Morgunblaðið - 13.06.1981, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. JÚNÍ1981
23
Þyrlan til vinstri á myndinni, sem var tekin í Nicaraqua 3. júní sl., er talin vera rússnesk aí
MI-8-gerð. Bandaríkjamenn hafa að undanförnu fullyrt, að Rússar eigi í vopnaflutningum til
Nicaragua.
Moskva:
Sjö fórust
í eldsvoða
Moskvu. 12. júni. AI\
AÐ MINNSTA kosti sjö
manns létu lífið í eldsvoða í
neðanjarðarbrautarstöð
skömmu eítir mesta anna-
tímann á miðvikudags-
kvöld, að sögn vestrænna
heimilda. Slysið er hið al-
varlegasta er orðið hefur í
neðanjarðarbraut Moskvu-
borgar.
Vestrænir aðilar urðu vitni að
því er fjölmargir sjukrabílar óku
til og frá stöðinni, og er það talið
til marks um að margir hafi
slasast í brunanum. Mikill reykur
myndaðist, og sögðu sovézkar
heimildir, að „mikill fjöldi"
lestarfarþega hefði fengið reyk-
eitrun.
Formælendur heilbrigðisyfir-
valda, og talsmenn neðanjarðar-
brautarinnar hafa forðast að láta
nokkuð eftir sér hafa um mann-
tjón og slys í eldsvoðanum. Ekki
hefur heldur verið látið uppi hvað
olli brunanum, en líklegast er
talið, að kviknað hafi í út frá
rafmagni.
Eldsvoðinn var í stöðinni
Oktyabrskaya í suðurhluta
Moskvuborgar, þar sem tvær neð-
anjarðarbrautir mætast.
Einkaverksmiðjur vitt
og breitt um Sovétríkin
Tvö á báti
NELSON’S DOCKYARD:
Hjónin Curtis og Kathleen
Saville urðu fyrstu hjónin til
að róa yfir Atlantshaf í dag
þegar þau komu til eyjunnar
Antigua á Karíbahafi. Þau
fóru frá Casablanca, Marokkó,
18. marz í fimm og hálfs metra
löngum árabát. (AP)
Hraði jarðar-
innar eykst
WASHINGTON: Það er ekki
eintóm ímyndun að hraði lífs-
ins sé að aukast. í fyrsta skipti
í hálfa öld hefur snúnings-
hraði jarðarinnar aukizt að
sögn vísindamanna. En hver
dagur er um einni klukku-
stund lengri en á dögum risa-
eðlanna. (AP)
Now York. 12. júni. AP.
ÚTLÆGUR sovézkur lögfræð-
ingur skýrði frá því í dag að
þótt einkafyrirta'ki væru bönn-
uð í Sovétríkjunum og þungar
refsingar iægju við starfrækslu
þeirra. væru verksmiðjur vítt og
breitt um landið er stjórnað
væri af cinkaaðilum.
Hann sagði að í verksmiðjun-
um væri framleiddur ýmiskonar
varningur að verðmæti milljóna,
ef ekki milljarða, rúblna.
Lögfræðingurinn, Konstantin
Simis, segir í grein í tímaritinu
Fortune, að í þau 17 ár sem hann
starfaði við lögfræðistörf í
heimalandi sínu, hafi hann verið
verjandi margra tuga manna
rétti, er tengdust „neðanjarðar-
fyrirtækjum". Simis yfirgaf Sov-
étríkin 1977 eftir að honum var
hótuð vinnubúðavist.
Simis nefndi, að hann hefði
verið verjandi verkstjóra í renni-
lása- og næluverksmiðju, ef haft
hefði 160 rúblur á mánuði í
opinberri verksmiðju. Verkstjóri
þessi, Isaak Bach, var síðan
forstjóri einkafyrirtækis er átti
og rak að minnsta kosti 12
verksmiðjur, er framleiddu m.a.
nærfatnað minjagripi. Hringur
þessi rak einnig verzlunarkeðju í
öllum lýðveldum Sovétríkjanna.
Samkvæmt skýrslum saksóknara
voru eignir Bach metnar á 87
milljónir rúblna.
Þá sagði Simir frá tveimur
frændum er hann hefði aðstoðað
fyrir rétti. Þeir hefðu rekið
neðanjarðarverksmiðju í áratug
er sovézka leyniþjónustan KGB,
hafði hendur í hári þeirra. Fram-
leiðsluvörurnar voru gerðar upp-
tækar og verðmæti þeirra nam
samtals 175 milljónum rúblna.
Simis segir eigendur einka-
verksmiðjanna misjafnlega
heppna. Sumir enduðu í þrælk-
unarbúðum vegna hæfileika
sinna, en aðrir kæmust undan og
söfnuðu miklum auði.
„En þar sem alltaf er verið að
reyna að hafa hendur í hári
einkafyrirtækja og eigendum
þeirra, verða eigendurnir að
grafa auðæfi sín í jörð, eða múra
þau inn í húsveggi," sagði Simis.
Hann áætlaði, að í fjárhirzlum af
þessu tagi, væru falin meiri
auðæfi en áætlað væri að sokkið
hefðu í sæ með kaupskipum í
Karíbahafi.
Norsk herferð.
gegn hundaæði
Osló. 12. júnl. AP.
NORÐMENN hófu í dag mestu
herferð sina gegn hundaæði til
þessa í von um að koma í veg fyrir
að skemmtiferðamenn komi með
hunda sína, ketti og önnur gæludýr
til landsins. Noregur er citt átta
landa sem hafa sloppið við hunda-
æði.
Bann við innflutningi gæludýra
hefur verið í gildi síðan 1954 og ef
innflutningsleyfi fæst verða dýr að
vera í nokkurra mánaða sóttkví.
