Morgunblaðið - 18.09.1980, Qupperneq 25
24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 1980
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 1980
25
flfofgtiiiÞIftfeft
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 5.500.00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 280
kr. eintakiö.
Niðurrifsmenn
í atvinnulífinu
Flugleiðir eru ekki eina dæmið um atvinnufyrirtæki sem
Alþýðubandalagið reynir nú að koma á kné. Athyglisvert er,
að það sýnist vera meginstefna Alþýðubandalagsins í núverandi
ríkisstjórn og forvera hennar, vinstri stjórn Olafs Jóhannessonar,
að höggva að rótum atvinnulífsins í landinu, hvort sem það er í
einkaeign, samvinnurekstri, eða jafnvel um að ræða fyrirtæki í
ríkiseigu undir sjálfstæðri stjórn.
Hitaveita Reykjavíkur og Landsvirkjun eru tvö veigamestu
orkufyrirtæki landsmanna. Þetta eru fyrirtæki, sem hafa dafnað
vel, sýnt góða afkomu og haft bolmagn til þess að ráðast í
viðamiklar orkuframkvæmdir, sem hafa komið landsmönnum til
góða. Eftir að áhrifa Alþýðubandalagsins fór að gæta í stjórn
landsins hefur stöðugt sigið á ógæfuhliðina í rekstri þessara
tveggja fyrirtækja. Fjárhagsstaða þeirra hefur versnað mjög á
skömmum tíma vegna þess, að þau hafa ekki fengið að hækka verð
á þjónustu sinni í samræmi við verðbólguna. Nú er svo komið, að
Hitaveita Reykjavíkur hefur neyðst til þess að taka erlend lán til
að geta haldið áfram framkvæmdum ella hefði til þess komið, að
hús á höfuðborgarsvæðinu hefðu orðið að taka upp olíukyndingu.
Hjá Landsvirkjun er staðan sú, að þetta fyrirtæki, sem áður var
vel stætt, er komið í stórfelldan taprekstur. Þetta þýðir, að það
hefur minna bolmagn en áður til þess að standa undir nýjum
virkjunarframkvæmdum og hætta er á, að lánstraust þess þverri
og lánakjör fyrirtækisins verði óhagstæðari. Það er auðvitað
fáránlegt, að fara svona með þessi fyrirtæki en það hefur verið
gert undir stjórn orkuráðherra Alþýðubandalagsins.
í öðrum atvinnurekstri er ástandið hið sama. Með margvíslegum
aðgerðum stjórnvalda, í verðlagsmálum, skattamálum og á öðrum
sviðum er gengið hart að atvinnurekstrinum í landinu. Hann
veikist stöðugt og verður upp á náð bankanna kominn. Þegar
bankastjórar taka ákvörðun um að halda fyrirtækjunum gangandi
með lánveitingum koma Alþýðubandalagsmenn og þjónar þeirra
og segja, að það sé hneyksli hvað útlánastefna bankanna hafi farið
úr böndum. Þegar farið er að skoða, hvað hefur farið úr böndum
kemur í ljós, að bankarnir hafa verið að halda undirstöðuatvinnu-
vegum landsmanna gangandi vegna þess, að ríkisstjórnin, sem
Alþýðubandalagsmenn ráða mestu í, veitir atvinnuvegunum ekki
eðlileg rekstrarskilyrði! Þegar bankarnir stöðva útlán komast
fyrirtækin í þrot og loka, fólkið verður atvinnulaust og
Alþýðubandalagsmenn skamma atvinnurekendur fyrir aumingja-
skap!
Afleiðingin af þessum vinnubrögðum sósíalista í ríkisstjórninni
er sú, að hér er að skapast stórhættulegt ástand í atvinnulífinu.
Þessi vinnubrögð bitna ekkert síður á fyrirtækjum í samvinnu-
rekstri heldur en fyrirtækjum í einkarekstri og svo vill til að
kommúnistar hafa sjálfir forræði atvinnufyrirtækja á Neskaups-
stað og þeir geta kynnst því þar af eigin raun, hver staðan er.
Lýðræðisflokkarnir í landinu verða að ná saman um að stöðva
þessa hættulegu þróun. Það er óviðunandi, að Alþýðubandalags-
menn verði látnir komast upp með það að eyðileggja atvinnulífið í
landinu á þann hátt, sem nú er verið að gera.
Svavar og ríkisframlagið
Svavar Gestsson, félagsmálaráðherra, heldur því fram í
Þjóðviljanum í gær, að Morgunblaðið hafi haft uppi kröfur
um það, að íslenzkir skattgreiðendur yrðu látnir standa undir
hallanum af Atlantshafsfluginu. Þetta eru ósannindi, uppspuni.
Morgunblaðið hefur ekki sett neina slíka kröfu fram. Það væri
fróðlegt að fylgjast með félagsmálaráðherra reyna að finna
þessum orðum sínum stað.
