Morgunblaðið - 10.11.1985, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR10. NÓVEMBER1985
B 15
fyrir í einum sófa. I sumum sófum
var fjölmennt, öðrum ekki. Og svo
fengu húsdýrin í sumum tilfellum
að kúra hjá heimilisfólkinu sínu.
„Þetta er mamma með litlu systur,
ég, pabbi og stóri bróðir,“ sagði
einn hróðugur og bætti því við að
hann ætti eftir að koma kisu ein-
hvers staðar fyrir. Hún væri nú
einu sinni í þessari fjölskyldu.
„Ástæðan fyrir því að við kom-
um fjölskyldunni á þennan hátt
fyrir í einum sófa á sér skýringu
og hún er tæknilegs eðlis. Þetta
er langeinfaldasta aðferðin þegar
maður er að byrja að vinna með
leir,“ segir Anna Þóra Karlsdóttir,
myndlistarkennari, sem leiðbeinir
börnunum. Hún er annar tveggja
kennara við barnadeildina. Á
þessu námskeiði eru fimmtán börn
á aldrinum átta til tiu ára, en í
: skólanum er kennt börnum frá
fimm ára aldri. Anna Þóra segir
að reynt sé að hafa aldrei fleiri
en fimmtán börn á hverju nám-
skeiði þannig að örugglega sé hægt
að sinna öllum. Alls eru sjö mynd-
listarnámskeið í gangi fyrir börn
í skólanum í vetur, en þar er einnig
K myndlistarkennsla fyrir unglinga
og fullorðna.
Engin agavandamál
„Kennslan hér er um margt frá-
brugðin myndmenntarkennslunni
í grunnskólunum. Hér er til dæmis
ekki um að ræða nein agavanda-
mál. Hingað eru allir komnir af
fúsum og frjálsum vilja og kennsl-
an er að því leyti til auðveldari.
Hins vegar reynir þetta að sjálf-
sögðu meira á kennarann í kennsl-
unni sjálfri. Hér er um að ræða
hreint og klárt myndlistarnám.
Það er nauðsynlegt að geta boðið
nemendunum upp á meiri og fjöl-
breyttari kennslu en þau hafa
kynnst áður. Aðstaðan hér i skól-
anum er mjög góð og hér er hægt
að gera alla hluti þess vegna,“ segir
Anna Þóra. Hún leggur áherslu á
að í kennslunni sé reynt að flétta
saman vissum þekkingaratriðum
Börn eru idin vid aö sækja alls konar au-
katíma fyrir utan skóiann. Mörg leggja stund
á tónlist eöa íþróttir, en þaö er Ifka alltaf
mikill áhugi hjá börnum á myndlistanámi.
Viö litum inn f tfma f barnadeildum Mynd-
lista- og handföaskóla íslands og Myndlista-
skólans f Reykjavfk fyrir skömmu og fylgd-
umst meö kennslunni.
Guðrún Ragna Sigurjónsdóttir teiknar sjálfa sig á fjölsky Idumynd sína.
og því að leyfa sköpunargáfunni
að njóta sín. „Aðalatriðið er að það
sé ákveðinn tilgangur með hverju
einasta verkefni og það þarf að
blanda saman skemmtun og fróð-
leik.“
„Það er erfiðast að gera hárið.
Manni verður dálítið illt í puttun-
um við að troða leirnum gegnum
sigti,“ segir níu ára gömul stúlka
sem situr og er að ljúka vinnu við
sína fjölskyldu. Síðasta verkið
felst í því að prýða fjölskylduna
hári. „Það er allt í lagi með þá sem
hafa liðað hár. Það er hægt að
gera það með sigti. Það er verra
með sítt, slétt hár og tagl. Ég held
samt að þetta gangi,“ segir hún
brosandi.
Heitir litir og kaldir
Aðeins til hliðar standa fjórar
stelpur önnum kafnar við málara-
trönur. Þær eru að glíma við að
teikna fjölskylduna sína - i sófa -
og eru að velta fyrir sér hvernig
liti sé best að nota. „Það sem við
höfum lagt mikla áherslu á að
undanförnu er að kenna meðferð
lita, kenna krökkunum að nota
frumliti, kenna þeim að þekkja
muninn á heitum litum og köldum,
svo og blöndun lita,“ segir Anna
Þóra.
„í okkar nútímasamfélagi þegar
myndin er að ryðja sér til rúms
hvarvetna er mikið atriði að kenna
börnunum að skilja hana og skoða.
Það er mjög mismunandi eftir
börnum hvernig þau taka svona
kennslu og þá er oftast hægt að
leyta skýringa í umhverfi þeirra.
