Morgunblaðið - 24.06.1984, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. JÚNÍ1984
*
X
„Tilvera"
„Hægt að segja
jafn mikiö með
þögninni og ópinu“
„Ekki ég“ heitir þessi veggskúlptúr Steinunnar og er
Rætt viö Steinunni
Þórarinsdóttur
myndlistar
konu m
„Svir*
Steinunn við verk sitt „fmynd“.
(Ljósm. Mbl. RAX)
unninn í leir.
Steinunn Þórarinsdóttir er ung
myndlistarkona, sem um þessar
mundir heldur sýningu á verkum
sínum í Listmunahúsinu í Lækjar-
götu. Þetta er fjórða einkasýning
Steinunnar og á henni gefur að líta
sautján skúlptúrverk unnin í leir,
gler og steinsteypu. Steinunn hefur
tekið þátt í samsýningum hér
heima og erlendis, en sýningin í
Listmunahúsinu er fjórða einka-
sýning hennar. Hún er fædd í
Reykjavík árið 1955 og segist hafa
haft gaman af að teikna strax sem
barn, þó að það hafi ekki farið að
verða „alvarlegt“ fyrr en í mennta-
skóla.
„Svigrúm til að leita
að sjálfum sér“
„Nei, það eru ekki margir
myndlistarmenn, sem sækja
sína menntun til Englands og
það er miður, því þar er mikið að
gerast í listum, ekki síst í
skúlptúr," segir Steinunn, þar
sem við sitjum á
vinalegu lofti
Listmunahússins
og spjöllum
um sýninguna og hana sjálfa.
„Það er líka skiljanlegt," bætir
hún við, „því það er orðið svo
dýrt að fara til náms í Englandi
á seinni árum. En ég fór út strax
eftir stúdentspróf 1974. Byrjaði í
Portsmouth College of Art and
Design, fór síðan í listadeild
Portsmouth Polytechnic og lauk
þaðan BA-prófi 1979. Árið eftir
var ég svo gestanemandi við
Akademíuna í Bologna á Ítalíu.
I forskólanum gerði maður til-
raunir með alls konar efni, en ég
fór strax að hafa áhuga á leirn-
um og hef unnið mest úr honum.
En ég nota líka önnur efni, gler
og upp á síðkastið steinsteypu.
Steypan hefur sérkennilega
áferð, sem ég sækist eftir að ná
fram. Til þess að leggja áherslu
á þessa áferð blanda ég í hana
öðrum efnum, t.d. mjög grófum
sandi og vikri. Mér finnst
steinsteypan skemmtileg, þó að
lítið sé hægt að gera við hana
eftir að búið er að steypa eftir
mótinu. Það sama má reyndar
segja um glerið, sem ég hita upp
í leirbrennsluofni. En leirinn
er hægt að móta endalaust
áður en hann er
brenndur.
Ég held, að
listamaður
hljóti
alltaf að vera að segja eitthvað
með því sem hann er að gera —
annars væri hann ekki að því,“
segir Steinunn. „Ég vil ekki al-
hæfa, en þetta er líka viss
sjálfsskoðun. Auðvitað er alltaf
viss hluti af manni sjálfum i
verkunum manns og þau fjalla
ekki síst um það hvernig ég og
þú upplifum okkur sjálfar. Mín
verk byggja öll á manneskjunni
og ég vil gefa fólki svigrúm til
þess að leita að sjálfu sér í þeim.
Sem betur fer er fólk svo margra
gerða að útkoman hlýtur að
verða síbreytileg eftir því hver á
í hlut. Annars hafa verkin
breyst. Þau voru meira afger-
andi áður — meiri árásargirni í
þeim. Nu er ég komin á þá skoð-
un, að hægt sé að segja jafn mik-
ið með þögninni og ópinu.
„Stúdíó Fjóla“
Það var mikil breyting að
flytja sig um set frá Englandi til
Ítalíu, menningarlegt áfall í
jákvæðum skilningi. Ég hafði
aldrei komið til Ítalíu áður og
sem gestanemandi við Akademí-
una hafði ég vinnuaðstöðu, en
gat hagað tíma mínum að vild.
