Morgunblaðið - 11.06.1981, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ1981
31
Jóhanna Vigfúsdóttir
Munaðarhóli — Sjötug
Frú Jóhanna Vigfúsdóttir, Mun-
aðarhóli á Hellissandi, er 70 ára í
dag. Foreldrar hennar voru
merkishjónin Kristín Jensdóttir
og Vigfús Jónsson húsasmíða-
meistari á Gimli á Hellissandi.
Jóhanna er elzt 13 systkina, en
auk systkinanna ólst upp á heimili
þeirra Kristínar og Vigfúsar fóst-
urdóttir. Heimilið á Gimli var
mikið atorku- og menningarheim-
ili. Það verður jafnan svo, þar sem
barnahópur elst upp eins og á
Gimli, að eldri börnin taka að sér
að hjálpa til við heimilisstörf og
hafa umsjón með sínum yngri
systkinum. Jóhanna naut þessa
hlutskiptis og vandist því á sínum
æskuárum á það að taka þátt í
stjórn og rekstri heimilis og um
leið að tileinka sér þá reisn og
myndarskap, sem einkenndi heim-
ili foreldra hennar á Gimli.
Úr foreldrahúsum fylgdi Jó-
hönnu áhugi hennar á tónlist og
söng. Þar var mikið sungið. Faðir
hennar söng í kirkjukór Ingjalds-
hólskirkju yfir 60 ár, yngsti bróðir
hennar, Erlingur, er söngvari við
óperuna í Köln. 16 ára gömul
gerðist hún organisti við Ingjalds-
hólskirkju, eftir að hafa stundað
tónlistarnám hjá Sigfúsi Einars-
syni tónskáldi í Reykjavík.
17. maí 1930 giftist Jóhanna
Hirti Jónssyni hreppstjóra á Mun-
aðarhóli. Heimili þeirra á Munað-
arhóli var þekkt fyrir rausn og
myndarskap. Þar var jafnan
gestkvæmt, frænda- og vinahóp-
urinn stór og þau bæði í forystu í
félagsmálum. Hjörtur sýslunefnd-
armaður og hreppstjóri auk ým-
issa annarra starfa og Jóhanna
áður en varði orðin forystukona í
kvenfélagi, sunnudagaskóla og
safnaðarstarfi. Þau Jóhanna og
Hjörtur eignuðust 8 börn og eru 7
þeirra á lífi: Snorri, rafvirkja-
meistari á Akureyri, kvæntur
Helgu Bjarnadóttur, Hreinn,
sóknarprestur í Fella- og Hóla-
prestakalli, Reykjavík, kvæntur
Sigrúnu Halldórsdóttur, Rafn,
lögreglumaður á Akranesi, bú-
fræðingur að mennt og trésmíða-
meistari, kvæntur Elsu Guð-
mundsdóttur, Hróðmar, rafvirkja-
meistari á Akranesi, kvæntur
Svövu Finnbogadóttur, Jón, kenn-
ari og leikari í Reykjavík, kvæntur
Elísu Þorsteinsdóttur, Aðalheiður,
húsfreyja, gift séra Valgeiri Ast-
ráðssyni í Seljasókn í Reykjavík,
Vigfús, kvæntur Bryndísi Sigurð-
ardóttur, starfsmaður við Lands-
banka Islands á Hellissandi.
