Morgunblaðið - 20.05.1984, Síða 40

r ts
40
KOO* * A V' íf! (» » r*r?T<n/»TO rrrrr » m’/tTnrrAif
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. MAl 1984
„Gerðu aldrei neitl sem hún
móðir þín má ekki sjá, þá verð-
ur þér ekki hált á brautinni.“
Þeir sem lokið hafa barna-
skólanámi undir handleiðslu
Tryggva Tryggvasonar kannast
sjálfsagt við þessi orð, en með
þeim hefur hann jafnan kvatt
nemendur sína. Tryggvi, sem
nú á að baki hálfrar aldar far-
sælt starf við kennslu, er nú
sestur í helgan stein og af því
tilefni lagði ég leið mína til
hans á Stýrimannastíginn til að
spjalla við hann um liðna tíð og
langan og litríkan starfsferil.
Hann tekur á móti mér hress í
bragði og Ijúfmannlegur og í
upphafi samtals okkar lætur
hann þess getið, að fullu nafni
heiti hann Tryggvi Frímann
Tryggvason, og megi það
gjarnan koma fram, þar sem
honum hafi ailtaf þótt vænt um
Frímanns-nafnið. Og að göml-
um og góðum íslenskum sið
hefjum við spjallið á því, að ég
spyr hann um ættir og upp-
runa.
íírtritli
Tryggvi í hópi barna í porti Melaskólans.
öllu leyti og í öll þessi ár hef ég
aldrei orðið fyrir mótlæti eða
vandræðum á neinn hátt í starf-
inu.“
Hverju þakkar þú þaö helst?
„Sjálfsagt guði. Ég hef fylgt
orðum móður minnar og aldrei ef-
ast í trúnni og það hefur reynst
mér vel. Og kennslan hefur gengið
vel og allir hafa verið mér góðir í
gegnum árin og allt fram á þenn-
an dag. Ég myndi enn í dag
treysta mér til að fara inn í hvaða
bekk sem er og ég efast ekki um að
það myndi allt ganga vel eins og
áður.“
Hefur þú beitt einhverjum sér-
stökum aðferöum viö kennsluna í
gegnum árin?
„Ég bjó mig alltaf undir alla
tíma framan af ævinni og geri það
jafnvel enn, því undirstaðan fyrir
vinnufriði og árangri í skólanum
er verkstjórnin og aðalatriðið er
að börnin hafi nóg að gera í tím-
um. Stundum greip ég til söngsins,
þegar engin önnur ráð dugðu og
það reyndist alltaf vel. Oft tók ég
að mér forfallakennslu. Stundum
getur komið los á krakkana þegar
forfallakennarar koma inn í bekk-
inn, og þá var gott að grípa til
HLÝJAN OG VINÁTTA BARN-
ANNA ERU HIN SÖNNU LA UN
Rætt við Tryggva Tryggvason að loknu hálfrar aldar starfi við kennslu
„Ég er Húnvetningur að ætt.
Foreldrar mínir, Tryggvi Pálsson
og Kristjana Sigurðardóttir, voru
bæði Húnvetningar. Sjálfur er ég
fæddur í Gufudal á Barðaströnd,
en fluttist þaðan 4 ára gamall að
Kirkjubóli við ísafjörð, sem er
rétt við bæinn og því lít ég gjarn-
an á mig sem ísfirðing. Þar ólst ég
upp og bjó langt fram á fullorðins-
ár. Konan mín, sem látin er fyrir
nokkrum árum, var Kristín Jóns-
dóttir frá Bæjum á Snæfjalla-
strönd, og börnin eru þrjú, Krist-
ján Frímann, sem er elstur og
dæturnar Elín Rebekka og Krist-
ín. Barnabörnin eru nú orðin tíu
og eitt langafabarn.
Faðir minn stundaði kennslu-
störf fyrir vestan um 25 ára skeið,
en upphaflega hafði ég þó ekki
hugsað mér að feta í fótspor hans
og fara út í kennsluna. Ég ætlaði
að verða prestur, og hefur það
sjálfsagt verið vegna áhrifa frá
móður minni, sem var ákaflega
trúrækin, en hún sagði eitt sinn
við mig: „Gerðu það fyrir mig,
slepptu aldrei trúnni á guð, þá öðl-
astu innri friðinn," — og þetta hef
ég haft að leiðarljósi. Það átti þó
ekki fyrir mér að liggja að verða
prestur. Ég veiktist og tók „minni
prestinn" og fór út í kennsluna."
Tryggvi verður glettinn á svip
og ég spyr hvað hann eigi við með
þessu orðalagi.
„Jú, maður hefur alltaf verið að
kenna, þar á meðal kristinfræði,
og það má kannski líta á þetta sem
eins konar prédikun. Svo hef ég
starfað mikið í kirkjum, við söng
og fleira, en í kirkjum hef ég sung-
ið frá því ég var barn.“
ALDREIEFAST
ÍTRÚNNI
„Þaö var frekar seint að ég tók
þá ákvörðun að fra út í kennsluna.
