Morgunblaðið - 01.11.1981, Side 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. NÓVEMBER 1981
„Það var
mínn
söngur“
Rætt við Philip Catherine
um lífið og tónlistina
I»að hefur naumast farið framhjá mörgum að fyrir stuttu
voru hér á ferð fulltrúar alþjóðlegrar framlínu jazzleikara,
danski bassaleikarinn Niels-Henning 0rsted Federsen og
belgíski gítarleikarinn Philip Catherine. Þetta var í fimmta
sinn sem NH0P kemur hingað til lands og hafa birst mörg
viðtöl við hann í blöðum á liðnum árum sem Vernharður
Linnet hefur tekið, hvert öðru fróðlegra. Philip Catherine
hefur hins vegar aðeins komið hingað til lands einu sinni
áður og minnist undirrritaður þess ekki að hafa séð við hann
viðtöl í fjölmiðlum. Því var það að mér þótti vel við hæfi að
freista þess að ná tali af honum, en bíða bara spenntur eftir
næsta kafla í samtalsbók þeirra Venna og NH0P. Einnig
kom þar til, að mig langaði til að kynnast þeim manni þótt
ekki væri nema lítillega, sem hafði haft hvað mest áhrif á mig
tónlistarlega með hrífandi gítarleik á mörgum hljómplötum
og tónleikum hér 1978. Þetta tókst, þökk sé Philip og forystu
Jazzvakningar.
Ég hitti tvimenningana frægu
fyrst á blaðamannafundi sem
haldinn var daginn fyrir fyrri
hljómleikana. Lengi vel hélt ég
mig við dönskuna og Niels-Henn-
ing, en vék síðan máli mínu að
Catherine og innan skamms flutt-
um við okkur um set og vorum
komnir í hrókasamræður um gagn
og nauðsynjar gítarleikara eftir
örskamma stund. Ég hafði eftir
næsta litlar fortölur fengist til að
ljá kappanum magnara minn og
spunnust samræður okkar upp-
haflega út frá honum, en brátt
vorum við teknir til við fræðilega
úttekt á gíturum, mögnurum og
ýmsu viðbiti þar að lútandi.
Reyndist Catherine hinn viðræðu-
besti, en ég vissi að lítill tími yrði
til spjalls þessa daga sem þeir fé-
lagar dveldu hér. Fyrir milligöngu
Jazzvakningarmanna var ákveðið
að leita að tíma fyrir viðtal og á
æfingunni fyrir hljómleikana í
Háskólabíói daginn eftir, var
ákveðið að skraf okkar skyldi
fram fara næsta dag kl. 4.
Það fór nú ekki alveg eins og
ætlað var. Skömmu fyrir fjögur á
fimmtudeginum, rétt um það bil
sem ég var búinn að jafna mig
eftir áhyggjurnar af því að magn-
arinn spryngi í loft upp á sviði
Háskólabíós, hringdi Vernharður
og sagði að fresta þyrfti viðtalinu
til kvölds, milli klukkan 8 og 9, en
um tíu áttu tvímenningarnir að
leika á ný. Mér leist illa á þessa
áætlun, en þegar til kom stóðst
hún með ágætum.
Þegar mig bar að garði á Hótel
Sögu sátu listamennirnir til borðs
með stjórn Jazzvakningar á Grill-
inu og þótti mér allillt að verða að
raska matarró hópsins. Settist þó
niður hjá þeim, ýtti burt diskum
og öðrum næringaramboðum og
byrjaði að yfirheyra Philip, sem
lét sig ekkert muna um að segja
ævisögu sína á milli rétta. Hann
og Niels voru hrókar alls fagnaðar
við borðið og hafði Philip í frammi
ýmsa strákslega tilburði á hinum
virðulega matstað, sem ekki verða
raktir hér en vöktu mikla kátinu
við borðið. Ég get þó ekki stillt
mig um að segja frá því að þegar
hann spurði Niels hvort hann
mætti ekki fá bita af þeim rétti
sem hann hafði pantað og Niels
neitaði af grínagtugum föðurleg-
um myndugleik, hótaði Philip að
leika lagið My Little Anna í Des-
dúr um kvöldið, en ekki varð nú af
því.
Ég spurði Philip fyrst um æsku
og uppvöxt svo sem alsiða er.
„Ilvarflaði ekki að
mér að spila“
„Ég er fæddur í London. Móðir
mín er ensk og faðir hennar lék á
fyrstu fiðlu í Lundúnasinfóníunni.
Ég sá hann reyndar aldrei. Það
var víst öll ættin í tónlist. Systkini
móður minnar og hún sjálf eru öll
áhugatónlistarmenn. Hvað sjálfan
mig varðar, þá man ég það, að
þegar ég var sjö ára áttum við pí-
anó. Það var ákveðið að fá kenn-
ara til að kenna mér á hljóðfærið,
en af einhverjum undarlegum
ástæðum, þá faldi ég mig alltaf
þegar hann kom og neitaði alfarið
að læra nokkurn skapaðan hlut á
þetta verkfæri.