Sumarið 1963 andaðist Hjörtur
langt um aldur fram. Það var
mikill missir fyrir Jóhönnu og
börn hennar, sem öll treystu á
samfylgd hans mikið lengur. Við
svipaðar aðstæður og blöstu við
Jóhönnu við fráfall Hjartar, þar
sem börnin voru flest uppkomin
og flutt burt, hefðu sjálfsagt
margir kosið þann kostinn að
flytjast til fjölmennari staða þar
sem meira val var um atvinnu auk
þess sem þar var liklegra, að hún
gæti verið í nálægð fleiri barna
sinna. Jóhanna valdi ekki þann
kostinn. Hún hafði ung valið sér
starfsvettvang á æskustöðvunum
við Breiðafjörðinn undir Snæ-
fellsjöklinum tignarlega. Nú réðst
hún í það að byggja sér nýtt
íbúðarhús skammt þar frá sem
bærinn hennar stóð. Hún nefndi
húsið Hjartarlund. Starfinu skyldi
haldið áfram þótt við nýjar og
óvæntar aðstæður væri. Þar hefur
hún haldið heimili síðan. Yngsti
sonur hennar, Vigfús, var hjá
henni þar til hann stofnaði sitt
eigið heimili. Vigfús, faðir Jó-
hönnu, var hjá henni síðustu ár
ævi sinnar og fóstursystir hennar,
Helga Níelsdóttir, kom þá einnig
og er hjá henni enn.
Jóhanna var organisti og söng-
stjóri við Ingjaldshólskirkju yfir
50 ár og er enn jafnan reiðubúin
til að sinna því starfi, ef á þarf að
halda. Heimili Jóhönnu var aðset-
ur sóknarpresta við störf þeirra í
Ingjaldshólssókn. Hún hefur verið
í sóknarnefnd og safnaðarfulltrúi,
fyrst varafulltrúi og svo fulltrúi á
Kirkjuþingi um árabil. Hún hefur
stjórnað sunnudagaskóla fyrir
börn frá 1930. Jóhanna hefur verið
lífið og sálin í söng- og kirkju-
starfi Ingjaldshólssóknar í yfir 50
ár. Frá þessu starfi eiga margir
góðar minningar. Konan mín
minnist margra skemmtilegra
stunda með glöðu kórfólki, einkum
kvöldanna sem Jóhanna bauð
kórnum heim, en það gerði hún á
hverjum vetri. Þá var nú aldeilis
glatt á hjalla og mikið sungið.
Æskuminningar úr sunnudaga-
skóla hjá Jóhönnu eru gott vega-
nesti.
I 25 ár var Jóhanna formaður
Kvenfélags Hellissands og enn
starfar hún þar af áhuga og krafti.
Verkefni Kvenfélags Hellissands,
sem unnið var að, voru svo marg-
þætt, að þau verða ekki upp talin.
Þó má nefna sjúkrahjálp, þjón-
ustu við héraðslækni, jólatrés-
skemmtanir, stuðning og þjónustu
við Ingjaldshólskirkju, forystu
fyrir leikvallagerð, stuðning við
læknamóttöku og skrúðgarðsrækt.
Fundir félagsins voru jafnan fjöl-
breyttir og þar flutt margþætt
efni. T.d. tóku konurnar sig til
undir stjórn Jóhönnu og héldu
kvöldvökur upp á gamla mátann,
útbjuggu sér baðstofu og komu
með uliarkamba, snældur og
rokka og ýmsa gamla muni og svo
spunnu konurnar og unnu úr ull.
Við vinnuna var svo sungið. Ein-
hver las úr þjóðsögum og íslend-
ingasögum. Svo lauk kvöldvökunni
með því að Jóhanna las húslestur.
Jafnframt organista- og safnað-
arstarfsemi og starfi í kvenfélagi
hefur Jóhanna gefið sér tíma til
ýmissa annarra félagslegra starfa
svo sem verið sóknarnefndarfor-
maður, varaformaður í sýslunefnd
og formaður í heilbrigðisnefnd og
er alls staðar tekist á við verkefn-
in af einurð og krafti.
Jóhanna hefur jafnan haft fal-
legan blómagarð við heimili sitt,
fyrst á Munaðarhóli og nú á
nýjum stað við nýtt hús. Það
gleður hana örugglega nú, að hún
sér í auknum mæli ávöxt vinnu
sinnar í því að fleiri og fleiri
nábúar hennar fylgja fordæmi
hennar og rækta blóm og fagrar
jurtir á lóðum sínum. Garðurinn
hennar sjálfrar fer nú senn að
skarta sínu fegursta á þessu
sumri. Jóhanna hefur undanfarin
ár starfað og starfar enn sem
læknaritari við læknamóttökuna á
Hellissandi.
