Morgunblaðið - 26.09.1980, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. SEPTEMBER 1980
írakar virða frelsi
skipa á Persaflóa
París, 25. septomher. AP.
Varaforsætisráðherra íraks,
Tarek Aziz. sa«ði Valery Giscard
d'Kstaing Frakklandsforseta í
dag, að írakar vildu ekki skipta
sér af siglinKum á Persaflóa að
sögn talsmanns forsetans.
Ráðherrann sagði líka, að Irak-
ar hefðu ekki áhuga á öðru
írönsku landi en umdeildum
landamærasvæðum. Ráðherrann
tjáði forsetanum, að Irakar hygð-
ust ekki hafa her sinn á írönsku
landi.
Giscard d’Estaing lagði áherzlu
á mikilvægi þess, að Bagdad-
stjórnin lýsti sig reiðubúna sem
fyrst til samningaviðræðna, og
benti á að múhameðstrúarríki
gætu gegnt sérstöku hlutverki í
tilraunum til að finna lausn.
Forsetinn lagði einnig áherzlu á
mikilvægi frjálsra siglinga á
Persaflóa og Hormuz-sundi.
írakar kaupa mikið af vopnum
af Frökkum og þau mál voru og
rædd. Blaðið Le Monde segir, að
írakar eigi að fá fyrstu Mirage-
þotur sínar af 60 í nóvember og
þeir semji um smíði á Alphajet-
æfingaþotum.
Siglingar eðliletíar
Lloyd’s skipatryggingafélagið
segir, að siglingar olíuskipa um
Hormuz-sund hafi verið með eðli-
legum hætti í dag. Talsmaður
Shell tók í sama streng, en sagði
að siglingarnar gengju hægar
*
Israelskir
þingmenn
ræða við Arafat
Tel Aviv, 25. septemher. AP.
FJÓRIR vinstrisinnaðir israelsk-
ir stjórnmálamenn. þar á meðal
tveir þingmenn, hittu Yasser
Arafat, leiðtoga Frclsissamtaka
Palestínumanna (PLO). að máli í
dag. Er þetta í fyrsta skipti sem
israelskir stjórnmálamenn ræða
við Arafat, en þeir hafa áður rætt
við aðra fulltrúa PLO.
Viðræður þessar fóru fram á
friðarráðstefnu sem haldin er í
Sofíu í Búlgaríu og sögðu ísraels-
mennirnir að þeir hefðu aðeins
rætt friðarhorfur milli ísraels-
manna og araba á fundinum með
Arafat.
Israelsstjórn viðurkennir ekki
PLO og hefur Begin forsætisráð-
herra lýst þeim sem samtökum
hryðjuverkamanna og morðingja.
Viðræður þessar hafa verið for-
dæmdar af ýmsum stjórnmála-
mönnum í Israel og sagði einn
ráðherra Begins þær vera glæp-
samlegt athæfi.
fyrir sig en venjulega. Þetta var
tekið fram vegna vaxandi ótta og
óstaðfestra frétta um, að olíusigl-
ingar hefðu stöðvazt. Japanskt
olíuskip hefur þó laskazt nokkuð í
ioftárás írana á íröksku höfnina
Umm Qasar.
Jimmy Carter Bandaríkjafor-
seti sagði í gær, að truflun á
olíuflutningum „mundi valda al-
varlegri ógnun" og Bandaríkin
ráðfærðust við aðrar þjóðir um
leiðir til að mæta hættunni. Við-
ræðurnar miða að því að Horm-
uz-sundi verði haldið opnu. Hann
ítrekaði, að Bandaríkin mundu
ekki taka þátt í bardögunum og
neitaði ásökunum Iraka um að
þeir styddu Irani.
“Siglingafrelsi á Persaflóa
skiptir öll ríki heims gífurlega
miklu máli. Nauðsynlegt er, að
engin árás verði gerð á þetta frelsi
skipa til að sigla til og frá
Persaflóasvæðinu," sagði Carter.
Lloyd’s-félagið sagði í gær, að
vestræn ríki væru „vel undirbúin",
ef Hormuz-sundi yrði lokað. Olíu-
birgðir landanna væru í hámarki
og vestræn ríki gætu þolað
skammtíma útflutningsstöðvun.
