Morgunblaðið - 19.06.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. JÚNÍ 1983
7
„Maður nokkur átti tvo
sonu. Sá yngri þeirra sagði við
föður sinn: Faðir, lát mig fá
þann hluta eignanna, sem mér
ber. — Og hann skipti með
þeim eigum sínum. Fáum dög-
um síðar tók yngri sonurinn
allt fé sitt og fór burt 1 fjar-
lægt land. Þar sóaði hann
eignum sínum í óhófssömum
lifnaði ... Og hann tók sig upp
og fór til föður síns. En er
hann var enn langt í burtu, sá
faðir hans hann og kenndi í
brjósti um hann, hljóp og féll
um háls honum og kyssti hann
... (Lúk 15.11-32)
Þegar lítið barn horfir fyrst
í spegil, þá skynjar það ekki
strax að litla veran í speglin-
um er það sjálft heldur að ver-
an í speglinum er aðeins barn
á sama reki og vill fá það til að
leika við sig. En svo smátt og
smátt fer að renna upp ljós,
barnið fer að þekkja sjálft sig
betur og betur.
Nú vill svo til að Biblían er
eins konar spegill, og þegar við
horfum í þennan spegil, eigum
við að sjá okkur sjálf. Hinar
mörgu og fjölskrúðugu persón-
ur sem Jesús dregur upp i
dæmisögum sínum eru ekki
nefndar út í bláinn, þær eiga
að tjá okkur sannleikann um
okkur mennina, viðbrögð
okkar og stöðu.
Margir sjá alls ekki sjálfa
sig í spegli Biblíunnar, heldur
allar mögulegar aðrar verur,
eins og litlu börnin sem líta
fyrst í spegil. En ef við gefum
okkur tíma til að horfa lengi í
þennan merkilega spegil Biblí-
unnar, verður reynslan oft sú
sama og hjá litlu börnunum,
við förum að kannast við
hreyfingarnar, förum að kann-
ast við drættina sem dregnir
eru upp, þeir líkjast meir og
meir því sem við þekkjum úr
lífi okkar.
Guðspjall þessa sunnudags
er dæmisagan um týnda son-
inn. Hvernig tekst okkur að
sjá okkur sjálf í henni? Tökum
okkur litla stund til að grína í
dæmisöguna.
Maður nokkur átti tvo sonu.
Þannig er hinu trygga heimil-
islífi lýst. Synirnir voru heima,
áttu allt með föður sínum,
nutu gæða hans, verndar hans
og aga. Ef til vill hefur það
einmitt verið hið síðastnefnda
sem varð til þess að yngri son-
urinn vildi fara að heiman.
Hann þoldi ekki agann, þoldi
ekki það lögmál sem faðirinn
setti, hann vildi verða frjáls.
Þekkjum við ekki aftur söguna
af Adam og Evu. Þau voru
heima í garðinum góða, en þau
urðu ósátt við reglurnar, vildu
verða frjáls, en frelsið varð að
fjötrum.
Yngri sonurinn var frjáls, en
hann sá ekki frelsið, hann sá
aftur á móti óraunverulegt
frelsi í hillingum, einhvers
staðar í fjarska, en það frelsi
varð að óbærilegum fjötrum.
Þekkja ekki margir þessa af-
stöðu, að velja gagnstætt vilja
Guðs í þeirri trú, að það sé
frelsi, að það sé meira spenn-
andi, gefi jafnvel auðugra líf?
— Ef við erum sanngjörn, þá
hljótum við öll að finna okkur
einmitt í þessu, vegna þeirrar
staðreyndar, að við erum hluti
af syndugu mannkyni, föllnum
heimi.
Týndi
sonurinn
Þegar yngri sonurinn kom
til föður síns og bað hann um
sinn hluta arfsins, þá mót-
mælti faðirinn engu orði.
Hann opnaði fjárhirslur sínar
og greiddi honum eins og hon-
um bar, en hann gerði það dap-
ur í bragði, augu hans voru full
meðaumkunar. Vegna hvers?
— Jú, vegna þess að han elsk-
aði hann. En hann þvingaði
son sinn ekki til hlýðni, hann
leyfði honum að fara, og hann
fór.
Það gekk vel í fyrstu, arfur-
inn var svo mikill, hann gat
veitt sér allt og átti marga
vini. Dæmisagan er fáorð um
líf þessa unga manns, en segir
þó á þessa leið: Hann sóaði
eignum sinum í óhófsömum
lifnaði. Með öðrum orðum
hann eyðilagði það sem hann
hafði erft, misnotaði gjafir
Guðs.
Hann misnotaði gjafir Guðs!
— Hver þekkir sig ekki í þess-
um spegli? Við þekkjum raddir
vísindamannanna frá hinum
alþjóðlega vettvangi, þar ríkir
mikill ótti vegna þess hvernig
auðæfi jarðar eru misnotuð,
um það væri hægt að rita langt
mál. En við skulum spyrja
okkur sjálf. Hvernig með-
höndla ég gjafir Guðs? Hvern-
ig nota ég hæfileika mína, gáf-
ur mínar, skynsemi mína,
landið mitt, fjölskyldu mína
o.s.frv. Spurningar sem við
ættum oft að spyrja okkur.
Það kom að því að yngri son-
urinn í dæmisögunni hafði
eytt öllu, hann varð að seðja
hungur sitt á svínafæðu.