Það þarf ekki að fjölyrða um allt
Íað, sem hægt er að skoða á
talíu og fólkið er yndislegt. Ég
var þó ekki mjög ánægð með
skólann, fannst námið ekki nógu
frjótt og Akademían of „aka-
demísk". Annars eru deildirnar
eins og prófessorarnir sem
stjórna þeim. Ég var hjá
Germani, sem er mjög frægur,
ítalskur myndhöggvari, en nokk-
uð hefðbundinn í listinni. Utan
veggja skólans er hins vegar
mjög mikið að gerast og mér
virtist fólk fyrst fara að
blómstra eftir að það var komið
út fyrir þá.
Ég er búin að vera hér heima
síðan ’80, en það er best að full-
yrða ekkert um það hvort maður
er alkominn eða ekki. Ég er
reyndar búin að koma mér upp
vinnustofu og það heldur i mig
að vera hér áfram. Vinnustof-
una, Stúdíó Fjólu á Framnesveg-
inum, eigum við sjö saman,
myndlistarmenn, ljósmyndari,
hljóðupptökumaður og trésmið-
ur, svo nokkuð sé nefnt. Þarna
var til húsa fyrsta bifreiðaverk-
stæðið í bænum, í eigu Stein-
dórs, og húsið var í svo mikilli
niðurníðslu þegar við keyptum
það, árið 1982, að við erum fyrst
núna farin að geta notfært
okkur það sem vinnuaðstöðu,"
segir Steinunn. En hún býr líka í
Vesturbænum, ásamt manni sin-
um, Jóni Ársæli Þórðarsyni,
blaðamanni, og syni þeirra ung-
um, Þórarni Inga, þannig að það
eru hæg heimatökin að fara í
vinnuna.
„Sonur minn er eins og hálfs
árs núna og það breytti allri til-
högun vinnunnar hjá mér að
eignast barn,“ segir hún. „Það er
stærsta lífsreynslan sem maður
gengur í gegn um og hefur auð-
vitað mikil áhrif. En mér finnst
ég ekki minna upptekin af
myndlistinni síðan.
Þetta er indælis viðbót við líf
manns þó að hún hafi sín áhrif
og það breyti hugsanaganginum
að vera ekki lengur sjálf í fyrsta
sæti.
„Fólk er dálítiö
fast í málverkinu“
Þessi sýning er að mörgu leyti
frábrugðin þeim fyrri
þó að sumt sé líkt.
Hún er t.d. ekki
eins formföst og
það er ýmislegt.
sem ég er
búin að
vinna úr.
Ég get
ekki sagt
að það
sé nein
kúvend-
ing á ferðinni en hvað kemur á
eftir veit ég ekki. Ég held að
maður verði að gefa sér svigrúm
til þess að fikra sig áfram með
ólíkan efnivið. Eins og er, hef ég
gaman af því að vinna í járn,“
segir Steinunn og bendir á „eng-
il“ á vegg, eina járnskúlptúrinn
á sýningunni.
„En það er ekki gott að lifa af
listinni á íslandi og þar við bæt-
ist, að það hefur alltaf verið erf-
itt að selja skúlptúr hérna
heima, því fólk er dálítið fast í
málverkinu. Á hinn bóginn held
ég ekki, að listamenn eigi að
stíla upp á það að selja, heldur
reyna að bæta hag sinn í gegnum
eigin samtök. Nú er nýbúið að
stofna Samtök íslenskra mynd-
listarmanna og þau geta orðið
sterk ef rétt er á haldið.
Þeir eru teljandi, sem geta lif-
að af myndlist eingöngu. Fólk
vinnur í skorpum og verður svo
að fara í eitthvað annað til þess
að hafa í sig og á. Þessar aðstæð-
ur geta komið í veg fyrir að lista-
maður taki út sinn þroska," segir
Steinunn, sem sjálf hefur m.a.
starfað við útvarp og kennslu.
„En ég fékk þriggja mánaða
starfslaun í vetur og undanfarið
hálft ár hef ég getað verið við
myndlist eingöngu. Þannig v'L i
ég helst hafa það áfram."