Morgunblaðið - 20.05.1984, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. MAÍ 1984

„Vid eldumst öll - nema
Cary Grant,“ sagdi
Grace heitin Kelly eitt
sinn um vin sinn og það
þóttu orð aö sönnu. I
janúarmánuði sl. varö
Cary Grant áttræður og
þá var þess enn á ný
minnst hvemig hann
hefði nánast staðið í
stað, hvað útlitið snertir,
1 nokkra áratugi. Menn
sögðu að hann hefði
hætt að eldast á sextugs-
aldri, þá leit hann reynd-
ar út sem fertugur væri.
ÁTTRÆÐUR, ENN Á BEZTA ALDRI
Cary Grant var ekki um það
gefið áður fyrr að ræða um aldur
sinn, en það umræðuefni bar oft á
góma þegar blaða- og fréttamenn
tóku hann tali. Mönnum var tíð-
rætt um hve vel Ieikarinn var á sig
kominn og fýsti að vita leyndar-
dóminn um hinn síunga mann.
Hvort sem umræðuefnið hefur
þreytt leikarann eða hégómagirnd
var um að kenna, eyddi hann
venjulega slíku tali. Maðurinn lék
enda „stór sjarmöra" á móti ung-
um leikkonum í hverri kvikmynd-
inni á eftir annarri, á því aldurs-
skeiði sem margur maðurinn
gengst upp í því að vera afi.
Leikarinn átti það jafnvel til að
segja, að sjálfur væri hann ekki
viss um eigin aldur, öll skjöl varð-
andi uppruna hans hefðu glatast
þegar fæðingarborg hans, Bristol
á Englandi, hafði orðið fyrir loft-
árásum í síðari heimsstyrjöldinni.
Öll slík skjöl voru geymd á ör-
uggum stað í London á stríðsárun-
um — það er auðvitað önnur saga
— en vera má að einhver hafi lagt
trúnað á þessa skýringu leikarans.
Einhverju sinni þegar skrifa
átti grein um leikarann í tímariti
þurfti að fá staðfestingu á aldri
hans og sent var skeyti með fyrir-
spurn. Skeytið hljóðaði svo á
ensku: „How old Cary Grant?"
Leikarinn tók sjálfur að sér að
senda svohljóðandi svarskeyti:
„Old Cary Grant fine. How you?“
Hann brá á leik með svarinu,
orðaleik, sem því miður missir
mikið, ef ekki allt við þýðingu.
Archibald Alexander Leach
(síðar Cary Grant) fæddist 18.
janúar árið 1904 í Bretlandi, eins
og áður segir, einkabarn foreldra
sinna, Elsie Kingdom Leach og
Elias James Leach. Faðirinn var
gyðingur í aðra ættina en ekki al-
inn upp í þeirri trú. Hann er sagð-
ur hafa verið glæsimenn í sjón og
á yngri árum hafði hann yndi af
söng og skemmtunum með félög-
unum.
Elsie Leach var komin úr fjöl-
skyldu úr lægri millistétt, eins og
maður hennar, en með henni
blundaði löngun til að bæta sinn
hag og feta sig ofar í þjóðfé-
lagsstiganum. Heimilisfað-
irinn vann við fatapressun
hjá framleiðslufyrirtækjum.
Það mun hafa orðið eigin-
konunni mikil vonbrigði að
þau sátu föst í sama farinu.
Heimilislífið bar þess merki.
Ásakanir og afsakanir gengu
á víxl. Það ríkti þar ekki
friður.
Drengnum var
komið í betri
skóla,
en börn í hans
stétt gátu vænst og síðar fékk
hann að læra á píanó.
En svo var það dag einn, þegar
drengurinn var níu ára gamall, að
móðir hans var ekki heima til að
taka á móti honum þegar hann
kom heim úr skólanum. Honum
var sagt að hún hefði farið á
heilsuhæli út við ströndina. En
mamma kom ekki aftur og eftir
nokkurn tíma hætti drengurinn að
spyrja eftir henni. Hann fann að
það olli óþægindum.
Það liðu meira en tveir áratugir
þangað til þau mæðginin sáust
aftur. Sonurinn kemst þá að því að
móðir hans hafði verið flutt á geð-
veikrahæli og ekki átt þaðan aft-
urkvæmt þar til hann fann hana.
Hálfur heimurinn þekkti þá kvik-
myndaleikarann Cary Grant en
móðir hans hafði ekki hugmynd
um að þetta var hann Archie
hennar.
Það gekk á ýmsu hjá þeim feðg-
um eftir að þeir voru orðnir einir.
Ættingjar fluttu inn til þeirra og
síðar fluttu þeir til föðurforeldra
drengsins, þar sem þeir voru nán-
ast sem kostgangarar en ekki nán-
ir ættmenn.
Drengurinn varð það sem síðar
var kallað lyklabarn og tilfinn-
ingatóm það, sem myndast hafði
við missi móðurumhyggju, gerði
enginn tilraun til að fylla, hvorki
faðir, afi né amma.
Hann eignaðist enga nána vini í
skóla. Síðar þegar hann var orðinn
frægur maður, rifjuðu skólafélag-
ar upp þær minningar um hann,
að hann hafi gert tilraunir til að
láta á sér bera með því að vera
sniðugur, segja brandara í tímum,
skjóta af teygjubyssu og vera svo
sendur til skóla-
stjóra til
að fá áminn-
ingu. Þess er
ekki minnst, að hann
hafi sýnt leiklist neinn áhuga né
sótt þær sýningar sem skólinn
stóð fyrir. Hann sýndi nokkurn
áhuga fyrir efnafræði og hélt sig
oft á tilraunastofunni. Þar kynnt-
ist hann manni, sem að aukavinnu
vann við lysingar á leiksviði.
Hann gaf stráknum leyfi til að
koma á laugardagseftirmiðdögum,
þegar sýningar voru, til að fylgj-
ast með. Velgjörðarmanninum
tókst meira að segja að finna starf
fyrir strák, þó ólaunað væri, og er
óhætt að segja að þar hafi honum
opnast nýr heimur.
Það var þarna í leikhúsinu, að
hann heyrði af sýningarflokki
pilta, sem sýndu listir sínar, loft-
fimleika og annað víða í leikhús-
um. Aldur piltanna var bundinn
við sextánda ár, þannig að þeir
hefðu lokið skólagöngu.
Archie skrifaði stjórnanda og
ábyrðgarmanni flokksins, Bob
Pender, sótti um inngöngu, skrif-
aði bréfið í nafni föður síns, laug
til um aldur sinn, hann var aðeins
14 ára, og sendi af sér mynd.
Eftir að hafa séð strákinn leika
listir sínar réð Pender hann og
laumaðist hann burt að næturlagi
til að komast með flokknum í sýn-
ingarferð.
Það tók föðurinn heila viku að
hafa upp á syni sínum. Hann fór
og sótti hann en lofaði honum
jafnframt að hann gæti tekið upp
þráðinn aftur þegar hann hefði
lokið skólagöngu.
En hvernig sem það hefur nú
atvikast varð veran í skólanum
styttri en til stóð. Það mun jafnvel
ekki grunlaust um að strákur hafi
hreinlega gert sitt ýtrasta til að
verða rekinn.
■
Mynd tekin áríd 1931,
á þeim tíma breytti leikarínn
nafni sínu í Cary Grant.