Athyglisvert er að Alþýðubandalagsmenn reyna nú að halda því
fram, að ýmist Morgunblaðið eða stjórnendur Flugleiða hafi
krafizt þess, að ríkið borgaði hallann af Atlantshafsfluginu. Hið
rétta er, að það er ríkisstjórnin sjálf, sem hefur tekið upp þá
stefnu, að ríkissjóður skuli veita Flugleiðum baktryggingu vegna
hallareksturs á þessu flugi. Þeir Svavar Gestsson, Ragnar Arnaíds
og Hjörleifur Guttormsson hafa sjálfir samþykkt á ríkisstjórnar-
fundum að greiða hallareksturinn af þessu flugi. Þeir verða að
eiga um það mál við sjálfa sig en ekki aðra.
Viðræðurnar í Luxemborg — Símamyndir
Myndin var tekin við
komu Steingríms Her-
mannssonar til Lux-
emborgar í gær.
Steingrímur er að taka
í höndina á starfs-
manni samgönguráðu-
neytis Luxemborgar
en lengst til hægri er
Henrik Sv. Björnsson
sendiherra íslands í
Briissel.
Símamyndir: RAX.
Hamer ráðuneytis-
stjóri í samgönguráðu-
neytinu, Henrik Sv.
Björnsson, Steingrím-
ur Hermannsson og
Josy Bartel samgöngu-
ráðherra í Luxemborg
við upphaf viðræðn-
anna í gær.
Á þessari mynd eru frá vinstri Sigurður Helgason,
Örn ó. Johnson og Josy Bartel.
Örn ó. Johnson og Sigurður Helgason voru glaðir í
bragði við komuna til Luxemborgar í gærdag.
Viðræður um röðun starfsheita í launaflokka:
Samkomulag
vörubílstjóra
SAMKOMULAG tókst í fyrrinótt
um röðun starfsheita f launa-
flokka kjarnasamninKs milli
Vinnuveitendasambands íslands,
Landssambands verzlunarmanna
ok Landssambands vöruhifreiða-
stjóra. í gærkveldi tókst einnix
sams konar samkomulaK við Fé-
laK starfsfólks i veitinKahúsum.
Samkvæmt upplýsingum Guð-
lauRs Þorvaldssonar átti að halda
áfram sáttafundi í gærkveldi, þar
sem rætt var um röðun í launa-
náðist við verzlunarmenn,
og starfsfólk veitingahúsa
flokka við Samband bygginga-
manna og Málm- og skipasmiða-
samband íslands. Guðlaugur
kvaðst bera þá von í brjósti í
gærkveldi, að takast mætti að ná
samkomulagi milli vinnuveitenda
og þessara sambanda áður en
fundum yrði slitið í nótt. Þá mun
hafa verið í ráði að Félag mat-
reiðslumanna kæmi einnig inn í
viðræðurnar.
Eins og getið hefur verið í
Morgunblaðinu hafði áður náðst
samkomulag um röðun starfsheita
í launaflokka við Verkamanna-
samband íslands og Landssam-
band iðnverkafólks.
Þá hefur verið boðaður sátta-
fundur með bókagerðarmönnum
og viðsemjendum þeirra, en eins
og skýrt er frá í annarri frétt í
Mbl. í dag, hafa bókagerðarmenn
boðað verkföll í næstu viku. Þá
voru flugmannafélögin á sátta-
fundi í gær vegna starfsaldurs-
lista félaganna.
Þegar samkomulag hefur tekizt
við öll félögin, sem rætt hefur
verið við um launaflokkaröðunina,
má gera ráð fyrir að sáttasemjari
taki næst til við að ræða um
kauplið kjarasamnings og verð-
bótaákvæði. Ekki er búizt við því
að erfitt verði að ná aðilum saman
um kaupliðina, en kunnugir segja
að helzti ásteytingarsteinninn,
sem þá kynni að verða eftir, væri
krafa ASÍ um gólf í verðbótavísi-
tölunni.
Á FIMMTUDAG efndi Borg-
arskipulag Reykjavíkur til
blaðamannafundar þar sem
kynnt var ný tillaga að
skipulagi Grjótaþorps. Til-
laga þessi er gerð af Hjörleifi
Stefánssyni, arkitekt og Pet-
er Ottossyni, þjóðháttafræð-
ingur. Hefur skipulagstillag-
an verið lögð fram í skipu-
lagsnefnd Reykjavíkur og
Borgarráði, sem samþykkti
þá hugmynd borgarskipu-
lags að tillagan yrði kynnt
almenningi og hagsmunaað-
ilum áður en hún hlyti frek-
ari umfjöllun. Er ætlunin að
gefa þannig sem flestum aðil-
um kost á að koma sjónar-
miðum sínum á framfæri,
áður en endanleg mótun til-
lögunar fer fram.
