Morgunblaðið - 29.04.1984, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. APRÍL 1984
39
margra grasa og alls þykist kær-
andinn þurfa. Meginkrafan er sett
fram í fjórum liðum þ.e. vegna
ætlaðra tapaðra vinnulauna (þrátt
fyrir 5. gr. laga. 19/1979 um laun
verkafólks, er tryggir að allt fast-
ráðið verkafólk, sem ráðið hefur
verið hjá sama atvinnurekanda í
eitt ár samfellt, skuli er það for-
fallast frá vinnu eigi missa neins í
launum sínum í hverju sem þau
eru greidd í tiltekinn tíma og
lengri tíma en Skafti þykist ekki
geta hafa sinnt sínum störfum),
síðan koma bótakröfur vegna ætl-
aðra fataskemmda (skv. vöru-
merkjum erlendra tískuhúsa, ekk-
ert frá Gefjun-Iðunn. Slíkur
klæðnaður er dæmigerður fyrir
burgeisa framsóknar þessara
„Cavalleria Rusticana" íslenskra
stjórnmála. Sjá hér til saman-
burðar „The official Sloane Rang-
er handbook, Social Study, Ann
Barr & Peter York, Ebury-Press,
London, best seller July 1983), og í
þriðja lagi vegna kostnaðar vott-
orðs Högna Óskarssonar, geð-
læknis, og síðan miskabótakrafa
vegna ætlaðs óhagræðis, óþæg-
inda, lýta og svefnleysis blaða-
mannsins og fjölskyldu hans m.a.
sérstaklega tilgreint vegna óþæg-
inda og meltingartruflana vegna
blaðaskrifa um málið og opinberr-
ar umfjöllunar. Annað jafnfárán-
legt er að finna í þessu furðulega
plaggi frá lögmanni Skafta Jóns-
sonar, og ekki ástæða til að orð-
lengja um, því mönnunum getur
vart verið sjálfrátt. Hefnd er
heimskunnar fró.
Með hliðsjón af ofangreindu fer
ég þess hér með á leit við yður, hr.
ritstjóri, sem lögmaður aðila í
máli þessu, að birt verði svo fljótt
sem verða má í Morgunblaðinu
dómur Sakadóms Reykjavíkur í
heild í máli þessu, þar sem m.a.
raktir eru ítarlegir málavextir,
framburða getið og aðrar stað-
reyndir. I þessu sambandi leyfi ég
mér að geta þess, að i fréttatil-
kynningu Sakadóms Reykjavíkur
er eingöngu vitnað til forsendna
og niðurstöðu dómsins. Dómsgerð-
ir Sakadóms Reykjavíkur eru
opinber gögn og frjáls til birt-
ingar. Tel ég því mjög brýnt að
óhlutdræg og rétt málsatvikalýs-
ing frá Sakadómi Reykjavíkur
komist til hinna mörgu lesenda í
landinu, er hafa hingað til verið
blekktir með annarlegum áróðri í
öðrum dagblöðum en Morgunblað-
inu. Eins og mál þetta hefur verið
rakið í opinberri umfjöllun hefur
réttur lögreglumannanna verið
fyrir borð borinn og gert því logna
sök ekki léttbæra. Leyfi ég mér að
skírskota til heiðarlegrar og
ábyrgrar blaðamennsku ritstjórn-
ar víðlesnasta blaðs í landinu —
gjör rétt, þol ei órétt.
í skilmerkilegu viðtali við Hall-
varð Einvarðsson, rannsóknar-
lögreglustjóra, í Morgunblaðinu 4.
mars sl. vitnaði hann m.a. til um-
mæla Jónatans heitins Hallvarðs-
sonar, hæstaréttardómara, en
hann hafði og áður gegnt embætt-
um yfirsakadómara og lögreglu-
stjórans í Reykjavík, en honum
fórust orð á þessa leið við tilgreint
tækifæri: „Störf sín vinna lög-
reglumenn frekar en nokkrir aðrir
fyrir opnum tjöldum. Þeir og verk
þeirra fá ekki dulist. Verður
mönnum því tíðræddara um störf
lögreglumanna en flestra annarra,
og eru oft um þau felldir ómildir
dómar. En minnast mega menn
þess, að lögreglumenn verða oft án
nokkurs fyrirvara og án teljandi
íhugunar að taka ákvarðanir og
framfylgja þeim hiklaust, jafnvel
þó að um hina mestu áhættu
þeirra sjálfra eða annarra sé að
tefla. Er hollt að þetta sé haft í
huga, er slík verk eru síðan metin
í góðu tómi af æðri stjórnvöldum
eðaöðrum." í Leikhúskjallaranum
veittist Skafti Jónsson að lög-
reglumönnunum með tilburðum
um líkamlegt ofbeldi og olli
skemmdum á einkennisbúningi
þeirra. Einn lögreglumannanna
varð og fyrir aðkasti hvimleiðra
gesta, er meinuðu honum útgöngu
um tíma m.a. með því að kasta
honumá milli sín. Við umrædda
handtöku sýndu lögregiu-
mennirnir ábyrgð, öryggi og festu
og má þakka þeim að Skafti Jóns-
son hlaut ekki frekari áverka fyrir
eigin tilverknað miðað við hegðun
hans alla og geðslag. Meiðsli og
fataskemmdir annarra en hins
tískuklædda Tímablaðamanns tel-
ur ríkissaksóknari ekki koma að
sök og þýðir þess vegna ekki að
eyða öðrum orðum um, þar sem
hann einn enn fer með ákæruvald-
ið í landinu. Skv. sakaskrá ríkisins
í vörslu ríkissaksóknara eru saka-
vottorð lögreglumannanna þriggja
hrein og þeir fá mjög góða umsögn
frá húsbónda sínum, lögreglu-
stjóranum í Reykjavík, sem m.a.
