Morgunblaðið - 26.06.1983, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JÚNÍ 1983
23
kennarastofa, rektorsskrifstofa og
kennslustofa, svonefnd G-stofa.
Þá geturðu sagt, að rektorsfjós sé
tiltölulega snemma innréttað og
breytt í kennslustofu, fyrst ein-
göngu fyrir raungreinar, en síðan
almenna kennslu. Fjósið gegndi
annars hlutverki venjulegs fjóss,
því það er ekki svo ýkja langt síð-
an mjólkursölumál voru í hinni
mestu óreiðu og menn urðu hrein-
lega að eiga sínar kýr sjálfir vildu
þeir fá mjólk. Við getum líka
nefnt það, að 1940—41 er skólinn
aðalstöðvar breska setuliðsins og
nemendum þá kennt í Alþingi og í
Háskólanum. Þú getur líka skotið
því inní, að gamla skólahúsið er
friðlýst svonefndri B-friðlýsingu,
sem kemur í veg fyrir, að við ytra
byrði þess sé hreyft. Hátíðarsalur-
inn er algjörlega friðaður, enda
samkomustaður endurreists Al-
þingis fram til 1881 og Þjóðfund-
arstaður 1851. Þá sat Jón Sigurðs-
son öll sín þing hér í húsinu.
Ástand þess er mjög gott, þótt
alltaf megi laga ýmislegt.
Árið 1965 er það, að íslenska
ríkið reisir fyrsta húsið handa
skólanum, eða Casa Nova, Nýhýs-
ið. Það stendur að baki gamla
skólans og er eina húsið sem ís-
lenska ríkið hefur reist yfir skól-
ann, því önnur hús eru reist á tím-
um danskra yfirráða. Danakon-
ungur úrskurðaði um flutning
skólans frá Bessastöðum og bygg-
ingu gamla skólans 1846. Kostnað-
ur við byggingu Nýhýsis er því
einu útgjöldin sem íslenska ríkið
hefur haft vegna bygginga
Menntaskólans í Reykjavík. Það
virðast alltaf vera til nægir pen-
ingar til að byggja úti um allt
land, en aldrei einn eyrir til að
eyða í okkur.
Þegar Eldvarnareftirlitið bann-
aði alla kennslu á háalofti gamla
skólahússins skólaárið 1971—72
komumst við í mikinn bobba.
Þetta var einmitt sá tími sem
Menntaskólinn var stærstur og út-
skrifaði um vorið hvorki meira né
minna en 301 stúdent. Þetta var
reyndar síðasti árgangurinn sem
tekinn var inn fyrir stofnun
Menntaskólans við Tjörnina. Var
brugðið á það ráð að leigja íbúð í
Miðstræti 12 og hafa þar í seli. Þá
varð líka að búa til tvær kennslu-
stofur í húsvarðaríbúð á jarðhæð.
Fluttist húsvörðurinn, Inga Guð-
mundsdóttir, á Hótel Borg. Við
stofnun Menntaskólans við Tjörn-
ina minnkaði álagið á skólann og
þá tókst mér litlu síðar að koma 4.
bekk stærðfræðideildar inn á
morgnana og var aðeins 3. bekk
kennt síðdegis upp frá því.
Mér finnst tvísetning afar
slæm,“ sagði Guðni rektor, er blm.
spurði hann álits á núverandi
skipulagi kennslunnar í skólanum,
en nú c. 3. bekk kennt síðdegis.
„Aðalástæðan er sú, að í skamm-
deginu eru menn ekki upprifnir að
vakna snemma. Eitt er að drífa sig
á fætur til að fara í skóla, annað
að vakna til að hefja lestur undir
skóla, sem hefst ekki fyrr en eftir
hádegi. Ég vildi gjarna sjá skól-
ann einsetinn áður en ég hætti.“
Ég bið Guðna taka upp þráðinn
að nýju varðandi húsnæði skólans
og hann hefur frásögnina.
„Árið 1972 var skrifstofa rekt-
Stúdentar útskrifaðir frá Menntaskólanum
í Reykjavík í rektorstíð Guöna Guðmundssonar.
1971 192
1972 301
1973 188
1974 211
1975 197
1976 185
1977 180
1978 148
1979 130
1980 144
1981 148
1982 165
1983 182
Auk þess verða 200 nemendur í
6. bekk Menntaskólans í vetur. Svipaða sögu er að segja um 5.
bekk skólans.
Fatahengiö, sem nú er F-stofa skólans. Á myndinni er húsvöröur Menntaskólans, eöa portner hans, Inga Guö-
mundsdóttir.
ors flutt upp á háaloft og þar inn-
réttuð vinnuherbergi fyrir kenn-
ara í einstökum greinum, en þau
eru flest undir súð. Upphaflega
hafði kjallari Casa Nova verið ætl-
aður undir slíkt og fjölritun, en
það komst aldrei í framkvæmd því
félagsheimili var flutt þangað úr
bókhlöðunni íþöku og hún tekin til
sinna upphaflegu nota, en Eng-
lendingurinn Charles Kensall gaf
húsið 1867 til notkunar sem bóka-
safn og lestrarsalur. Síðar voru
skólabókasafnið og íþökusafnið
sameinuð. Skólastofa var innrétt-
uð í kjallara Casa Nova, auk þess
sem stofa var afþiljuð í anddyri
byggingarinnar. Þú sérð á þessu,
að hér er hver kytra nýtt tií
kennslu.
