Morgunblaðið - 18.11.1984, Side 12

84
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. NÓVEMBER 1984
Býr í miðri New York-borg
og sýnir í vinnustofunni
Viðtal
við lista-
konuna
Valgerði
Hafstað
LISTAKONAN Valgerður Hafstað
hefur á síðasta áratug lagt leið sína
til íslands annað og þriðja hvert ár
með listaverk sín til að sýna lönd-
um sínum. Kom í þetta sinn með
um 60 vatnslita- og akrílmyndir og
einnig nokkrar olíumyndir, sem
hún hefur unnið síðan 1981 og sýn-
ir á Kjarvalsstöðum. Nýjustu
myndirnar málaði Valgerður raun-
ar á íslandi í vor, í sumar í Frakk-
landi og í haust í Bandaríkjunum.
En þessir þrír staðir eru heim-
kynni hennar. Fyrstu tvo áratugi
ævinnar átti hún á íslandi, næstu
tvo áratugina bjó hún í París og
hefur nú verið búsett í New York
með fjölskyldu sinni í 10 ár. Og
hún ræktar vel sambandið við alla
þessa staði. Sagði í stuttu samtaii
við Morgunblaðið að hún vildi
reyna að halda áfram að koma
hingað öðru hverju með sýningar í
framtíðinni. Synirnir þrír hafa líka
í uppvextinum verið mikið bér á
sumrin og tala íslensku þótt ekki
sé íslenskan þeim eins töm og
enskan og franskan svo sem eðli-
legt er, þar sem foreldrarnir tala
frönsku á heimilinu og enskan er
ríkjandi í skólum og í umhverfinu.
Valgerður Hafstað er fædd í
Vík í Skagafirði, yngst 10 systk-
ina sem upp komust. Þar átti
hún sín æskuár, þar til hún fór
að heiman i skóla í Reykjavík.
Eldri systkinin höfðu farið hvert
af öðru í Flensborgarskóla í
Hafnarfirði til föðursystur sinn-
ar, en þrjú þau síðustu til
Reykjavíkur þar sem þau eldri
voru þá sest að. „Ég var ekki orð-
in tveggja ára þegar móðir mín
dó svo að ég er að mestu alin upp
af eldri systkinum," segir Val-
gerður. „Eftir að ég hafði lokið
gagnfræðaprófi hjálpaði Sigurð-
ur bróðir minn mér til að komast
til Kaupmannahafnar þar sem
ég var í eitt ár við nám við Aka-
demi for fri og merkantil kunst.
Og þar var það sem ég komst
fyrst í kynni við myndlistina,
lærði undirstöðuatriði í málun,
listasögu o.fl. Ætlaði svona að
prófa þetta úr því mér gafst
tækifæri til þess. En eftir árið
var teningnum kastað. Þá var ég
ákveðin í að fara í kennaradeild
Handíða- og myndlistaskólans.
Hugðist hafa kennsluna upp á að
hlaupa til að vinna fyrir mér. Og
kenndi raunar við Fósturskólann
og Myndlistarskólann þá tvo vet-
ur sem ég var hér heima.
Ýmislegt fer öðru vísi en fyrir
er séð. Valgerður hélt til Parísar
til framhaldsnáms með vinkonu
sinni Guðmundu Andrésdóttur,
reiknaði ekki með því að geta
verið þar lengur en eitt ár, ef það
tækist þá. En henni tókst að fá
svo ódýrt herbergi að dvölin í
listaborginni teygðist upp í hálft
annað ár. Og nú hafði París
heillað Valgerði og hún var þar
lengst af á vetrum til 1958 er
hún giftist franska listmálaran-
um André Enard og settist þar
alveg að.
„Þá fór ég að læra mosaikgerð
í skóla sem rekinn var af hinum
kunna listmálara Severini. Hann
kenndi öðru vísi og nýstárlegri
mosaikgerð en þessa hefðbundnu
frá Ítalíu. Þó voru þarna ítalskir
kennarar og mér líkaði betur við
þeirra aðferð." Ekki segist Val-
gerður hafa notað mikið þessa
kunnáttu, þó unnið nokkur
mosaikverk. M.a. er mosaikmynd
eftir hana í kaffihúsi og verslun
í bænum Montfort L’Amory
vestan við París, en á íslandi eru
slíkar myndir aðeins til í heima-
húsum. Um svipað leyti tók hún
líka að læra gerð steindra glugga
og vann nokkuð við steinda
kirkjuglugga. Fyrir 25 árum
gerði hún steinda glugga í kirkj-
una á Tjörn í Svarfaðardal og
tillögur hennar að steindum
gluggum í alla kirkjuna hafa nú
verið útfærðar. Eitt sinn kom
hún líka hingað heim til að gera
veggskreytingu í héraðsskólann í
Varmahlíð í Skagafirði, heima-
sveit sinni.
