Morgunblaðið - 12.02.1986, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR12. FEBRÚAR1986
Lifir
rás-2?
Það er bersýnilegt að rýmkun
útvarpslaganna hefír hleypt
nýju lífí í dagskrá sjónvarpsins en
hvað um útvarpið? Svæðisútvarpið
á Akureyri og í Reykjavík ber vott
um fjörkipp en ég fæ ekki séð að
til dæmis rás-2 sem ætti að vera
hvað næmust á hið breytta and-
rúmsloft í útvarpsheiminum, hafí
tekið miklum umskiptum þrátt fyrir
yfírlýsingar rásarstjórans þess efnis
að rás-2 sé albúin í slaginn við nýju
útvarpsstöðvamar. Nýir þættir
þokast að vísu alltaf við og við inní
dagskrá rásar-2 en í eðli sínu er
dagskrá þessarar léttu músikrásar
fremur íhaldssöm og uppbygging
einstakra þátta lýtur mjög ákveðn-
um lögmálum. Mér skilst að þáttar-
stjórar hafí allfijálsar hendur um
hvemig þeir haga þáttum sínum
og ber að fagna slíku afskiptaleysi
af hálfu yfírstjómenda, enda er
vitað mál að skapandi einstaklingar
á borð við þá er stýra þáttum á
rás-2 njóta sín ekki til fulls nema
í fijálslegu andrúmslofti. Þannig er
næsta líklegt að hið fijálslega
andrúmsloft geri þessum einstakl-
ingum kleift að ljá þáttunum með
tíð og tíma persónulegt yfírbragð,
sem er svo sem gott og blessað en
hvað um dagskrá rásar-2, ber að
líta á dagskrá rásarinnar sem eins-
konar jámbrautarlest þar sem lest:
arstjóri situr í hveijum vagni? I
fremsta vagninum situr svo yfírlest-
arstjórinn og bíður þess að lestin
silist áfram á sínu ákveðna spori?
Mœtti breyta?
Mætti máski breyta eitthvað
skipulaginu á rás-2 þannig að
stjómendur þáttanna er í rauninni
bera uppi dagskrána, hefðu meiri
áhrif á mótun dagskrárinnar í heild?
Ég held að núverandi skipulag rás-
ar-2 geti varla gengið öllu lengur.
Eða hvað segja menn um þá stað-
reynd að burðarásar rásar-2, þátt-
arstjóramir eru lausráðnir. Hvaða
stjómunarlegar afleiðingar hefír
þetta skipulag? Hugsum okkur að
ónefndur þáttarstjóri vilji umbylta
dagskránni. Svo vill til að hug-
myndir þessa róttæka þáttarstjóra
stangast á við hugmyndir rásar-
stjórans. Þegar þáttarstjórinn rót-
tæki mætir næst til vinnu hefír
þátturinn hans einfaldlega verið
strikaður út úr dagskránni. Ég er
hér ekki að lýsa raunverulegu dæmi
heldur aðeins skipulagi rásar-2, sem
vissulega býður upp á vaidníðslu.
Væri ekki nær að fastráða hóp
dagskrárstarfsmanna er hefðu tök
á að móta sjálfa dagskrárstefnuna?
Þáttarstjómnum yrði og gefið færi
á að velja á milli núverandi ráðning-
arfyrirkomulags og ráðningar til
lengri tíma til dæmis árs í senn.
Slíkt fyrirkomulag er ekki bara rétt-
lætismál heldur gerir það þáttar-
stjóranum auðveldara fyrir að
skipuleggja tíma sinn og einnig að
skipta um starf ef svo ber undir.
Þá álít ég óheppilegt að í sæti rásar-
stjóra rásar-2 sitji sami maðurinn
of lengi, slíkt fyrirkomulag er ólýð-
ræðislegt og gefur hæfum starfs-
mönnum ekki færi á að neyta kraft-
anna til hins ýtrasta. Hvað til dæmis
um þá félaga Pál Þorsteinsson og
Ásgeir Tómasson? Þessir ágætu
menn eiga það svo sannarlega skilið
að setjast um stund í stól rásar-
stjóra. Ég vil að lokúm taka skýrt
fram að ég er hér ekki að veitast
persónulega að einum eða neinum.
En mér virðist að skipulag rásar-2
þurfi að endurskoða ef ríkisútvarpið
vill sælcja fram af fullum þunga á
þeim vígstöðvum sem verða hvað
þungsóttastar.
