Morgunblaðið - 14.08.1983, Blaðsíða 32

80
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. ÁGÚST 1983
>W\Jah viltu mer, -vor’bstjóri Tég a. mjög
annr'iki
Ást er...
... að gera aldrei
lítið hvort úr
öðru.
TM Req. U S. Pat. Off.—alNkjhts reserved
©1983 Los Angeles Times\Syndicate
Með
morgunkaffinu
Guð má vita hvernig ég hefði ráð á
því að ganga sæmilega til fara ef
þú værir ekki í reikningi í tísku-
markaðinum?
Réttlæti Guðs
Adelfos skrifar:
Áður en ég byrjaði á þessari
grein komu mér í hug tveir máls-
hættir. Annar var „þögn er gulli
betri" en hinn „þögn er sama og
samþykki". En spurningin var:
Hvenær á hinn fyrri við og hve-
nær sá síðari?
Hugsum okkur tvo bræður sem
greinir á. Hvað eiga þeir að gera?
Sé um að ræða óvild á milli þeirra
álít ég fyrri málsháttinn eiga best
við. Hvorugur mun geta virt sjón-
armið hins. Þyki þeim hins vegar
vænt hvorum um annan og taki
sundurlyndið nærri sér er betra að
tala út og reyna að skilja hinn að-
ilann. Kristnir bræður eiga að
geta látið í ljós öndverðar skoðan-
ir sín á milli. Og það var einmitt
það sem ég vildi gera í sambandi
við hugvekju sem birtist hér í
blaðinu 10. júlí sl. undir yfirskrift-
inni „Réttlæti Guðs“. Hugvekjan
tekur til meðferðar „verkarétt-
læti“ og langaði mig að fjalla ögn
nánar um það mál og vona að höf-
undurinn taki það ekki illa upp.
Ef til vill vefst fyrir einhverjum
yfirskrift greinarinnar — af
hverju heitir hún „réttlæti guðs“?
Orðin eru úr Rómverjabréfinu
1,17. Þegar Lúther átti- í sínu
mikla sálarstríði í klaustrinu forð-
um var það vegna þess að þrátt
fyrir þrotlausa viðleitni til verka-
réttlætis og stöðugar — oft dag-
legar skriftir, leiddi það hann ekki
til hins „miskunnsama Guðs“. Svo
dag einn rakst hann á eftirfarandi
setningu í Róm. 1,17, sem varð
honum sem opinberun: „Því að
réttlæti Guðs opinberast í því
fyrir trú til trúar eins og ritað er:
„Hinn réttláti mun lifa fyrir trú.““
— Réttlæti Guðs þýddi miskunn-
semi Guðs.
Nú var hann hólpinn. Verkin
réttlættu ekki, aðeins trú. Og gegn-
um tíðina hefur lúterska og kaþ-
ólska einmitt ósjaldan greint á um
— „verkaréttlæti".
Snúum okkur þá að hugvekj-
unni. Þar er í upphafi vitnað í
Matt. 5,20: „Ég segi yður: Ef rétt-
læti yðar ber ekki af réttlæti
fræðimanna og farísea komist þér
aldrei í himnaríki."
En hvað er þá athugavert við
réttlæti þeirra síðarnefndu? Höf-
undur hugvekjunnar segir: „Rétt-
lætiskennd þeirra var mikil og
maður skyldi ætla að einmitt þeir
hefðu fallið undir skilgreiningu
Jesú á réttlætinu. Nú er því aftur
á móti svo farið að Jesús fordæmir
réttlæti þessara góðu borgara.
Hann segir berum orðum að þeir
iðki verkaréttlæti sem alls ekki
gildi fyrir augliti Guðs.“
Höfundurinn kallar faríseana
góða borgara. Jesús kallar þá
hræsnara, blinda leiðtoga, blinda
heimskingja. f Matt. 23. stendur:
„Þeir binda þungar byrðar og
leggja mönnum á herðar, en sjálf-
ir vilja þeir ekki snerta þær einum
fingri. — Vei yður, fræðimenn og
farísear, hræsnarar, þér gjaldið
tíund af myntu anís og kúmeni en
hirðið ekki um það sem mikilvæg-
ast er í lögmálinu, réttlæti, mis-
kunn og trúfesti. Þetta ber að
gjöra og hitt eigi ógjört að láta.“
(Matt. 23,23.)
Ásetningur faríseanna með
verkum sínum var einnig rangur.
Markmið þeirra var ekki dýrð
Guðs heldur eiginn heiður: „Ljúft
er þeim að skipa hefðarsæti í
veislum og æðsta bekk í samkund-
um, láta heilsa sér á torgum og
kallast meistarar af mönnum."
(Matt. 23,5.)
í hugvekjunni segir ennfremur:
„Með þessum orðum er Jesús ekki
að segja að við þurfum að vera
miklu betri en farísearnir til þess
að eignast eilíft líf.“ Þessu get ég
alls ekki samsinnt. Jesús sagði
nákvæmlega að við þyrftum að
vera miklu betri en farísearnir. Og
hann aðvarar okkur: „Ekki mun
hver sá, sem við mig segir: „Herra,
herra,“ ganga inn í himnaríki,
heldur sá einn er gjörir vilja föður
míns.“ (Matt. 7,21.)