„Þótt ég hafi að vísu unnið
nokkuð við þessháttar verk er-
lendis, þá hefi ég stundað mál-
verkið meira. Auk þess vann ég á
tímabili við listiðn af ýmsu tagi,
svo sem eins og listvefnað og
brúðugerð. Ekki þó brúður fyrir
börn heldur sem listgrein. Brúð-
urnar hafa verið á sýningum
með öðrum listiðnaði. Á þessum
árum fór mikill tími í að koma
Valgeröur Hafstað býr, vinnur og
sýnir í New York, París og Reykja-
vík.
sér upp húsi með vinnustofum
fyrir okkur vestan við París og
eignast og koma á legg þremur
strákum."
Húsið í Saulx Marcais leigðu
þau André og Valgerður svo þeg-
ar þau héldu til New York á ár-
inu 1974. „Ætluðum að vera þar
til reynslu í tvö ár. En árin eru
nú orðin tiu. I húsinu í Frakk-
landi eru alltaf sömu leigjendur
og samningar þannig að þeir
hleypa okkur í húsið annað hvert
ár svo að við getum verið þar að
sumrinu. En á vetrum er André
bundinn við kennslu í tveimur
listaskólum í New York.“
„Jú, það voru mikil viðbrigði
að flytja til New York frá París
og þurfti svolítinn tíma til að
venjast því,“ segir Valgerður.
„Fyrstu sex árin bjuggum við
utan við New York, en eftir að
drengirnir voru orðnir stálpaðir
og að mestu búnir í skyldunámi
fluttum við inn á Manhattan.
Fannst þessi akstur á milli orð-
inn nokkuð þreytandi. Þar búum
við í húsi við 62. götu og Lexing-
ton Avenue þar sem er sýningar-
salur niðri og mikið um sýn-
ingarsali í kring. Og þar sem
íbúð okkar er þannig úr garði
gerð að þar eru vinnustofur með
lýsingu eins og í sýningarsölum,
þá höfum tekið það ráð að koma
þar upp reglulega sýningum á
verkum okkar og seljum myndir
af þeim sýningum. Þetta er ágæt
tilhögun og gerir það að verkum
að við vinnum betur. Tíminn
verður drýgri. Þetta er vel stað-
sett i stórborginni fyrir lista-
menn. Maður hefur kring um sig
gnægð sýninga og safna og and-
rúmsloft lista almennt."
Við spyrjum Valgerði hvort
hún finni mun á því að lifa af
listum í Frakklandi og New York
og hún segir að sér virðist auð-
veldara að selja myndir í New
York. „Frakkar koma og skoða
verkin, en Bandaríkjamenn eru
fljótari til að draga upp veskið
og kaupa það sem þeim list vel
á.“
Sagt er að það gefi hverjum
sem hann sé góður til. Valgerður
hefur svo sannarlega fengið að
reyna það á þessu ári. Hún var á
íslandi i júní i vor á leið sinni til
Frakklands. Fékk allan tímann
fegursta vorveður og ók í fyrsta
skipti hringveginn austur um
landið. Og þótt verkföll væru
þegar hún kom aftur í haust og
tefðu sýningu hennar hefur
haustið varla getað verið feg-
urra. „Alveg stórkostlegt," segir
Valgerður. „Einkum nýt ég þess
af því að ég hefi ekki verið árum
saman á Islandi á þessum árs-
tíma.“
— E.Pá.
Takið eítir-tökum efldr!
Eftirtökur og stœkkanir afgömlum myndum
Svipmyndir
Hverfisgötu 18 (gegnt Þjóðleikhúsinu) s. 22690.
Nú er opið lengur!
Heilsusamleg
dægrastytting
og hvfld í skammdeginu
vegna óska viðsklptavlna höfum vlð ákveðlð
að lengja opnunartíma sundlaugarinnar.
Hún verður opin vlrka daga kl. 8-11 og 16-22
og um helgar kl. 8-19.
Bjóðum notalega aðstöðu þar sem
þú getur teklð sprett (sundlauginni, sest I
vatnsnuddpottinn, gert þrekæflngar,
farið ( gufubað, sólbað eða nudd og Jafnvel
lagt þig á eftlr.
verið velkomln.
HÓTEL LOFTLEH3IR
FLUGLEIOA HÓTEL