Sovézkur
sjómaður
strauk
Tampa, Flórída, 8. október.
AP. Reuter.
UNGUR sovézkur sjómaður
strauk af skipi sinu þar sem það
lá við bryggju i Tampa siðastlið-
inn þriðjudag. að þvi er skýrt var
frá i dag.
Sjómaðurinn, sem er 19 ára, bað
um hæli sem pólitískur flótta-
maður. Hann hafði ekki lokið
námi frá vélstjóraskóla í
Sovétríkjunum og hyggst Ijúka
námi í Bandaríkjunum og helga
sig sjómennsku. Ekki var fyrr
skýrt frá flótta sjómannsins, sem
heitir Igor Aleksandrovich Pono-
makenko, þar sem staðið hafa yfir
viðræður diplómata um framtíð
flóttamannsins.
Talsmaður skrifstofu alríkis-
lögreglunnar (FBI) í Tampa sagði
i dag að svo virtist sem Ponomak-
enko hafi notið liðsinnis tengiliða
í landi við flóttann frá borði.
LJóem. Eailiau
Haustdýrð er nú með fádæmum i Reykjavik, en slagveðrið fyrir helgi
feykti nokkru af laufskrúðinu af trjánum.
8 manns fórust
með leiguflugvél
Cincinnati, Ohio, 8. okt. AP. Reuter.
ÁTTA manns fórust er
leiguflugvél af gerðinni
Piper Navaho hrapaði til
jarðar nokkrum sekúndum
eftir flugtak af flugvellin-
um i Cincinnati í morgun.
Einn farþeganna lifði brot-
lendinguna, en lézt klukku-
stundu síðar á sjúkrahúsi af
sárum sínum.
Flugvélin var á leið til Nash-
ville, en er hún hafði klifrað í
400 feta hæð ofreis vélin. Fór
hún kollveltu og lenti á hvolfi.
Sjónarvottar sögðu að hægri
hreyfill vélarinnar hefði misst
afl skömmu eftir flugtak, og við
það hefði vélin ofrisið.
Dollar eflist
London, 8. október. AP. reuter.
BANDARÍKJADALUR var í hærra
verði en nokkru sinni fyrr síðustu 12
mánuðina á gjaldeyrismörkuðum í
Evrópu í dag, og ekki hefur hann
verið hærri gagnvart jeninu í 17
mánuði. Gullúnsan lækkaði og seld-
ist á 382 dollara í London og 372,5
dollara í Zurich.
Lö
fe
)greglu
lldir á
Madrid, 8. október. AP. Reuter.
ÞRÍR lögreglumenn í norðurhér-
uðum Spánar féllu í dag fyrir
kúlum hryðjuverkamanna úr að-
skilnaðarsamtökum Baska (Eta)
og sex særðust alvarlega, að sögn
yfirvalda.
Morðingjarnir, sem búnir voru
vélbyssum og skammbyssum, létu
til skarar skríða gegn lögreglu-
menn
Spáni
mönnunum á þremur stöðum í
Baskahéruðunum. Er talið að að-
gerðirnar standi í sambandi við
yfirstandandi ferðalag innanríkis-
ráðherra landsins og yfirmanna
lögreglu Spánar um Baskahéruð
til þess að skipuleggja öryggis-
gæzlu við kosningar um heima-
stjórn Baska 25. óktóber næstk-
omandi.
Nato kannar einhliða
brottflutning Rússa
Vln, 8. október. AP.
NATO ætlar að leggja fast að
Rússum i þessari viku að gefa
skýringu á fyrirætlunum þeirra um
að flytja heim allt að 20.000 her-
menn og 1.000 skriðdreka frá
Austur-Þýzkalandi, samkvæmt
vestrænum heimildum i Vin i dag.
Heimildarmennirnir segja að ein-
hliða brottflutningur sá sem Leonid
Brezhnev forseti boðaði i Aust-
ur-Berlín um helgina væri skref i
rétta átt, en þó mundu Rússar
haida yfirburðum sinum i mann-
afla og skriðdrekum i Mið-Evrópu.
Samningamenn NATO vilja kom-
ast að raun um hvernig fyrirætlan-
irnar tengjast viðræðum þeim sem
hafa staðið yfir í sex ár í Vín,
fækkun herja og niðurskurð her-
gagna í Mið-Evrópu Brezhnev
minntist ekki á Vínar-viðræðurnar í
ræðu sinni og Rússar virðast snið-
ganga viðræðurnar þótt áformin
hafi alvarleg áhrif á þær.
Vestræn ríki hefja tilraunir sínar
til að kanna áform Rússa á regluleg-
um, vikulegum fundi samninga-
nefndanna í Vín sem eru undir
forsæti Jonathan Dean frá Banda-
ríkjunum og Nikolai Tarasovs frá
Sovétríkjunum. Á fundinum mun
Tarasov veita nánari upplýsingar
um fyrirætlanirnar og á fimmtudag
verður 214. fundur 12 NATO-ríkja og
sjö Varsjárbandalagslanda um
fækkun herja haldinn.
Starfsmenn NATO vona að
ákvörðun Rússa tákni ekki að þeir
hafi ekki lengur áhuga á samninga-
viðræðum við Vesturveldin um
fækkun herja.
Hingað til hafa tilboð frá Rússum
um brottflutníng hersveita frá
Austur-Þýzkalandi verið háð því
skilyrði að Bandaríkjamenn lofuðu
8vipuðum brottflutningi frá Vest-
ur-Þýzkalandi.
Að sögn NATO hefur Varsjár-
bandalagið um 950.000 hermenn og
15.500 skriðdreka í Austur-Þýzka-
landi, Póllandi og Tékkóslóvakíu. Á
það er bent að Rússar geta flutt
aftur hermenn sem þeir kalla heim
og að það sé mögulegt en ólíklegt að
Austur-Þjóðverjar kalli út aukalið
til að hlaupa í skarðið.
Sjá frétt á bls. 46.