Morgunblaðið - 12.02.1984, Blaðsíða 2

50
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. FEBRÚAR 1984
DÝRUNGUR
EREGEKH
— segir Katherine Hepburn í viðtali við Cleveland Amory — Hún er 75 ára að aldri og ieikur enn
Menn getur greint á um hvort
Katharine Hepburne er bezta
leikkonan í Bandaríkjunum. Þó er
ýmislegt sem mælir með því að
svo sé. Hún hefur farið með afar
fjölbreytt hlutverk á sviði — allt
frá kvenhetjum Shakespeares til
smámeyja í söngleikjum. Hún er
eina bandaríska leikkonan sem
fengið hefur fern Óskarsverðlaun
fyrir kvikmyndaleik. Hins vegar
blandast fáum hugur um, að á
einu sviði standi henni enginn á
sporði — það er í sínu eigin hlut-
verki á leiksviði lífsins.
Þeim, sem hafa haft af henni
náin kynni finnst sem líf hennar
hafi verið fyrsta flokks leikur. Á
tímum tölfræði og stórmarkaða
tengir hún okkur á elskulegan
hátt við veröld sem var, áður en
allt talnaflóðið reið yfir. Og hvað
svo sem hin tölvuvædda framtíð
ber í skauti sér, hlýtur þar að vera
rúm fyrir hana eða hennar líka.
Að öðrum kosti yrði heimurinn
sýnu fátækari.
— Nú, ert þetta þú, sagði hún,
þegar ég hringdi í hana til þess að
fá hana í viðtal. — Ég get ekki
talað við þig núna. Ég er að spila,
og ég er öll í gróða. Komdu til mín
um kaffileytið en ef þú ætlar að
ann, yfir gólfið, upp á mig, niður
eftir mér, upp eftir glugganum og
út aftur. Það skemmtilega við
maurana er, að þeir bíta mann, ef
maður gerir ekkert, en þeir halda
samt ferðinni áfram. Þeir bitu
mig út um allt, en sem betur fór
þar sem enginn sá.
Á meðan við drukkum te,
hringdi síminn við og við, Kathar-
ine svaraði og sagði: — Hún er
ekki heima, og lagði svo á aftur.
Ég spurði hvað hún myndi segja,
ef einhver þekkti í henni röddina,
og hún svaraði: — Þá segi ég að
þetta sé systir mín. Systur mínar
hafa alveg eins rödd og ég, bætti
hún við glaðlega. Eini munurinn
er, að önnur hefur fallegri rödd en
hin ljótari. Þær vita að ég segi
þetta, en ég hef aldrei sagt þeim
hvor er hvor, svo að þær eru báðar
alsælar.
Ég spurði hana, hvort hún hefði
eitt sinn sagt, að það væri ekkert
erfitt að leika, því að Shirley
Temple hefði getað leikið fjögurra
ára gömul. Hún brosti og sagði:
— Nei, ég sagði að Shirley Temple
hefði getað leikið frá fæðingu. Á
þessum tíma var ég nokkuð góður
leikari á yfirborðinu. Ég gat hleg-
ið og grátið og verið með alls kon-
Katharine Hepburn var fyrsta stjarnan, sem ég kynntist. Hún átti tvær yngri systur og önnur þeirra, sem hét Peggy, var fyrsta kærastan mín, en hin,
Marion að nafni, giftist herbergisfélaga mínum. Á þessum árum hélt ég aö allar stjörnur væru eins og Katharine, af því ad ég þekkti engar aðrar.
Síðar komst ég að raun um, að svo var vissulega ekki. 45 ár eru liðin sfðan ég missti Peggy í hendurnar á prófessor frá Bennington, en Kate er ennþá
skærasta stjarnan mín, þótt hún sé orðin 75 ára.
skrifa um Heilaga Katrínu þá
verður það ekkert áhlaupaverk.
Dýrlingur er ég ekki. Vertu sæll.
Þetta var alveg rétt hjá henni.
Dýrlingur er hún ekki, en það er
líka einn þátturinn í hinum miklu
persónutöfrum hennar. Þegar hún
var að leika á Broadway stöðvaði
hún sýningu í þrígang í bókstaf-
legri merkingu, og byrjaði svo aft-
ur. í öll þessi skipti höfðu ljós-
bjarmar frá myndavélum blossað
upp í áhorfendasalnum, meðan
verið var að leika fyrsta þátt, og í
öll þessi skipti gekk Katharine
Hepburn fram og ávarpaði áhorf-
endur. Hún kvðast hafa haldið að
þeir væru þarna til að horfa á
leikrit en ekki á uppstillingu fyrir
ljósmyndara, en því væri hægt að
breyta, ef þeir vildu. Svo lét hún
draga tjöldin frá aftur og hóf leik
að nýju.
