Morgunblaðið - 20.06.1982, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. JÚNÍ1982
Gibbons var aldrei í
vasa Mafíuforingja
„Tveir fuglar úr Mafíunni reyndu að komast í félagið mitt hér í St. Louis 1953, en ég
kom í veg fyrir það,“ sagði Harold Gibbons, gamall verkalýösleiðtogi í Bandaríkjunum.
Hann var hægri hönd Jimmy Hoffa, forseta félags vöruflutningamanna, Teamsters
Union, um árabil og vann að endurkjöri hans í félaginu þegar Hoffa hvarf sporlaust 1975.
„Við kunnum ekki á svona fugla hér, en ég vissi, að Hoffa var vanur þeim norður í
Detroit, svo ég hringdi í Hoffa og spurði hann ráða. „Þú átt um tvennt að velja,“ sagði
hann, „annaöhvort seturðu þá á launaskrá og getur búist við fyrirskipunum frá þeim eftir
nokkra mánuði, eða þú skýtur þá beint á milli augnanna.“ „Eg valdi seinni kostinn,“
sagði Gibbons. „Keypti byssur handa öllum í stjórn félagsins og lét fréttast að við værum
vopnaðir. Þaö heyrðist aldrei neitt meira frá þessum fuglum.“
Skipulögð glæpasamtök eru
sögð hafa töglin og hagldirnar í
Teamsters-félaginu, sem er fjöl-
mennasta verkalýðsfélag Banda-
ríkjanna. Leiðtogar félagsins eru
sagðir í vasanum á Mafíuforingj-
um og alríkislögreglan, FBI, vinn-
ur statt og stöðugt að því að
ljóstra upp um þessi sambönd og
koma réttum aðilum bak við lás og
slá. Nefnd John L. McClellans öld-
ungadeildarþingmanns kannaði
samband verkalýðsfélaga og
skipulagðra glæpasamtaka 1958.
Robert Kennedy var starfsmaður
nefndarinnar og Gibbons var
meðal þeirra sem hann spurði
spjörunum úr.
„Honum tókst aldrei að sanna
neitt á mig,“ sagði Gibbons. „Það
er rétt, að svindlarar og glæpa-
menn hafa yfirhöndina í sumum
svæðisfélögum Teamsters-félags-
ins, en þar með er ekki sagt að það
sé algild regla. Ég þekki formenn
félaga sem eru skátaforingjar,
kenna í sunnudagaskólum og eru í
alls konar stjórnarfélögum."
Sjálfur nýtur Gibbons virðingar
og þakklætis í St. Louis. Hann tók
við svæðisfélagi 688 árið 1949. Fé-
lagið blómstraði undir hans
stjórn. Hann byggði upp sjúkra-
hús, íþróttaleikvang og matvöru-
verslun fyrir félagsmenn, vann
gegn kynþáttamisrétti, lét borg-
armál til sín taka og jók lýðræði í
félaginu. Þegar borgarstjórnin
vann í samráði við alríkisstjórn-
ina að lausn á húsnæðismálum í
fátækrahverfum, fól hún félagi
688 að sjá um rannsókn á vand-
anum og framkvæmdastarfsemi.
„Það var örugglega í eina skiptið
sem alríkisstjórnin hefur treyst
Teamster-félagi fyrir peningum
eða beðið það um eitthvað," sagði
Gibbons glottandi.
Hann er yngstur 23ja systkina
og ólst upp við mikla fátækt í
kolanámuhéruðum Pennsylvaníu.
„Ég var sá eini okkar bræðranna
sem aldrei vann við námugröft,"
sagði hann, en mundi ekki hversu
margir bræðurnir voru. Hann
vann fyrir sér við uppvask og
matseld á matsölustöðum. Með
hjálp námsstyrks frá KFUM
komst hann til náms í háskólanum
í Wisconsin og þaðan til Chicago.
Þar stundaði hann hagfræði og fé-
lagsfræði, umgekkst sósíalista og
kenndi innflytjendum ensku.
„Verkfall, kaupbann, mótmæli,
voru fyrstu orðin sem ég kenndi
þeim,“ sagði Gibbons.
Hann stofnaði verkalýðsfélag
kennara í Chicago og var kjörinn
varaformaður félagsins í Banda-
ríkjunum 1932. Fjórum árum
seinna gekk hann til liðs við sam-
band verkalýðsfélaga starfs-
manna í iðnaði, CIO, og skipulagði
verkföll sem mest hann mátti.
