Morgunblaðið - 31.05.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. MAÍ 1983
29
rir helgina. Vökin aem opnaöist er nm 100—
Gullleitarmenn komnir með öll sín taeki í búðirnar á miðjum Skeiðarársandi,
en hluti stórvirku tækjanna var kominn ofar á sandinn, upp undir Skaftafell.
i við Svíahnúka
Eldsumbrota varð vart í Grímsvötnum á laugardagskvöld
þegar flugmenn í innanlandsflugi Flugleiða urðu varir
við stróka yfir Grímsvötnum. Aðstoðarflugmaðurinn, Jón Karl
Snorrasson, veitti athygli bólstrum sem aska virtist hanga
neðst í, en þegar hann og flugstjórinn, Jóhann Tryggvason,
gættu að, töldu þeir ólíklegt að um gos væri að ræða. Mikið
skýjaþykkni var yfir svæðinu. Á laugardagsmorgun fór önnur
Flugleiðavél í innanlandsflugi yfir Grímsvötn og sáu flugmenn-
irnir þá í góðu skyggni að eldsumbrot voru í Grímsvötnum.
Um leið og fréttir bárust af
eldsumbrotum í Grímsvötnum var
haft samband við gullskipsmenn á
Skeiðarársandi og fluttu þeir allt
sitt hafurtask, tæki og annan bún-
að, án tafar af strandstað Het
Wapen van Amsterdam og upp á
miðjan Seiðarársand, þar sem þeir
bíða átekta, en eldsumbrotum í
Grímsvötnum fylgja oft jökul-
hlaup. Hins vegar eru eldsumbrot-
in í Grímsvötnum á þeim stað að
ólíklegt er talið að það geti valdið
hlaupi í Skeiðará eða öðrum ám á
þessum slóðum.
Þegar Morgunblaðamenn flugu
yfir Grímsvötn síðdegis í gær lét
eldvirka svæðið lítið á sér kræla,
einstaka gufustrókur steig til
himins og stöku sinnum bullaði í
vatninu öskumenguðu. Auðséð var
að eldsumbrotin hafa byrjað með
sprengingu sem hefur þeytt ösku
nokkur hundruð metra út á ísinn á
vatninu og upp í hlíðar Svíahnúka.
Síðdegis í gær voru gullskips-
menn búnir að flytja öll sin tæki
af mesta vatnasvæðinu og þar
biðu þeir átekta og munu sjá til
hvernig mál þróast næstu daga, en
eins og fram hefur komið í Mbl.
gengur verk þeirra samkvæmt
áætlun.
í gær voru einstaka sprengingar
í eldvirka svæðinu í Grímsvötnum
og virtist sem þær hefðu farið
vaxandi frá deginum áður.
— >-j-
Öskugeirinn sem lagðist suður yfir Svíahnúka, um 1 km langur.
Ósinn til hægri er nýi ósinn sem gullskipsmenn ruddu fyrir Skeiðará, en lengst til vinstri eru leifarnar af gamla ósnum og
varnarhleðslan við strandstað Het Wapen van Amsterdam, sem merktur er með hring.
Þessi sýn blasti við áhöfn og farþegum Flugleiðavélarinnar er flogið var yfir
gosstöðvarnar á sunnudagsmorguninn.
Ljósmynd Ragnar Halldórsson og Þorsteinn V. Gunnarsson.
Sáum að ket-
ill hafði mynd-
azt í jöklinum
segir Halldór Friðriksson flugstjóri
„ÞEGAR VIÐ vorum á leið til Egils-
staða frá Reykjavík um klukkan
10.30 á sunnudagsmorguninn kom
beiðni frá Raunvísindastofnun um
að við flygjum yfir Grímsvötn. Þeir
höfðu orðið varir við jarðskjálfta á
þessu svæði og höfðu grun um að
farið væri að gjósa í Grímsvötnum,“
sagði Halldór Friðriksson, flugstjóri
á einni af Fokker-flugvélum Flug-
leiða, í samtali við Morgunblaðið.
„Við tókum krókinn og sáum þá,
að myndazt hafði ketill í jöklinum,
reykur eða gufa var yfir staðnum
og öskutaumar lágu 4 til 5 mílur
til suðurs. Annars var þetta ósköp
dauft og lítilfjörlegt og þegar við
flugum þarna yfir á bakaleiðinni
höfðu mjög litlar breytingar orð-
ið,“ sagði Halldór. Auk Halldórs
voru Hallgrímur Viktorsson og
Guðbjörg Guðmundsdóttir í áhöfn
vélarinnar.
Sigurjón Rist um Grímsvatnagosið:
Yfirborð þarf
að hækka um 30
metra svo hlaupi
„ÞETTA var nú fremur
ískyggilegt eins flugmenn
lýstu þessu fyrst, að hellan á
Grímsvötnum væri farin að
síga, en þetta hefur ekki rask-
azt neitt. Það eru því litlar lík-
ur á að þarna hlaupi eins og er,
því yfirborðið þarf að hækka
um 30 metra svo hlaupi. Skeið-
ará hefur því ekkert vaxið
enn,“ sagði Sigurjón Rist,
vatnamælingamaður í samtali
við Morgunblaðið.
„Ég hef fengið mjög glögga
lýsingu af þessu frá Magnúsi
Eyjólfssyni, jöklafara, sem flaug
þarna yfir í gær. Samkvæmt
henni orkar það ekki tvímælis að
þetta er lítilfjörlegt. Hann sagði
að spýjan þarna væri eins og úr
Grýtu í Hveragerði, þetta væri
mestmegnis gufa. Þetta væri al-
veg upp við fjallsræturnar á
vestri Svíahnúk í Grímsfjalli.
Vatnsborðið í Grímsvötnum þarf
að hækka verulega til að hægt sé
að búast við hlaupi og hvað það
gerist hratt er mjög erfitt að
segja til um. Það er svo fágætt að
eldur sé laus í Grímsvötnum.
Gamla reglan um þetta hefur nú
snúizt við. Áður kom eldur ekki
upp í Grímsvötnum fyrr en að
loknum hlaupi, en nú er hann á
undan. Þó þetta sé svona nú þarf
það ekki að vera nýmæli, því litl-
ar heimildir eru um fyrri gos.
Það stóð til að Jöklarann-
sóknafélagið færi í Grímsvötn
um þessa helgi, en vegna sjó-
þunga á leið úr byggð og inn að
jökli var ekki hægt að komast
þangað. Svo menn sjá nú mikið
eftir því að hafa ekki komizt. Það
á því að reyna um næstu eða
þarnæstu helgi," sagði Sigurjón.
Afmælis-
hóf Stein-
þórs á Hæli
STEINÞÓR Gestsson fyrrver-
andi alþingismaður og bóndi á
Ilæli er sjötíu ára í dag.
f tilefni afmælisins efnir
kjördæmisráð Sjálfstæðis-
flokksins í Árnessýslu til hófs
honum til heiðurs í Árnesi nk.
föstudag og hefst það kL 21.
Steinþór verður á heimili sínu
í dag.