Lóðaeigendum og íbúum í
Grjótaþorpi hefur verið boðið
á sérstakan kynningarfund,
þar sem þeim gefst kostur á
að kynna sér einstaka þætti
tillögunnar og bera fram
fyrirspurnir. Skipulagstillag-
an verður svo væntanlega til
sýnis almenningi síðar í haust
og þá jafnframt sýndar aðrar
- cs* ' ■
Smm L
|
■ i \ vví? ! _
F.v. Guðrún Jónsdóttir, forstöðumaður Borgarskipulags Reykjavíkur. Sigurður Harðarson, formaður
skipulagsnefndar og Hjörleifur Stefánsson, arkitekt. Ljósm. Emilía.
KöS"- Vemdun og endumýjun
Grjótaþorps í núverandi mynd
Horft til norðurs eftir Mjóstræti. Þannig eiga göturnar i
Grjótaþorpi að lita út samkvæmt tillögunni.
skipulagstillögur að Grjóta-
þorpi, bæði gamlar og nýjar.
Margar skipulagstillögur
hafa verið gerðar að Grjóta-
þorpi síðustu áratugina en
flestum þeirra verið sam-
merkt, að þær hafa gert ráð
fyrir algerri endurnýjun
byggðarinnar þar. Skipulags-
nefnd samþykkti í apríl á
síðasta ári að gerð skyldi
skipulagstillaga um verndun
og endurnýjun Grjótaþorps í
núverandi mynd. Sú tillaga,
sem nú er komin fram, er
þannig sú fyrsta er leggur
megináherzlu á varðveizlu
húsanna í Grjótaþorpi og að
tryggja að framtíðarsvipmót
þorpsins falli að yfirbragði
þeirra.
Meginhugmyndin að baki
þessarar skipulagstillögu er
sú, að skipulagsákvæðum
verði beitt til að stuðla að því
að sem flest húsanna standi
áfram og þeim verði komið í
sómasamlegt horf. Á auðum
lóðum verði byggð ný hús og
taki þau mið af þeim húsum
sem umhverfis eru að formi
til og efnisnotkun. Lóðaskipt-
ing verður óbreytt að mestu
leyti, nema í norðvestur horni
þorpsins, en þar verður að
breyta lóðamörkum til að
hægt sé að hrinda skipulags:
hugmyndum í framkvæmd. í
tillögunni er einnig gert ráð
fyrir sömu götustæðum og nú
eru, nema hvað Mjóstræti
framlengist í boga til norðurs
Líkan af Grjótaþorpinu eins og það mun lita út ef tillagan nær fram að ganga.
og tengist Vesturgötu. Gert er
ráð fyrir einstefnuakstri frá
Vesturgötu eftir Mjóstræti til
suðurs og niður Fischersund,
Bröttugötu og Grjótagötu til
austurs.
Samkvæmt tillögunni verða
allar götur í Grótaþorpi
steinlagðar í fullri breidd
sinni og þannig frá þeim
gengið að umferð verði hæg
og réttur gangandi vegfar-
enda sitji í fyrirrúmi. Einnig
er búnaði gatna hagað þannig
að íbúar Grjótaþorps verði
ekki fyrir ónæði af akandi
umferð, eins og hefur viljað
brenna við síðustu ár.
I tillögunni er kvatt til þess
að borgaryfirvöld geri veru-
legt átak til þess að ganga
endanlega og snyrtilega frá
öllum opinberum svæðum í
Grjótaþorpi, þ.e. almennings-
garði, götum, stígum, leik-
svæðum o.fl. Lögð verði veru-
leg alúð við hönnun og mótun
þessara svæða. Jafnframt
verði hafist handa sem fyrst
um endurbætur á húsum í
eigu borgarsjóðs í Grjóta-
þorpi — eða ef þau verða seld,
þá verði það með kvöðum sem
tryggja varðveizlu þeirra og
viðhald um ókomin ár.
Fjöldi bílastæða, sam-
kvæmt skipulagstillögunni,
hefur mótast af því að ekki
þykir rétt að hafa þarna stór
samfelld bílastæði vegna
þeirra afleiðinga sem það
hefði fyrir heildarsvip byggð-
arinnar. I norðvestur horni
Grjótaþorps, þar sem ráðgerð
er nokkuð samfelld ný byggð á
auðum lóðum, er gert ráð
fyrir að bílgeymslur verið í
kjöllurum húsanna.
Það umhverfislega mark-
mið, sem stefnt er að með
þessari skipulagstillögu, er
fyrst og fremst að skapa
heillegt hverfi þar sem nýju
húsin verði sniðin eftir þeim
gömlu. Gömlu húsin verði
þannig ráðandi í heildarmynd
Grjótaþorps, en stærð og lög-
un nýrra húsa látin stuðla að
þeim hlýleika, sem oftar ein-
kennir gömul hverfi en ný.
'bó