Morgunblaðið - 10.11.1985, Side 5
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR10. NÓVEMBER1985
B 5
„Heilbrigði fyrir alla árið 2000“:
„Heilbrigði byggist ekki
eingöngu á Iækningum<É
— segir Marc Danzon, upplýsingafulltrúi alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar
„HEILBRIGÐI fyrir alla árið
2000“ nefnist herferð sem hrundið
verður af stað á vegum alþjóða
heilbrigðismálastofnunarinnar,
WHO, á ncsta ári. Herferðin hefst
formlega í marz með ráðstefnu hér
á landi, hún verður í Reykjavík
dagana 19. til 21. marz næstkom-
andi. Hér á landi var í vikunni
staddur Marc Danzon, upplýsinga-
fulltrúi Evrópuskrifstofu WHO,
sem staðsett er í Kaupmannahöfn.
Blaðamaður ræddi við Danzon.
„Starfssvæði alþjóða heil-
brigðismálastofnunarinnar eru
sex, og er Evrópa eitt þeirra.
Aðalskrifstofur stofnunarinnar
eru í Genf í Sviss en skrifstofa
Evrópudeildar er í Kaupmanna-
höfn,“ sagði Danzon. Hann lagði
áherslu á að herferðin sem hér
um ræðir væri mjög mikilvæg
fyrir Evrópudeildina, sem og
aðrar deildir. „Þrjátíu og þrjú
lönd í Evrópu taka þátt í herferð-
inni. Fram hafa verið sett 38
markmið sem unnið verður að í
heiminum. Sum fyrir vanþróuð
lönd og önnur fyrir þróaðri þjóð-
félög. Þar er um að ræða marg-
vísleg atriði á öllum sviðum heil-,
brigðismála. í þriðja heiminum
eru t.d. sett á oddinn umhverf-
ismengun, sbr. vatnsmengun,
lífshættir fólksins, og ofneysla
áfengra drykkja og annarra
vímuefna," sagði Danzon.
„í Evrópu verður fjallað um
heilbrigðisrannsóknir, heilsu-
gæslu, forvarnir og atvinnu-
ástand, svo dæmi séu nefnd,
‘vegna þess að heilbrigði byggist
ekki eingöngu á lækningum held-
ur einnig á fyrirbyggjandi starfi
þannig að til lækninga þurfi ekki
að koma. Heilbrigði er t.d. hreint
loft, hreint vatn, friður, atvinnu-
öryggi, ánægjulegt líferni og
jafnrétti. Og þetta finnaet*7nér
afskaplega mikilvægi atriði,"
sagði upplýsingafulltrúinn.
Tillaga kom fram um nefnt
stefnumál WHO, ‘heilbrigði fyrir
alla árið 2000“, á árlegu þingi
stofnunarinnar í Amsterdam
haustið 1984. f september í haust
samþykfetu síðan öll aðildarlönd-
in í Evrópu að taka þátt í her-
ferðinni. „Þá undirrituðu for-
ystumenn heilbrigðismála í við-
komandi löndum sáttmála um
þetta og nú er komið að því að
kynna stjórnvöldum og almenn-
ingi málið í öllum þáttökulönd-
um.“
Hvers vegna eru fyrstu skrefin
tekin á íslandi?
„Það var Norðmaðurinn dr.
Asvall, yfirmaður Evrópudeildar
WHO, sem lagði til að ráðstefnan
yrði hér á landi. Honum fannst
það mjög vel við hæfi.“ Þess má
geta að Asvall kemur einmitt
hingað til lands í opinbera heim-
sókn dagana áður en ráðstefnan
hefst. Að sögn Danzon . koma
fulltrúar flestra aðildalanda
WHO í Evrópu á ráðstefnuna hér
á landi í marz. ‘Þar verður her-
ferðin endanlega skipulögð. Þar
verður einnig fjallað um heil-
brigðismál á fslandi.
„Island er í mjög nánum
tengslum við WHO - hér er sér-
stök áætlun að fara í gang gegn
langvinnum sjúkdómum, svo sem
krabbameini og hjartasjúk-
dómum, og sú starfsemi verður
kynnt vel á ráðstefnunni."
í framhaldi af þessu má nefna
að auk áætlunar gegn langvinn-
um sjúkdómum hafa yfirvöld
áhuga á að leggja aukna áherslu
á að draga úr slysum til sjós og
lands á fslandi - og skýrast þau
mál nánar á þinginu í marz.
Morgunbladið/Emilía
Marc Danzon, upplýsingafulltrúi
Alþjóóaheilbrigðismálastofnunar-
innar.
Almar Grímsson, lyfjafræð-
ingur, sem á sæti í stjórn alþjóða
heilbrigðismálastofnunarinnar
fyrir Norðurlönd, sagði í samtali
við blaðamann, að það væri
mikill heiður fyrir Island að
þessi tímabæra heilbrigðisher-
ferð færi af stað hér á landi.
