Morgunblaðið - 22.05.1981, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. MAÍ1981
Fjöldatakmarkanir
í Háskólanum
Almennur stúdentafundur um málid
eftir Atla Eyjólfsson,
fulltrúa Vöku í
Háskólaráði
Almenningur á íslandi hefur oft
sérstök tækifæri til þess að fylgj-
ast með því, sem helst er að gerast
. innan veggja háskólans. Nú verð-
ur háskólinn 70 ára á næstunni, en
hann var stofnaður 1911 og var
það stórvirki alveg út af fyrir sig.
Fjölmiðlar munu þá væntanlega
beina sjónum sínum að Háskóla
íslands og minnast þess, sem vel
hefur farið. Gott er það og blessað,
að minnast þess, sem vel hefur
farið á 70 ára afmælum, en ýmsu
er vert að gefa gaum utan afmæl-
ishátíða. Ýmislegt markvert skeð-
ur innan háskólans, sem ekki
vekur áhuga almennings.
Það er áberandi hversu lítill
gaumur háskólamálum er yfirleitt
gefinn meðal okkar. Það endur-
speglast síðan í þeim fordómum
gagnvart háskólamálefnum og há-
skólamenntun, sem í auknum
mæli verður vart í þjóðfélaginu.
Nýlegt dæmi er afgreiðsla há-
skólaráðs á tillögum um að tak-
marka aðgang að 2. námsári bæði
í læknadeild og tannlæknadeild
Stúdentar og samtök þeirra eru
sammála um það að fjöldatak-
markanir þær, sem hér um ræðir
séu gróf þrenging á frelsi til náms.
Frelsisskerðing sem þessi ætti að
vekja frjáisa menn til umhugsun-
ar um það hvort menntastefnan í
þessu landi sé nú að fara inn á
sömu braut og í ríkjum Austur-
Evrópu. Þar er mönnum einmitt
skipað á bása samkvæmt áætlun-
um og fyrirframákveðnum kvóta.
Þar er frelsi einstaklinganna al-
gerlega fyrir borð borið. Stúdenta-
ráð Háskóla íslands, Vaka, féiag
lýðræðissinnaðra stúdenta og Fé-
lag læknanema hafa samþykkt og
sent frá sér ályktanir um þessar
fjöldatakmarkanir. Ekki er hægt
að segja, að þessum málum hafi þó
verið gerð nein skil í biöðum
undanfarið. Ef til vill er það
einmitt afleiðing af þeirri ein-
angrun, sem háskólinn hefur
skapað sér, að slík mál þykja ekki
fréttir.
Eins og hér að ofan segir, þá
samþykkti háskólaráð að tak-
marka fjölda nemenda, sem fá að
halda áfram námi á 2. námsári í
iæknadeild og í tannlæknadeild.
Þessi samþykkt var gerð sam-
kvæmt tiilögum viðkomandi
deilda á fundi ráðsins 30. apríl
síðastliðinn. Þetta er í fyrsta
skipti sem fjöldatakmörkun er
samþykkt í háskólaráði fyrir
læknadeild. Því er borið við að nú
hafi þessi samþykkt verið nauð-
synleg, þar sem aðstaða lækna-
deildar sé svo slæm, að ekki verði
unnt að veita viðunandi kennslu
nema takmörkuðum fjölda stúd-
enta á ári hverju. Á það hefur
verið bent í umræðunni um þetta
mál innan háskólans, að þessi
Atli Eyjólfsson
„Háskólinn hefur ein-
angrast í þjóðfélaginu
um leið og háskóla-
menntun hefur orðið
fjölbreyttari, og háskól-
inn hefur stækkað. Ef
ekki kemur til stórauk-
in fræðsla og kynning á
starfsemi skólans þarf
ekki að búast við því að
fordómum verði eytt.
Þögn háskólans, um leið
og hann vex, ýtir undir
þau sjónarmið að há-
skólinn sé afæta á þjóð-
félaginu og að mennta-
mönnum þurfi að
fækka. Ef háskólanum
væri gert kleift að
starfa og vaxa eðlilega
þyrfti ekki að koma til
aðgerða á borð við þær,
sem háskólaráð greip til
í apríl.“
slæma aðstaða sé bein afleiðing
þeirrar fjársveltistefnu sem ríkt
hefur gagnvart háskólanum alla
tíð.
Háskólinn allur og ekki bara
læknadeild eiga undir högg að
sækja, þar sem öll starfsemin er
háð fjárveitingum frá. hinu opin-
bera. Eftir 70 ára starf þarf
háskólinn enn að berjast við þau
sjónarmið, sem vildu engan há-
skóla til að byrja með. Háskólinn
þarf að fást við sams konar
afturhaldssjónarmið nú, þegar
rökstyðja á fjárveitingar til
starfseminnar. Ástæðan er ein-
faldlega sú, að skilningur manna á
háskólanum og þýðingu hans er
víða í þjóðfélaginu ekki meiri í dag
en fyrir 70 árum.