Hann var sendur til Kentucky
1937 til að aðstoða við mikið verk-
fall starfsmanna í vefnaðariðnaði
þar. Samningar náðust að lokum,
en inn í samninginn var skrifað að
Gibbons yrði að fara frá Louis-
ville, Kentucky. Hann fór til
Kansas City og 28 ára gamall var
hann orðinn svæðisstjóri starfs-
manna í vefnaðariðnaði í 5 ríkj-
um. Hann varð formaður félags
verslunarmanna í St. Louis 1941,
en árið 1947 gengu þeir úr CIO og
til liðs við Teamster-félagið. Þar
hefur Gibbons látið að sér kveða
síðan.
Gibbons er nú 72ja ára. Hann er
hár og myndarlegur, gráhærður,
vel til hafður, frjálslegur, en þó
fráhrindandi. Hann ber með sér,
að hann skuldar ekki neinum neitt
og að gáfulegast væri að skulda
honum ekki neitt heldur. Hann
situr enn í stjórn Teamster-fé-
lagsins, en hefur hætt störfum í
svæðisfélaginu. Skrifstofa hans í
St. Louis er lítil og látlaus. Hann
eyðir miklum hluta ársins í Palm
Springs í Florida, þar sem hann á
hús og spilar golf. Hann talar með
söknuði um gömlu, góðu dagana
þegar hann skipulagði verkföll,
misferli og ofbeldi, þegar lögbrot
voru daglegt brauð í þágu verka-
lýðsins og hann keypti vopn til að
nota gegn verkfallsbrjótum og
lögreglunni, sem höfuðkúpubraut
fólk og skaut úr launsátri.
„Það má búast við að a.m.k. 6
manns farist á hverju ári við verk-
fallsaðgerðir í þessu landi," sagði
Gibbons. „Það þekkist varla í Evr-
ópu. Kapítalistar þessa lands eru
kynþáttur út af fyrir sig. Þeir gefa
aldrei neitt upp sjálfviljugir. Hér
verður verkalýðurinn að berjast
fyrir öllu sem hann fær. Atvinnu-
rekendur eru enn í dag besta
ástæðan fyrir því að ganga í
verkalýðsfélag, eins og þeir voru
fyrir 200 árum.“
Svæðisfélag Gibbons þótti svo
vel rekið, að það var notað sem
sýnisgripur þegar erlendir gestir
heimsóttu Bandaríkin á 6. og 7.
áratugnum í boði utanríkisráðu-
neytisins. Hoffa vissi af þessu
fyrirmyndarfélagi þegar hann
hafði hug á að verða forseti Te-
amster-félagsins 1957 og fékk
Gibbons til liðs við sig. Þeir leigðu
„Ég hringdi í Hoffa," þegar Mafíufuglar reyndu að komast í svæðisfélag
Gibbons.
saman íbúð í Washington og
stjórnuðu félaginu fram til 1967,
þegar Hoffa var stungið í steininn.
Hoffa segir í formála að bók sinni,
„Hoffa on Hoffa", að honum hafi
orðið á tvö mistök á ævi sinni: að
takast á við Kennedy-bræðurna og
að skipa Frank Fitzimmons en
ekki Harold Gibbons eftirmann
sinn í félaginu, þegar hann fór í
fangelsið.
Hoffa var kærður fyrir póst-
svindl — hann hafði skrifað undir
bréf, sem lofaði kaupendum hag-
stæðum heimilum í Florida, sem
aldrei varð neitt úr — en það var
vitað, að hann vann með Mafíunni,
stakk í eigin vasa úr sjóðum fé-
lagsins og var til í næstum hvað
sem var. Gibbons talar vel um
hann og segir, að þrátt fyrir allt
hafi hann verið góður verkalýðs-
foringi. „Ég þori að veðja að FBI
veit nákvæmlega hvernig hann
hvarf, hver drap hann og hvar
hann er, en þeir hafa bara ekki
nóg sönnunargögn," sagði Gibb-
ons. Sjónvarpsstöð í Florida
reyndi að fá viðtal við Gibbons
skömmu eftir að Hoffa hvarf og
hann spurði af hverju. „Einfald-
lega af því að við höldum að þú
hverfir 'næst,“ var svarið.
Það slettist upp á vinskap Gibb-
ons og Hoffa 1963, þegar John F.
Kennedy var myrtur. Hoffa var þá
upptekinn við að verja sig fyrir
dómstólunum og Gibbons rak
skrifstofuna í Washington. Þegar
fréttist af andláti forsetans sendi
hann samúðarkveðjur félagsins til
ekkjunnar og lét draga fánann í
hálfa stöng. Hoffa ærðist þegar
hann heyrði þetta og öskraði á
Gibbons í símann. Gibbons sagði
upp starfinu, en sagðist þó skyldi
hjálpa Hoffa ef hann þyrfti á hon-
um að halda. Hoffa þurfti hans
við, en eftir þetta tók Gibbons að-
eins við launum frá svæðisfélagi
sínu í St. Louis.
