Morgunblaðið - 16.11.1984, Síða 47

Morgunblaðið - 16.11.1984, Síða 47
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 1984 47 Minning: Jón Þórarins- son, Skörðum Fæddur 12. nóvember 1895 Dáinn 29. október 1984 Hinn 29. október sl. lést að heimili sínu, Skörðum í Reykja- hreppi S-Þing., Jón Þórarinsson bóndi þar i meira en hálfa öid. Jón lést í svefni og bar því andlát hans að með þeim hætti, sem hann sjálfur hafði kosið sér helst til handa. Svo gott og fagurlegt and- lát fá ekki allir. Það hlýtur að vera gæfa göml- um, þrautreyndum, þreyttum og lifssáttum manni að fá að sofna þannig til hinstu hvíldar, eftir starfsama ævi. Jón var til moldar borinn frá Húsavíkurkirkju þann 7. nóvem- ber sl. að viðstöddu fjölmenni og voru margir komnir um langan veg til að votta honum virðingu og þökk. Dætur hans létu sig ekki um muna að koma allt frá Kyrra- hafsströnd Bandaríkjanna, svo traust er oft tryggðabandið. Jón var maður austfirskra ætta, fæddur 12. nóvember 1895, að Val- þjófsstað í Fljótsdal, sonur merkishjónanna þar séra Þórarins Þórarinssonar og konu hans Ragnheiðar Jónsdóttur. Æsku- heimili hans var fjölmennt og glaðvært mennngarheimili þar sem fásinnið stóð utandyra gagn- stætt því, sem víða var í ungdæmi hans. Jón naut góðrar uppfræðslu 1 æsku og útskrifaðist auk þess sem búfræðingur úr Eiðaskóla. Hann var því vel í stakk búinn hvað menntun snerti á sinni tíð. I sjón var Jón glæsimenni og vel að sér um allar íþróttir. Glíman var þjóðaríþrótt okkar Islendinga á hans uppvaxtarárum og stund- aði hann hana samkvæmt þvf. Að- eins 12 ára gamall var hann i sýn- ingarflokki glímumanna á Seyð- isfirði í sambandi við komu Frið- riks konungs VII og segir það nokkuð um atgervi hans og áræði. Þá vann hann og oft fyrstu verð- laun í glímukeppnum á heimaslóð- um. Jón var stórbrotinn og litríkur persónuleiki, sem minnisstæður er samferðamönnum hans. Hann var tilfinningamaður í þess orðs bestu merkingu og sást honum oft blika tár á hvarmi bæði í sorg og gleði. Hann var í alvöru hryggur og i alvöru glaður. Aldrei fór hann dult með skoðanir sfnar, hver sem í hlut átti og oft urðu stormsveipir í kringum hann, sem ekki telst undarlegt um svo stoltan skap- brigðamann. Vini mun Jón þó enga hafa misst þótt f brýnur slægi, því hann var maður fús til sátta, laus við smámuni og hvers konar langrækni. Jón var frjálslyndur f skoðunum þótt ákveðinn væri og hafði sér- lega næman skilning á hugar- heimi barna og unglinga. Sökum þess'eiginleika munu margir hafa haft til hans sterkar taugar og bundist við hann tryggðaböndum. Jón hafði alla tíð mikla ánægju af því, er til skemmtana horfði, svo sem hljóðfæraleik, dansi, spilum og söng, enda var hann frábær spilamaður og söng í karlakórum um árabil. Hvers konar gleðskapur og til- breyting frá dagsins önn var Jóni að skapi og er ekki ofsagt, að hann væri hrókur alls fagnaðar allt til skapadægurs. Til marks um það minnist ég þess, að þá faðir minn Jón H. Þorbergsson bóndi á Laxa- mýri hugðist fara til mannfagnað- ar var það hans fyrsta verk að kanna, hvort nafni hans í Skörð- um ætlaði ekki líka að fara. Svo mikið fannst honum við liggja. Jón í Skörðum var gæfumaður f fjölskyldulífi sfnu. Árið 1925 gekk hann að eiga velmennta ágætis konu, Sólveigu Unni, dóttur hjón- anna Jóns Ágústs Árnasonar bónda að Skörðum í Reykjahreppi og konu hans Þuriðar Sigurðar- dóttur. Með þeim Jóni og Sólveigu þótti jafnræði bæði í sjón og raun og urðu þau samhent um alla dóttir — Fædd 