Morgunblaðið - 17.10.1981, Page 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1981
31
Agnar Guðmundsson
skipstjóri - Minning
inu sem var þrungið friði og kyrrð.
Þannig var umgjörð og hlutskipi
þeirra Hjarðarbólshjóna á sínum
tíma.
Jakobína var mér sem besta
móðir og á töngum lífsferli fórnaði
hún kröftum sínum til að öðrum
Iiði sem best. Þess naut hún ég í
ríkum mæli sem drengur á heimili
hennar, Hjarðarbóli. Með ljúf-
mennsku miðlaði hún sinni al-
kunnu hlýju, en hún var sem
fylling í lífsins lind með kærleiks-
þel og þakkargjörð til samferða-
fólks á langri ævi.
Ég votta dætrum hennar,
tengdasonum og barnabörnum og
öðrum ættingjum mína fyllstu
samúð. Þess er ég fullviss að hin
látna heiðurskona hefur fengið
greiðan aðgang að hinu gullna
hliði handan grafar, þar sem lof-
söngur himneskra englasveita
hljómar við komu hennar sem hér
er kvödd, um leið og eilífðarsólin
dreifir geislum sínum yfir strönd
á landinu helga, þar sem sólin
rennur ekki til viðar. Blessuð sé
hennar minning.
Guðm. Guðgeirsson
Hinn 3. október sl. lést á Land-
spítalanum í Reykjavík Agnar
Guðmundsson fyrrum skipstjóri á
ísafirði. Hann var fæddur 14.
október 1897 að Bakka í Tálkna-
firði, sonur hjónanna Guðmundar
Sturlusonar og Guðrúnar Odds-
dóttur.
Hann fluttist til Suðureyrar í
Súgandafirði með foreldrum sín-
um árið 1913, þá 16 ára gamall.
Hann kvæntist eftirlifandi konu
sinni, Margréti Sigmundsdóttur
frá Bolungarvík, árið 1921 og eign-
uðust þau 14 börn, 6 syni og 8
stúlkur, sem öll komust til fullorð-
insára utan stúlkubarn, sem dó á
fyrsta ári. Strax upp úr ferming-
araldri fór Agnar að stunda sjó-
mennsku, og varð það hans ævi-
starf á meðan hann hafði heilsu
til, eða um 65 ára skeið. Fyrstu
árin var hann hjá öðrum, en rúm-
lega tvítugur keypti hann sinn
fyrsta bát og hafði með höndum
eigin útgerð til ársins 1966. Hann
var ávallt skipstjóri á sínum bát-
um, harður að sækja sjóinn, afla-
sæll og heppinn. Varð aldrei fyrir
alvarlegum áföllum, og missti
aldrei mann á sínum skipstjóra-
ferli, þrátt fyrir harða sókn og vá-
lynd veður, eins og þau geta verst
orðið á Vestfjarðamiðum á vet-
urna. Já, þær urðu margar and-
vökunæturnar hjá Margréti konu
hans, þegar hún beið heima með
barnahópinn stóra, eftir að hann
kæmi af sjónum í vitlausum veðr-
um og fékk oft ekkert að vita fyrr
en hann kom inn úr dyrunum
heima.
Þau Agnar og Margrét fluttust
til ísafjarðar árið 1928 og bjuggu
þar til ársins 1966 að þau fluttust
til Keflavíkur. Þeir eru margir
sjómennirnir fyrir vestan, sem
byrjuðu sinn sjómannsferil hjá
Agnari og allir sem ég hef talað
við ljúka upp einum munni um
það, að það hafi verið góður skóli
að læra sín fyrstu handtök hjá
Agnari. Allir synir hans byrjuðu á
sjónum með honum, strax og þeir
höfðu krafta til og allir bráðdug-
legir og eftirsóttir í skiprúm.