getur þess um skjólstæðing minn,
að hann hafi reynst traustur
starfsmaður og unnið störf sín af
samviskusemi og að sögn yfirlög-
regluþjóna leyst störf sín af hendi
með ágætum, sé dagfarsprúður og
reglusamur og vel virtur af
starfsfélögum sínum. Þá er þess
einnig getið í umsögninni um
skjólstæðing minn í máli þessu, að
hann hafi verið talinn í hópi
þeirra manna, sem hvað bestum
árangri nái við að setja niður deil-
ur fólks. Störf hans séu til fyrir-
myndar og hann mjög vel hæfur
lögreglumaður. Þegar þetta er
haft í huga er engin furða, að
vararíkissaksóknari kemur ekki
fram með neina röksemdafærslu
fyrir gagnrýni á störf umræddra
lögreglumanna og treystir sér ekki
til að benda á neitt sem betur
hefði mátt fara í þeirra störfum.
Hafði hann þó í sinni notalegu
skrifstofu betra næði og tóm til að
meta aðstæður en þeir, sem urðu
að taka snöggar ákvarðanir við
erfiðar aðstæður og fást við óðan
mann (Skafti Jónsson er skv.
gögnum málsins 195 sm á hæð og
vegur 99 kg).
Leyfi ég mér að lokum að vísa
til gagnmerkrar fræðigreinar eftir
núverandi ríkissaksóknara „Um
opinberan ákæranda" í Úlfljóti 2.
tbl. XII árg. apríl 1959 (erindi á
fundi í Sakfræðingafélagi íslands
í janúar 1959), en þar segir hinn
gagnmerki lögvísindamaður m.a.:
„Á hinn bóginn verður því vart
neitað, að möguleiki væri á því, að
löng embættistíð opinbers ákær-
anda gæti orðið óæskileg." „Einn-
ig mætti hugsa sér, að hann á
langri embættistíð „forpokaðist",
þannig að hann hætti að fylgjast
nægilega með lífi og lifnaðarhátt-
um landsmanna og breytingum á
hugmyndum þeirra um rétt og
rangt, um siðgæði og svívirðu".
„Hér gæti því löng embættistíð
opinbers ákæranda orðið óæski-
leg.“ „Þá hefur því verið hreyft, að
opinber ákærandi væri varnarlaus
gegn ádeilum og því væri hætta á
því, að hann myndi stundum kin-
oka sér við að hefjast handa um
rannsókn og ákæru, einkum ef í
hlut ættu voldugir aðilar eða hóp-
ar manna í þjóðfélaginu, sem vit-
að væri um að myndu ekki taka
við ákvörðun ópinbers ákæranda
þegjandi.
I þessu efni stendur pólitískur
ráðherra ólíkt betur að vígi. Að
baki honum myndi standa heill
stjórnmálaflokkur og blöð hans.
Einnig væntanlega meirihluti Al-
þingis og ríkisstjórn með yfirráð-
um yfir Ríkisútvarpinu. Og póli-
tískur ráðherra myndi vera þaul-
æfður í að bera af sér sakir.
óneitanlega myndi það stund-
um ekki nægja, að opinber ákær-
andi væri réttsýnn. Stundum yrði
hann að vera kjarkmikill. Auðvit-
að gæti hann ekki losnað við gagn-
rýni á athöfnum sínum eða at-
hafnaleysi, en ekki er líklegt, að
hún yrði honum erfið eða hættu-
leg, ef hann einungis í starfi sínu
færi eftir „samviskunnar kalli".
Þá myndi það vera mikill styrk-
ur fyrir opinberan ákæranda, þeg-
ar dómstólar tækju ákærur hans
til greina.
Ennfremur myndi eftirlit ráð-
herra með embættisfærslu opin-
bers ákæranda geta orðið til þess,
að ráðherrann tæki upp vörn fyrir
hann gegn tilhæfulausum árásum,
sem á hann kynnu að vera gerðar.