Veður
víða um heim
Akureyri 10 rigning
Amtterdam 21 ekýjaó
Aþena 30 heióekírt
Berlín 19 skýjaö
Chicago 21 rigning
Feneyjar 25 heióskírt
Frankfurt 22 skýjaó
Færeyjar 11 rigning
Genf 20 heióskirt
Heleinki 14 heiöekirt
Jóhannesarborg 14 þoka Kaupmannahöfn 15 heíóekírt
Lae Palmas 25léttskýjað
Lieeabon 30 heióekírt
London 19 skýjaó
Loe Angelee 29 heióskírt
Madrid 27 heióekírt
Malaga 26 léttekýjaó
Mallorca 27 léttekýjaó
Miami 30 skýjaó
Moekva 6 skýjaó
New York 21 rigning
Oelo 14 skýjaó
Reykjavík 10 súld
Ríó de Janeiro 24 skýjaó
Rómaborg 29 heióskýrt
Stokkhólmur 15 skýjaó
Tókýó 18 rigning
Vancouver 16 skýjaó
Vinarborg 18 skýjaó
Þetta gerðist
1977 — Laker-ferðir hefjast.
1972 — Henry Kissinger ræðir
við n-víetnamska fulltrúa í Par-
ís.
1971 — Richard Nixon fer til
Anchorage til fundar við Hiro-
hito.
1969 — Vinstrisinnaðir herfor-
ingjar steypa stjórn Bólivíu.
1965 — Juan Bosch, fv. forseti
Domingo-lýðveldisins, snýr aft-
ur.
1962 — Ahmed Ben Bella kosinn
forsætisráðherra í Alsír.
1950 — Her SÞ nær Seoul aftur
á sitt vald.
1937 — Arabar myrða stjórn-
arfulltrúa Breta í Galíleu.
1934 — „Queen Mary“ hleypt af
stokkunum.
1928 — 33 ríki staðfesta Kell-
ogg-Briand-samninginn, sem
bannar stríð og kveður á um
friðsamlega lausn deilumála.
1918 — Orrustan við Meuse-
Argonne og tilraunin til að rjúfa
Hindenburg-línuna hefst.
1914 — Orrustan við Niemen-
fljót milii Þjóðverja og Rússa
hefst.
1907 — Nýja-Sjáland verður
sjálfstætt samveldisríki.
1833 - Vilhjálmur IV veitir
Hannover frjálslynda stjórn-
arskrá.
1809 — Rússar sigra Tyrki við
Brailoff, Rússlandi.
1679 — Lundar-samningur Svía
og Dana, sem missa alla land-
vinninga.
Afmæli: Cuthbert Collingwood,
enskur sjóliðsforingi (1759—
1810) — George Gershwin,
bandarískt tónskáld (1898—
1937) - Páil páfi VI (1897-
1978) — John Dalton, enskur
efnafræðingur (1766—1844).
Barn í Bagdad
(AP-slmamynd)
Myndin er af lítilli stúlku í Bagdad sem særðist þegar flugskeyti frá íranskri herþotu lenti ú heimili
hennar. Myndinni dreifði írakska fréttastofan og har hún yfirskriftina: Fórnarlamb Khomeinis.
Sadat hvetur til
byltingar í Iran
London. 25. september. AP.
ANWAR Sadat, Egyptalands-
forseti, sagði í viðtali við
bandarískan blaðamann í
dag, að styrjold íraka og
írana veitti íranska hernum
ágætt tækifæri til að steypa
Ayatoliah Khomeini og hvatti
Bandarikin til að styðja her-
byltingu í íran.
Sadat sagði að „hver sem
væri“ væri betri en Khomeini,
og jafnvel þótt honum yrði
ekki steypt, yrði styrjöldin
„alvarlegt áfall" fyrir hina
íslömsku byltingu trúarleið-
togans.
