Morgunblaðið - 16.08.1983, Blaðsíða 26

34
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST 1983
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Umsjón: Sighvatur Blöndahl
Linur'11 Hagvöxtur og verðbólga í OECD-ríkjunum
Hálfsárs breyting í %, á ársgrundvelli
%, 14 12 K) :| 1. □ Neysluvöruver ■ Raunveruleg þ í sjö stærstu O i h i í OECD-rikjunum óöarframleiösla ECD-rikjunum iii. 1 1 T1 i—| ]flí r% 14 12 10 8 6 ;
-2 I ■ 2
1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983
HevMdOeCD_________________________________________________________________________spa oeco
Verðbólga er á
undanhaldi í
OECD-ríkjunum
Hækkun neyzluvöru-
verðs á fyrri árshelm-
ingi 1983 um 5,4%
Töluverð lækkun verðbólgu hefur
átt sér stað á OECD-svæðinu að und-
anfornu, eins og sjá má á línuriti 1.
Á fyrra árshelmingi 1983 er talið að
hækkun neysluvöruverðs í OECD-
ríkjunum hafi verið um 5,4% á árs-
grundvelli. Þetta er lægsta verð-
bólga sem mælst hefur í OECD-
ríkjunum, frá því að fyrri olíuverðs-
hækkunin reið yfir á árinu 1973. Það
eru einkum þrír þættir sem liggja á
bak við þessa lækkun verðbólgunn-
ar, þ.e. lækkun hráefnisverðs, lækk-
un olíuverðs og minni launahækkan-
ir. Þessar upplýsingar koma fram í
Hagtölum mánaðarins fyrir júlí.
Hráefnisverð án olíu lækkaði
um 35% í dollurum frá hátoppi
sínum seint á árinu 1980 til loka
síðasta árs. Þessi lækkun bætir
viðskiptakjör iðnríkjanna og dreg-
ur úr verði innflutnings þeirra, en
rýrir hag hráefnaframleiðsluríkja
að sama skapi.
Olíuverð á skyndimarkaði féll
undir lok ársins 1980, og hefur
verið veikt síðan, vegna mikils
samdráttar eftirspurnar eftir olíu.
Þessi þróun leiddi að lokum til
þess að opinbert viðmiðunarverð
OPEC-ríkjanna féll úr 34 dollur-
um á tunnuna í 29 dollara í mars
sl. Þetta er í fyrsta skipti sem við-
miðunarverðið fellur síðan olíu-
verðshækkanirnar hófust árið
1973.
Margt bendir til að mikið og
langvarandi atvinnuleysi hafi að
undanförnu orðið til þess að draga
úr launahækkunum í OECD-
ríkjunum. Þetta hefur þó ekki orð-
ið til þess að raunlaun hafi lækkað
á OECD-svðinu í heild síðustu tvö
árin, og í ár er búist við að þau
hækki lítillega.
Það hefur vegið á móti áhrifum
minni launahækkana, að fram-
leiðniaukning hefur verið lítil
vegna efnahagssamdráttarins.
Það hefur orðið til þess, að launa-
kostnaður á framleidda einingu
hefur vaxið meir en ella. Efna-
hagsbatinn hefur í för með sér
framleiðniávinning, þar sem nýt-
ing vinnuafls batnar með aukinni
framleiðslu. Um leið dregur úr
aukningu launakostnaðar á fram-
leidda einingu. Hækkun launa-
kostnaðar á framleidda einingu í
iðnaði var um 8,4% í sjö stærstu
OECD-ríkjunum á árinu 1982, en
því er spáð að hún falli niður í
3,4% á yfirstandandi ári og í 3,2%
á árinu 1984. Gangi þetta eftir, er
ekki að vænt verðbólguaukningar
frá launahliðinni í þessum löndum
næstu tvö árin.
Tafla III sýnir verðbólguna í sjö
stærstu OECD-ríkjunum og í
OECD í heild, skv. mælingum og
spám OECD. Taflan sýnir þá
lækkun verðbólgunnar sem átt
hefur sér stað eða úr 11% 1980 í
6% í ár á OECD-svæðinu í heild.
Mest er lækkunin í Bandaríkjun-
um, Japan, Bretlandi og Kanada.
Verðbólgan hefur stefnt á svip-
að stig í Bandaríkjunum, Japan,
Þýskalandi og Bretlandi. Aftur á
móti hefur verðbólgan lækkað lít-
ið í um þriðjungi OECD-landa.
Þannig hefur komið fram vaxandi
munur verðbólgustigs innan
OECD-svæðisins.
Ný stjórn Landsvirkjunar
NÝTT kjörtímabil stjórnar Landsvirkjunar hófst 1. júlí sl. og var þess mynd tekin þegar stjórnin kom saman til
fundar. Stjórnarformaður er Jóhannes Nordal. Fulltrúar kosnir af Alþingi eru Árni Grétar Finnsson, Baldvin
Jónsson, Böðvar Bragason og Ólafur Ragnar Grímsson. Fulltrúar kosnir af borgarstjórn Reykjavíkur eru Birgir
Isleifur Gunnarsson, Davíð Oddsson og Kristján Benediktsson. Þá kaus bæjarstjórn Akureyrar Val Arnþórsson
fulltrúa sinn. Á myndinni eru auk stjórnarmanna, sem eru sitjandi, þeir Örn Marinósson, skrifstofustjóri tv.,
Halldór Jónatansson, forstjóri, Páll Flygering, ráðuneytisstjóri í iðnaðarráðuneytinu, og Jóhann Már Maríus-
son, aðstoðarforstjóri.