Ég átti því láni að fagna að
kynnast Svövu dóttur þeirra Agn-
ars og Margrétar og kvæntist
henni fyrir 30 árum. Hef ég verið
einn af fjölskyldunni og tel það
mikið lán fyrir mig að kynnast og
vera með þessu ágæta fólki.
Eins og áður segir var Agnar
hörkuduglegur maður enda veitti
ekki af, það þurfti mikið á að
leggja, til að fæða og klæða þessa
stóru fjölskyldu. Það var efst í
huga Agnars að allir hefðu nóg að
bíta og brenna, allir sem hjá hon-
um unnu fengu sín laun greidd á
réttum tíma, enginn mátti skulda
neitt. Agnar var heiðarlegur og
traustur maður, átti marga góða
vini, vildi leysa vanda allra, sem á
þurftu að halda, enda var gott að
leita til hans.
Fyrir 3—4 árum urðu þau Agn-
ar og Margrét fyrir þeirri sáru
sorg að missa tvo syni sína af
slysförum með stuttu millibili,
báða á besta aldri, í fullu fjöri.
Þau voru þá bæði orðin háöldruð
og heilsan farin að gefa sig. Þau
stóðu það af sér með einstökum
dugnaði.
Þessar fátæklegu línur eru
hinsta kveðja mín til Agnars. Ég
þakka honum samverustundirnar.
Guð styrki Margréti tengdamóður
mína í sárri raun.
Öllum aðstandendum votta ég
samúð mína og bið þeim Guðs
blessunar.
Garðar Pétursson.
Minning:
Þorkell Agúst
Guðbjartsson
forstöðumaður
Faeddur 7. október 1915.
Dáinn 9. október 1981.
Samstarfsmaður minn og vinur
um margra ára skeið, Þorkell
Ágúst Guðbjartsson frá Hjarðar-
felli, Hnappadalssýslu, varð bráð-
kvaddur á heimili sínu í Hvera-
gerði 9. þ.m.
Þegar ég átti tal við Þorkel,
glaðan og hressan að vanda að
morgni hins sama dags, grunaði
mig sízt, að sá fundur yrði okkar
síðasti. Okkur samstarfsmönnum
hans fannst hann enn ungur í
anda og með óskerta starfsgleði,
en á svipstundu tók atburðarásin
stefnu, sem enginn mannlegur
máttur fékk við ráðið.
Þorkell ólst upp í föðurgarði að
Hjarðarfelli í stórum systkinahópi
og átti til mikils atorkufólks að
telja í báðar ættir og voru foreldr-
ar hans Guðbjartur Kristjánsson,
bóndi og hreppstjóri og kona hans,
Guðbranda Þorbjörg Guðbrands-
dóttir. Heimilisbragurinn hjá for-
eldrum Þorkels mun hafa verið
framúrskarandi góður og var hin
forna þjóðlega menning mjög í há-
vegum höfð. Voru börnunum frá
barnsaldri innrættar gamlar ís-
lenzkar erfðavenjur, vinnusemi og
nýtni og bjuggu þau lengi að þeim
áhrifum.
Á uppvaxtarárum Þorkels voru
lifnaðarhættir sveitafólks á ís-
landi ekki ósvipaðir þvi sem verið
hafði mann fram af manni frá
ómunatíð. Linnulaust starf og
strit myrkvanna á milli og nægði
oft ekki til fyrir brýnustu lífs-
þurftum.
Þorkell var bráðþroska ungling-
ur og vel í stakk búinn að takast á
við viðfangsefnin. Ungur tók hann
að stunda trésmíðanám og lauk
sveinsprófi á Akranesi 1939 og var
meistari hans Óskar Ólafsson frá
Söðulsholti í Eyjahreppi.
Meistararéttindi hlaut Þorkell
1949. Jafnhliða náminu stundaði
hann ýmiss konar landbúnaðar-
vinnu og fór að búa 1949 á þriðja
hluta jarðarinnar að Hjarðarfelli.
