Morgunblaðið - 25.01.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 1983
21
SNJOFLOÐIN A PATREKSFIRÐI
Sá flóðölduna færa allt í kaf nema eitt
hús, sem hún lyfti og hreif með sér
— sagði Úlfar Thoroddsen, sem bjargaði
sér á hlaupum undan skriðunni
„ÉG held aö klukkan hafi verið
um hálf fjögur þegar ég var stadd-
ur við brúna á Hjöllum ásamt Guö-
mundi Nigurðssyni. Viö vorum að
athuga hvort brúin réði við vatns-
flóðið, sem komið var úr gilinu
vegna leysinganna. Okkur sýndist
það og fórum við að gefa hlíðinni
og gilinu fyrir ofan gaum.
Þá sjáum við flóðölduna lyft-
ast upp og breiða úr sér og koma
að okkur, að því að mér fannst
með ógnar hraða. Guðmundur
hljóp inn fyrir skriðuna, niður á
við og bjargaði sér þannig, en ég
hljóp á ská inn og upp. Er ég var
að hlaupa þarna upp sá ég dreng
standa á skafli neðan við húsið á
Hjöllum 2 og hrópaði til hans að
vera kyrr. Aldan klofnaði á hús-
unum fyrir ofan hann þannig að
hann slapp alveg. Þegar ég sneri
mér við sá ég flóðölduna skella
yfir allt og færa í kaf nema ég sá
eitt timburhús, ég geri mér ekki
ljóst hvaða hús það hefur verið,
lyftast upp yfir allt. Þá sló þeirri
hugsun niður í mig að ekki
myndu margir vera á lífi á þessu
svæði og varð einnig ljóst að
þarna höfðu orðið stórfelldar
náttúruhamfarir, sem hefðu
haft ógurlegar afleiðingar í för
með sér,“ sagði Úlfar B. Thor-
oddsen, sveitarstjóri Patreks-
hrepps, er hann lýsti atburðun-
um fyrir blaðamanni Morgun-
blaðsins.
„Næstu viðbrögð mín voru að
fara í næsta hús og athuga hvort
síminn væri í lagi. Svo var og þá
lét ég kalla alla vinnufæra menn
út til hjálparstarfa. Þá greip ég
skóflu við húsið og flýtti mér að
húsinu Hjöllum 2, sem flóðið
hafði fyrst fallið á. Þar hóf ég
leit að tveimur börnum, sem
voru í húsinu ásamt foreldrum
sínum. Foreldrar þeirra voru
staddir á efri hæð hússins er
flóðið féll á það og töldu þau að
börnin hefðu verið í kjallaran-
um. í ljós kom að svo var ekki,
heldur höfðu þau verið komin í
eldhúsið án vitundar þeirra.
Flóðið hafði fallið á eldhúsvegg-
inn og inn í eldhúsið og þar
fundust börnin og var annað
þeirra þá látið.
Síðan hélt ég á sýsluskrifstof-
una til að sinna starfi mínu við
almannavarnir. Ég get ekki á
nokkurn hátt lýst því hvernig
mér var innanbrjósts, þegar ég
sá flóðið falla, né heldur hve
langan tíma það tók. Mér virtist
það vera allt að fjögurra metra
hátt en get þó ekki sagt um það
með nokkurri vissu. Hér hefur
vissulega orðið ómetanlegt tjón.
Þó veraldlegir hlutir hafi ekki
verið metnir enn, verða mannslíf
aldrei metin til fjár. Ég vil svo
koma miklu þakklæti á framfæri
til allra þeirra, sem aðstoðuðu
okkur við björgunarstörfin. Án
hjálpar þeirra hefðu þau ekki
gengið eins vel og raun bar
vitni," sagði Úlfar. HG
Mbl./ Rax
Leifar hússins Árbæjar, sem barst meó seinna flóóinu um 70 metra niður á fjörukamb. Björgunarmenn vinna hér við að hreinsa brakið upp og bjarga þeim húsmunum, sem
unnt var.
Eins og mórautt jökul-
hlaup félli úr gilinu
— sagöi Haraldur Karlsson, formaöur Björgunarsveitar SVFÍ á Patreksfiröi
„ÞEGAR fyrra flóðið féll var ég
staddur í húsinu Bræðraborg við
Litladalsá að dæla vatni úr kjall-
ara. Þá kölluðu menn, sem
stóðu hjá, að gilið væri hlaupið.
Þegar ég leit upp var að sjá eins
og mórautt jökulhlaup félli úr
gilinu, niður eftir hlíðinni og
skylli á húsunum," sagði Har-
aldur Karlsson, formaður björg-
unarsveitar Slysavarnafélags Is-
lands, en hann var einn af þeim
fyrstu á slysstaðinn.
„Við ókum strax á sjúkra-
bílnum út á Geirseyri og er við
komum á Strandgötuna láu
leyfarnar af risi hússins Aðal-
stræti 79a á götunni. Halldóra
Þórðardóttir, sem var í húsinu
er flóðið féll, var þá að leita að
dætrum sínum Ingibjörgu
Eygló og Ólínu. Hún gat talað
við aðra þeirra inni í brakinu,
en hina hreif flóðið með sér út
í sjó. Helga Páli Pálmasyni
tóks að bjarga henni og fljót-
lega náðum við hinni systur-
inni út úr brakinu. Þær voru
ekki alvarlega meiddar.
Skipverjar af varðskipinu
Tý voru staddir á firðinum og
komu þegar til hjálpar með
verkfæri. Þá sáum við ljós á
bíl undir braki hússins og
óttuðumst að fólk hefði verið í
honum, en við nánari eftir-
grennslan kom í ljós að svo
var ekki. Úr húsinu 79 kom í
ljós að tvennt vantaði og hófst
þegar yfirborðsleit að því
fólki. Sýslumaðurinn, Stefán
Skarphéðinsson, skipulagði
síðan leitarstörf og lýstu varð-
skipsmenn slysstaðinn upp og
fylgdust með gilinu fyrir
okkur, því við óttuðumst að
meira kynni að hlaupa úr því.
Vegna þess var björgunar-
störfum hætt um tveggja
stunda tímabil um nóttina, en
síðan haldið áfram aftur og
eru þau nú vel á veg komin að
kvöldi sunnudags.
Þetta hlaup kom okkur al-
gjörlega á óvart, þó talsverðar
leysinga væru. Mönnum er
ekki kunnugt um að svona
mikil flóð hafi áður fallið á
þessum stað. Þaðan hafa að-
eins komið meinlausar smá-
spýjur hingað til, enda hafa
sum húsanna, sem éyðilögðust
staðið þarna frá því um alda-
mót. Það var ólýsanlegt að
koma að þessu. Manni stóð
ógn að þeim krafti, sem í flóð-
inu bjó, enda þeytti það sum-
um húsunum um 60 til 70
metra í krapa- og vatnselgn-
um, sem fylgdi þvi, eða hrein-
lega molaði þau,“ sagði Har-
aldur.
— HG