Höfundurinn heldur áfram:
„Jesús er að opna augu okkar fyrir
því að leið verkaréttlætisins er
vonlaus. Við getum aldrei í eigin
krafti gert okkur hæf fyrir Guðs
ríkið.“
Hver heldur slíku fram? En það
er mismunur á því að segja að við
getum ekki gert okkur hæf í eigin
krafti og að við getum það ekki
með hjálp Jesú. Hvað sagði Jesús?
Hann sagði ekki: „Þér getið alls
ekkert gjört." Hann sagði: „Án
mín getið þér alls ekkert gjört." Á
þessu tvennu er reginmunur.
í Galatabréfinu segir: „Trú
starfar í kærleika." (Gal. 5,6.) Og í
Jakobsbréfi stendur: „Hvað stoðar
það, bræður mínir, þótt einhver
segist hafa trú, en hefur eigi verk?
Mun trúin geta frelsað hann? Ef
bróðir eða systir eru nakin og
vantar daglegt viðurværi og ein-
hver yðar segði við þau: „Farið í
friði, vermið yður og mettið," en
þér gefið þeim ekki það sem lík-
aminn þarfnast, hvað stoðar það?
Eins er líka trúin dauð í sjálfu sér,
vanti hana verkin." (Jak. 2,14.)
Að lokum þetta, kristnir bræð-
ur: Við eigum að gera verk okkar
fyrst og fremst Guði til dýrðar,
eins og Páll postuli segir í Kor.
10,31: „Hvað sem þér gjörið þá
gjörið það allt Guði til dýrðar."
HÖGNI HREKKVÍSI
/BRTU EKKI AÐ FARA AE> KOMA?"
ekki sundrung
Samstöðu
Erla Kristjánsdóttir og Jenný Sig-
urðardóttir skrifa:
„Við lifum á öld framfara og
tækni og heyrum nær daglega um
nýjar uppgötvanir. Sumar eru til
bóta, en sumar leiða því miður til
hins verra. Þar má nefna vopna-
framleiðsluna.
Öllum kemur saman um að
nauðsynlegt er að koma á friði í
heiminum, en greinir á um leiðir
til þess. Þetta aðkallandi mál
verður því deiluefni og veldur
oftar sundrungu en samstöðu.
Hvað er hægt að gera? Ef eitt-
hvert ráð er til, er það þá ekki þess
vert að reyna? Hvernig væri að
við reyndum að skilja ofbeldið f
sjálfum okkur og reyndum fyrst
að vinna bug á því, ætli samband
okkar við aðra færi þá ekki batn-
andi? Samvinna tæki við af sam-
keppni, samhugur af sundurlyndi,
samstaða af sundrungu. Myndum
við þá ekki standa saman og koma
mörgum góðum málum áfram?
Svo er þetta með uppeldið.
Kannski er það sterkasta vopnið
til þess að bjarga heiminum.
Hvernig fólk viljum við að börnin
okkar verði? Viljum við raunveru-
lega að þau taki tölvur fram yfir
mannleg samskipti og láti jafnvel
tölvurnar um að svæfa börnin sín?
Nei, varla. En erum við ekki sofn-
uð á verðinum?
Forsetinn okkar sér fram í tím-
ann. Með bókmenntaverðlaunun-
um vill hann lyfta þjóðinni yfir
þessa lágkúru sem hún er að falla
í. Hann hvetur þjóðina til að
skapa menningarverðmæti og síð-
ast en ekki síst vill hann auka
virðingu fyrir góðum bókmennt-
um og lestri góðra bóka.
Með þetta í huga skiljum við að
verðlaun eru ekki takmark í sjálfu
sér, heldur hvatning. Þess vegna
mega þau ekki verða deiluefni. Við
skulum vera þakklát fyrir að eiga
slíkan þjóðhöfðingja sem alls
staðar er þjóð sinni til sóma.
Með ósk um bjarta framtíð í
friði, krafti og gleði."
Myndi gleyma hrakspá Orwells
llalldór Hauksson skrifar:
„Velvakandi!
Ég er sammála mönnunum
tveimur, sem skrifað hafa til þín
og óskað eftir því að fá bresku
hljómsveitina Queen til landsins
á listahátíð 1984.
Queen er ein besta rokk-
hljómsveit heims og hefur verið
það í mörg ár. Því til sönnunar
nægir að nefna lagið Bohemian
Rhapsody, sem er eitt besta
rokklag, sem samið hefur verið.
Flestar þær hljómsveitir, sem
nefndar hafa verið í sambandi
við listahátíð, eru uppáhald sér-
staks aldurshóps. En svo er ekki
með Queen. Ég þekki til dæmis
bæði börn, unglinga og fullorðið
fólk sem heldur upp á Queen.
Fyrir mitt leyti get ég næstum
fullyrt það, að ég myndi gleyma
hrakspám Orwells, ef ég fengi
tækifæri til að sjá tónleika með
Queen á því herrans ári 1984.