Morgunblaðið - 25.01.1986, Qupperneq 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. JANÚAR1986
jpú he-fcíir satj-fc mér ab Joú settir allair
þessar bðeicur, hefÚi haft hana Stzrk-
bygghart !
Taktu brúsann með þér ef
bíllinn yrði nú bensínlaus!
Ég ætla að ljúka innkaupum
áður en verðið hækkar. Við
tölum saman á eftir?
HÖGNI HREXKVlSI
,,£1210 PÁLÍTIP VANP- "„VILIU XAMNSKi PA
pýSlNN í PA<3 ?" pAE> PKAMBORij?
' SlLPvRFATI P"

Til Velvakanda.
I Morgnnblaðinu 9. janúar si. er
blaðagrein undir fyrirsögnjnni
„Vandræði lánasjóðs" eftir Ólaf
Amarson fulltrúa SHÍ í stjóm
Lánasjóðs íslenskra námsmanna.
Eins og fram kemur í tilvitnunum
úr grein þessari hér á eftir em
kveðjurnar kaldar til þeirra þjóð-
félagsþegna, sem leggja til fé í lána-
sjóð námsmanna, og afla gjaldeyris
námsmönnum til handa, til greiðslu
á námskostnaði við erlenda háskóla,
enn þar segir meðal annars:
„Námsmenn mótmæla því að
Lánasjóður íslenskra námsmanna
sé notaður til að rétta af ljárhags-
hallann, meðan hundruðum milljóna
er kastað í dauðar rollur árlega.
Við spyijum hvort er það betri fjár-
festing að varpa milljónahundruð-
um árlega í gamaldags og úreltan
landbúnað, sem aldrei getur orðið
annað en baggi á þjóðarbúinu um
alla framtíð, eða þá að fjárfesta í
menntun íslenskrar æsku, og búa
þannig þjóðarbúinu auð, sem ávaxt-
ast mun um alla framtíð?" (Tilvitn-
un lýkur.)
Nú spyr ég, hafa íslenskir náms-
menn lært það af stríðsmönnumá
Keflavíkurvelli að afbiðja sér ís-
Velvakandi hvetur Iesendur til
aö skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til —
eða hringja milli kl. 10 og 11.30,
mánudaga til föstudaga, ef þeir
koma því ekki við að skrifa.
Mcðal efnis, sem vel er þegið,
eru ábendingar og orðaskipti,
fyrirspurnir og frásagnir, auk
pistla og stuttra greina. Bréf
þurfa ekki að vera vélrituð, en
nöfn, nafnnúmer og heimilisfiing
verða að fylgja öllu efni til þáttar-
ins, þó að höfundar óski nafn-
leyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til
að beina því til lesenda blaðsins
utan höfuðborgarsvæðisins, að
þeir láti sinn hlut ekki eftir liggja
hér í dálkunum.
lenskar landbúnaðarafurðir til átu,
og geri kröfu til þess að þeim verði
leyft að flytja slíka vöru til landsins?
Er ríkissjóður íslands nú farinn
að taka lán úr lánasjóði námsmanna
til að fylla uppí ijárlagagatið?
Ennfremur segir í grein þessari:
„Okkur finnst það því köld kveðja,
að nú skuli eiga að nota okkur til
að brúa fjárlagagatið, sem að sjálf-
sögðu stafar af landbúnaðar- og
sjávarútvegsóráðsíu síðari ára.“
Halda námsmenn að Seðlabank-
inn prenti erlendan gjaldeyri til
greiðslu á námskostnaði þeirra við
erlenda háskóla? Ef svo er, get ég
upplýst þá um að svo er ekki.
Landsmenn eignast fýrst og
fremst erlendan gjaldeyri fýrir sjáv-
arafurðir, sem seldar eru til annarra
landa, og eru afrakstur erfiðisvinnu
sjómanna og fiskverkunarfólks, og
er þessi hluti 70-80 prósent af þeim
gjaldeyri, sem landsmenn afla ár-
lega. Eg legg til að tekin verði upp
ný námsgrein í menntaskólum
landsins undir heitinu, „Á hverju
lifa íslendingar?", ogþeir nemendur
sem ekki ná sæmilegri einkunn í
þessari grein verði felldir á stúd-
entsprófí.
Hvers mega undirstöðuatvinnu-
vegir, landbúnaður og fískveiðar,
vænta þegar nemendur með þessum
hugsunarhætti eru orðnir æðstu
ráðamenn þjóðarinnar? Þessi af-
staða námsmanna til landbúnaðar
og sjávarútvegs er meðal annars
árangur af þeirri fjárhagslegu reglu
Lánasjóðs íslenskra námsmanna,
að meina nemendum að vinna sér
inn peninga við almenn þjónustu-
störf, nema tekjur þeirra verði
dregnar frá hámarks lánsupphæð
hjá sjóðnum. Annars virðist náms-
fólk ekki gera greinarmun á lánsfé
og atvinnutekjum, svo einkennilegt
sem það nú er, og kýs heldur lántök-
ur og náðuga daga.