Ég hlustaði mikið á plötur. Það
var handsnúinn grammófónn
heima, með trekt og öllu saman og
ég hlustaði mikið á Chopin, einn í
herberginu mínu. Tónlist hans
snerti mig mikið tilfinningalega,
ég var víst viðkvæmur sem barn.
Ég hlýddi líka á plötur með rússn-
eskum söngvum, sem ég veit ekki
hverjir voru, en sumir þeirra voru
fallegir. En ég spilaði ekkert. Það
hvarflaði ekki einu sinni að mér.
Þegar ég var fjórtan ára var. ég
mjög heillaður af frönskum vísna-
söngvara, George Brassens, sem
söng falieg lög og ljóð og lék með á
gítar. Þetta varð til þess að ég
keypti gítar. Svo ég gæti reynt að
spila þessi lög hans. Ég fór með
foreldrum mínum í tvær búðir í
Brússel til að leita að hljóðfæri.“
„Aldrei heyrt
minnst á jazz“
„Ég vissi ekkert um gítarleik þá.
Þekkti ekki gítar. Gítar var í mín-
um huga eitthvert dularfullt fyrir-
bæri. I fyrri búðinni sem við fór-
um í voru einkum seldir klassískir
konsertgítarar og afgreiðslumað-
urinn var ekki ólíkur Segovia í út-
liti. Hann fór að tala um alls kon-
ar hluti í sambandi við gítara, sem
ég skildi hvorki upp né niður í þá
og þetta endaði með að við fórum í
aðra búð, sem var ekki eins hátíð-
leg og þar keyptum við fyrsta gít-
arinn minn. — Nei, ég á hann ekki
lengur. Heima hjá foreldrum mín-
um í Brússel eru hins vegar leifar
af gítar númer tvö. — Nema hvað.
Ég fór til kennara til að læra að
spila lögin hans Brassens og hann
kenndi mér að stilla hljóðfærið og
nokkur þvergrip. Það var hörmu-
lega erfitt, strengirnir voru svo
harðir og fingur mínir svo mjúkir,
en ég lærði nokkur lög á meðan ég
var að spila þau fyrir kennarann,
impróviseraði hann á annan gítar.
Þannig kynntist ég því fyrirbæri
og brátt fór ég að impróvisera
sjálfur heima.
Það var mér mjög eðlilegt að
leika af fingrum fram, enda þótt
ég hefði aldrei heyrt minnst á
jazz. Það var skrýtið. Kennarinn
minn benti mér á Django Rein-
hardt og hann hafði geysileg áhrif
á mig. Allt sem Django gerði var
gott og sumt hrein snilld. Mér
fannst hann stórkostlegur.
Það var víst u.þ.b. ári síðar en
þetta var, að ég heyrði í hljóm-
sveit sem var að æfa í íbúð við
götu í Brússel. Þeir voru að æfa
lög sem höfðu verið flutt af Jazz
I
6 cyl. vél sjáifskiptur, irik
HT '• .V;r j,- - r^-V“ .~rr '-*• —'/-• -V
fjorhjoladrif, með quadra
trac 6 cyl. vél, sjálfskiptur
gólfi, aflstyri, afltiemlar
"va ’M^ ttxusinnréttíng
Nefnd end-
urskoðar
sjómanna-
og sigl-
ingalögin
NÝLEGA skipaði Samgönguráðu-
neytið nefnd (il að endurskoða
gildandi siglinga- og sjómannalög,
og er ncfndinni ætlað að hraða
störfum sem mest.
I frétt frá nefndinni segir að
reikna megi með að lagt verði til
að leitast verði við að færa sigl-
ingalögin í sama horf og er á
hinum Norðurlöndunum og hvað
varði sjómannalögin verði sér-
stök áhersla lögð á réttindi og
skyldur sjómanna og útvegs-
manna í veikinda- og slysatil-
fellum svo og líf- og öryggis-
tryggingu sjómanna.
Formaður nefndarinnar er dr.
Páll Sigurðsson og aðrir nefnd-
armenn eru: Emil Páll Jónsson,
tilnefndur af Sjómannasam-
bandi íslands, Ingólfur Stef-
ánsson framkvæmdastjóri, til-
nefndur af F'armanna- og fiski-
mannasambandi íslands, Jónas
HaraJdsson lögfræðingur, til-
nefndur af Landssambandi ísl.
útvegsmanna, og Þórhallur
Helgason framkvæmdastjóri,
tilnefndur af Félagi ísl. botn-
vörpuskipaeigenda.