Á þessum afmælis- og heiðurs-
degi Jóhönnu Vigfúsdóttur erum
við ábyggilega mörg, sem hugsum
til hennar með hlýhug, vináttu og
virðingu. Er ég fluttist til Hellis-
sands fyrir um 30 árum var sú
byggð mér með öllu ókunn og
íbúar hennar. Við slíkar aðstæður
sjá menn oft skýrt þá hina
sérstöku þætti, sem setja svip á
staði og byggðir. Mér féll staður-
inn strax vel og fyrr en varði var
ég farinn að kynnast íbúum,
sumum með beinum kynnum, öðr-
um af orðspori og eftirtekt. Jó-
hönnu kynntist ég ekki persónu-
lega fyrr en að nokkrum tímum
liðnum. En það fór ekki hjá því að
starf hennar, umgengni og fram-
koma vekti strax athygli komu-
manns. Dugnaður hennar við fé-
lagsmálastörf eða annað slíkt sem
hún tók sér fyrir hendur var strax
eftirtektarverður og sömu sögu
var að segja um starf hennar sem
húsmóður á stóru heimili. Það er
gott að gerast nýr þegn í byggð,
sem á fólk, sem vinnur af áhuga
og trúfestu að betra mannlífi og
bættum hag þeirrar byggðar og
setur um leið svip sinn á staðinn.
Þannig kynntist ég Jóhönnu. Við
sem höfum notið þess að hafa
samfylgd Jóhönnu í stússi okkar
og starfi í byggðinni okkar, í
Neshreppi utan Ennis undir Snæ-
fellsjökli, þökkum henni
samfylgdina og forystuna og
væntum þess, að njóta hennar sem
lengst. Við óskum henni og hennar
fólki góðra daga.
Jóhanna dvelur í dag á heimili
sonar síns, sr. Hreins Hjartarson-
ar að Asparfelli 8, Reykjavík.
Skúli Alexandersson.
Ekki má minna vera, kæra Jó-
hanna, en ég sendi þér kveðju á
þessum heiðursdegi þínum, þegar þú
með fjölskyldu þinni lítur yfir
litríkt starf að baki. Margt á ég að
þakka frá því ég kom á Snæfellsnes
og vann hjá sýslumanni. Þá var
heimili þitt griðastaður okkar. Þar
leið okkur vel, allt með þeirri hlýju
og rausn sem þér og þínum sómdi.
Og komur mínar og minna héldu
áfram og þess notið í ríkum mæli.
Sannarlega var heimilið ykkar
Hjartar í þjóðbraut. Þangað komu
margir. Þú hafðir alltaf tíma til að
ræða við gesti og ganga um beina
þótt heimilið væri mannmargt. Og
börnunum ykkar gafstu gott vega-
nesti.
Hamingjan er mikil. Þú varst
fædd og uppalin í kristnum anda á
góðu heimili og fjölmennum og
kátum systkinahóp við söng og
hljóma. Úng lærðir þú að leika á
hljóðfæri og þess hefir kirkja þín
notið um hálfa öld. Margar eru
ferðirnar upp að Ingjaldshóli til
kirkju en það settir þú ekki fyrir
þig, en bjóst til ferðar þeim mun
fyrr. Fyrirhöfnina til æfinga og
samstarfs við söngflokkinn talaðir
þú ekki um enda svo sjálfsögð í
þínum augum.
Þú eignaðist góðan og samhentan
lifsförunaut sem stóð með þér í einu
og öllu, kirkjan og annað starf naut
þess. Og ekki dró hann úr áhuga
þínum.
