Morgunblaðið - 04.07.1987, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. JÚLÍ 1987
Grábölvað fyrir Eyjarnar
að eiga ekki mann á þingi
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
Árni Johnsen, myndin er tekin á Selfossi.
Rætt við
Arna Johnsen
Selfossi.
Kosningaúrslit þykja
ávallt tíðindi, ekki sízt
þegar þau eru á þann veg
að breytingar verða á
liðskipan á Alþingi. Starfi
þingmanna er þannig farið
að þeir mega gjöra svo vel
og hlíta því að bera verk
sín undir dóm kjósenda og
er sá dómur endanlegur.
Honum verður ekki hnikað
né áfrýjað.
í nýafstaðinni
kosningabaráttu sigldu
frambjóðendur krappan
sjó í snarpri orrahríð og
þegar upp var staðið höfðu
orðið þær breytingar á
þingliði Sunnlendinga að
Árni Johnsen hafði misst
sitt umboð og verður utan
þings næsta kjörtímabil.
Þau tíðindi urðu og að
Vestmannaeyingar geta
nú ekki kennt neinn úr
þingliði Sunnlendinga við
Eyjarnar.
Það er grábölvað
— Hvemig er sú tilfinning, Ámi
Johnsen, að horfa upp á þingmanns-
lausar Eyjar?
„Það er grábölvað, því þótt Vest-
mannaeyjar séu hluti af Suður-
landskjördæmi, þá er sérstaða
Eyjanna á svo margan hátt að það
þarf í rauninni Eyjamenn til þess
að sinna því hlutverki. Ég hef þó
lagt kapp á það undanfarin ár að
vinna fyrir allt kjördæmið og um
allt kjördæmið og ég hef beinlínis
lagt áherzlu á það að ekki sé verið
að flokka menn niður eftir svæðum,
en það virðist erfítt að vinna þeirri
skoðun fylgi þótt hún vinni vissu-
lega á. Vestmannaeyjar eru stærsta
þéttýlissvæðið í kjördæminu,
stærsta verstöð landsins og auðvit-
að vegur það þungt í skipan mála,
en lengst af hafa menn náð að taka
eðlilegt tillit til þess innan raða
sjálfstæðismanna í kjördæminu."
— Menn tala um Suðurland ann-
arsvegar og Vestmannaeyjar hins
vegar. Finnst þér þingmönnum
hætta til að gleyma Eyjunum, þar
býr jú sterkt samfélag sem er sjálfu
sér nægt um margt?
„í stjórnmálum liðinna alda var
alltaf talað um ísland annars vegar
og Vestmannaeyjar hins vegar,
enda voru Vestmannaeyjar lengi
séreign konungs og þá kallaðar
Gullkista íslands. Ég held að menn
gleymi í rauninni ekki Vestmanna-
eyjum, en vegna mikilvægis
Vestmannaeyja sem stærstu ver-
stöðvar landsins sem skilar á milli
10 og 20% af framleiðsluverðmæti
sjávarafurða, úr höndum 1,6% íbúa
landsins, þá skiptir máli að það sé
metið í stjórnsýslunni, því það skipt-
ir þjóðarbúið í heild svo geysilega
miklu máli að vel gangi í Vest-
mannaeyjum. Vestmannaeyjar sem
pláss eru ein bezta mjólkurkýr
landsins og slíkt hljóta menn að
meta. Vestmannaeyjar eru í raun
og veru atvinnutæki sem er í gangi
allan sólarhringinn alla daga ársins.
Hlutir ganga hratt fyrir sig í Eyjum
og það þarf að sjá um að allt sé
klárt. Þörfín er þannig meiri en
víðast hvar annars staðar á landinu
fyrir alhliða þjónustu hvort sem er
í atvinnulífi eða mannlífí.
Mér fannst ég órétti
beittur
— Þú sagðir einu sinni að storm-
urinn væri þitt veðurlag og að þú
efldist við mótbyr. Ef við lítum á
stöðuna í dag, ertu þá fokinn um
koll?
