Morgunblaðið - 10.11.1985, Qupperneq 24
24 B
39.V awwavftTA O( <rrt.ru rpíVH/r'? flffl* rfl/TTO<íOV
MORGUNBLADID, SUNNUDAGUR10. NÓVEMBER1985
A DROimWM
Umsjón:
Séra Auður Eir Vilhjálmsdóttir
Ásdís Emilsdóttir
Svavar A. Jónsson
Þar sem Jesús er
lofaður
Rætt við Alemu Shetta, biskup frá Eþíópfu
Alemu Shetta faeitir maftur. Hann er biskup í Mekane Yesus kirkjunni
Eþíópíu. Innan þeirrar kirkju eni um 750.000 manns og er henni skipt
niður í sjö svæði, svonefndar synódur. Þeirra stærst er suðursynódan
en Alemu Shetia er einmitt forseti hennar eða biskup, einsog það heitir
■ okkar kirkju. ísland tengist Eþíópíu á mjög sérstakan hátt því íslenskir
kristniboðar hafa um árabil starfað með fólki úr kirkjunni hans Shetta,
Mekane Yesus. Shetta heimsótti fsland nýverið og er sú beimsókn til
marks um að fólkið f Mekane Yesus kirkjunni í Eþíópíu vill rækta
tengslin við íslenska kirkju og kristniboðsvini. Ég tók þá stuti viðtal við
Shetta, alltof stutt, því biskupinn eþíópski hefur frá mörgu að segja.
Skúli Svavarsson, sem um langt skeið var kristniboði í Eþíópíu og
þekkir því ástandið þar vel var okkur til halds og trausts í þessu spjalli.
Þar sem Jes-
ús er lofaður
Við íslendingar byggjum
gjarnan stórar kirkjur og dýrar.
Eþíópía er fátækt land og hefur
ekki efni á að reisa mjög íburðar-
mikil guðshús. Engu að síður
safnast fólkið saman til að lofa
frelsara sinn og drottin, Jesúm
Krist. Shetta tjáði okkur að orðið
„mekane“ þýddi „lofgjörðarstað-
ur“. Mekane Yesus þýðir „þar
sem Jesús er lofaður". En hvern-
ig er ástandið á meðal fólksins,
sem lofar Jesú í Eþíópíu?
„Enn er unnið að þvi að boða
fagnaðarerindið í Eþíópíu. Mek-
ane Yesus kirkjan vinnur ötul-
lega að kristniboði á meðal
samlanda sinna. Kristniboðarnir
fara um landið að færa fólki
fréttirnar góðu. Starf presta og
annarra boðenda gengur vel fyrir
sig. Auðvitað koma upp margs-
konar vandamál hjá okkur einog
annars staðar. Ég get nefnt sem
dæmi að okkar samkomur keppa
á stöku stað við pólitíska fundi.
Við erum mjög sveigjanlegir í
slíkum aðstæðum, ef fólkið
kemst ekki til okkar að morgni
bjóðum við því að koma að kveldi.
En við eigum ekki við nein alvar-
leg vandamál að stríða þó að
skin og skúrir skiptist á.“
Hjálparstarf
„Mekane Yesus kirkjan gengst
fyrir öflugu hjálparstarfi í þeirri
neyð, sem hefur orðið af völdum
langvarandi þurrka i landinu.
Við reynum að útvega korn frá
vinum okkar í útlöndum. Þetta
er mjög aðkallandi verkefni og
' þarfnast mikillar skipulagningar
en fólk virðist vera mjög ánægt
með útkomuna. Þetta er unnið í
nánu samstarfi við stjórnvöldin
i landinu. Annast þau mikinn
hluta skipulagsstarfsins og gefa
okkur glöggar leiðbeiningar og
holl ráð. Það má segja að stjórn-
völdin hafi yfirumsjón með þessu
hjálparstarfi. Við erum mjög
ánægð yfir að geta orðið þjóð
okkar að liði f þessum miklu
þrengingum. Þurkarnir eru mikil
vá en ég hef nýlega frétt að nú
sé byrjað að rigna aftur heima.