Auk þess að afla sér nokkurs
ljár með vinnu sinni kynnist náms-
fólk vinnu erfíðisfólks og viðhorfum
þess til þjóðmála. Þetta kemur því
að gagni síðar þegar alvara lífsins
tekur við.^
Ólafur Á. Kristjánsson
....
Víkverji skrifar
Að vísu hefur gengið á ýmsu
þar í landi á undanfömum
árum, en samkvæmt hefðinni að
minnstakosti hefur kolaiðnaðurinn
samt löngum verið talinn undir-
stöðuatvinnuvegur Bretlands.
Námamenn þeirra hafa enda allt
frá stríðslokum verið dijúgt betur
launaðir en flestir aðrir erfiðismenn
þar um slóðir. Vestur í Bandaríkjun-
um hafa stálbræðslumar frá fomu
fari skipað öndvegissessinn og síðan
bílasmiðjumar líka allt frá því að
Ford bretti upp ermamar. Þar er
það sama sagan og hjá Bretanum:
allt fram á þennan dag hafa kjör
„bláflibbafólksins" í þessum iðn-
greinum verið talin fýsilegri en alls
þorra verkafólks. Slíkt hið sama
heyrir maður enda að sé uppi á
teningnum hjá Sovétmönnum; þeir
kváðu vera hvað örlátastir við fólkið
í „þungaiðnaðinum" sem svo er
nefndur; og ætli þessu sé ekki svip-
að farið með aðrar þjóðir sem eiga
að heita bjargálna?
XXX
Nema hér uppi á íslandi. Eigi
nokkur þjóð í víðri veröld allt
sitt undir einni atvinnugrein þá er
það sú íslenska. Þó hefur okkur af
visdómi okkar tekist að ganga svo
frá hnútunum að fólkið sem atast
í físki myrkranna á milli mundi
sennilega mega segja sig til sveitar
ef það hefði ekki eftirvinnuna.
Tímakaupið í físki hér í Reykjavík
er í dag tæpar 98 krónur. Mánaðar-
launin samkvæmt dagvinnutaxta
ná ekki 17.000 krónum.
Og við gerum betur á þessum
akri sem geymir fjöregg þjóðarinn-
ar. Þegar íslenskur fískvinnsluskóli
er loksins stofnaður — og þá með
hangandi hendi að manni fannst —
er engu líkara en að mennimir sem
ráðskast með þessi mál sárskamm-
ist sín fyrir hann. Hann verður
samstundis olnbogabamið í skóla-
kerfínu. Mikið hvort fjárveitinga-
valdið taldi hann ekki þá síðast
fréttist geta komist af með helmingi
minna fé en Handíðaskólanum var
skammtað — það er að segja (og
svo að seilst sé til annars útgjalda-
liðar) helming þeirrar fjárhæðar
sem það kostar að halda úti bifreið-
um ráðherranna okkar samkvæmt
nýjustu útreikningum.
að kann að vera að þetta sé
eintóm glópska, eða „athugun-
arleysi“ eins og það er lfka stundum
orðað, og að undirrótin sé þá ringul-
reiðin í þjóðfélaginu, öngþveitið í
peningamálum, hinar sífelldu að-
halds- og spamaðarheitstrengingar
þess opinbera sem enginn botnar í
og tekur því síður mark á; og síðast
en ekki sist hinn linnulausi pólitíski
hanaslagur sem við höfum mátt
horfa uppá á undanfömum árum.
En því er vikið að þessu hér að
nú virðist brostinn flótti í „bláflibba-
liðið“ okkar í sjávarplássunum, að
minnstakosti á Vestíjörðunum. Nár
lega tíundi hver maður hafði drifíð
sig burt úr einu plássinu þama við
síðustu könnun og sýnist oftlega
hafa haldið beinustu leið til Reykja-
víkur. Þetta þættu einhverstaðar
váleg tíðindi, að minnstakosti utan
bananaríkjanna. Fólkinu sem dreg-
ur fiskinn í þjóðarbúið og gengur í
hann í fískhúsunum er ekki lengur
vært í heimahögunum.
Og kasti sá nú fyrsta steininum
sem fínnst það sanngjamt og hyggi-
legt að búa svona einmitt að þeim
körlum og konum sem allt okkar
fargan stendur og fellur með.