Morgunblaðið - 06.11.1979, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. NÓVEMBER 1979
Rœttvið
Einar Hákonarson
listmálara
— Ég hef aldrei verið upp á það kominn hvort
myndirnar seljast eða ekki. Afkoma mín hefur
nefnileKa aldrei oltið á því að þær seljist því að ég hef
alltaf haft fastar tekjur af annarri vinnu. Ekki svo að
skilja, að ég sé ekki ánægður þegar einhver vill
kaupa myndir eftir mig. Bæði er það auðvitað
ánægjuefni að fólk skuli vilja hafa þær hjá sér og
peningar koma sér ekki síður vel fyrir mig en aðra.
En salan er sem sé ekki aðalatriði, sagði Einar
Hákonarson listmálari og skólastjóri þegar við
heimsóttum hann fyrir helgi til að spjalla við hann
um myndlist og lífsbarátttuna almennt, en Einar
opnaði málverkasýningu á Kjarvalsstöðum um
sfðustu helgi.
merkileg og norræn samvinna
sjálfsögð og góðra gjalda verð er
nauðsynlegt fyrir okkur að
skyggnast lengra og verða fyrir
áhrifum annars staðar frá, ekki
sízt Bandaríkjunum þar sem
myndlist stendur með hvað
mestum blóma um þessar mund-
ir.
Þá á ég eftir að nefna það
verkefni, sem ég hef ekki sízt
áhuga á en það er að bæta
aðstöðuna í skólanum sjálfum.
Við verðum að bæta við tækja-
búnað — fá fullkomnari tæki.
Nú er verið að taka í notkun
keramik-verkstæði í skólanum,
sem er mjög fullkomið — svo
fullkomið og vel úr garði gert að
ég efast um að á betra verði
kosið. Textíl-deildina þarf að
búa miklu betri og fullkomnari
tækjum en nú eru fyrir hendi,og
svo mætti lengi telja. Möguleik-
arnir eru óþrjótandi og allt er
þetta framkvæmanlegt, en allt
kostar þetta auðvitað peninga.
Ekki endilegar einhverjar svim-
andi fúlgur, en ég held nú að
enginn þurfi að sjá eftir þeim
peningum þegar þeir fara að
skila afrakstri. Til að skýra
þetta ofurlítið betur skulum við
halda okkur við keramikina. Við
eigum góða leirkerasmiði, vel
menntaðá og hugkvæma, sem
geta búið til afbragðs hluti.
Vandamálið er bara það, að þeir
hafa ekki nægilega góða aðstöðu
þannig að vinna þeirra er of dýr
til þess að framleiðslan geti
orðið í stórum stíl. Afleiðingin er
sú að hér eru allar búðir fullar af
innfluttu dóti, sem hefur það eitt
fram yfir góða hluti, að það
kostar litla peninga. Mér er sagt
að hingað sé flutt in keramik
fyrir 300 milljónir á ári. Með
skynsamlegri vinnubrögðum,
sem aðeins er hægt að koma á
með betri aðstöðu, væri hægt að
stórlækka verð á leirmunum,
þannig að fólk upp til hópa gæti
keypt þá og haft þá til daglegs
brúks.
Sama er að segja um textíl,
eða vefjarlist. Við eigum nóg af
ágætum vefurum, en vinna
þeirra er líka of dýr til þess að
verkin geti orðið hvers manns
eign. Til þess að svo megi verða
er nauðsynlegt að taka upp
hagkvæmari vinnubrögð. A
þessari tækniöld er ekkert
sjálfsagðara en að láta vélar
vinna hluta verksins, — vandað-
ur hlutur þarf ekki að missa
neitt af gildi sínu við það. Hér
eru ógrynni flutt inn af alls
konar taui, sem stenst fyllstu
kröfur, sem gerðar eru til gæða
og hönnunar. Þetta er útaf fyrr
— Yfirleitt hefur það verið
kennsla, sem ég hef unnið við.
Kennsla er krefjandi og lýjandi
starf, en hún er líka skemmtilegt
viðfangsefni. Myndlistinni hef
ég svo sinnt eftir því sem tök eru
á — aðallega eru það nú helg-
arnar og sumarfrí, sem fara í
•þetta.
— Þú nefnir kennslu, en
hefur þitt daglega líf ekki
breytzt töluvert við að taka við
skólastjórn Myndlista- og
handíðaskóla íslands?
— Nei, ég finn í rauninni ekki
mikinn mun á því að stjórna
þessari stofnun og því að sinna
kennslu einvörðungu. Munurinn
er náttúrulega í því fólginn fyrst
og fremst að nú ræð ég meiru en
áður, og það á alveg ljómandi vel
við mig, segir Einar og hlær. —
Eg er nefnilega svo ráðríkur.