Ég hef dvalið í London um fjög-
urra mánaða skeið en þegar ég
var í Eþíópíu var ástandið slæmt.
Fréttin um regnið er því mikil
gleðifregn, nú er ef til vill hægt
að vonast eftir einhverri upp-
skeru. Enn er þó nokkur tfmi i
uppskeruna og á meðan er neyðin
mikil, fólk er víða of veikburða
vegna langvarandi hungurs til
að geta unnið. En fólkið vill
rækta landið sitt, það eru allir
að reyna og það þarfnast uppörv-
unar í þessum raunum. Stjórn-
völd hafa uppörvað fólkið mjög.“
Aðrar kirkjur
„í Eþiópiu er einnig orþódoxa
kirkja. Er hún fjölmennasta
kirkjan f iandinu. Auk þess voru
nokkrar mótmælendakirkjur i
landinu. Okkar kirkja er ein
þeirra og sú eina, sem stjórnvöld
leyfa að starfa opinberlega.
Hinar hafa allar verið bannaðar
vegna þess að stjórnvöldin töldu
að þær heftu framgang bylting-
arinnar. Ég er ekki í aðstöðu til
þess að dæma um hvort þessar
kirkjur heftu framgang bylting-
arinnar en því má ekki gleyma
að frumskylda hverrar kirkju og
hvers kristins manns er að segja
öðrum frá frelsaranum eina, Jesú
Kristi.“
Kirkjulíf
hér og þar
Nú hefur Alemu Shetta dvalið
i London i fjóra mánuði. Gaman
væri að heyra samanburð á vest-
rænu kirkjulífi og eþiópsku.
Shetta hló góðlátlega þegar ég
bað hann um þennan samanburð
enda spurningin undarleg.
„Þetta er ekki mjög erfið
spuming því auðvitað hef ég gert
þennan samanburð, meðvitað eða
ómeðvitað. Þessar tvær óliku
kirkjur er hægt að bera saman
á marga vegu, t.d. hvað varðar
skipulag eða guðsþjónustur. Mér
finnst andlegt lif standa mjög
höllum fæti á Vesturlöndum
samanborið við það, sem ég þekki
heima. Hér eru stórar og vegleg-
ar kirkjur meira og minna hálf-
tómar og það finnst mér mjög
sorglegt. Okkar kirkjur eru litlar
en alltaf fullar af fólki og oft
komast færri að en vilja.“
Hvers væntir
fólkið?
Hvers vegna ætli fólk streymi
til kirkju i Eþiópiu?
„Ég sjálfur fer í kirkju til að
heyra hvað Guð hefur við mig
að segja, til að lofa hann og hlýða
á orð hans. Ég held að allt þetta
fólk komi einnig til að lofa Guð
og hlýða á orð hans. Það kemur
einnig til þess að taka þátt i þvi
Alemu Shetta, biskup.
samfélagi, sem kristin kirkja er
og til að syngja Guði lof saman.
Þeir, sem ekki koma til kirkju,
fara á mis við þetta samfélag og
missa af því að lofa Guð með
öðrum.“
Kristnir menn játa Jesúm
Krist sem frelsara sinn. Hvers-
kyns frelsunar væntir fólkið í
Eþiópíu?
„Jesús er frelsarinn um alla
eilífð, að fornu og nýju. Þetta
skynjar fólkið. Frelsun hans nær
ekki einungis til sjúkdóma og
líkamlegra þarfa. Jesús er lika
frelsarinn, sem gefur okkur lífið
eilífa. Ég trúi á lif eftir dauðann,
eilíft líf, sem hefst hér og nú.
Jesús frelsar þig ekki þegar þú
ert dáinn, heldur á meðan þú ert
hér. Hann er frelsari lifs okkar.