Eitt sinn gat hún ekki ekið bíl
sínum út úr bílastæði, því að stór
vörubíll var fyrir honum, og bíl-
stjórinn neitaði að færa hann. Þá
gerði stjarnan sér lítið fyrir, dró
bílstjórann út úr bílnum og spark-
aði í hann. — Ég sparkaði nú eig-
inleg'a ekki í hann, segir hún. Ég
ýtti svona við honum með fætin-
um.
í annað sinn varð hún fyrir
bilslysi og meiddist illa. Það varð
til þess að prestur nokkur skrifaði
henni og spurði hana hvort hún
vissi af hverju guð hefði auðmýkt
hana á þennan hátt. Hún svaraði
bréfinu, og kvaðst ekki hafa túlk-
að atburðinn svona. Hún hefði
fremur bendlað hann við djöfulinn
en guð.
Katharine Hepburn hefur alla
ævi barist fyrir friðhelgi einkalífs
síns. Fyrir bragðið hefur hún ver-
ið kölluð Katrín hofmóðga í Holly-
wood, og hún skrifaði grein í tíma-
rit, þar sem hún jós úr skálum
reiði sinnar yfir þá sem vildu ekki
láta hana í friði. Náinn vinur
hennar, Garson Kanin, skrifaði
bók um ástarsamband hennar og
Spencer Tracy, sem stóð í 27 ár og
lýsti því sem „ástarbréfi til vinar".
Þetta athæfi voru svik í hennar
augum — þau höfðu greinilega
ekki sömu skoðun á því, hvað var
falt.
Katharine Hepburn er líklega
eina kvikmyndastjarnan í heimin-
um sem hefur aldrei haft blaða-
fulltrúa, — hefur aldrei gefið eig-
inhandaráritanir, þótt mjög hart
hafi verið að henni lagt — hefur
aldrei þegið boð um að flytja
ávörp eða tekið við nokkurs konar
heiðursnafnbót. Hún hefur ekki
tekiðþátt í opinberu lífi nema hún
hafi ekki átt sér undankomu auðið
— og hún fer nánast aldrei á veit-
ingahús. Hún svarar sjálf öllum
þeim bréfum, sem til hennar ber-
ast, hringir sjálf, ef hún þarf að
ná í einhvern í síma og tekur sjálf
allar ákvarðanir, er snerta störf
hennar. Handritinu að kvikmynd-
inni, sem hún leikur í um þessar
mundir, „The Ultimate Solution of
Grace Quigley" var kastað inn í
garðinn hennar. Hún sá þegar
pakkinn kom, fór út og tók hann
upp, en í honum hefði alveg eins
getað verið sprengja, sem hefði
grandað henni á stundinni. En
svona er hún. Gengur óttalaus að
öllu.
Eitt sinn sagði Katharine Hep-
burn við mig: — Ég hef verið afar
heppin. Ég fékk strax vind í bak-
seglin. Ég átti yndislega foreldra,
yndislega fjölskyldu, yndislega
vini og fékk. yndisleg tækifæri. Eg
byrjaði á réttum tíma og hafði það
útlit og þá rödd, sem þurfti.
Þetta er nú eitthvað málum
blandið. Hún var rekin hvað eftir
annað og umsagnir um fyrstu
hlutverk hennar skiptast í tvö
horn þegar best lætur. Sumir
töldu hana afar efnilega. Aðrir
þoldu hana alls ekki. Dorothy
Parker sagði m.a.: — Ungfrú Hep-
burn þaut eftir tónstiga tilfinn-
inganna frá A til B. Annar gagn-
rýnandi hafði eftirfarandi að
segja: — Ungfrú Hepburn er eins
og beinagrind og hljóðin í henni
eru eins og í þjöl. Tallulah
Bankhead, sem var góðgjörn og
vinsamleg og hafði ekki sjálf sér-
lega fögur hljóð, sagði að röddin í
Kate Hepburn væri eins og málm-
ur í götunarvél, en hún bætti við:
„Þegar maður hefur hlustað á
hana góða stund finnst manni aðr-
ar raddir hafa svæfandi áhrif."
