Morgunblaðið - 28.03.1985, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. MARZ 1985
15
Fágætur skjalafundur í París, með undir-
skrift þekktra íslendinga á síðustu öld:
Bókin kom úr dánarbúi
fransks flotaforingja
— Rætt við dr. Sigurð Jónsson, sem fann
frumgerð myndasafns Gaimards
„MÉR skildist á rombókasalanum að bókin hefði komið úr dánarbúi fransks
flotaforingja, en nafn hans vildi hann ekki segja mér, oe hann var raunar mjög
tregur til að gefa nokkuð upp varðandi fortíð bókarinnar. Eg verð að veiða það upp
úr honum scinna," sagði dr. Sigurður Jónsson, líffræðingur, er Morgunblaðið
hafði samband við hann í París. Sigurður hefur fundið frumgerð myndasafns, sem
fylgdi íslandsferðabók franska vísindamannsins Pouls Gaimard, og á öftustu siðu
eru undirskriftir 33 íslendinga, sem margir vora forystumenn í menningar- og
stjórnmálalífí þjóðarinnar á síðustu öld.
Islendingarnir hafa skrifað nöfn
sín á skjalið í samsæti, sem haldið
var til heiðurs Gaimard hinn 16.
janúar 1839, en í samsæti þessu
flutti Jónas Hallgrímsson lofkvæði
um Paul Gaimard Til herra Pauls
Gaimards: „Þú stóðst á tindi Heklu
hám og horfðir yfir landið fríða ..."
Gaimard skrifaði mikið verk í 12
bindum um Islandsferðir sinar, sem
hann fór á árunum 1835 og 1836, og
fylgdi verkinu myndasafn. Bendir
allt til að Sigurður Jónsson hafi nú
fundið frumgerð verksins, og að
Gaimard hafi haft það með sér i áð-
urnefnda veislu þar sem hann hefur
látið alla viðstadda Islendinga rita
nöfn sín, ásamt fæðingardegi og
stað. Eru þar skráð nöfn Jóns Sig-
urðssonar, Jónasar Hallgrfmssonar,
Finns Magnússonar, Þorleifs Guð-
mundssonar Repp, Grims Thomsen,
Konráðs Gíslasonar, Hannesar
Árnasonar, Jóns Hjaltalín, Páls
Melsteð og fleiri. Neðst var svo
áletrun Gaimards sjálfs.
„Ég datt niður á þetta fyrir tilvilj-
un,“ sagði dr. Sigurður. „Ég hef verið
talsvert á fornbókasölum hér og
meðal annars leitað mikið að bók
Gaimards, sem er ákaflega fágæt
orðin. Ég hafði einnig gefið þessum
fornbókasala upp lista af bókum,
einkum náttúrufræðibókum, sem ég
hafði áhuga á að ná í. Þegar þessa bk
rak á fjörur hans datt honum í hug
að ég hefði áhuga og skrifaði mér
bréf, þar sem hann lýsti bókinni og
gat meðal annars nafnalistans á öft-
ustu síðu. Þegar hann var að fara
með bréfið i póst hitti hann konu
mína á götu og afhenti henni bréfið.
Eftir að hafa skoðað bókina sá ég
strax að þetta var stórmerkilegur
fundur, einkum þar sem undirskrift-
irnar voru þarna, sem gefur bókinni
auðvitað sérstakt tilfinningalegt
gildi fyrir okkur Islendinga, því
þarna voru gamlir kunningjar úr ís-
landssögunni. Ég nefndi það auðvit-
að ekki við fornbókasalann af viss-
um ástæðum, en hann þekkti ekkert
þessa náunga og ekki einu sinni nafn
Gaimards.
En það er nokkuð öruggt, að þetta
var upphaflega i eigu Gaimards og
um það vitna ýmsar athugasemdir,
sem hann hefur skrifað inn á blöðin.
Líklega er þetta frumútgfa mynda-
safnsins eða eins konar handrit og
þarna eru 48 koparstungur. Og undir
nafnalistann aftast 1 bókinni er
skrifað á frönsku: Á fundi íslend-
inga í Kaupmannahöfn, 16. janúar
1839, undir stjórn herra prófessors
Finns Magnússonar.“
Sigurður kvaðst ekki vilja gefa
upp verðið sem hann gaf fyrir bók-
ina að svo stöddu. „En hún var
óhemjudýr fyrir svona venjulegan
vísindamann. Ég get þó vel sagt þér
að hún kostaði nokkur kýrverð og
kýr kostar um 7.000 franka," sagði
dr. Sigurður. Er hann var spurður
hvað hann ætlaði sér að gera við
bókina sagöi hann: „Ég er ekki búinn
að gera það upp við mig. En á þessu
stigi málsins finnst mér, að svona
gripur eigi ekki að vera i einkaeign,
og þá getur þú getið þér til um, hvert
ég tel að hún eigi að fara.“
Dr. Sigurður sagðist ekki vilja
myndatöku af siðunni með undir-
skriftunum að svo stöddu, þar sem
hann ætti eftir að láta rannsaka þær
nánar. „Ég þarf að ræða við þjóð-
skjalavörðinn heima og það þarf að
kanna eiginhandaráritanirnar betur.