Hann sagði að olíuríki araba
við Persaflóa hefðu verið „titr-
andi á beinunum" síðan ír-
anskeisara var steypt í fyrra
pg mundu fagna herbyltingu í
Innlent: 1160 f. Guðmundur
biskup Arason — 1270 Ormur
Ormsson Svínfellingur ferst með
skipshöfn sinni við Hörðaland —
1870 f. Kristján X — 1904
Samningurinn við Mikla nor-
ræna um lagningu sæsíma und-
irritaður — 1915 Minnisvarði
Kristjáns X afhjúpaður — 1951
Mæðiveiki finnst í Strandasýslu
og 1200 lömbum slátrað — 1960
Fundur Ólafs Thors og Harold
Macmiilans á Keflavíkurflug-
velli — 1972 Átta farast með
Friendship-flugvél Flugfélagsins
á Mykjunesi í Færeyjum — 1918
f. Halldór Pétursson — 1918 f.
Ólafur Jóhann Sigurðsson.
örð dagsins: Öll fjarstæða á sér
einhvern talsmann — Oliver
Goldsmith, enskt skáld (1728—
1774).
Forsetinn bætti því við, að
Bandaríkin ættu að vera
reiðubúin að styðja hvers kon-
ar byltingu, benti á útþenslu-
stefnu Rússa á þessum slóðum
og hvatti Bandaríkjamenn til
að vera vel á verði og iáta
Moskvu-stjórnina ekki hagn-
ast á ástandinu.
Sadat hét því ennfremur að
leyfa Bandaríkjamönnum að
nota egypzkar herstöðvar til
að komast til Persaflóa. „Ég
mun veita Bandaríkjamönnum
aðstöðu til að komast til
Persaflóa til að hjálpa hvaða
arabaríki sem vera skal,“
sagði hann.
Það var John Wallach,
blaðamaður Hearst-blaðaút-
gáfufyrirtækisins, sem hafði
viðtalið við Sadat. Hann
skýrði frá viðtalinu í samtali
við BBC.
„Eins og send-
ing af himni44
- sagði Bagdadbúi um stríðið
Tchoran. Ilaxdad. 25. sept. AP.
ALLT virðist vera með kyrrum
kjörum í Teheran og fólk ró-
legt, þrátt fyrir loftárás á
borgina fyrr i vikunni og al-
gera myrkvun á nóttunni. í
Bagdad i írak fylgist fólk með
útvarps- og sjónvarpsfréttum
frá stríðinu af sama áhuga og
ákafir íþróttaunnendur.
„Lífið gengur sinn vanagang
og ekkert sérstakt er um að
vera,“ sagði Teheranbúi en bætti
því við, að fólk hefði verið hvatt
til að gerast sjálfboðaliðar í
hernum. „Fólk er mjög rólegt en
það er reitt við írani og eru
fyrirhugaðar mótmælagöngur á
morgun,“ sagði Teheranbúinn.
íranska þingið hefur frestað
umræðum um örlög bandarísku
gíslanna og hafa engar fréttir
borist af þeim.
„Stríðið er eins og sending af
himni," sagði Hussein Aly, 73ja
ára gamail leigubílstjóri í Bag-
dad. „Um 25—30 ára skeið hefur
allt gengið vel í samskiptum
landanna, en svo kemur þessi
fasistastjórn og fer að abbast
upp á okkur. Ég lifði heimsstyrj-
öldina fyrri og þá síðari, en ég
held að þessi sé mikilvægust
fyrir íraka.“
íraksstjórn hefur boðið nokkr-
um hundruðum fréttamanna
víðs vegar að úr heiminum til
íraks og fengið þeim inni í besta
hóteli Bagdadborgar. Frá hótel-
inu hafa þeir getað fylgst með
loftárásum og loftbardögum
milli íraka og Irana.
Ráðamenn í öðrum arabaríkj-
um eru mjög áhyggjufullir
vegna ástandsins en haft var
eftir vestrænum sendimanni, að
þeir „grétu það þurrum tárum þó
að rostinn væri lækkaður í
írönum". - Varnarmálaráðherra
íraks sagði á blaðamannafund-
inum, að Irakar gerðu sér vonir
um að íranir viðurkenndu yfir-
ráðarétt íraka yfir hinum um-
deildu landsvæðum. Hann lét þó
í Ijós ótta um, að íranir.skildu
ekki að írökum væri full alvara
með stríðsaðgerðunum.