Katharine Hepburn lék síðan í
ýmsum kvikmyndum, og segist
sjálf hafa verið leiðinleg. Kvik-
myndahúsaeigendur voru farnir
að kalla hana „miðasölueitur". Á
þessum tíma átti hún undir högg
að sækja í blöðum um gervöll
Bandaríkin, en eitt sinn sá ég
vinsamlega umsögn um hana í
blaði í Hartford og hafði orð á því
við föður hennar, sem var sér-
fræðingur í þvagfærasjúkdómum í
Hartford. Ég sagði að þetta benti
til þess að stjarna Katharine færi
að rísa, en var dálítið óstyrkur. —
Ungi maður, sagði faðir hennar
þá, heldur byrstur í bragði. —
Veistu hvað ég geri? — Nei, herra,
sagði ég og varð ennþá óstyrkari.
— Sérgrein mín er það sem kallað
er á rósamáli „aðgerð á öldung-
um“. Helmingur blaðaútgefenda
hér í bæ hefur lagst undir hnífinn
hjá mér og ég býst staðfastlega
við því, að hinn helmingurinn
hafni þar líka.
Daginn sem ég kom í síðdegiste
til Katharine Hepburn, hafði hún
að venju farið á fætur kl. 5 að
morgni, farið í kalda sturtu og eld-
að sér morgunverð. Hún hafði
einnig leikið mjög erfitt atriði út á
strönd, þar sem hún var látin
drekkja sér fyrir framan kvik-
myndatökuvélar. Hún var greini-
lega við hestaheilsu, og afsannaði
á augabragði þann kvitt sem
stundum gýs upp um að hún eigi
við alvarlegan heilsubrest að
striða. Ég sagði að hún liti stór-
kostlega út og spurði hvers vegna
hún hefði ekki leyft mér að horfa
á upptökuna á atriðinu þar sem
hún drekkti sér.
— Heyrðu mig! sagði hún. — Ef
ég hefði leyft öllum sem vilja sjá
mig drekkja mér að koma og horfa
á, hefði ströndin sokkið í sæ. En
þetta var lokaatriðið í kvikmynd-
inni, og það fyrsta sem við tókum
upp, svo að það voru allir þessir
byrjunarörðugleikar og við þurft-
um að byrja aftur og aftur. Til
þess að kóróna allt saman þá tókst
mér ekki að sökkva almennilega.
Ýmist skaut sitjandanum upp eða
fótunum. Loks varð að setja ofan á
mig farg. Og skrambans krabb-
arnir bitu mig í tærnar. Það
skemmtilega við krabba er það, að
maður veit að þeir bíta sig fasta
við mann. Þeir eru ekki eins og
mauraflokkur.
Ég kinkaði kolli, og hún hélt
áfram. — Þegar við vorum að
vinna að The African Queen fór ég
eitt sinn inn í kofa til að hvíla mig
og þá komst heill mauraflokkur
inn án þess að ég sæi. Þeir skriðu
upp eftir veggnum, inn um glugg-
ar brellur, en ég vissi bara ekki
hvern fjárann ég var að gera. Þeg-
ar menn áttuðu sig á mér þá var
ég rekin. Og þegar ég varð stjarna
vissi ég ekki, hvernig maður átti
að vera stjarna. Ef maður á að
vera stjarna þarf maður að vera
nákvæmur og gæta þess að ekkert
fari úr böndunum. Það var ekki
fyrr en ég lék Coco að ég fann að
áhorfendur voru orðnir vinir mín-
ir. Maður verður að finna það.
Maður verður að heyra þá segja:
Þú ert indæl. Okkur geðjast vel að
þér. Fram áð þessu hafði ég talið
þá fjandmenn mína. Ég hafði
haldið að þeir biðu eftir því að ég
dytti og hálsbrotnaði eða gerði
a.m.k. einhverja reginskyssu.
— Ég held að ástæðan fyrir því
að fólki þykir vænt um mig núna,
sé sú, að það haldi að ég hafi lifað
skemmtilegu lífi. A.m.k. halda
margar konur það. Þær halda að
ég hafi verið frjáls og ég hafi upp-
lifað allt. En ég hef ekki upplifað
allt. Þær átta sig bara ekki á því.
Þær eiga sumar fimm börn, en ég
á ekki eitt einasta.
Þegar öllu er á botninn hvolft
hef ég bara alls ekki lifað lífinu
eins og kona. Ég hef lifað lífinu
eins og karlmaður. Ég hef lifað
lífinu eins og eigingjarn karlmað-
ur, segir hún og augun skjóta
gneistum. — Ég hef verið svín, og
nú ætti ég að gjalda fyrir það. En
samt sem áður finnst mér ég ekki
verða að gjalda fyrir neitt. Það er
nú svona skrýtið.
Ég spurði hvort hún væri ekki
einmana svona einstaka sinnum.
Hún spurði þá á móti: — Hvernig
í fjandanum get ég verið ein-
mana? Ég fer að hátta kl. hálfníu
og sofna eins og skot.
Ég sagði, að mér fyndist svarið