Getur það verið að háskólinn i
hafi brugðist hvað þetta varðar, I
þó að vel hafi tekist til við
stofnunina 1911? Hvað hefur há-
skólinn gert til þess að eyða
fordómum gegn menntun? Það
virðist vera harla lítið, því enn
ríkja afturhaldssjónarmiðin.
Hvað hefur þá háskólinn gert til
þess að leiða fram árangursríka
fjármögnun þessarar æðstu
menntastofnunar þjóðarinnar?
Sennilega hefur háskólinn reynt
að fylgja einhverri fjármála-
stefnu, en ekki hefur tekist betur
til að svo að niðurskurður á
fjármagni til skólans fer fram í
stórum stíl innanhúss. Þessi
stefna, sem átti að verða til þess
að samræma fjárbeiðnir, hefur
einungis gert allan annan niður-
skurð auðveidari.
Háskólinn hefur einangrast í
þjóðfélaginu um leið og háskóla-
menntun hefur orðið fjölbreyttari,
og háskólinn hefur stækkað. Ef
ekki kemur til stóraukin fræðsla
og kynning á starfsemi skólans
þarf ekki að búast við því að
fordómum verði eytt. Þögn há-
skólans, um leið og hann vex, ýtir
undir þau sjónarmið að háskólinn
sé afæta á þjóðfélaginu og að
menntamönnum þurfi að fækka.
Ef háskólanum væri gert kleift að
starfa og vaxa eðlilega þyrfti ekki
að koma til aðgerða á borð við
þær, sem háskólaráð greip til í
apríl.
Ef skipulagning háskólamennt-
aðra starfsstétta fer fram strax í
háskólanum með fjöldatakmörk-
unum, er farið út á hála braut. Sú
skipulagshyggja sem í slíku er
fólgin er andstæð því lýðræði og
þeim mannúðarsjónarmiðum, sem
við búum við á Vesturlöndum.
Háskóli íslands hefur fylgt þeirri
meginstefnu hingað til, að fram
geti farið aðlögun háskólans ann-
ars vegar og atvinnulífsins hins
vegar, þannig að ekki þurfi að
skerða frelsi manna til náms.
Allar upplýsingar um nám í há-
skólanum og starfið eftir nám
hafa verið látnar nægja til þess,
að stúdentar geti valið sér náms-
leið og starf, sem þjónar þá bæði
hagsmunum stúdentsins og sam-
félagsins í heild. Þessar upplýs-
ingar um nám og starf hefur
vantað innan háskólans og þær
hafa sáralítið verið tiltækar fyrir
þá sem hyggjast leggja fyrir sig
háskólanám.
Stúdentar við Háskóla íslands
hafa lýst sig andvíga þeirri
ákvörðun háskólaráðs, að tak-
marka skuli fjölda stúdenta við
þær deildir skólans, sem áður voru
nefndar. Boðað hefur verið til
almenns stúdentafundar um málið
föstudaginn 22. maí kl. 12.15 í
matsal Stúdentaheimilisins við
Hringbraut. Kynnt verða þar
helstu sjónarmið, sem fram hafa
komið í þessu máli nú við af-
greiðslu háskólaráðs í apríl. Þetta
stórmál á eftir að hafa víðtæk
áhrif innan háskólans og ef til vill
utan hans. Það er því full ástæða
j til þess að hvetja alla stúdenta til
I þess að mæta á þennan fund.
Karlakór ísafjarðar heldur tónleika í Alþýðuhúsinu í kvöld kl. 9. Þrír einsöngvarar
syngja með kórnum. Stjórnandi er Kjartan Sigurjónsson.
í STUTTU MÁLI
Hljómsveitin „Rætur"
HLJÓMSVEIT kölluð „Rætur“ hóí göngu sína í febrúar sl.
Hljómsveitin flytur allar tegundir rokk- og dægurlagatónlistar,
að gömlu dönsunum meðtöldum.
Tvær stúlkur eru í hljómsveitinni sem syngja auk þess sem þær
taka í hljóðfærin af og til. Þær heita Guðborg Au. Guðjónsdóttir
og Sigriður B. Guðjónsdóttir. Trommuleikari er Gunnar Jónsson,
ÓÍafur E. Júlíusson gitarleikari og bassaleikari, auk þess sem
Björn Þórarinsson er verkstjóri hljómsveitarinnar. Hijómsveitin
er gerð út frá Selfossi.