Gibbons hefur aldrei verið
bendlaður við Mafíuna og hann
hefur ekki hagnast á kostnað
þeirra sem treystu honum til að
semja um laun og vinnuskilyrði.
En hann lokaði augunum fyrir
misferli sem átti sér stað í Team-
ster-félaginu og hikaði ekki við að
senda félaginu himinháa reikn-
inga fyrir uppihaldi og ferða-
kostnaði þegar hann var sendur að
heiman einhverra erinda í þágu
félagsins. Hann borðaði á dýrustu
stöðum, umgekkst dýrindis konur
og naut dýrðar lífsins. Steven
Brill, höfundur bókarinnar „The
Teamsters“, segir, að Robert
Kennedy hafi verið reiður Gibbons
Egilsstaðir:
Aðalfundur Veiðifé-
lags Fljótsdalshéraðs
Kgilssioðum, 16. júní.
NÝLEGA var haldinn hér á Egils-
slöðum í húsi Safnastofnunar Aust-
urlands aðalfundur Veiðifélags
Eljótsdalshéraðs. Formaður, Halldór
Sigurðsson, lagði þar fram skýrslu
stjórnar og endurskoðaða reikninga
félagsins.
Veiðifélag Fljótsdalshéraðs var
stofnað 1964 fyrir forgöngu Sveins
Jónssonar á Egilsstöðum, sem var
formaður félagsins frá upphafi, en
hafði nýlega látið af formennsku í
félaginu er hann lést á síðasta ári.
Félagssvæði Veiðifélags
Fljótsdalshéraðs er vatnasvæði
Lagarfljóts og Jökulsár á Dal. Til
þess teljast 214 jarðir, sem allar
eiga aðild að félaginu.
Árið 1970 var vatnasvæðið leigt
Stangveiðifélagi Reykjavíkur til
10 ára gegn skilyrðum um ræktun
vatnasvæðisins. Stangveiðifélagið
endurnýjaði hins vegar ekki þenn-
an leigusamning 1980 — þar sem
ræktun svæöisins bar ekki þann
árangur sem vænst var í upphafi.
Síðan hefur Veiðifélagið alfarið
séð um vatnasvæðið og haldið
áfram ræktunartilraunum.
Árið 1976 var settur teljari í
laxastiga, sem reistur var í Lag-
arfossi samfara byggingu Lag-
arfljótsvirkjunar — og reyndust
120 fiskar hafa farið þar um síð-
astliðið sumar. Ekki er þó vitað
hvort þar voru á ferð laxar eða
silungar. Til þess að fá úr því
skorið verður í sumar komið fyrir
sérstakri Iaxakistu.
Sumarið 1980 réði Veiðifélagið
dr. Hákon Aðalsteinsson, líffræð-
ing, til að kanna fiskiræktarskil-
yrði á Héraði. Hákon fékk til liðs
við sig sænskan sérfræðing, Erik
Montén, til athugunar á laxastig-
anum í Lagarfossi.
Á aðalfundinum var lögð fram
skýrsla um athugarnir þeirra fé-
laga. Skýrslan er yfirgripsmikil og
hin vandaðasta. Skýrsla dr. Há-
konar er 80 bls. með heimildaskrá,
efnisyfirliti og inngangi. í skýrsl-
unni eru 6 töflur og 14 myndir
(línurit o.þ.u.l.). í skýrslu Erik
Monténs um laxastigann, sem er
14 bls. og birtist sem viðauki við
skýrslu Hákonar og í þýðingu
hans, kemur fram að hann álítur
stigann óvenju brattan næst
virkjuninni og með tilliti til
strauma sé staðsetning hans ekki
ákjósanleg — en telur að þetta
megi lagfæra á tiltölulega einfald-
an máta.
Veiðifélagið hlaut styrk til þess-
ara athugana úr Framleiðnisjóði
— auk þess tóku Rafmagnsveitur
ríkisins og Orkustofnun þátt í
kostnaði vegna athugana Monténs
á laxastiganum.
Að sögn Halldórs Sigurðssonar
hefur Veiðifélag Fljótsdalshéraðs
lagt höfuðkapp á að fá hingað
austur fiskifræðing frá Veiði-
málastofnuninni til fastrar búsetu
— og mun þetta kappsmál Veiðifé-
lagsins verða að raunveruleika nú
í sumar.
Halldór Sigurðsson gaf ekki
kost á sér til endurkjörs og var
Gunnar Jónsson, Egilsstöðum,
kosinn formaður Veiðifélags
Fljótsdalshéraðs — og með honum
í stjórn Grétar Brynjólfsson og
Jóhann Magnússon.
Ólafur