Snemma varð kristniboðshug-
sjónin á leið þinni. Þeim málum
hefir þér verið yndi að veita
brautargengi. Sunnudagaskólinn
átti iíka mikil ítök í þér og um-
hyggja þín fyrir uppvaxandi æsku
var mikil. Þú skildir vel hversu
lífsbrautin getur stundum verið hál
þegar freistingar eru í hverju fót-
máli. Því þurfti mikla kjölfestu og
þú vildir gefa æskunni þau ráð sem
þér höfðu dugað best.
Foreldrar þínir studdu þig og
styrktu. Faðir þinn var með þér í
kirkjunni og söngmaður var hann
ágætur. Um það heyrði ég marga
tala. Hann hafði eins og þú áhuga
fyrir öllu sem glæddi hið góða meðal
manna og þjóða. Þú hefir lifað
byltinga- og umbrotatíma. Það hefir
ekki haft áhrif á þitt hugarfar
mótað í byrjun. Tölvuvæðingin hefir
þar farið framhjá og þótt með henni
megi reikna allt mögulegt út er ég
ekki viss um að hún myndi reikna
það sem Hellissandur og samferða-
mennirnir eiga þér upp að unna,
enda aldrei til þess ætlast. Ekki má
gleyma starfi þínu fyrir Kvenfélag-
ið. Þar varst þú sem annarsstaðar
virk. Eg veit um margt annað sem
ekki verður tíundað hér enda er satt
að hinn fórnandi máttur er hljóður.
Víst er og að „sorgin gleymir
engum“. Af henni hefir þú ekki
varhluta farið. En Guð hefir gefið
þér að taka á móti henni í hans anda
og styrk í öllu mótlæti. Þú veist að
allt er gott sem gerði hann og með
það í huga er ekki eins erfitt að
mæta því mótdræga.
Það er gaman fyrir þig í dag að
horfa um öxl og sjá allan þann
bjarma sem stafar af lífsgöngu
þinni, ég veit að þakklætið er efst í
huganum til guðs sem hefir gefið
þér svo margt og veitt þér styrk til
að geta komið ýmsu góðu til vegar.
Við vinir þínir samfögnum þér og
biðjum þér áframhaldandi blessun-
ar og vitum að þrátt fyrir allt
myrkur í heiminum, þá er bjart
framundan, uppskeran er mikil,
þetta vitum við bæði, en það vantar
fleiri verkamenn á akur lífsins.
Og væri sú ósk ekki þér best til
handa á þessum degi að veruleg
vakning, kristileg vakning, mætti
fara um okkar hrjáða heim og leysa
lýðinn úr fjötrum erfiðleika og
synda? Jú, þess er ég alveg viss. Með
það í huga og bæn sendum við
hjónin þér okkar bestu hamingju-
óskir og þökkum góða og skemmti-
lega samfylgd.
Árni Helgason.
Fyrir réttri öld stofnaði Erlendur Magnússon
gullsmiður gullsmíðaverkstæði sitt hér í
Reykjavík, sem síöan hefur verið starfrækt
óslitið fram til þessa dags, þó nafnaskipti hafi
orðið á fyrirtækinu, fyrst Skrautgripaverslun
Jóns Dalmannssonar, lengi á Skólavörðustíg,
og nú Gullkistan Frakkastíg 10.
Enn í dag vinnum við silfur á íslenska þjóð-
nbúninginn eftir mótun Erlendar Magnússonar
og notum mörg af verkfærum hans. í gegnum
tíðina höfum við sérhæft okkur á íslensku
kvensilfri, haldið við því besta og unnið ný
mynstur í þjóðlegum stíl.
10%
AFSLÁTTUR
I tiiefni af þessu
skemmtilega afmæli
gefum við 10% AFSLÁTT á
öllum viðskiptum í versluninni
— en viljum þó sérstaklega
vekja athygli á kvensilfrinu.
Silfursmíði í 100 ár
SKRAUTGRIPAVERSLUN
JÓNS DALMANNSSONAR
(Oullkistan
FRAKKASTIG 10 SÍM113160