Morgunblaðið - 18.09.1980, Qupperneq 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 1980
Þarna eru „strákarnir“ að íleivfja torfinu af hestunum en svo fara þeir aðra ferð og ná
í meira torf — það þarf mikið torf i hvert hofuðból.
Þarna tekur gamii timinn við af nútimanum — lengra var ekki hægt að komast með
torfið á bíl. En hvað ætli Björn Hitardælakappi heföi hugsað ef hann hefði rekist á þetta
furðuverk þarna við vatnið?
Þarna er Kristján að rista torf — það er handhægt byggingarefni sem auðvelt er að
sniða til eftir þörfum.
Kvikmynd ísfílm um Gísla sögu Súrssonar:
Framkvæmdum í Hítardal lokið
- taka myndarinnar hefst í vetur
Að undanförnu hefur ísfilm staðið fyrir sérkennilegum
framkvæmdum í Hítárdal. Mýrarsýslu. Þar hafa verið reistir
tveir „torfhæir“ með allfornlegu sniði, eins og sést á
myndunum. Er hér um að ræða undirbúning að töku
kvikmyndarinnar um Gísla sögu Súrssonar og munu hæði
þessi höfðingjasetur verða notuð við kvikmyndatökuna.
Aætlað er að taka myndarinnar hefjist í marz á næsta ári og
verða þá mynduð þau atriði sögunnar sem gerast að vetri en
aðaltakan mun fara fram næsta sumar.
Hítardalur er forn sögustaður
og munu flestir minnast Bjarnar
Hítardælakappa þegar nafn dals-
ins ber á góma. Eru fjölmörg
örnefni þarna í dalnum tengd sögu
Bjarnar, t.d. standa bæirnir tveir
sem Isfilm hefur reist í Hvítings-
hjöllum (Hvítingshjalla) sem
draga nafn sitt af Hvítingi, reið-
hesti Bjarnar. Þarna við fjallsræt-
urnar var Birni gerð fjölmenn
fyrirsát og hann drepinn. Björn
var þá á leið til hrossa þeirra
erinda að klippa þau. Hafði hann
skæri mikil og bitur, en lélegt
sverð. Kastaði hann sverðinu, þeg-
ar tilræðismennirnir réðust að
honum, en varðist með skærunum
og varð mörgum manni að bana
áður en þeir lögðu hann að velli.
Sandfellið, sem hér sést á með-
fylgjandi mynd, telja sumir að sé
Grásteinn, sem talað er um í sögu
Bjarnar, — þar upp ætlaði Björn
að forða sér en óvinir snöruðust í
veg fyrir hann og varð honum ekki
undankomu auðið.
Er blaðamaður Morgunblaðsins
átti leið um Hítardal fyrir
skemmstu, voru framkvæmdir ís-
film þar komnar á lokastig. Lokið
hafði verið við neðri bæinn, Sæból,
— þar sem Gísli bjó fyrst og er
það mikið hús, alls um 28 metrar á
lengd auk hlöðu sem stendur að
húsabaki. Hinn bærinn, Hóll, —
sem Gísli flytur í eftir að „þeir
Súrssynir skilja félag sitt“, stend-
ur á bökkum Hvítárvatns, ofar í
dalnum. Bygging þess bæjar var
ekki að fullu lokið og sést því vel á
myndunum hvernig þessir bæir
eru gerðir. Er fyrst slegið upp
trégrind með því lagi sem bærinn
á að hafa en síðan tyrft yfir tvær
umferðir, — í fyrri umferðinni er
torfunum snúið öfugt, þannig að
grasið veit niður, en í þeirri síðari
rétt. Meðfram öllum bæjarhúsum
er gerður gerfigrjótgarður úr torfi
og mikil vinna lögð í að gera allan
dyraumbúnað sem eðlilegastan,
því að í kvikmyndinni munu menn
sjást fara inn og út úr bæjarhús-
unum. Innandyra er ekki eins
glæsilegt um að litast, — þar
verður ekki um þvert hús komist
fyrir sperrum og styrktarstoðum,
enda ekki ætlunin að kvikmynda
inni í þessum bæjum. ÖIl kvik-
Jón Hermannsson, kvikmynda
framleiðandi.
myndataka mun fara fram í sér-
stöku stúdíói þar sem innviðir
bæjanna verða reistir, — líklega í
vöruskemmu sem aðstandendur
kvikmyndarinnar hafa augastað á
í Kópavogi.