Ég var orðinn 22 ára þegar ég fór í
Gagnfræðaskólann á ísafirði og að
loknum einum vetri þar fór ég í
Kennaraskólann. Þaðan útskrifað-
ist ég árið 1934, með fyrstu ein-
kunn, sem er nú alveg óþarfi að
vera að taka fram í blaðinu," segir
Tryggvi og hlær.
„Síðan var ég kennari við barna-
skólann á ísafirði á árunum 1934
til 1937 og næstu þrjú árin var ég
við forfallakennslu í Miðbæjar-
skólanum. Síðan fór ég á Suður-
eyri við Súgandafjörð í eitt ár, —
þar var gott að vera og eins í
Hnífsdal, þar sem ég var næstu
fjögur árin, en þar var ég á heima-
slóðum. Þegar Melaskólinn tók til
starfa árið 1946 fór ég þangað og
hef verið þar allar götur síðan og
líkað vel. Kennslan hefur alltaf
legið sérstaklega vel fyrir mér að
söngsins. Þá féll yfirleitt allt í
ljúfa Iöð.“
Er eitthvaö þér sérstaklega minn-
isstætt frá þessum langa starfsferli?
„Það er auðvitað margs að
minnast og kannski of persónulegt
að nefna einhver einstök atvik. En
það, að fást við erfið börn og sigr-
ast á þeim vandamálum sem því
fylgir, hefur veitt mér mesta gleði
og ánægju í starfinu. En líklega er
það skemmtilegasta við þetta allt
saman þegar maður hittir aftur
gamla nemendur, sem minnast
manns með hlýju og þakklæti
fyrir allt gamalt og gott. Það er
alveg óborganlegt. Hlýjan og vin-
LEIKUR MEÐ
HJÓLFORM
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Sýning Siguröar Örlygssonar í
Ásmundarsal er fyrir sumt
keimlík því sem áður hefur sést
til hans í málverkinu en um leið
örlar fyrir nokkurri breytingu.
Gerandinn heldur sig við
ákveðið grunnþema og vinnu-
brögðin eru í ætt við þá skaba-
lónstækni, sem Sigurður tók
miklu ástfóstri við fyrir nokkr-
um árum. Sama formið er
endurtekið í síbylju á marga
vegu þannig að úr verður fjör-
legur leikur f samspili lita og
forma.
í myndunum 15 í Ásmundar-
sal koma fram sterk áhrif frá
pop-listinni með því að listamað-
urinn blandar ýmsum aðskota-
hlutum inn í málverkið. Hér sést
ein stór og mikil mynd þar sem
hjólform með gripi er utan á
málverkinu, — sama hjólformið
kemur svo fram í ýmsum stærð-
um í mörgum hinna myndanna
ásamt stöku hjólformi. Mynd-
verkið heitir því táknræna nafni
„Haltu áfram“ og er öflugasta
mynd sýningarinnar að mínu
mati, sterk í lit og ákveðin í
formi. í þessari mynd kennir
maður margt er áður hefur verið
að þróast í myndheimi Sigurðar,
en í öðrum myndum, svo sem
„Hvað meinar það?“ (II) og
„Fyrir þig“ (14) er litameðferðin
önnur og yfirvegaðari. Máski er
hér kominn vísir að nokkrum
breytingum þótt ekki kalli ég
endilega eftir þeim því að gamli
stíllinn býr yfir miklum mögu-
leikum til margra átta.
Fyrir sumt minna vinnubrögð
Sigurðar á staðfestu japanskra
myndlistarmanna, sem eru nær
alltaf með sömu formin og
myndefnið í mismunandi til-
brigðum og reyna að ná eins
miklu úr því og mögulegt er, —
en um leið koma fram meiri
sviptingar í ætt við norræna
veðráttu. Þetta er lítil en athygl •
isverð sýning, sem kann að vera
fyrirboði mikilla átaka — það
liggur einhvern veginn í loftinu.
Sigurður Örlygsson viö eitt verka sinna.
Sýning
Stein-
gríms
Eyfjörð
í Nýlistasafninu sýnir Stein-
grímur Eyfjörð Kristmundsson
mikinn fjölda teikninga og
vatnslitamynda ásamt nokkrum
stærri verkum. Vatnslitamynd-
irnar hanga um alla veggi og
hefði í eina tíð ekki verið gefin
há einkunn fyrir slíka uppsetn-
ingu en virðist nú í fullu gildi
líkt og annað innflutt úr mynd-
listinni. Ég kann ekki illa við
slíka uppröðun þegar hún á við, f
enda ekki hallur undir staðlaða
upphengingu verka — fer allt
eftir eðli þeirra. En verra er þeg-
ar myndir eru ekki betur festar
á veggina að þær detta niður og
liggja um öll gólf líkast haust-
laufum. Þá er engin sýn-
ingarskrá og myndir ónúmerað-
ar og nafnlausar. Þó liggja
nokkrar bækur frammi, sem
listamaðurinn hefur átt þátt í að
gera og það er mikil bót. Ég hefi
áður vísað til þess, að í lögum