Reisti þar einbýlishús og bætti
jörðina mikið. Þá starfaði Þorkell
einnig um all langt skeið á vegum
Rafmagnsveitna ríkisins, m.a. sem
meistari við byggingar rafstöðv-
arhúsa. Hann var meðstofnandi
að byggingarfyrirtækinu Byggi hf.
og lagði á margt annað gjörva
hönd.
Kynni mín af Þorkeli hófust ár-
ið 1964, þegar Ullarþvottastöð
Sambandsins í Hveragerði tók til
starfa. Fyrsti forstöðumaður
hennar var Ársæll Teitsson, en
hann fluttist úr þorpinu til ann-
arra starfa samsumars og tók
Þorkell þá við stjórn fyrirtækis-
ins. Hófst þá náið samstarf okkar
á milli, sem verið hefur eins og
bezt var á kosið alla tíð. Hafa
störfin hjá fyrirtækinu oft verið
erilsöm og erfið og reynt mjög á
hæfni og útsjónarsemi þeirra, er
þar voru í forsvari. Undanfarin
tvö ár hafa verið gerðar miklar
breytingar á húsainnréttingum,
til að stórauka afköstin. Starfs-
fólki hefur fjölgað mikið samfara
þessum framkvæmdum. Er það
allra manna mál, sem til þekkja,
að Þorkell hafi leyst sitt verk af
hendi giftusamlega.
í einkalífi sínu var Þorkell
gæfumaður. Hann kvæntist 30/11
1940 Ragnheiði Kristínu Björns-
dóttur, Hanssonar, skipstjóra, úr
Hafnarfirði. Ragnheiður er dugleg
kona og vel gefin. Hún bjó Þorkeli
gott og myndarlegt heimili og
reyndist honum í hvívetna traust-
ur lífsförunautur. Þeim var ekki
barna auðið, en hafa alið upp 3
börn: Sveinbjörn, Ragnheiði og
Björgu, öll tápmikið dugnaðarfólk.
Með Þorkeli er fallinn í valinn
mætur og vandaður maður. Eru
mér allar minningar frá okkar
samverustundum mjög kærar. Ég
sendi öllum ástvinum hans inni-
legar samúðarkveðjur.
Agnar Tryggvason
Minning:
Pétur Péturs-
son frá Galtará
Nú er Galtarárskógur í haust-
búningi. Við Óttarsey, næstum
fast við land, mókir selurinn.
Hann lítur ekki upp nema þegar
stöku bíll keyrir um þjóðveginn
rétt ofan við fjörukampinn. Litli
bærinn á Galtará stendui mann-
laus upp á brekkunni undir hlíð-
inni. Kliður barnahópsins sem ólst
hér upp er löngu þagnaður, enginn
leikur sér úti á túnskriðunni. Það
er eins og eitthvað liggi í loftinu. í
dag er verið að jarða hann Pétur.
Arið 1886 var ástandið hér á
landi vægast sagt mjög bágborið.
Skipastóll enginn, vegir engir,
húsakynni hörmuleg. Þetta ár og
næstu tvö á eftir fara 3250 manns
til Ameríku, mest úr Norðurlandi.
9. ágúst þetta ár ber það til tíð-
inda á bænum Torfmýri í Akra-
hreppi í Skagafirði að vinnukona,
Sigurlaug Jóhannesdóttir, fæðir
sveinbarn. Faðir drengsins, Pétur
Guðmundsson, sem Sigurlaug var
heitbundin, segir henni, þar sem
hún liggur á sæng, að hann hafi
fundið sér annan lífsförunaut.
Drengurinr. er látinn heita Pétur.
Hann er látinn á fyrsta ári í fóst-
ur að Kjalarlandi á Höfðaströnd
til hjónanna Sigurðar Jónssonar
og Sigríðar Guðmundsdóttur. Á
níunda ári flytur hann með fóst-
urforeldrum sínum vestur í Gufu-
dalsveit í Barðastrandarsýslu. Um
tvítugt er hann nokkur ár í Geira-
dalshreppi og er þá meðal annars í
skólanum hjá Torfa í Ólafsdal. 3.
janúar 1914 gekk hann að eiga
Önnu Jakobsdóttur úr Skáleyjum.