Þeir hafa skrifað fæðingardaga og
ár og í sumum tilfellum eru þau ár-
töl ekki í samræmi við opinber ártöl,
til dæmis ártal Jónasar Hallgríms-
sonar. Það verður að finna ástæðuna
fyrir því“, sagði dr. Sigurður.
AP/Sfnuunjnd
Dr. Sigurður Jónsson og kona hans sýna koparstungu úr bókinni, sem talin
er frumeintak myndasafnsins, sem fylgdi íslandsbók Pauls Gaimard.

ASEA
rafmótorar
Nú eru ASEA rafmótorar í næsta nágrenni viðskiptavina sinna: —
AUSTURLAND: Rafmagnsverkstæði Leifs Haraidssonar, Seyðisfirði
VESTMANNAEYJAR: Geisli, Vestmannaeyjum.
SUÐURNES: Rafiðn, Keflavík
VESTFIRÐIR: Póilinn, ísafirði
NORÐURLAND: Raftækni, Akureyri.
Sölumenn okkar veita frekari upplýsingar ef óskað er.
Jf RÖNNING Simi<8400Ó

Sjö „smá"atriði
sem stundum gleymast
VÍðlŒJ
á nýrri þvottavéi
IÞvottavél sem á að nægja venju-
legu heimili, þarf að taka a.m.k.
5 kflé af burrum þvotti. því það ér
ótrúlega fljótt að koma í hvert kfló
af handkiæðum, rúmfötum og bux-
um. Það er lfka nauðsynlegt að hafa
sérstakt þvottakerfi fyrir lftið magn
af taui, s.s. þegar þarf að þvo við-
kvæman þvott.
2Það er ekki nóg að hægt sé að
troða 5 kílóum af þvotti inní
vélina. Þvottavélin þarf að hafa mjög
stóran þvottabelg og þvo í miklu
vatni, til þess að þvotturinn verði
skínandi hreinn. Stærstu hcimilis-
vélar hafa 45 lítra bvottafvlo
3Vinduhraði er mjög mikilvægur.
Sumar vélar vinda aðeins með
400-500 snúninga hraða á mfnútu,
aðrar með allt að 800 snúninga
hraða. Góð þeytivinda þýðir ekki
aðeins að þvotturinn sé fljótur að
þorna á snúrunni (sum efni er reynd-
ar hægt að strauja beint úr vélinni),
heldur sparar hún mikla orku ef
notaður er þurrkari.
4Qrkusparnaður er mikilvægur.
Auk verulegs sparnaðar af góðri
þeytivindu, minnkar raforkunotkun-
in við þvottinn um ca. 45% ef
þvottavélin tekur inn á sig bæði heitt
og kalt vatn.
5Verðið hefur sitt að segja. Það
má aldrei gleymast að það er
verðmætið sem skiptir öllu. Auð-
vitað er lítil þvottavél sem þvær
Iftinn þvott f litlum þvottabelg, tekur
aðeins inn á sig kalt vatn og þeyti-
vindur illa. ódýrari en stór vél sem
er afkastamikil, þvær og vindur vel
og sparar orku. A móti kemur að sú
litla er miklu dýrari og óhentugri í
rekstri og viðhaldsfrekari.
r)
6Þjónustan er atriði sem enginn
má gleyma. Sennilega þurfa eng-
in heimilistæki að þola jafn mikið
álag og þvottavélar og auðvitað
bregðast þær helst þegar mest reynir
á þær. Þær bestu geta líka brugðist.
Þess vegna er traust og fljótvirk
viðhaldsþjónusta og vel birgur vara-
hlutalager algjör forsenda þegar ný
þvottavél er valin.
7Philco er samt aðalatriðið. Ef
þú sérð Philco merkið framan á
þvottavélinni geturðu hætt að hugsa
um hin „smáatriðin" sem reyndar
eru ekki svo lftil þegar allt kemur
til alls. Framleiðendur Philco og
þjónustudeild Heimilistækja hafa
séð fyrir þeim öllum:
5 kfló af þurrþvotti, 45 lítra belgur,
800 snúningar á mfnútu, heitt og kalt
vatn, sanngjamt verð og örugg
þjónusta.
Við erum sveigianlegir
í samningum!
yertu
oruseur
veldu Pnilco
HAFNARSTRÆTI3 - 20455 - SÆTÚNI8 -15655