Ólafur M.
Jóhannesson
ÚTVARP / SJÓNVARP
„Svaðilf ör á Græn-
landsjökul 1888“
— ný miðdegissaga eftir Friðþióf Nansen
Ný miðdegis-
1 A 00 saKa hóf göngu
-l-** sína á rás 1 sl.
mánudag sem nefnist
„Svaðilför á Grænlandsjök-
ul 1888“ og er hún eftir
Friðþjóf Nansen. Kjartan
Ragnars þýddi og Áslaug
Ragnars les.
Dr. Friðþjófur Nansen
fæddist 1861 í nágrenni
Oslóborgar sem þá nefndist
Kristianía. Hann lést 1930
á sveitasetri sínu og var
greftraður á kostnað ríkis-
ins á þjóðhátíðardegi Norð-
manna 17. maí að við-
stöddu fjölmenni hvað-
anæva um heimsbyggðina.
Á æskuáram stundaði
hann skíðaíþrótt af kappi,
einnig dýra- og fiskveiðar
og hvers konar útivist. Að
loknu stúdentsprófí nam
hann dýrafræði og gerðist
safnvörður í Björgvin
1882. Nansen samdi marg-
vísleg vísindarit er lýsa vel
þeim eigindum sem síðar
mótuðu störf hans öll. Skal
einkum nefnd heilbrigð
skynsemi, skarpskyggni,
sjálfstæði og framleikur,
enn fremur óbilandi kjark-
ur og elja, enda bauð hann
birginn hvers konar þraut-
um og harðrétti.
Doktorsritgerð hans
1887 fjallar um vefræna
þætti miðtaugakerfísins.
Aðrar fjalla um íjölþættar
lífrænar rannsóknir, t.d. líf
og eðli hvala. Síðar hneigð-
ist hugur hans æ meir að
könnun heimskautasvæða.
Hann tók m.a. þátt í leið-
angri selfangara á Norð-
ur-Ishafi 1882 og veitti
forstöðu skíðaleiðangri yfir
þveran Grænlandsjökul
1888, þeim sem hér verður
Qallað um. Árið 1889 gekk
hann að eiga söngkonuna
Evu Sars og 1890 birti
hann í Landfræðitímaritinu
áform sín að láta berast
með rekísnum Um norður-
höf austur með ströndum
Síberíu. Lét hann síðan
smíða hið víðfræga skip
Fram enda naut hann ríf-
legs styrks úr ríkissjóði.
Óskar konungur lagði einn-
ig fram fé svo og aðrir
einstaklingar. 24. júní
1893 var lagt af stað frá
Kristianíu og haldið norður
og austur á bóginn. Skipið
rak með ísnum og reyndist
svo rammgert og traust að
ísinn vann ekki á því. 14.
mars 1895 steig Nansen
af skipsfjöl við annan mann
og héldu þeir síðan á
hundasleðum áleiðis að
Norðurheimskautinu en ís-
inn reyndist of torfær og
urðu þeir að snúa við en
komust þó nær norðurpól
en áður hafði tekist. Að
lokinni háskalegri för
höfðu þeir vetursetu á
Frans-Jósefslandi í kofum
sem þeir hrófluðu upp úr
Fríðþjófur Nansen
gijóti og rekaviði. Þeir
höfðu ekki annað viðurværi
en kjöt veiðidýra, rostunga
og bjamdýra. Um vorið bar
þar að amerískan leiðangur
og með honum héldu þeir
til Noregs.
Viku síðar tók Fram
höfn í Finnmörku. Nansen
naut almennrar hylli að
lokinni þessari frægðarför.
Var vísindalegur ávinning-
ur af henni talinn mjög
mikilvægur, einkum á sviði
haffræði. Ut vora gefín sex
Hótelstjórmn James Brolin og aðstoðarhótelstjórinn Connie Sellecca.
Hótel
— 1. þáttur
■■■■■ Bandarískur
OO15 myndaflokkur í
LiCd— 22 þáttum hefst
í sjónvarpi í kvöld kl. 22.15
og ber hann yfirskriftina
„Hótel". Samnefnd sjón-
varpsmynd var sýnd fyrir
viku, og er hún eftir sögu
Arthurs Hailey en þó er
hver þáttur um sig sjálf-
stæð saga.
