Morgunblaðið - 20.07.1984, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 1984
5
Björn og Margrét Björnsson. (ijósm. Mbi. Júliua)
Ræðismaður og stríðs-
fréttaritari snýr aftur
Hér i landi er nú staddur Björn
Björnsson, en hann hefur verið ræð-
ismaður fslands í Minneapolis í
Minnesota-fylki í Bandaríkjunum í
rúm þrjátíu ir og er því mörgum
íslendingum að góðu kunnur ekki
síður en bræður hans, þeir Hjilmar,
sem nú ert litinn, Jón og Valdimar,
fyrrverandi fjirmilariðherra
Minnesota.
„Ég hef ekki komið hingað sl.
sextán ár og finnst breytingarnar
með ólíkindum, sérstaklega hvað
byggðin í Reykjavík hefur þanist
út,“ sagði Björn, er blm. átti við
hann stutt spjall í byrjun vikunn-
ar. „Ég ætlaði satt að segja varla
að kannast við mig fyrr en ég var
kominn niður í gamla miðbæinn.
Þar sem áður voru gróin tún og
sveitabæir eru nú risin heilu
hverfin, sem ég kannast ekkert
við.“
Björn talar prýðilega íslensku
og virðist engu hafa gleymt á þeim
tíma, sem liðinn er frá þvi að hann
var hér síðast. „Það gefast nú fá
tækifæri til að tala íslenskuna,“
segir hann, „en við bræðurnir
Stálfélagið:
ÁÆTLAÐ er að Stálfélagið hf.
hefji framleiðslu i steypustyrkt-
arstáli og grönnu smíðastili næsta
vor og verður notast við innflutt
hráefni, en brotajárnsframleiðsla
mun hefjast i árinu 1986 og er
verið að afla tilboða í bræðsluofn.
Verksmiðjan verður staðsett við
Fögruvík í Vatnsleysustrandar-
hreppi.
Fyrr í vetur festi Stálfélagið
kaup á stálvölsunarverksmiðju í
Qvamshamri í Svíþjóð, og hefur
hún verið tekin niður og verður
sett upp við Fögruvík. Stofnkostn-
aður verksmiðjunnar er um 93
milljónir króna og verður hann
fjármagnaður með 30 milljóna
króna hlutafé, 45 milljóna króna
láni frá Norræna fjárfestingar-
bankanum í Hálsingfors og 18
milljóna króna leigukaupum á
tækjum. Hluthafar Stálfélagsins
eru um eitt þúsund, þar af um 300
fyrirtæki. Stærsti hluthafinn
verður væntanlega Framkvæmda-
sjóður, er leggur til 9 milljónir
króna eða 30% hlutafjár.
Stálvölsunarverksmiðjan er
keypt af Halmstads Járnverk AB í
Sviþjóð, sem á tæplega 20% hluta-
fjár í Stálfélaginu, og er einn af
grípum til hennar þegar við hitt-
umst í Minneapolis þó að enskan
sé okkur tamari. Við ólumst upp
við að tala íslensku hjá foreldrum
okkar og föðuramma okkar, Krist-
ín Benjamínsdóttir, sem var á
æskuheimili okkar í bænum
Minniota til dánardags, lærði
aldrei að tala ensku og vildi helst
ekki heyra hana. Hún snupraði
okkur strákana ef hún heyrði
okkur tala hana okkar á milli.
„Eruð þið nú að tala þessa bann-
setta ensku?" sagði hún og því
urðum við að tala íslenskuna
hvort sem okkur líkaði betur eða
verr. Foreldrar okkar, Gunnar
Björnsson og Ágústína Ingibjörg
Huldal, voru bæði börn að aldri
þegar þau fluttust til Bandaríkj-
anna með fjölskyldum sínum 1872
og 1875. f Minniota, þar sem þau
hófu búskap, var á þeim tíma og
fram eftir öldinni talsverð íslensk
byggð, um þúsund manns, þrír
söfnuðir og einn prestur og við
bræður vorum allir fermdir á ís-
lensku."
Björn hefur lengst af starfað
sem blaðamaður í Bandaríkjunum
stærstu framleiðendum steypu-
styrktarstáls á Norðurlöndum.
Halmstads Járnverk hefur siðustu
misserin selt hingað til íslenskra
dreifingaraðila um helming þess
steypustyrktarstáls sem notað er
hér á landi.
og einnig sem fréttamaður
NBC-útvarpsstöðvarinnar í öðrum
löndum og það var á vegum henn-
ar, sem hann kom fyrst til íslands.
„Ég kom til íslands í fyrsta sinn
rétt áður en Bandaríkin hófu
þátttöku í seinni heimsstyrjöld-
inni, haustið ’41, og var hér næstu
tvö árin, sem fréttaritari NBC.
Það var fullur starfi en ekki alltaf
jafn skemmtilegur því ritskoðun-
in, sem var við lýði á þessum
stríðstímum, gerði manni oft
gramt í geði og þær voru margar
fréttirnar sem aldrei komust á
leiðarenda," segir Björn. „Þaðan
hélt ég til London þar sem ég var í
eitt ár og síðan til Stokkhólms þar
sem ég hitti konuefnið mitt, Mar-
greti, sem er með mér hér á ís-
landi núna. En ekkert af börnum
okkar fjórum hefur komið hingað
til lands.
