Morgunblaðið - 02.12.1984, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1984
31
1 dag einkennist jólafastan eða
aðventan enn af miklu annríki, þó
jólaglögg og piparkökur hafi tekið
við af kvöldskatti og staurbitum.
Enn sem fyrr eru jólin þó öðru
fremur hátíð ljóssins og kertaljós
kærkomin til að lýsa upp skamm-
degið. Kertaljós setja mikinn svip
á ýmsar aðventuskreytingar, og
ber þar fyrstan að nefna hinn hefð-
bundna aðventukrans. En hver er
saga þessara skreytinga? Árni
Björnsson segir svo í bók sinni „í
jólaskapi":
„Það er gamall siður úti i Evr-
ópu, þar sem nóg er af trjám, að
skreyta hýbýli sfn með sígrænum
greinum við hátíðleg tækifæri, t.d.
á jólaföstunni. Ýmiss konar krans-
ar voru ein tegund slíkra skreyt-
inga, en áttu ekkert frekar við jólin
heldur en t.d. vorhátíðir eða brúð-
kaup.
En í kringum 1830 er farið að
selja svonefndar aðventukrónur á
jólamörkuðum suður i Þýskalandi.
Það voru kransar á einni til þrem
hæðum og fjögur kerti á hverjum
kransi, sem skyldu tákna sunnu-
dagana fjóra i aðventu. Krónan var
síðan hengd upp i loft með öllu
saman. Um þetta leyti voru skreytt
jólatré þegar orðin árviss söluvara
á þessum slóðum, en krónurnar
urðu nýr heimilisiðnaður til að
koma í verð fyrir jólin.
Seinna var farið að einfalda
krónurnar, og úr þvi urðu m.a. að-
ventukransar til að standa á borði.
Þessi skreytisiður breiddist út um
norður- og austurhluta Þýskalands
á 19. öld. Um síðustu aldamót var
hann kominn til Suður-Jótlands og
barst þaðan hægt og sigandi til
annarra héraða i Danmörku. Það
Þeanan krans er að fínna í Blóma-
rali
Blómaskreytingar frí Blómum og
Ávöxtum.
var þó ekki fyrr en á hernámsárun-
um eftir 1940, sem aðventukransar
urðu algengir um alla Danmörku.
Þá var fátt hægt að gera til að
prýða heimilin, en þýska her-
námsliðið amaðist ekki við skreyt-
ingum af þessu tagi, sem upprunn-
ar voru i þeirra eigin heimalandi.
Aðventukransar fóru ekki að
sjást á íslandi fyrr en eftir siðari
heimsstyrjöldina og þá fyrst sem
skraut i einstaka búðargluggum
eða á veitingastöðum. Þeir breidd-
ust mjög hægt út og urðu ekki um-
talsverð söluvara fyrr en milli
1960—70. Samtimis þvi færðist
líka i vöxt, að fólk byggi sjálft til
sina eigin aðventukransa."
Aðventuskreytingar eiga sér þvi
ekki ianga sögu hér á landi, en sið-
urinn er orðinn talsvert útbreidd-
ur. Margir búa til kransana eða
skreytingarnar sjálfir, og fást yfir-
leitt öll helstu efnin sem nota þarf
i blómaverslunum. Blómaverslanir
selja einnig margar gerðir af að-
ventuskreytingum. Við heimsótt-
um þrjár blómaverslanir þar sem
starfsfólk var önnum kafið við að
búa til skreytingar, verslunina
Blómaval, Blóm og Ávexti og Borg-
arblóm. Þótt flestir hafi verið
önnum kafnir voru vökustaurarnir
þó blessunarlega viðs fjarri og
blómaskreytingarfólk gaf sér tíma
til að líta upp úr verkinu meðan
ljósmyndari smellti af nokkrum
myndum.
Samantekt VJ.
Bladburóarfólk óskast!
I eS ]s|l lj|f
Ai Gi fré jsturbær Hvassaleiti rettisgata frá 18—30. i 37—98.
Jfarcginiilrliifrife

Lesefni í stórum skömmtum!
Vegna hagstæöra
innkaupa getum
viö boðið halogen
peruna frá Ring
á aöeins
146 kr
Öryggi...
Öryggi í umferðinni byggist á mörgum
atriðum. Eitt þeirra er að hafa góöa yfirsýn
yfir veginn í mvrkri og misjöfnum veörum.
Halogen bílaperan frá Ring gefur tvöfalt
betri lýsingu en vcnjuleg
bílapera og eykur því
öryggi þitt verulega.
HEKLAHF
Laugavegi 170 -172 Sími 212 40