— Ætlarðu að vera skóla-
stjóri lengi?
— Nei, það hef ég aldrei
hugsað mér. Þetta er annað árið,
sem ég er skólastjóri, og það eru
ákveðnar breytingar, sem ég hef
hug á að gera á skólanum. Því
fyrr sem þær komast í fram-
kvæmd þeim mun fyrr hætti ég,
svo ef það eru einhverjir sem
vilja losna við mig þá er hentug-
asta leiðin kannski sú að ýta
undir slíkar breytingar. En gam-
anlaust, — þá er ég þeirrar
skoðunar, að það sé bezt fyrir
alla aðila að menn séu ekki mjög
lengi í einu í svona störfum. Það
er langtum betra að fá nýtt blóð
við og við, annars fer varla hjá
því að um stöðnum verði að
ræða. Slíkt er ekki sízt varasamt
í skólum.
— Hvaða breytingar eru það
helzt, sem þú vilt koma á i
skólanum?
— Það er ýmislegt í sambandi
við námstilhögun. Það er til
Listamannahverfið í Breiðholti. Lengst til hægri er hús Einars Hákonarsonar og konu hans, Sólveigar Hjálmarsdóttur, en aðrir listamenn
í hverfinu eru: örn Þorsteinsson, Helgi Gislason, Leifur Magnússon, Ingunn Eydal, Steinunn Bergsteinsdóttir, Hallsteinn Sigurðsson og
Björgvin Haraldsson. (LjÓ8m. EœlUaj
Menningin er víðar en í
bókum og mgndarömmum
sig ágætt, en meinið er bara það
að innfluttar vörur geta aldrei
haft sama gildi fyrir íslendinga
og íslenzkar vörur. Menning er
nefnilega víðar en í bókum og
myndarömmum — menning set-
ur svið á allt umhverfið, og við
eigum að kappkosta að íslenzk
menning verði uppistaðan í um-
hverfi okkar en ekki einungis
lítill hluti af ívafinu.
— Einu sinni bjóstu í gömlu
timburhúsi í Hafnarfirði. Er
þetta nýja hús tákn um borg-
aralega velmegun?
— Ætli það ekki. Nei, ætli það
sé ekki tákn þess að við Sólveig
vorum búin að fá okkur fullsödd
af gömlum húsum. Við vorum
reyndar komin með tvö gömul
timburhús í Firðinum upp á
okkar arma, en svo var þetta
einfaldlega orðið of erfitt og of
dýrt. Ég hef alltaf haft mikið
dálæti á gömlum húsum og hef
það enn, en þeir, sem taka sér
fyrir hendur að gera þau upp og
halda þeim við eins og þarf, vita
hvað þeir hafa að gera. Megin-
ástæðan fyrir því að við fórum
að byggja hér var samt sú, að
húsnæðið í Hafnarfirði hentaði
okkur orðið illa. Ég þurfti til
dæmis að flytja vinnustofuna tíu
sinnum á jafnmörgum árum, og
var búinn að fá meira en nóg af
því. Kostirnir við að hafa vinnu-
stofu í sambandi við heimilið eru
augljósir, en lengi vel var vanda-
málið það að skipulagsyfirvöld
vildu ekki leyfa byggingu á
húsum, sem gátu rúmað vinnu-
stofu myndlistarmanns. Það féll
ekki inn í rammann — þessi
lágreistu hús með flötu þökun-
um, sem hvarvetna blasa við. Að
lokum var þó fallizt á að veita
nokkrum listamönnum leyfi til
að byggja á þessu svæði hér —
við erum átta í nokkurs konar
þyrpingu. I námunda við húsin
eru, auk garða, blettir ætlaðir
fyrir listaverk, þannig að þetta
getur orðið ákaflega skemmti-
legt með tímanum, ekki bara
fyrir okkur, sem hér búum,
heldur alla sem leið eiga um,
sagði Einar Hákonarson að lok-
um.
- Á.R.
dæmis verið að lengja nám í
sérdeildunum en við það styttist
nám í undirbúningsdeild. Ég er
líka að reyna að koma á skipu-
lögðum nemenda- og kennara-
skiptum við Norðurlönd og
reyndar fleiri lönd. Það er gífur-
lega mikið mál að reyna að rjúfa
þessa einangrun, sem við búum
við. Að sumu leyti er auðveldara
að skipuleggja svona skipti í
samvinnu við Norðurlöndin, en
við megum líka vara okkur á því
að binda okkur ekki of mikið við
þau. Þótt norræn menning sé
Einar Hákonarson í nýju vinnustofunni í húsi sínu að Vogaseli 1. Mótin, scm sjást á myndinni, eru af
veggskreytingu í Hólabrekkuskóla.