Ég er nú orðinn 76 ára og sestur
í helgan stein að mestu en íslensk-
ur ræðismaður er ég ennþá. Það er
þó nokkuð um íslenska námsmenn
á þessum slóðum, sem þarfnast
ýmiss konar fyrirgreiðslu og svo
er maður að reyna að selja ull, fisk
og lýsi, en til þess á þetta starf
líka að vera. Mér hefur líkað það
vel og hef ekki þurft að kvarta
undan samskiptum mínum við Is-
lendinga, enda sjaldgæft að þeir
komi sér í vandræði þar sem ég
þekki til. Einu slæmu minn-
ingarnar tengjast því, að hafa
nokkrum sinnum þurft að til-
kynna ættingjum lát ástvina
þeirra og slíkt er alltaf erfitt.
Ég á fáa nána ættingja á íslandi
en góða vini og það er alltaf jafn
gott að koma hingað og njóta
gestrisni íslendinga, sem er ein-
stök,“ sagði Björn Björnsson að
lokum áður en hann kvaddi og hélt
norður til Akureyrar ásamt konu
sinni.
H.H.S.
Styrkir frá Vestfírðinga-
félaginu í Reykjavík
9
EINS OG undanfarin ár verða í ág-
úst veittir styrkir úr „Menningar-
sjóði vestfirskrar æsku“ til vest-
firskra ungmenna til framhalds-
náms sem þau ekki geta stundað í
heimabyggð sinni. Forgang um styrk
úr sjóðnum hafa að öðru jöfnu:
I. Ungmenni sem misst hafa
fyrirvinnu sína, föður eða móður,
og einstæðar mæður.
II. Konur, meðan ekki er fullt
jafnrétti launa.
Ef ekki berast umsóknir frá
Vestfjörðum koma eftir sömu
reglum Vestfirðingar búsettir
utan Vestfjarða. Félagssvæði
Vestfirðingafélagsins eru allir
Vestfirðir (ísafjörður, ísafjarð-
arsýslur, Barðastrandar- og
Strandasýsla).
Umsóknir þarf að senda fyrir
lok júlí og skulu meðmæli fylgja
umsókn frá skólastjóra eða öðrum
sem þekkir umsækjanda, efni hans
og aðstæður.
Umsóknir skal senda til „Menn-
ingarsjóðs vestfirskrar æsku“, c/o
Sigríður Valdemarsdóttir, Njáls-
götu 20,101 Reykjavik.
Á síðasta ári voru veittar 27
þúsund krónur til fjögurra vest-
firskra ungmenna.
I stjórn sjóðsins eru Sigríður
Valdemarsdóttir, Þorlákur Jóns-
son og Guðrún Jónsdóttir.
Framleiðsla
hefst næsta vor
HVAR
eru stjömumar þínar?
Verlö velkomln
STJÖRNUSREKÍ_
lÍQSTÖDÍ
Laugavegi 66, sími 10377.
Þú ert ekki fædd(ur) undir áhrifum aöeins einnar
stjörnu heldur margra eins og sjá má á þessu
stjörnukorti Gústafs Agnarssonar, fyrrverandi
Noröurlandameistara í lyftingum.
Hann á sameiginlegt meö mörgum afreksmönnum
í íþróttum aö hafa Mars í hágöngu, svo sem rann-
sóknir franska tölfræðingsins M. Gaugelins hafa
sýnt fram á.
Hvað getur stjörnuspekin gert
fyrir þig?
Þú getur notaö stjörnuspeki sem sjálfskönnun-
arspegil, ekki til aö fá endanleg svör við spurning-
um þínum, heldur viömiöanir sem þú getur sjálf(ur)
unniö út frá.
Þú getur spurt:
Hvert er sjálf mitt og grunntónn?
— Er ég í góöum tengslum viö sjálf mitt og hvernig beiti ég vilja
mínum?
— Hverjar eru tilfinningalegar gunnþarfir mínar?
— Hvers konar daglegt lífsmunstur á best viö mig?
— Hvernig beiti ég hugsun minni?
— Hverjir eru hæfileikar hugsunar minnar og hvaö þarf ég aö
varast?
— Hverjar eru ástarþarfir mínar og hvers konar manngeröir eiga
best viö mig?
— Hvernig er ég í nánu samstarfi og hvaö get óg gert til að mér
gangi betur aö umgangast aöra?
— Hvernig nýti ég starfsorku mina og inn á hvaða sviö er best að
beita henni?
— Hvernig beiti ég kynorku minni?
— Hverjar eru lífsskoðanir mínar og þjóöfélagshugmyndir?
— Hver eru markmiö mín og hvar liggur helsti vaxtarbroddur
minn?
— Á hvaöa sviðum liggja helstu veikleikar mínir og hömlur og
hverju vil ég breyta og hvaö vil ég bæta i fari mínu?
— Hver er ábyrgö mín gagnvart sjálfum mér og öörum?
— Hvaöa hæfileikar mínir liggja ónýttir?
Gunnlaugur Guð-
mundsson stjörnu-
spekingur er á
staðnum og túlkar
stjörnukortið þitt.
Viö tölvukeyrum mjög full-
komin stjörnukort og túlk-
um þau.
Einnig höfum við úrval bóka um stjörnuspeki og sjálfskoö-
anir.