Frelsun hans hefur víðtæk áhrif
í landi mínu. Þar erum við vottar
þess að fólk kemur með þjáning-
ar sínar til Jesú og fær hjá
honum bót meina sinna. Þetta
sjáum við berum augum. Frelsun
hans er fyrst og fremst frelsun
frá synd og frelsun til eilifs lifs.
En hún er líka frelsun, sem nær
til vandamála okkar og þjáninga,
til dæmis sjúkdóma. Fólk fær
lækningu hjá Jesú. Sumir eru
haldnir illum öndum og hafa
ekki frið í sál sinni en Jesús
veitir þeim frið sinn. Slíkt er
hluti hins daglega lífs i heima-
landi mínu. Fólk á Vesturlöndum
á mjög erfitt með að skilja þetta.
Ég þurfti t.d. að eyða miklum
tíma i að ræða þessi mál við fólk
þegar ég var í London. Þar hitti
ég fólk úr ýmsum heimshlutum,
frá Ástraliu, Madagaskar,
Ghana og Tanzaníu, svo dæmi
séu tekin. En við höfðum allir
frá sömu reynslu að greina, Jesús
er frelsarinn, jafnvel í hinu
hversdagslega lifi.
Jesús frelsar fólk frá hinu illa
Guösþjónusta í Eþíópíu. Litlu kirkjurnar þar eru ætíð fullar.
Börn í sunnudagaskóla.
og það er e.t.v. meginástæða þess
að fólkið streymir í kirkjurnar.
En kirkjan lætur sér ekki nægja
að svara þessum þörfum. Henni
ber að kenna fólki um eilifa lífið
líka, huga að framtíðinni og leysa
frá synd. Henni ber að flytja
boðskap til þess að fólk geti lifað
f heimi þar sem hið illa er svona
raunverulegt."
Samskipti
við útlönd
„Kirkja mín á marga vini um
viðan heim. Þeirra á meðal eru
islenskir kristniboðsvinir. Við
eigum lika góða vini i Danmörku,
Svíþjóð, Noregi, Finnlandi,
Þýskalandi og Ameríku. Það eru
um það bil átján systurkirkjur
að hjálpa okkur. Mekane Yesus
kirkjan á einnig aðild að Al-
kirkjuráðinu og er í Lútherska
heimssambandinu. Hún á náið
samstarf við nágrannakirkjurn-
ar i Afriku, t.d. i Tanzaníu og
Kenýa. Sambandið við útlönd er
mjög gott.“
Starfsmenn
Hversu marga presta og aðra
starfskrafta hefur synóda Shetta
á sínum snærum?
„Einsog sakir standa eru 650
manns f fullu starfi i kirkju
minni. Þeirra á meðal eru prest-
ar, kennarar, prédikarar og ýms-
ir fleiri. Fjölmargir vinna tíma-
bundið sjálfboðaliðastarf. Segja
má að meira en þúsund manns
séu að starfi í kirkjunni. Þrátt
fyrir marga sjálfboðaliða er þörf
fyrir mörg launuð störf og það
kostar vitanlega peninga. Hluta
fjármagnsins þiggjum við af
erlendum vinum en söfnuðir
kirkjunnar leggja þó til sinn
skerf, margir af veikum mætti.
Nokkrir söfnuðir hafa náð því
að sjá fyrir sér sjálfir. Borga
sjálfir laun presta sinna og préd-
ikara. Hinir fjármagna allir ekki
minna en helming starfsins.
Þjálfun starfskraftanna fór
fram í tveimur skólum, Mekane
Yesus skólanum og prestaskóla.
Nú hefur prestaskólanum verið
lokað og húsakostur hans þjóð-
nýttur. Stjórnvöld fóru fram á
að fá þann skóla til sinna nota,
fyrir þróunarhjálp. Hinum skól-
anum höldum við og þar er hægt
að þjálfa marga af þeim, sem
hjá okkur starfa.