Með aðalhlutverkin fara
James Brolin, Connie
Sellecca og Anne Baxter.
Þýðandi er Jóhanna Þrá-
insdóttir.
ÚTVARP
MIÐVIKUDAGUR
12.febrúar
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
7.15 Morgunvaktin.
7.20 Morguntrimm.
7.30 Fréttir. Tilkynningar.
8.00 Fréttir. Tilkynningar.
8.15 Veðurfregnir.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barn-
anna: „Undir regnbogan-
um" eftir Bjarne Reuter. Ól-
afur Flaukur Simonarson les
þýðingu sína (2).
9.20 Morguntrimm. Tilkynn-
ingar. Tónleikar, þulur velur
og kynnir.
10.00 Fréttir.
10.05 Daglegt mál. Endurtek-
inn þáttur frá kvöldinu áður
sem Sigurður G. Tómasson
flytur.
10.10 Veðurfregnir.
10.25 Lesið úr forystugreinum
dagblaðanna.
10.40 Hin gömlu kynni.
Valborg Bentsdóttir sér um
þáttinn.
11.10 Norðurlandanótur.
Ólafur Þórðarson kynnir.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar.
12.20 Fréttir.
12.45 Veðurfregnir. Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
13.30 í dagsins önn - Frá
vettvangi skólans. Umsjón:
Kristín H. Tryggvadóttir.
14.00 Miðdegissagan „Svaðil-
förá Grænlandsjökul 1888"
eftir Friðþjóf Nansen. Kjart-
an Ragnars þýddi. Áslaug
Ragnars les (3).
14.30 Óperettutónlist.
16.16 Hvað finnst ykkur?
Umsjón: Örn Ingi. (Frá Akur-
eyri.)
15.45 Tilkynningar. Tónleikar.
18.00 Fréttir. Dagskrá.
18.15 Veðurfregnir.
16.20 Síðdegistónleikar.
a. Óbókonsert eftir Bo-
huslav Martinu. Frantisek
Mantak og Fílharmoníu-
sveitin í Brno leika; Martin
T urnkovsky stjórnar.
b. Fílharmoníusveitin í
Stokkhólmi leikurtónlist eftir
Wilhelm Peterson-Berger;
Björn Hallman stjórnar.
17.00 Barnaútvarpið. Meðal
efnis: „Stína" eftir Babbis
Friis Baastad í þýðingu Sig-
urðar Gunnarssonar. Helga
Einarsdóttir les (12). Stjórn-
andi: Kristín Helgadóttir.
19.00 Stundinokkar
Endursýndur þáttur frá 9.
febrúar.
19.30 Aftanstund
Barnaþáttur með innlendu
og erlendu efni. Söguhornið
— Palli og morgunstundin
eftir Áslaugu Jensdóttur.
Myndir: Pétur Ingi Þorgils-
son. Sögur snáksins með
fjaörahaminn, spænskur
teiknimyndaflokkur, og
Ferðir Gúlívers, þýskur
brúöumyndaflokkur. Sögu-
maður Guörún Gísladóttir.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttirog veður
20.30 Auglýsingarogdagskrá
17.40 Ur atvinnulífinu. — Sjáv-
arútvegur og fiskvinnsla.
Umsjón: Gísli Jón Kristjáns-
son.
18.00 Á markaði. Fréttaskýr-
ingaþáttur um viðskipti,
efnahag og atvinnurekstur í
umsjá Bjarna Sigtryggsson-
ar.
18.15 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir.
19.40 Tilkynningar.
19.45 Málræktarþáttur. Helgi
J. Halldórsson flytur þáttinn.
19.50 Eftir fréttir. Jón Ásgeirs-
son framkvæmdastjóri
Rauða kross (slands flytur
þáttinn.
20.00 Hálftíminn. Elín Kristins-
MIÐVIKUDAGUR
12.febrúar
20.35 Nýjasta tækni og visindi
Umsjónarmaður Sigurður
H. Richter.
21.15 Á líðandi stundu
Þáttur meö blönduðu efni.
Bein útsending úrsjón-
varpssal eða þaöan sem
atburðir liðandi stundar eru
að gerast ásamt ýmsum
innskotsatriöum.
Umsjónarmenn Ómar
Ragnarsson, Agnes Braga-
dóttir og Sigmundur Ernir
dóttir kynnir popptónlist.