Ver doktors-
ritgerð sína í
Uppsölum
HRAFN V. Friðriksson, Iæknir
og forstöðumaður Heilbrigðis-
eftirlits ríkisins, mun verja
doktorsritgerð sina „Early
respiratory function changes
caused by occupational dust or
tobacco smoking“ við háskól-
ann í Uppsölum i Sviþjóð á
morgun, laugardag.
Ritgerðin fjallar um greiningu
atvinnulungnasjúkdóma á byrj-
unarstigi, einkum þeirra sem
orsakast af innöndun kísil- og
asbestryks og tillit tekið til
skaðlegra áhrifa tóbaksreykinga
á lungu.
Hrafn V. Friðriksson er fædd-
ur 9. maí 1940, sonur hjónanna
Sólveigar Þorgilsdóttur, sem nú
er látin, og Frðriks J.Á. Jó-
hannssonar. Hann tók embætt-
ispróf í læknisfræði 1968 við
Háskóla íslands og stundaði
sérnám í lækningarannsóknum
(Klinisk Fysiologi) í Svíþjóð frá
1970, fyrst í Örebro og síðan við
háskólasjúkrahúsið í Uppsölum.
Hann hlaut sérfræðiréttindi í
Svíþjóð 1975.
1. júlí 1976 var Hrafn skipaður
yfirlæknir og forstöðumaður
Heilbrigðiseftirlits ríkisins og
frá 1978 hefur hann einnig verið
kennari í heilbrigðisfræði við
Læknadeild Háskóla íslands.
Hrafn er giftur Guðrúnu M.
Jónsdóttur og eiga þau fimm
börn.
Prestur að Þingeyri
TORFI Hjaltalín Stefánsson, cand.
theol., var kjörinn prestur Þing-
eyrarprestakalls í Vestfjarðarpróf-
astsdæmi sl. sunnudag. Hann var
einn umsækjandi.
Atkvæði voru talin að venju,
fimmtudaginn eftir kosningu, á
Biskupsstofu. 368 manns voru á
kjörskrá, 248 greiddu atkvæði. Af
þeim hlaut umsækjandinn 240 at-
kvæði en 8 atkvæði voru auð.
Geta má þess, að 87% þeirra sem
heima voru á Þingeyri greiddu
atkvæði, segir í frétt frá Bisk-
upsstofu. Utankjörstaðakosning
fer ekki fram í prestskosningu.
Hjólreiðamað-
ur í heimsókn
UM HELGINA er væntaniegur í
boði verslunarinnar Hjól og vagn-
ar belgískur hjólreiðamaður að
nafni Patrick Sercu.
Á meðan á dvöl hans stendur
hér mun hann kynna fyrir Islend-
ingum hvernig þeir eiga að bera
sig að á kappreiðahjóli, en Patrick
hóf að keppa á reiðhjóli sem
áhugamaður 1956. Fljótlega gerð-
ist hann atvinnumaður. Þrisvar
sinnum hefur hann orðið heims-
meistari og einu sinni Olympíu-
meistari. Evrópumeistaratitil
hefur hann unnið samtals 15
sinnum og 35 sinnum orðið belg-
ískur meistari.
Patrick mun sýna listir sínar
m.a. á Hjólreiðadaginn og verður
einnig til viðtals í versluninni
Hjól og vagnar.
Ferming á
Fáskrúðsfirði
Ferming i Fáskrúðsfjarðarkirkju
sunnudaginn 24. mai kl. 10.30.
Prestur sr. Þorleifur K. Krist-
mundsson. Fermd vcrða:
Stúlkur:
Dagmar Þóra Sævarsdóttir,
Smiðjustíg 2,
Hildigunnur Guðlaugsdóttir,
Búðavegi 34,
Ingibjörg Ósk Sigurbjörnsdóttir,
Hólagerði,
Ingunn Fjóla Sölvadóttir,
Skólavegi 74,
Jónína Ámundadóttir,
Skólavegi 80,
Margrét Helga Sigurpálsdóttir,
Skólavegi 55,
Nanna Þóra Jónsdóttir,
Hlíðargötu 16,
Petra Jóhanna Vignisdóttir,
Skólavegi 68a,
Sigrún Júlía Geirsdóttir,
Borgarstíg 2,
Valborg Björgvinsdóttir,
Hlíðargötu 55,
Þórunn Guðbjörg Jónsóttir,
Skólavegi 50a,
Drcngir
Aðalsteinn Hansson,
Hamarsgötu 12,
Egill Guðjónsson,
Skólavegi 74a,
Hallur Ingi Rúnarsson,
Skólavegi 96,
Jóhannes Michelsen Erlendsson,
Skólavegi 38,
Karl Emil Pálmason,
Skólavegi 88a,
Skúli Svavar Skaftason,
Búðavegi 37a,
Svavar Júlíus Garðarsson,
Skólavegi 82.