Við rekum líka fjölmarga bibl-
íuskóia. 250.000 manns tilheyra
Mekane Yesus kirkjunni á minni
synódu. Synódunni er skipti nið-
ur í 25 umdæmi og í hverju
umdæmi er biblíuskóli. Stór hóp-
ur fólks fær starfsþjálfun í þess-
um biblíuskólum umdæmannaen
í bígerð er að koma einum þró-
aðri skóla á fót. Hann myndi
koma í stað prestaskólans og á
að geta hafið starf í janúar. Við
sendum einnig fólk í heilbrigðis-
skóla, sem er starfræktur af
stjórnvöldum.
Erlendir kristniboðar fá enn
að koma til landsins ásamt
starfsliði. Við störfum mikið með
þeim.“
Óæskileg
menningaráhrif?
Telur Shetta að eþíópskri
menningu standi ógn af þeirri
menningu, sem erlendir kristni-
boðar flytja með sér?
„Svoleiðis vangaveltur eru
bæði gamaldags og úreltar.
Kristniboðarnir koma með fagn-
aðarerindið. Þeir þurfa ekki að
lita menningu okkar. Slíkt gat
að vísu komið fyrir, fyrir 20—30
árum, og kom vissulega fyrir þá.
En hvað er mennig? Felst hún
ekki í því að þekkja greinarmun
góðs og ills?
menning. Það tíðkaðist t.d. með
þjóð minni að menn urðu að hafa
drepið a.m.k. einn mann til að
mega giftast. Manndráp var for-
senda hjónabands. Slíka „menn-
ingu“ á að uppræta. Kristniboð-
arnir unnu að því og ég geri það
enn. Og ef þú kallar það vestræn
áhrif að uppræta slíkt, þá býð ég
slík vestræn áhrif hjartanlega
velkomin.
Því má heldur ekki gleyma að
það er eitt af kennimerkjum lif-
andi menningar þjóðar, að hún
stendur ekki í stað, heldur breyt-
ist. Menning okkar stóð ekki í
stað áður en kristniboðarnir
komu til okkar og hún gerir það
ekki heldur f dag. Menningin
breytist í tímans rás. Kristniboð-
ar nútímans eru sér meðvitaðir
um lifandi menningu okkar.
Þeirra skylda er að boða fagnað-
arerindið.
ÖIl utanaðkomandi áhrif
hljóta að breyta menningunni á
einhvern hátt. Jafnvel kóka-kóla.
Að hinu ber að huga að við
eigum okkar sérkenni. Sálmarnir
okkar hljóma t.d. öðruvfsi en
ykkar sálmar. Við tjáum okkur
á annan hátt í tónlist. Þessi sér-
kenni viljum við varðveita og við
vinnum að því að semja okkar
eigin sálma.“
Lokaorö
Að lokum hafði Alemu Shetta,
biskup í Mekane Yesus kirkjunni,
þetta að segja.
„Ég er mjög glaður yfir því að
hafa getað komið til fslands. Það
er gaman að sjá landið og heim-
sækja íslensku kristniboðsvin-
ina. Við í Eþíópíu erum af hjarta
Íakklát fyrir alla þá hjálp, sem
slendingar hafa veitt okkur. Er
þar skemmst að minnast aðstoð-
arinnar þegar þurrkarnir miklu
geysuðu I landi mínu. Ég man
eftir mjólkurduftinu, sem við
fengum frá ykkur. Við erum líka
þakklát fyrir að hafa fengið
senda kristniboða frá þessu litla
landi. Við þökkum íslendingum
innilega fyrir allt samstarfið og
við vonum að þið haldið áfram
að vinna með okkur, hjálpa okk-
ur, standa með okkur. Næg eru
verkefnin, sem bíða.“
Mekane Yesus kirkjan er mjög
vaxandi. Engin kirkja í lútherska
heimssambandinu hefur vaxið
jafn ört á undanförnum tíu
árum. Minnumst kristniboðsins
og þessarar lifandi systurkirkju
í bænum okkar.