Um 28,4% alls útflutn-
ings til Bandaríkjanna
Viðskipti landanna íslendingum verulega í hag
ÞEGAR tölur um inn- og útflutning eru skoðaðar með tiiliti til viðskipta-
landa okkar kemur í Ijós, að verulega skortir á, að jöfnuður sé þar á.
Mesta viðskiptaland íslendinga í útflutningi eru Bandaríkin, en fyrstu
sex mánuði ársins fór 28,4% alls útflutnings þangað.
Verðmæti útflutnings íslend-
inga til Bandaríkjanna fyrstu sex
mánuði ársins var um 2.201,5
milljónir króna, en verðmæti
heildarútflutnings á þessu tíma-
bili var um 7.743,0 milljónir króna.
Innflutningur okkar frá Banda-
ríkjunum var á umræddu tímabili
að verðmæti um 771,7 milljónir
króna, þannig að viðskiptin eru
óneitanlega verulega íslendingum
í hag.
í öðru sæti sem stærsti við-
skiptaaðili íslendinga í útflutningi
eru Sovétmenn, en verðmæti út-
flutnings til Sovétríkjanna fyrstu
sex mánuði ársins var um 896,3
milljónir króna. Verðmæti inn-
flutnings frá Sovétríkjunum
fyrstu sex mánuðina var hins veg-
ar um 574,5 milljónir króna.
í þriðja sæti eru Bretar, en
verðmæti útflutnings til Bret-
lands fyrstu sex mánuði ársins var
um 811,3 milljónir króna. Verð-
mæti innflutnings frá Bretlandi
var hins vegar um 687 milljónir
króna. Viðskiptin við þessi þrjú
lönd eru, eins og sjá má af fram-
ansögðu, íslendingum í hag.
Vestur-Þjóðverjar eru í fjórða
sæti hvað varðar útflutning okkar,
en verðmæti hans fyrstu sex mán-
uðina var 763,5 milljónir króna.
Verðmæti innflutnings frá Vest-
ur-Þýzkalandi fyrstu sex mánuði
ársins var hins vegar tæplega
1.008,7 milljónir króna og er ekki
flutt meira inn frá neinu öðru
landi.
Portúgalir eru í fimmta sæti út-
flutningsviðskiptaþjóða Islend-
inga, en verðmæti útflutnings
fyrstu sex mánuðina var um 493
milljónir króna. Verðmæti inn-
flutnings frá Portúgal var hins
vegar aðeins 138,1 milljón króna,
þannig að viðskiptin eru íslend-
ingum verulega í hag.
Svisslendingar eru í sjötta sæti,
hvað varðar útflutningsviðskipti,
en verðmæti útflutnings var um
427,8 milljónir króna fyrstu sex
mánuðina. Verðmæti innflutnings
frá Sviss á umræddu tímabili var
hins vegar aðeins 110,8 milljónir
króna. þannig að viðskiptin eru í
raun íslendingum verulega í hag.
Loks má geta þess, að verðmæti
útflutnings íslendinga til Norður-
landanna var um 459,5 milljónir
króna, en verðmæti innflutnings
frá þeim var hins vegar hvorki
meira né minna en 2.530,4 milljón-
ir króna, þannig að viðskipti okkar
við frændur okkar á Norðurlönd-
unum eru okkur verulega í óhag.
Vestur-Þýzkaland:
Nýr aðalumboðsmaður
fraktdeildar Flugleiða
FYRIRTÆKIÐ Aeroconsolida-
tion í Frankfurt hefur tekið að
sér aðalsöluumboð fyrir frakt-
deild Flugleiða í Vestur-Berlín
og Vestur-Þýskalandi. Fyrirtæk-
ið hefur vörumóttöku og af-
greiðslu í Hamborg, Hannover,
Diisseldorf, Köln, Stuttgart,
Miinchen, Nurnberg og Bremen.
Aeroconsoldation sér um a
senda vörur til íslands hvort
heldur er með flugi alla leið
eða með bíl til Luxemborgar
og þaðan áfram með Flug-
leiðavélum. Flutning á landi
annast dótturfyrirtækið Aero-
truck og flutningabílar þess
aka daglega frá ofantöldum
borgum til Luxemborgar. Frá
Luxemborg til íslands eru upp
í þrjár ferðir á dag nú um há-
annatímann, en næsta vetur
verða farnar fimm ferðir á
viku. Þessi nýi samningur hef-
ur í för með sér hagkvæmari
flutningsgjöld fyrir viðskipta-
vini Flugleiða og heildarflutn-
ingskostnaður á öllum stærri
sendingum lækkar verulega.
Helge Liihr sölustjóri Aeroconsolidation og Sigurður Matthíasson, forstöðu-
maður fraktdeildar Flugleiða gengu frá hinum nýja samningi á skrifstofum
Flugleiða í Reykjavík fyrir skömmu.