Þau höfðu tveim árum áður hafið
búskap á Galtará í Gufudalssveit,
þar bjuggu þau í 40 ár. Börnin
urðu sex, sem öll komust upp:
Kristín, áður saumakona hjá
Andrési og Últíma, á tvö börn.
Sigurður, dáinn 11. janúar 1960,
giftur Þuríði Ólafsdóttir frá
Króksfjarðarnesi, þau áttu þrjú
börn, eitt dó fárra daga. Jakob,
kennari í Stykkishólmi, giftur EI-
ínu Jónasdóttir frá öxney, þau
eiga tvö börn. Pétur, leigubílstjóri,
giftur Ragnheiði Guðmundsdóttir,
þau eiga fjögur börn. Sigríður, af-
greiðslukona hjá Dvalarheimili
aldraðra sjómanna, hún á eitt
barn. Sigurlaug, vinnur hjá Slát-
urfélagi Suðurlands, gift Valgeir
Þormar, þau eiga fjögur börn.
Árið 1955 fluttu Pétur og Anna
að Staðarfelli til Sigurðar, elsta
sonarins, og Þuríðar. En nú eru
allt í einu blikur á lofti. Anna
hafði um nokkurt skeið þjáðst af
verk fyrir brjósti og seinni part
vetrar 1957 er hún flutt fárveik í
Landspitalann í Reykjavík. Þar
andaðist hún 29. mars sama ár. En
ekki er ein báran stök. 1959 fer
Sigurður til Reykjavíkur til lækn-
inga, sárþjáður, og 11. janúar 1960
deyr hann.
Pétur dvaldist nú áfram að
Staðarfelli hjá Þuríði allt til árs-
ins 1972 er hún hætti búskap.
Nú liggur leiðin til Reykhóla,
þar var Jakob sonur hans skóla-
stjóri um hríð. Þegar heilsan var
alveg farin og ákveðið var að Pét-
ur færi til langvarandi dvalar á
sjúkrahúsið í Stykkishólmi 1976,
fluttust Jakob og Elín líka í
Stykkishólm.
Og nú fer sól að nálgast æginn,
föstudaginn 9. október síðastlið-
inn andaðist Pétur.
Litli drengurinn sem fæddist
inn í allsleysið og kuldann á Torf-
mýri hafði staðið við í 95 ár.
Fyrstu árin allharður barningur
en árin á Galtará siglir hann Ijúf-
an byr, svo verður hann kaldur á
köflum.
Margir urðu honum notalegir í
ellinni, svo sem Elín og Sæmund-
ur á Eyri, Þuríður tengdadóttir
hans, sem hann hafði athvarf hjá í
tólf ár eftir lát Sigurðar. Pétur
sonur hans, sem veitti honum alla
fyrirgreiðslu og húsaskjól þegar
hann var að leita sér lækninga í
Reykjavík. Jakob, sem varð hans
hægri hönd seinustu árin. Jakob
byggði líka upp bæinn á Galtará
af stakri smekkvísi og hefur það
vafalaust glatt gamla manninn.
Að lokum, og nú legg ég ríkt á
orðið, hafi læknar og starfsfólk
sjúkrahússins í Stykkishólmi kær-
ar þakkir fyrir aðhlynninguna á
Pétri.
Og nú þegar hann er farinn er
margs að minnast, hafi hann þökk
fyrir allt.
Valgeir Þormar
Kaupið bjálkahús
á hagstæöu veröi.
Einnig bjálkapanil í utanhúsklæöningu.
Greiðsluskilmálar.
H. Guðmundsson
Dalsbyggö 2, Garöabæ.
Sími 40843, box 143.
Einkaumboö á íslandi.