Morgunblaðið - 21.07.1985, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. JÚLÍ 1985
21
júMÉMgw
(iamla kirkjan í Flatey, hún stóð innan girAingar f Kirkjngarðinum.
sjötugsaldri. Hann var kvæntur
frænku sinni Herdísi dóttur Guð-
mundar Schevings, þess er gekk á
hönd Jörundi hundadagakonungi
en varð seinna stórríkur og um-
svifamikill kaupmaður í Flatey.
Herdís var ættuð frá Staðarfelli
eins og maður hennar. Þau áttu
saman 14 börn sem öll dóu á
barnsaldri nema Ingileif sem dó
rétt innan við tvítugt. Annar af
hinum stóru skínandi hvítu
marmarasteinum í Flateyjar-
kirkjugarði er á leiði sonar þeirra.
Á steininn er letrað:
HÉR ER LAGÐUR
FORELDRA FAGUR
GIMSTEINN
BOGI BRYNJÓLFSSON
BENEDICTSEN
FÆDDUR 28 APRÍL 1849
DÁINN 22. SEPTEMBER 1851
HJÁ SYSTKINUM SlNUM
JARÞRÚÐI.GUÐMUNDI
HALLDÓRI,
GUÐRÚNU, SOLVEIGU,
RAGNHEIÐI OG HALLDÓRU
SIGRÍÐI
ER ÖLL DÓU Á FYRSTA
ALDURSÁRI
OG HIÐ SÍÐAST TALDA ÞEG-
AR Á EPTIR HONUM
HANN LIFÐI ÞENNAN
STUTTA TlMA HRAUSTUR OG
VEL HEILBRIGÐUR FAGUR-
LIMAÐUR OG AÐ ÖLLU
SEM BEST AF GUÐI GEFINN
UNS DREPSÓTT
Á BÖRNUM SÚ ER GEYSAÐI
YFIR LAND ALLT
HREIF HANN Á BURT
FRÁ SÝTANDI FORELDRUM
BRYNJÓLFI OG HERDlSI
BENEDICTSEN.
Eftir andlát Ingileifar ráðstaf-
aði frú Herdís eigum sínum á
þann veg að þær skyldu ganga til
skólastofnunar kvennaskóla á
Vesturlandi til minningar um þær
mæðgur Herdísi og Ingileifu.
Fjórðung eigna sinna ánafnaði
Herdís Sigríði Ólafsdóttur í Flat-
ey sem sögð var laundóttir Brynj-
ólfs manns hennar.
Kvennaskólinn var reistur á
Staðarfelli. Magnús Friðriksson
og Soffía Gestsdottir gáfu þá jörð
undir skólann til minningar um
son sinn Gest og fósturson Magn-
ús Guðfinnsson sem drukknuðu
1920 skammt frá Staðarfelli
ásamt tveimur vinnuhjúum sem
verið höfðu á Staðarfelli um ára-
tuga skeið.
Það þarf ekki að ganga lengi um
Flateyjarkirkjugarð til að vera
minntur enn frekar á að Breiða-
fjörðurinn er ekki alltaf lygn og
glitrandi. Inn í steypta umgjörð
utan um leiði þar sem grafin eru
hjón ásamt syni og sonardóttur
stendur letrað: „Gröfin mikla
Breiðafjörður er legstaður feðg-
anna, en anda sem unnast fær al-
dregi eilífð aðskilið."
Ólafur Bergsteinsson í Hval-
látrum hvílir líka í Flateyjar-
kirkjugarði. Hann missti þrjá
sonu í sjóinn. Það var hald manna
þar vestra að þessi ógæfa hafi
stafað af völdum huldukonu sem
átt hafi slægjur á hól sem talinn
hafði verið álagablettur en ólafur
látið slá. Það fylgdi sögunni einnig
að Ólafur hafi komið syni sinum
Bergsteini Ólafssyni augnlækni til
náms til að freista þess að forða
honum frá ógæfunni.
Jón Daníelsson faðir Ólínu nú
húsfreyju I Flatey var alinn upp
hjá Ólafi í Hvallátrum og tók þar
seinna við búi.
Á einni af aflöngu þúfunum i
Flateyjarkirkjugarði liggur yfir-
lætislaus grágrýtissteinn. Letrið á
honum er illlæsilegt þó reynt hafi
verið nýlega að skafa upp úr því
mosann. Undir þessum steini hvíl-
ir Gísli Konráðsson sagnaritari.
Fæddur 1781 en dáinn 1877. Hann
sat við skriftir myrkranna á milli
i Norskubúð á sunnanverðri Flat-
ey, ekki langt frá þar sem áður
stóð Hólsbúð, bær Ólafs Sívertsen.
Það hefur ekki verið langt að bera
Gísla siðasta spölinn eftir að
þreyttar hendur hans misstu að
lokum takið á fjöðurstafnum. Þá
hafði hann m.a. lokið við að skrifa
sögu Flateyjar fram á sinn dag.
I Flateyjarkirkjugarði hvílir
einnig Jóhann Arason skipstjóri,
dáinn 1925. Son hans Sigurjón
hitti ég einn sólbjartan sumardag
í Flatey. Hann kom með flóabátn-
um Baldri — til að kveðja sagði
hann. Sigurjón ólst upp i Bents-
húsi meðan Flatey var enn mikið
athafna og verslunarpláss. Hann
‘ fOttTt <f , r„ -rUi:.N *
. tlÖC-1 V ■ ; -v \ j i j í.„'F ,S o N
• iCíNl:.ilj C’ i ’.SjfiN, . •
r m/r n -
r-wí«í. &:> iiufy*.
• * ., *. ft
l'U .NÍNU*V.
■ '_Mitpl HúÍU, tíftOl IIA&f";1
• ‘ 'GVpiHi<d,
'' K.'ftœio«JBá
• <*r‘ fwtfysi xaiígp&t
.. .'■* í-C"\
TT. Oft ÍT&Í.Í.^
wxfxbiyt’v:
m f tiV.-1
Marmarasteinninn hvfti yflr Boga litla Benedictsen.
gerðist seinna skútusjómaður og
hvarf á braut árið 1918. Sigurjón
er sonarsonur Ara Steinssonar
sem talinn var ákvæðisskáld og
varð þjóðfrægur af að botna vísu-
helming Matthíasar Jochumsonar:
“Veifaði hnellinn hvössum dör
hreifadrellir missti fjör
Sveif að velli köld með kjör
kleif eru svell á feigra skör.
Að stikla yfir löngu gróin leiði
gerir manni ofurljósan þann eig-
inleika tímans, að breiða blæju
sína yfir allt. Menn segja gjarnan
við syrgjendur: „Tíminn græðir öll
sár.“ Svo rækilega græðir tíminn
sárin að hann breiðir yfir þau
þykkan svörð svo enginn sér
þeirra stað lengur.
Menn geta í hæsta lagi látið sig
gruna allan þann harm sem þeir
hafa hýst sem á nöprum degi
máttu sjá á eftir ástvinum ofan i
moldina brúnu í Flateyjarkirkju-
garði. Það er gömul saga og ný.
Þegar upp er staðið eru óljósir
tískustraumar aðeins gárur á yfir-
borðinu. Legsteinar, hvernig sem
þeir eru, eiga sér allir það eitt
hlutverk, að bera þeim sem eru á
lífi fáorð skilaboð frá hinum sem
farnir eru á undan yfir móðuna
miklu.
GSG
Séð yfir vestanverðan kirkjugarðinn f Flatey.
Járnkross á leiði Brynjólfs Bogasonar Benediktsen.