Svona djúpt varð hann að
sökkva til þess að sjá eymd
sína og þá jafnframt hve gott
hann hafði það heima.
Hvað verður til þess að
menn almennt snúa sér til
Guðs? — Ég held að undan-
tekningarlaust sé það einmitt
það, að þeir sjá sig í hinni
vonlausu stöðu týnda sonarins,
andlega talað. Þeir þurfa ekki
að vera forfallnir drykkju-
menn eða svallarar, ekki opin-
berir lögbrjótar eða óbóta-
menn. Nei, venjulegir, blátt
áfram borgarar sem horfa í
spegil Guðs orðs með opnum
huga og sjá að lífið er til-
gangslaust nema í samfélaginu
við Guð. Þeir sjá að líf þei-ra
hefur misst marks og þrá að
koma heim, svo við notum
orðalag dæmisögunnar.
Ef við höfum komið auga á
þetta, þá er gott að fylgja
dæmisögunni áfram og sjá
hvaða von sá á, sem snýr við
heim, gengur i sig, iðrast
synda sinna. Hverjar voru
móttökurnar? Beið faðirinn
með vöndinn? Nei, kærleiks-
ríkur faðmur föðurins var
opinn, hann beið eftir syni sín-
um, tilbúinn til að fyrirgefa og
umvefja hann hlýju og föður-
elsku.
Eins og við sjáum í öðru
samhengi, er mikil gleði á
himni yfir einum syndara sem
gjörir iðrun. Þessi himneska
gleði kemur líka glöggt fram í
dæmisögunni. Það var slegið
upp miklum fagnaði. Alikálf-
inum var slátrað. Týndi sonur-
inn var kominn heim, hann
fékk ný föt, nýja skikkju og
hringur var dreginn á fingur
honum. Allt eru þetta atriði
sem samtímamenn Jesú skildu
svo mætavel. — Hvað hafði
gerst í þessari sögu, jú, sonur-
inn hafði yfirgefið föðurhúsin
og var sokkinn svo djúpt að
hann samneytti svínunum. En
svínin voru óhrein í augum
Gyðinganna og því merki um
að viðkomandi væri fallinn úr
náðarsamfélagi lýðs Guðs. Hin
nýju klæði og hringurinn er
því merki um fulla viðurkenn-
ingu. Hann er tekinn í samfé-
lag þjóðar sinnar að nýju með
öllum réttindum.
Þetta kennir okkur líka, að í
samfélaginu við Guð eigum við
allt sem skiptir máli i lífi og
dauða. Það er bæn mín að við
öll komumst að sömu niður-
stöðu og týndi sonurinn og að
sögulok dæmisögunnar megi
verða raunveyrteg í lífi okkar.
eða 8% ?
Verðtrygging veitir vörn gegn verðbólgu - en hefur þú
hugleitt hversu mikla þýðingu mismunandi raunvextir hafa
fyrir arðsemi þína?
Yfirlitið hér að neðan veitir þér svar við því.
VERÐTRYGGÐUR SPARNAÐUR - SAMANBUROUR A ÁVOXTUN
Verötrvgging m.v.lánskjaravísitðlu Nafn- vextir Raun- ávöxtun Fjöldi ára til að tvöf. raungildi höfuðstóls Raunaukning höfuðst eftir 9 ár
Veðskuldabréf 3% 8% 9ár 100%
Sparisk rikissj. 3.5% 3.7% 19ár 38 7%
Sparisjóðsreikn. 1% 1% 70ár 9.4%
GENGI VERÐBRÉFA
19. JÚNÍ1983:
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJÓÐS:
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1976 2 flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. flokkur
1979 1. flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2 flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
1982 1. flokkur
1982 2. flokkur
Sölug«ngi
pr. kr. 100.-
14.813.99
12.842,06
11.137,93
9.441,91
6.705,94
6.177,06
4.264,32
3.508.71
2.643,46
2.504,66
1.996,52
1.851,98
1.546.72
1.216,55
988,32
833,06
644,00
478,97
376,62
323,51
240,27
218,23
163,11
Atodalévöxtun umfram varðtryggingu ar
3,7—5,5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugsngi m.v. nafnvaxli
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 47%
1 ár 59 60 61 62 63 75
2 ár 47 48 50 51 52 68
3 ár 39 40 42 43 45 64
4 ár 33 35 36 38 39 61
5 ár 29 31 32 34 36 59
VEÐSKULDABRÉF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU
Sölugengi nafn- Ávðxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./éri (HLV) verðtr.
1 ár 96,49 2% 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2'/,% 7%
4 ár 91.14 2W/o 7%
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7'/.%
7 ár 87,01 3% 7%%
8 ár 84,85 3% 7Vs%
9 ár 83,43 3% 7%%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLÁN
RÍKISSJÓÐS
C — 1973
D — 1974
E — 1974
F — 1974
G — 1975
H — 1976
I — 1976
J — 1977
1. fl. — 1981
Sölugangi
pr. kr. 100.-
4.100.17
3.536.40
2 502,85
2 502.85
1 658.99
1.503.34
1 203.20
1 064.11
231.17
Ofanskráö gengi er m.a. 5% ávöxtun
p.á. umfram verðtryggingu auk vinn-
ingsvonar. Happdrættisbréfin eru gef-
in út á handhafa.
Veröbréfamarkaónr
Fjá ríést i i iga rtélagsi i is
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lönaöarbankahúsinu Simi 28566