Þau mótast af viðhorfum sinna
nánustu í þessum efnum eins og
öðrum.“ Og það er ekki annað að
sjá en nemendur Önnu Þóru í
þessum tíma sem við litum inn í
væru sólgnir i fróðleik um myndir
og mót. Hvarvetna var unnið af
miklu kappi.
Texti: Elísabet Jónasdóttir
Myndin Árni Sæberg
c
Það hefði verið nær að banna hana
innan tólf ára. Einn gat nefnilega
ekki sofnað eftir að hann sá hana.
Samt voru það bara vondu kallarn-
ir sem voru drepnir...
Að læra að skoða
og skilgreina
„Það sem maður er fyrst og
fremst að reyna að gera á þessum
námskeiðum er að fá krakkana til
að horfa svolítið í kringum sig og
læra að skoða hlutina og skilgreina
sjálf. Þetta er ekkert föndur, held-
ur alvöru myndlistarnám." Þetta
eru orð Sóleyjar Eiríksdóttur, leir-
listakonu, sem undanfarin fimm ár
hefur kennt barnadeild Myndlista-
og handíðaskóla íslands. Sóley
kennir einnig við keramik og skúlpt-
úrdeildir skólans, auk þess sem
hún hefur sitt eigið verkstæði.
„Við byrjum alla tíma á því að
ræða saman og ég legg fyrir þau
verkefni dagsins. Oft hvet ég þau
svo til að skoða bækur eða önnur
kennslugögn sem við höfum hér
hjá okkur og tengjast verkefnun-
um. Þau hafa oft gaman af því að
sjá hvernig meistararnir með-
höndla hluti sem þau gjörþekkja
og átta sig þá á því að það er
hægt að fara með hvern hlut á
marga ólíka vegu. Það er að sjálf-
sögðu misjafnt eftir aldri og getu
hvernig ég legg verkefnin fyrir, ég
fer mun nánar í hlutina með þeim
eldri."
„Það er mikið atriði að nemend-
urnir fái að prófa að vinna með
sem flest efni og læra til dæmis
hvernig mismunandi litir gefa
mismunandi áhrif,“ segir Sóley.
„En það er ekki okkar markmið
að reyna að búa til neina myndlist-
arsnillinga. Mér finnst tilgangin-
um vera náð ef barnið lærir að
skoða hlutina. Og ég reyni að
Berglind Kiradóttir og Arnþór Guðlaugsson. Hann átti
eftir að setja saman risaeðlu.
Ingibjörg Böðvarsdóttir með kisu.
Það voru fjörugar umræður við borðið meðan leirinn var mótaður. Hér sést yfir hópinn.
kenna þeim að vera ekki fordóma-
full gagnvart listinni, eins og
maður sér svo oft. Börn geta verið
ótrúlega hneykslunargjörn þó þau
séu yfirleitt mjög opin.“
Fjörugar umræöur
Sóley segist reyna að fá þau til
að spjalla saman í tímunum og
umræðurnar séu aldrei fjörugri en
þegar þau séu að vinna með leir.
„En það verður náttúrlega að
passa upp á að þau fái eitthvað út
úr kennslunni sem slíkri og ég
reyni að glæða áhuga þeirra á
verkefnunum ef mér sýnist að
hann sé eitthvað að dofna. Það
getur verið erfitt fyrir svona unga
krakka að einbeita sér í langan
tíma og þá getur verið gott að líta
upp í nokkrar mínútur."
Það hafa verið nokkuð skiptar
skoðanir um aðferðir í myndlistar-
kennslu barna, eins og svo mörgu
öðru. Sumir hafa til að mynda talið
rangt að segja börnum nokkuð til
í myndlist; þau eigi bara að þreifa
sig áfram sjálf þannig að hæfileik-
ar þeirra verði ekki bældir. Um
þetta segir Sóley:„Ég tel hið eina
rétta vera að ýta við þeim. Maður-
inn er þannig gerður að hann er
alltaf að vonast eftir framför. Ég
reyni því eins og ég get að hjálpa
þeim við að komast áfram, komast
yfir á næsta stig, ef svo mætti
segja. Þetta er til dæmis hægt að
gera með því að sýna þeim bækur,
fá þau til að spjalla um vandamál-
ið eða þreifa á hlutunum. Þau
verða hins vegar að finna sinn
sannleika sjálf. En það verður ekki
fram hjá því litið að mesti vandinn
í kennslunni felst í því að meta
hverju sinni hversu mikið maður
á að leyfa sér að skipta sér af
þeim.“