En hrein samvizka hins opin-
bera ákæranda myndi, þegar öllu
er á botninn hvolft, vera honum
bezta vörnin.“
Opinberrar skýringar er þörf á
því, hversvegna svo gagnmerkur
fræðimaður og embættismaður og
rikissaksóknari léði nafn sitt á
ákæruskjalið, er hann samdi ekki
sjálfur.
Við íslendingar eigum því láni
að fagna að búa við réttaröryggi.
Vel menntað og hæft fólk að öðru
leyti hefur ráðist til dómarastarfa
þrátt fyrir oft á tíðum gerræðis-
legar pólitískar embættisveitingar
(m.a. um 80% feitu embættanna
hjá maddömu framsókn. Mætti
okkar ólöglærði dómsmála-
ráðherra athuga að leiðrétta
þetta). Heilbrigð almenn umræða
um dómsmál og réttarfar er þjóð-
félagslega mjög mikilvæg og
hvergi á hún betur heima en í víð-
lesnasta blaði landsins — Morg-
unblaðinu. Hæstvirtur ríkissak-
sóknari er okkar lærðasti og
snjallasti málflutningsmaður og
væri því gagnlegt að fá fram hans
sjónarmið í umræðunni.
Með virðingu.
Jón Oddsson er hæstaréttarlög-
maður í Reykjavík.
Aths. ritstj.:
Morgunblaðið sér ekki ástæðu
til að verða við þeim óskum Jóns
Oddssonar hæstaréttarlögmanns
að birta í heild dóm Sakadóms
Reykjavíkur, enda er hann opin-
bert plagg eins og greinarhöfund-
ur bendir á og þeim aðgengilegt
lesefni, sem áhuga hafa. Morgun-
blaðið telur dóma fullnægjandi af-
greiðslu í máli sem þessu.
Fyrsta lasergeislaleiktækið
Lasergeislaleiktæki, hið fyrsta
sinnar tegundar á íslandi, hefur
verið tekið í notkun í leiktækja-
salnum Fredda-bar, Aðalstræti 8.
Hið nýja tæki er frábrugðið
eldri gerðum að því leyti að las-
ergeisli sendir mynd af plötu
beint á skerm með aðstoð tölvu.
Við það fást beztu myndgæði
sem völ er á.
Lasergeislaleiktæki hafa rutt
sér til rúms erlendis og virðast
vera það sem koma skal í þessum
efnum. Á meðfylgjandi mynd er
Viggó Sigurðsson, eigandi stað-
arins, við hið nýja leiktæki. Við
hliðina er tæki af gömlu gerð-
inni.
(Ljósm.: KÖE)
1984 1985
Nýtt happdrættísár
með Qölda stórra vinnínga
Umboð í Reylýavik
ognágrenni
Seltjarnarnes
Nýtt umboð: Sparisjóður R.víkur og nágrennis, Austurströnd 17, s. 25966
RGyrkj& y/jc
AÐALUMBOÐIÐ, Vesturveri, s. 17757 - 17117-24530
Verzlunin NESKJÖR, Nesvegi 33, s. 19292
Nýtt umboð: Bókaverzl. ÚLFARSFELL, Hagamel 67, s. 24960
SJÓBÚÐIN, Grandagarði, s. 16814
PASSAMYNDIR, Hlemmtorgi, s. 11315
Bókabúð SAFAMÝRAR, Háaleitisbraut 58-60, s. 35230
HREYFILL, benzínafgreiðslan, Fellsmúia 24, s. 85521
PAUL HEIDE, úrsmiður, Glæsibæ, s. 83665
Verzlunin RAFVÖRUR, Laugarnesvegi 52, s. 86411
HRAFNISTA, verzlunin, Laugarási, s. 38440
Verzlunin RÉTTARHOLT, Réttarholtsvegi 1, s. 32818
Bókaverzl. JÓNASAR EGGERTSSONAR, Rofabæ 7, s. 83355
Bókabúð BREEÐHOLTS, Arnarbakka 2, s. 71360
Verzlunin STRAUMNES, Vesturbergi 76, s. 72800
Kópavogur
BLÖMASKÁLINN við Kársnesbraut, s. 40810
Bóka- og ritfangaverzl. VEDA, Hamraborg 5, s. 40877 og Engihjalla 4, s. 46977
BORGARBÚÐIN, Hófgerði 30, s. 40180
Garðabær
Bókaverzl. GRÍMA, Garðaflöt 16-18, s. 42720
Hafnarfjörður
HRAFNISTA, verzlunin, s. 53811
KÁRI og SJÓMANNAFELAGIÐ, Strandgötu 11-13, s. 50248
Mosfellssveit
Bókaverzlunin SNERRA, Þverholti, s. 66620
Sala á lausum miðum og endurnýjun ársmiða
og flokksmiða stendur yfir
Mánaðarverð miða kr. 100,-, ársmiða kr. 1.200,-
%

vÁ
f
3l
Happdrætti '84-85