20.20 Iþróttir. Umsjón: Ingólf-
urHannesson.
20.50 Tónmál. Þáttur Soffíu
Guðmundsdóttir. (Frá Akur-
eyri.)
,21.30 Sveitin mín. Umsjón:
HildaTorfadóttir.
22.00 Fréttir. Frá Reykjavíkur-
skákmótinu. Dagskrá morg-
undagsins. Orð kvöldsins.
22.15 Veðurfregnir.
22.20 Lestur Passíusálma
(15).
22.30 Bókaþáttur.
Umsjón: Njörður P. Njarð-
vík.
23.10 Á óperusviðinu. Leifur
Þórarinsson kynnir óperu-
tónlist.
24.00 Fréttir. Dagskrárlok.
Rúnarsson. Stjórn útsend-
ingar og upptöku: Tage
Ammendrup og Óli örn
Andreassen.
22.15 Hótel
Nýrflokkur — Fyrsti þáttur
Bandarískur myndaflokkur (
22 þáttum. Þeir eru fram-
hald samnefndrar sjón-
varpsmyndar eftir sögu Art-
hurs Haileys en hver um sig
ersjálfstæö saga.
Aðalhlutverk: James Brolin,
Connie Sellecca og Anne
Baxter.
Þýðandi Jóhanna Þráins-
dóttir.
23.05 Fréttir í dagskrárlok.
SJÓNVARP
þykk bindi er báru heitið
Vísindaárangur norska
heimskautsleiðangursins
1893-1896.
Árið 1897 var Nansen
skipaður prófessor við
Kristianíuháskóla og
beindist áhugi hans þar
einkum að haffræðirann-
sóknum enda samdi hann
fjölmörg vísindarit þess
efnis, m.a. um sannfræði
heimilda um siglingar forn-
manna og má þar nefna
yínlandsferð Leifs heppna.
Ómetanlegt reyndist að
allra mati starf hans í þágu
sjálfstæðisbaráttu Norð-
manna. M.a. birtist eftir
hann fjöldi greina um þau
átök í ýmsum heimsblöð-
um. Árið 1920 hóf Nansen
hina stórmerku starfsemi
sína við heimsendingu allt
að 450.000 stríðsfanga,
einkum þýskra og austur-
rískra í Rússlandi og rússn-
eskra í Mið-Evrópu. Þá er
og talið að í samvinnu við
Rauða krossinn hafí Nan-
sen forðað um tveimur
milljónum manna einkum í
Volguhéraðum Rússlands
frá hungurdauða. Nansen
hlaut friðarverðlaun Nób-
els 1923. Auk þess bárast
honum rausnarleg fjár-
framlög frá öðram aðilum.
Öllu þessu fé varði hann í
því skyni að minnka þján-
ingar og eymd stríðs-
hijáðra þjóða. Hann átti
einnig dijúgan þátt í líkn-
arstarfí Þjóðabandalags-
ins.
Nansen var maður fá-
dæma vinsæll og jafnframt
talinn velgjörðarmaður
mannkyns. Fáir hafa átt
jafnmörg hugðarefni og
hann. Nansen var íþrótta-
maður, landkönnuður, vís-
indamaður, listamaður,
stjómandi, fomfræðingur
og ekki síst mannvinur.
Honum var reistur vegleg-
ur minnisvarði í garði Osló-
arháskóla.
MIÐVIKUDAGUR
12.febrúar
10.00 Morgunþáttur
Stjórnandi: Kristján Sigur-
jónsson.
12.00 Hlé
14.00 Eftirtvö
Stjórnandi: Jón Axel Ólafs-
son.
15.00 Núerlag
Gömul og ný úrvalslög að
hætti hússins. Stjórnandi:
Gunnar Salvarsson.
16.00 Dægurflugur
Leopold Sveinsson kynnir
nýjustu dægurlögin.
17.00 Þræðir
Stjórnandi: Andrea Jóns-
dóttir.
18.00 Dagskrárlok.
Fréttir eru sagðar í þrjár
mínútur kl. 11.00, 15.00,
16.00og 17.00.
SVÆÐISÚTVÖRP
AKUREYRI
17.03—18.00 Svæðisútvarp
fyrir Reykjavík og nágrenni
— FM 90,1 MHz.
REYKJAVÍK
17.03—18.30 Svæðisútvarp
fyrir Akureyri og nágrenni —
FM 96,5 MHz.