Jón Þórisson, leikmyndagerðar-
maður, hefur ráðið allri gerð
torfbæjanna en um tíu menn unnu
við að reisa þá og tók verkið
rúmlega mánuð. Þáð var forvitni-
legt að fylgjast með verkinu,
þegar verið var að ljúka tyrfingu
höfðingjasetursins að Hóli, og léti
maður ímyndunaraflið hlaupa
með sig í gönur, var engu líkara en
tíminn hefði runnið til baka aftur
í gráa forneskju. Þarna minntu
allar tiltektir á vinnubrögð fyrri
alda og voru menn allverklegir við
að rista torfið og snara því upp á
bæjarhúsin. Ekki eru bílvegir við
Hítarvatn og gat því að líta
hestalest, klyfjaða torfi, á leið upp
að bænum en í baksýn gnæfði
Sandfell, — snarbratt og ógnandi.
A hverri stundu átti maður von á
að sjá Björn Hítardælakappa
skunda neðan dalinn með „man-
skæri mikil á linda ok hött á höfði
ok skjöld á hlið“.
Landslagið við Hítarvatn hefur
varla breyst mikið síðan á land-
námsöld, — það er fjölbreytt og
ósnortið, en þetta tvennt réði
mestu um að staðurinn var valinn
til kvikmyndatökunnar.
Eigendur ísfilm eru þeir Ágúst
Guðmundsson, leikstjóri; Indriði
G. Þorsteinsson, rithöfundur og
Jón Hermannsson, kvikmynda-
framleiðandi. Blaðamaður Morg-
unblaðsins ræddi við Jón Her-
mannsson um kvikmyndina og var
hann fyrst spurður um hversu
mikill kostnaður yrði við gerð
hennar.
„Upphafleg kostnaðaráætlun
hljóðaði uppá 250 milljónir króna
en sé gert ráð fyrir verðbólgunni
og ýmsum viðbótarútgjöldum, má
búast við að kostnaðurinn verði
orðinn 400 milljónir króna þegar
myndin verður fullgerð, væntan-
lega í byrjun árs 1982“, sagði Jón.
„Það er ekki óeðlilegt að kostnað-
urinn við gerð sviðsmyndar í
tímabilsmynd eins og þessari sé
u.þ.b. einn þriðji af heildarkostn-
aðinum. Framkvæmdirnar í Hít-
ardal kostuðu um 30 milljónir
króna en þar verða teknar um
helmingurinn af útisenunum í
kvikmyndinni. Einnig munu fara
fram tökur á Breiðafjarðareyjum,
í Geirþjófsfirði og Dritvík á Snæ-
fellsnesi. Þá verður komið upp
þingstað vegna myndarinnar
næsta sumar en staðsetning hans
er ekki ákveðin ennþá.
Það er mikill kostnaður sem
felst í gerð myndar sem þessarar.
Ég var í Englandi fyrir skömmu
og komst þá í kynni við John
nokkurn Stears, sem er meðal
færustu sérfræðinga í því að
framkvæma tæknibrellur í kvik-
myndum. Það kom til tals að hann
tæki að sér að sjá um bardagasen-
ur í kvikmyndinni fyrir okkur og
lýsti hann sig reiðubúinn til þess.
Kostar hann, ásamt aðstoðar-
mönnum sínum, 12 milljónir á
viku sem er óneitanlega töluverð
upphæð."
Hvernig hefur kvikmyndin um
Gíslasögu Súrssonar verið fjár-
mögnuð?
„Við munum nota alla þá pen-
inga sem koma inn fyrir Land og
syni en það fé mun að sjálfsögðu
hvergi nærri duga til. Að öðru leiti