Kristniboðs-
dagurinn
Kristniboðsdagur þjóðkirkjunn-
ar er í dag, en hann er haldinn
annan sunnudag í nóvember. í
frétt frá Biskupsstofu segir, að
minnt sé sérstaklega á kristniboð-
ið við guðsþjónustur í kirkjum
landsins þennan messudag, eða
þann næsta ef betur hentar í dreif-
býli, þar sem prestar þjóna mörg-
um kirkjum. Verður tekið við gjöf-
um til kristniboðsins í messulok.
í fréttatilkynningu biskups-
stofu segir:
„Biskupinn, herra Pétur Sig-
urgeirsson, hefur skrifað bréf til
presta og safnaða í tilefni dags-
ins og segir þar m.a.:
— Ég vil fyrir kirkjunnar
hönd þakka lofsvert og fórnfúst
framtak kristniboðsvina, sem
gera það mögulegt að íslending-
ar útbreiði fagnaðarerindið
meðal heiðinna þjóða.
Kristniboðið í Eþíópíu og
Kenýa minnir mig á það sem
Albert Schweitzer sagði um
Lambarene, kristniboðsstöðina
þar sem hann vann sín miklu
störf. „Allt sem hér gerist á
upptök sín í kærleiksríku
hjarta."
Þegar til kristniboðanna er
hugsað og fyrir þeim beðið, verð-
ur lifandi fyrir hugskotssjónum
dæmisaga Jesú: „Hlýðið á; Sáð-
maður gekk út að sá...
Nú eru 20 íslendingar á vegum
kristniboðsins í Eþíópíu og
Kenýa, fjórar fjölskyldur, tvær
í hvoru landi. I Eþíópíu hafa þau
Ingibjörg Ingvarsdóttir og Jónas
Þórisson starfað í Konsó, en
nýverið hefur Jónas verið settur
fjármálastjóri þess biskups-
dæmis. I þeirra stað munu þau
Guðlaugur Gunnarsson og Val-
gerður Gísladóttir koma til
starfa en þau eru nú í Sollamó.
Valgerður verður þar á heima-
slóðum, því að foreldrar hennar,
Katrín Guðlaugsdóttir og Gísli
Arnkelsson, voru um langt skeið
kristniboðar þar.
Bróðir Guðlaugs, Ragnar
Gunnarsson, starfar ásamt konu
sinni, Hrönn Sigurðardóttur, við
hina nýju kristniboðsstöð í
Kenýa sem Ísíendingar hafa
komið á laggir í Pókót-héraði og
þau séra Kjartan Jónsson og
Valdís Magnúsdóttir eru núna
að starfi meðal múslíma í Kenýa
og eru þetta árið út við Indlands-
haf.
Aðstæður kristniboðanna eru
margvíslegar. Víða er mótstaða
stjórnvalda augljós, og kristnir
menn hafa orðið fyrir verulegum
þrengingum — annars staðar er
starfsaðstaðan betri, en sameig-
inlegt er öllu starfi kristniboða
að verkefnin eru geysilega mikil.
Kristniboðið er jafnframt þró-
unarhjálp. Skólar og sjúkraskýli
eru strax byggð á kristniboðs-
stöðvunum enda er verkefni
kristniboðsins að lina neyð og
þjáningar manna, andlegar sem
líkamlegar. í Konsó hefur verið
hungursneyð eins og annars
staðar í Eþíópíu, en allir sem
hjálp þurftu, fengu hana og er
það mikið þakkarefni. Mjög
athyglisverðar tilraunir fara nú
fram í Konsó á vegum kristni-
boðsins í skógrækt og hafa tekist
afar vel.
Trjágróður er nú mjög á und-
anhaldi í Eþíópíu, þar sem fæstir
hafa annað til eldunar en spýtur
og örsnautt fólkið hefur að sjálf-
sögðu lítil tök á að gróðursetja
ný tré, með þeim afleiðingum
að uppblástur eykst mjög í
landinu.
Á síðasta ári bættust 642 nýir
menn í kristnu söfnuðina í
Konsó-héraði þrátt fyrir að erf-
itt reynist fyrir presta að fá leyfi
til þess að heimsækja söfnuði
sína. Leiðtogar safnaðanna hafa
þessvegna tekið að sér starfið
að mestu og sýnt þar kjark og
þroska. „Mótlæti og þjáning
hefur orðið þeim hvatning til
nýrra dáða fyrir frelsarann sem
þeir hafa lært að þekkja betur
gegnum þrengingar sínar," segir
um þetta í bréfi frá Kristniboðs-
samtökunum.
Þar kemur og fram að kristni-
boðsstarfið er alfarið borið uppi
af frjálsum framlögum, og er
fjárþörfin mikil, 4,5 milljónir á
þessu ári. Sóknarprestar og bisk-
upsstofa í Reykjavík taka m.a.
við framlögum."
FIMMTUDAGS- OG
SUNNUDAGSKVÖLD
VEITINGAHÚS
AMTMANNSSTÍG1 RFi'KJAVÍK SÍMl 91-13303
essemm