9. september 1919 Dáin 7. nóvember 1984 Elsku amma, Rósa Guðmunds- dóttir, er dáin. Okkur var brugðið er okkur var tilkynnt lát hennar, þrátt fyrir öll þau veikindi sem hún hafði gengið f gegnum. Amma var alltaf jafn róleg, sama á hverju gekk og reyndist hún okkur barnabörnunum alltaf vel og sýndi okkur þolinmæði því henni var gefinn stór skammtur af henni. í mörg ár hefur amma gengið í gegnum erfiða sjúkdóma, en með sinni léttu lund tókst henni að vera andlega hress og þess vegna gerðu fæstir sér grein fyrir hversu veik hún var. Hún hét fullu nafni Marta Rósa Guðmundsdóttir og var fædd f hluti. Sólveig var gædd næmri fegurðartilfinningu, kímni og hlýleika, er setti svip sinn á heim- ili þeirra hjóna, sem rómað var fyrir gestrisni alla tíð. Þau ungu hjónin hófu búskap á Brekku f Fljótsdal sama vorið og þau giftu sig og tóku jafnframt að sér rekstur sjúkraskýlisins, sem þar var þá, og í voru að jafnaði 4—5 sjúklingar. Auk þess var hér- aðslæknirinn kostgangari á heim- ili þeirra hjóna, svo nokkuð var umleikis í upphafi og kom sér þá vel, að Jón hafði verið ráðsmaður á búi föður síns frá 16 ára aldri og því enginn viðvaningur í búsýslu. Ýmsar orsakir munu hafa legið til þess að vorið 1926 brugðu þau hjónin búi á Brekku og fluttu að Skörðum í Reykjahreppi þar sem þau tóku við búi foreldra Sólveig- ar á hálflendu jarðarinnar. Frumbýlisárin munu ekki hafa verið meðlæti tómt og þeim oft legið fja.Il í fang, enda fór þá land- búnaðarkreppan f hönd með öllu sínu mótlæti. Kröfurnar urðu þau að gera til sjálfra sín og haga Minning Krosshúsum í Flatey á Skjálfanda 9. september 1919. Foreldrar hennar voru Guðmundur Karl Jónsson útvegsbóndi og María Jónasdóttir. Amma ólst upp í stór- um systkinahóp við öll algeng störf og var heima hjá foreldrum sfnum fram yfir tvftugsaldur. Ár- ið 1934—1944 vann hún f Vest- mannaeyjum og þar kynntist hún afa okkar, Jónatan Guðmundssyni frá ísafirði. Hann var sonur Guð- mundar Jónatanssonar og Daðeyj- ar Guðmundsdóttur sem bjuggu á Fossum í Skutulsfirði og síðar á Isafirði. Amma og afi byrjuðu sinn búskap á ísafirði og gengu í hjónaband 31. desember 1945. Árið 1948 fluttu þau til Akra- ness og í Kópavog árið 1951. Þau vinnudeginum samkvæmt þreki og þörf, en ekki eftir því sem klukkan sló hverju sinni. En vilji er stund- um allt, sem þarf, og hann höfðu þau Skarðahjónin. Jón var' harð- sækinn búmaður, góður skepnu- hirðir og sívökull yfir öllu, sem velferð þeirra varðaði. Því blómg- aðist þeirra bú og eignuðust þau áður en langt leið alla jörðina, sem þau svo ræktuðu, bættu og byggðu í takt við tímann. Jón var maður stéttvís og bar hag bændastéttarinnar mjög fyrir brjósti, enda var starf bóndans honum nánast köllun. Hann lét fé- lagsmál sveitar sinnar mjög til sín taka og gengdi ýmsum trúnaði fyrir sveitunga sína, m.a. tók hann sæti í sveitarstjórn árið eftir að hann kom í Skörð og gengdi því starfi óslitið í nærfellt 40 ár, eða þar til hann gaf þess ekki lengur kost árið 1966. öll trúnaðarstörf tók Jón alvarlega og gegndi þeim af alúð. Þau Skarðahjónin höfðu barna- lán og varð fjögurra barna auðið, en þau eru sem hér skal greina: Þórarinn Ragnar, bóndi Skarða- borg, giftur Sigurveigu Kristjáns- dóttur bónda í Klambraseli (Skarðaborg er nýbýli, sem þau hjónin reistu í landi Skarða), Stef- án Jón skólastjóri, búsettur að Kúfhóli, Austur-Landeyjum, gift- ur Guðrúnu Sigurðardóttur, fv. bónda þar, Ragnheiður kaupakona í Reykjavík, sem er annar eigandi Guðrúnarbúðar