Sektir við banninu nema að minnsta
kosti 6.000 norskum krónum.
Mikil upplýsingaherferð hefur
verið í gangi síðan 1977 til að koma
í veg fyrir að ferðamenn komi með
gæludýr til Noregs í sumarleyfi. Nú
verður eftirlitið hert og sektir
hækkaðar.
Ríkisábyrgð fyrir
Burmeister og Wain
Kaupmannahöfn. 10. júni. AP.
DANSKA ríkisstjórnin hefur
gengið i ábyrgð fyir skipasmiða-
stöðina Burmeister og Wain til að
forða fyrirtækinu gjaldþroti. Það
mun gera fyrirtækinu kleift að
Ijúka við 14 stór flutningaskip,
sem það hefur i smíðum. Þar á
meðal eru fjögur skip, scm Kín-
verjar höfðu pantað og eiga að
verða fyrsta skrefið í átt að
miklum viðskiptum milli Dan-
merkur og Kínverja.
Iðnaðarráðherra Danmerkur
hafði áður neitað ríkisábyrgð fyrir
fyrirtækið, en nýir samningar, sem
náðust við verkamenn um helgina,
þóttu lofa góðu, svo ráðherrann
sneri við blaðinu. Utanríkisráðu-
neytið hafði einnig bent á, að
gjaldþrot fyrirtækisins gæti haft
alvarleg áhrif á utanríkisviðskipti
Danmerkur. Kínversk sendinefnd
var nýlega í heimsókn í Kaup-
mannahöfn og hafði þá verið
áhyggjufull yfir vandræðum skipa-
smíðastöðvarinnar.
Frá slysstað þar sem járnbrautarlestin fór út af teinunum og hafnaði
út í Bagmati-ánni i Bihar-fylki á Indlandi. Einn vagnanna marar í
kafi.
Hætta leit í lestinni
Nýju Delhí. 12. júní. AP.
Liðsforingi í indverska
hernum sagði í dag. að björg-
unaraðgerðum vegna lest-
arslyssins mikla væri senn
lokið, þar sem fundist hefðu
svo til öll lík þeirra er fórust.
Ongþveiti á Heathrow vegna
verkf alls f lugumferðarstjóra
Londun. 12. ]úni. AP.
MIKIÐ öngþveiti varð á tveimur
helstu flugvöllum London i dag.
Ileathrow og Gatwick, er hundr-
uð flugvéla urðu fyrir töfum
vegna verkfallsaðgerða flugum-
ferðarstjóra.
Flugumferðarstjórar, sem
stjórna ferðum yfir mestum hluta
Suður-Englands og Wales, fóru í 7
klukkustunda verkfall sem hófst
kl. 6.30 í morgun. Er það liður í
reglulegum verkfallsaðgerðum
opinberra starfsmanna í Bretlandi
til að knýja fram launakröfur. Um
800 flugvélar fara um Heathrow á
hverjum degi og varð um helming-
ur þeirra fyrir töfum í dag.
Flugvélar á leið til og frá öðrum
Evrópulöndum urðu fyrir mestum
töfum.
Búist var við enn frekari töfum
síðla dags vegna nýs verkfalls
eftir vaktaskipti flugumferðar-
stjóranna.
Ilann sagði. að froskmonn
hofðu náð 232 líkum úr
hinum oinstöku vognum lost-
arinnar og vorið væri að
royna að ná fleirum sem
hofðu fundist.
Embættismenn hafa skýrt svo
frá, að um 500 lík hafi fundist í
lestarvögnunum, sem sumir hverj-
ir væru mjög illa farnir. Hundruð
farþega voru í lestinni er hún fór
út af brautarteinum og hafnaði út
í á síðastliðinn laugardag.
Ljóst er þó, að aldrei verður
hægt að segja með nákvæmni
hversu margir fórust með lestinni,
því mikill fjöldi líka hefur borist
niður straumþunga ána.
Aðeins 88 komust af er lestin
fór út af teinunum og hafnaði út í
ánni Bagmati í Bihar-fylki. Aldrei
hafa jafnmargir farist í járn-
brautarslysi á Indlandi. Árið 1956
fórust 154 manns í Ariyalur-fylki.
Feit
börn
gáfaðri
Minncapolis. 10. júní. AP.
RANNSÓKNIR á yfir 20.000
börnum í Bandaríkjunum
hafa leitt í ljós. að feitir
krakkar hafa gjarnan hærri
greindarvísitölu en grönn og
meðalþung börn. Vísinda-
menn sögðu þó. að ekki
myndi þýða að troða mat í
börn til að gera þau gáfaðri.
Samband offitu og gáfna
kom óvænt í ljós við könnun,
sem átti að skýra ástæður
fyrir heilarýrnun. Vísinda-
menn sáu, að þyngstu 10% úr
hópnum skildu betur það, sem
við þau var sagt, og voru betur
máli farin en meðalþung og
létt börn fram að 8 ára aldri.
Vísindamennirnir kunnu
enga skýringu á uppgötvun-
inni. Þeir neituðu, að þung
börn myndu eyða meiri tíma
við lestur og grúsk en létt
börn, af því að þau fengju ekki
að vera með í leikjum annarra
krakka. Börnunum var skipt í
flokka samkvæmt kyni, kyn-
þáttum og félagslegri stöðu
foreldra, en þessir þættir
höfðu engin áhrif á niðurstöð-
ur rannsóknanna.
Glasabarnaíræð-
ingur deyr
NASHVILLE: Pierre Soupart,
fyrsti vísindamaðurinn er
birti vísindaleg gögn um getn-
aði i tilraunaglasi, er látinn,
58 ára að aldri. (AP)