Hátíöarsalur Menntaskólans er alfriöaöur, enda samkomustaöur endurreists Alþingis fram til 1881 og Þjóöfundar-
staöur 1851. Á veggjum eru málverk af rektorumskólans, auk þess sem málverk af Jóni Sigurössyni er á noröurvegg,
en Jón forseti sat öll sín þing á sal Menntaskólans. Þá eru einnig myndir af Danakonungum, enda gistu þeir
skólahúsið í heimsóknum sinum til landsins. Á miöri mynd getur aö líta málverk af Kristjáni IIX.
Morjfunbl»ÁiA / Krwtján
„Og hér er svo brauðiö smurt,“ sagði Inga húsvöröur og
kímdi, er við löbbuðum meö henni um húsnæði skólans
til myndatöku. _____________________________
Eftir 1972 tók að draga úr
þrýstingi á skólann, því að þá eru
menntaskólarnir við Hamrahlíð
og við Tjörnina farnir að taka við
nemendum af fullum krafti. Tókst
að halda nemendafjölda innan
skaplegra marka, en nú að undan-
förnu hefur aðsókn aukist að nýju.
Miðstræti 12 var notað fram til
1974, en þá var komin upp sú
staða, að húsvörður gat snúið
heim úr „útlegðinni".
Ástandið er orðið þannig núna,
að við höfum þurft að hafa í seli
úti í Miðbæjarskóla sl. tvö ár,“
sagði rektor, er hann var spurður
um núverandi aðstöðu. „Fyrst
þurftum við að fá tvær stofur
fyrir bekki sem við gátum ómögu-
lega komið fyrir. Og í fyrra voru
stofurnar orðnar fjórar, auk fata-
hengisins góða. Nú er einnig fyrir-
sjáanlegt, að við þurfum fjórar
stofur í Miðbæjarskóla nema tak-
ist að afla húsnæðis nær skólan-
um og beinast þá augu fyrst og
fremst að húsi KFUM. Kaup á því
húsi hafa oft verið rædd á undan-
förnum árum og talið eðlilegt að
skólinn eignaðist ekki bara það
hús, heldur líka allar lóðir um-
hverfis hann. Það er gamalt loforð
frá ríkisstjórn íslands að allar
lóðir milli Bókhlöðustígs og
Amtmannsstígs að lóðunum við
Þingholtsstræti gangi til Mennta-
skólans. Það var Gylfi Þ. Gíslason
menntamálaráðherra Viðreisnar-
stjórnarinnar sem hóf viðræður
vegna þessa, en þær hafa ávallt
strandað. Viðræður hafa farið
fram við KFUM nú í vetur, en
hafa strandað í bili af sökum sem
ég vil helst ekki tilgreina að sinni.
Ingvar Gíslason fyrrverandi
menntamálaráðherra og Ragnar
Arnalds fyrrverandi fjármála-
ráðherra ákváðu að hefja
samningaumleitun við KFUM, en
ekkert gengur."
Guðni rektor kvað heimild til
lántöku til húsakaupa fyrir
Menntaskólann vera til í fjárlög-
um og riði á, að núverandi ríkis-
stjórn léti hendur standa fram úr
ermum í þessu mjög svo brýna
máli. Nefndi Guðni sem dæmi, að
allt frá 1965 hefði skólinn verið
settur í Dómkirkjunni, en skóla-
slit farið fram í Háskólabíói frá
1963. Guðni sagði, að Pálmi Hann-
esson rektor, er útskrifað hefði 26
árganga og setið lengst rektora
Menntaskólans, hefði alls braut-
skráð 1909 stúdenta, en til sam-
anburðar hefði hann sjálfur
brautskráð 2036 stúdenta á tíma-
bilinu 1971—81. Hefðu nú alls
7957 stúdentar verið útskrifaðir
frá flutningi skólans til Reykja-
víkur.
En hvað hafa margir nemendur
innritast í 3. bekk í vetur?
„Hjá okkur verða níu 3. bekkir í
stað tíu í fyrra, alls um 230 nem-
endur í stað rúmlega 260 í fyrra.
Hinir þrír menntaskólar í Reykja-
vík munu skipta 790 9. bekkjar-
nemum nokkurn veginn jafnt á
milli sín, en fjöldi þeirra er sækir
um vist í menntaskólum Reykja-
víkur er tæplega 100 færri en í
fyrra, er 883 sóttu.“
Ég spurði Guðna Guðmundsson
rektor að lokum hvort kaup ríkis-
ins á húsi KFUM mundu leysa
vanda Menntaskólans.
„Það munu þau ekki gera, en
það er ljóst, að Menntaskólinn í
Reykjavík verður að fá nýja bygg-
ingu og til þess verða lóðirnar að
vera til. Kaup á húsi KFUM verða
aðeins bráðabirgðalausn. Ljóst er,
að húsnæði skólans verður að
„iverðaiein heild . i l i
Skólaklukkan var gefin af fimmtíu ára stúdentum 1956,
en meö henni eru nemendur kvaddir til kennslu. Á
henni er ritaö „Vivos voco“, eöa „Ég kalla lifendur“.
Árlega er sérstakur nemandi skipaður hringjari skól-
ans, eða Inspector platearum. Honum til verndar hafa
verið keypt eyrnaskjól, enda ekki vanþörf ó.