við Rauðarárstíg og Þuríður, sem er gift og búsett í Kaliforniu, Bandaríkjunum. Auk sinna barna ólu þau Skarðahjónin upp son Ragnheiðar dóttur sinnar. Ragnar Þór Árna- son, sem nú er lögreglumaður, bú- settur í Reykjavík, kvæntur Maríu Sigmundsdóttur. Á sólríkum sumardegi þegar töðuilmurinn lá í loftinu minnist I bjuggu í Melgerði 3 uns afi lést árið 1972 eftir langa vanheilsu. Þau eignuðust 5 börn en tvö lét- ust við fæðingu. Eftirlifandi börn eru: Anna Rannveig, gift Vern- harði Aðalsteinssyni, búsett i ég Jóns fyrst þar sem hann með vor í huga stóð í grænu túni og sló með orfi og ljá af miklu kappi. Þá voru handverkfærin bóndans, björg og búsældin alfarið háð mannshendinni. Nú er öldin önnur og veit enginn hvar amboð Jóns í Skörðum eru niður komin, enda ganga nú óþreytandi vélar við heyskapinn í Skörðum. Þessi mikla breyting var eitt af því, sem gladdi Jón á efri árum, og einn af draumunum, sem rættust á langri ævi. Jón var sá lánsmaður að halda óbiluðum skýrleika og andlegum kröftum til hinsta dags. Upp á síð- kastið var hann Iöngum einn ( sínu húsi og sjálfum sér nógu að mestu. Hann fylgdist grannt með fjölmiðlum og öllu sem fram fór, með virkum huga og virtist ekki annars sakna en lífsförunautar- ins, sem hann missti fyrir tveim árum. Hann var sáttur við Guð og menn og mildi ellinnar hafði mót- að svip hans. Hann var tilbúinn að sigla hið bráða haf, sem aðskilur lifendur og dauða og hafði land- sýn. Þessar fáu línur áttu auðvitað aldrei að vera ævisaga Jóns i Skörðum, en e.t.v. minna þær á það, að þæau Skarðahjónin eiga sinn kapítula í sögu aldamóta- kynslóðarinnar og líf þeirra var hluti af sigurgöngu okkar fslend- inga til betra mannlífs. Ég tel að ég mæli fyrir munn margra, er ég að lokum þakka Jóni langa, ljúfa og litríka samfylgd, sem sannfærði mig um það, að allt fer vel í mannlegum samskiptum, ef hjartað er gott, sem undir slær. Afkomendum Jóns og aðstand- endum öllum sendi ég hugheilar samúðarkveðj ur. Vigfús B. Jónsson Kópavogi. Guðmundur Karl, kvæntur Maríu Guðmundsdóttur, búsett í Keflavík. Helgi Ellert, kvæntur Þorgerði Einarsdóttur, búsett í Njarðvík. Síðustu tólf árin hefur hún búið hjá dóttur sinni og tengdasyni í Kópavogi. Við biðjum guð að geyma elsku ömmu og við vitum að nú er hún laus við allar þrautir og búin að hitta afa sem hún saknaði alltaf mikið. ,Far þú í friði, friður guðs þig blessi. Hafðu þökk fyrir allt og allt“ (V. Briem.) Kveðja frá barnabörnum - O - Minningargrein þessi um Rósu Guðmundsdóttur, Þinghólsbraut 34 í Kópavogi, átti að birtast hér í blaðinu í gær. Þá urðu þau mistök að birt var minningargrein um al- nöfnu hinnar látnu. Biður Mbl. að- standendur hennar velvirðingar á mistökunum. Rósa Guðmunds- KÆRIRÐU ÞIG UM LÁGA RAFMAGNSREIKNINGA? OSRAM Ijós og lampar eyöa broti af því rafmagni sem venjuleg Ijós eyöa og lýsa þó margfalt meira. OSRAM flúorsent Ijós eyöa 11 wöttum þegar þau bera 75 watta birtu. Svo endast þau miklu lengur. OSRAM DULUX “ handhægt Ijós þar sem mikillar lýsingar er óskaö. Mikiö Ijósmagn, einfalt í uppsetningu og endist framar björtustu vonum. OSRAM CIRCOLUX — stílhreint, fallegt Ijós sem fæst í ýmsum útfærslum, hentar stundum í eldhús, stundum í stofu eöa hvar annars staöar sem er - allt eftir þínum smekk. OSRAM COMPACTA - fyrs, og fremst nytsamt Ijós sem varpar Ijósgeislunum langt og víöa jafnt innanhúss sem utan. GLÓEY HF. OSRAM LJÓSLIFANDI ORKUSPARNAÐUR

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.