„Nei, nei, ég er ekkert fokinn
um koll, en það hefur hins vegar
hvesst í mér sjálfum. Mér líkar að
hafa bratta framundan, taka á
verkefnum til árangurs. En það er
rétt, það hefur stormað og ég tek
þann storm í fangið."
— Hvernig á það eftir að koma
fram?
„Það verður að fínna sér farveg.
Það er ekkert launungarmál að mér
fannst ég órétti beittur þegar ég
var fluttur til um sæti á framboðs-
lista sl. haust. Mér fannst óeðlilegt
að gera slíka breytingu nema með
sömu aðferð og upp var stillt þegar
ég vann 2. sætið í nær 5000 manna
prófkjöri í almennu opnu prófkjöri
og að auki höfðum við tveir efstu
menn engan tíma til að taka þátt
í baráttu um sætaskipan innan raða
þröngs hóps trúnaðarmanna, við
vorum á kafí í gegningum fyrir
Alþingi og kjördæmi okkar, Þor-
steinn sem ráðherra, ég í fjárveit-
inganefnd sem vinnur í vetrarbyij-
un alla daga vikunar og nær öll
kvöld. Því var haldið fram að þetta
hafí verið gert vegna ákveðins
munsturs, vegna þess að ég væri
sterkari í 3. sætinu, baráttusætinu,
en mitt álit er það að ef maður
dugar ekki í 3. sætið í þesu tilviki,
þá dugar hann enn siður í 2. sætið.
Þá er verið að misbjóða fólki með
óeðlilegri verzlun og það er vond
pólitík, sem margir hljóta að
hundsa.“
Það er ekki bara
líðandi stund
— í harðri baráttu hlýtur að
koma upp sú hugsun hvort það sé
þess virði að beijast.
„Með blússandi hvatningu og
baráttuglöðum samheijum er það
sannarlega þess virði. Menn verða
auðvitað að meta stöðuna á hveijum
tíma. Með samstilltu átaki áttum
við þrátt fýrir allt góða möguleika.
Það þurfti að vísu dálítil heppni að
fylgja eins og alltaf þegar staðan
veikist. En það á auðvitað eingöngu
að efla menn til að standa sig þá
enn betur. Sem gamalreyndur
spretthlaupari hefur mér alltaf líkað
best við endasprettinn og það var
svo sannarlega tekið á með hörku-
liði, það var skemmtilegt en við
erfiðar aðstæður og samheijar okk-
ar um allt kjördæmið tóku á af
miklum krafti.
Við áttum miðað við allt að koma
enn sterkar út úr þessari innrás í
okkar landhelgi, sem ég kalla Suð-
urlandskjördæmi, vegna þess að
það er engin hemja fyrir lands-
byggðarmenn að vera að byggja
undir apparat eins og Bogaraflokk-
inn sem kemur til vegna ákveðinna
vandamála i höfuðborg landsins.
Við höfum mörg verk að vinna á
landsbyggðinni þó svo við séum
ekki að skipta okkur af innan-
búðarvandamálum í Reykjavík sem
Albert Guðmundsson er og hefur
lengi verið þó svo hann hafí verið
skemmtilegur og umdeildur per-
sónuleiki sem stjómmálamaður —
að vísu með eilífar sérþarfír. Það
er bara allt annað mál.
Auðvitað á þorri þeirra sem kusu
Borgaraflokkinn samleið með Sjálf-
stæðisflokknum inn í framtíðina,
því það er miklu meira í húfi en svo
að samúð með einum manni vegna
óhapps hans í einu máli geti verið
næg ástæða til þess að höggva
varanlegt skarð í það móðurskip
sem Sjálfstæðisflokkurinn’ er
íslensku þjóðlífí. Það er líka mörg-
um brugðið í þeirri stöðu sem nú
er. í Albertsmálinu var enginn góð-
ur kostur, allar leiðir út úr því voru
erfiðar og sá í raun ekki fyrir end-
ann á neinni. Slík mál verða hins
vegar ekki leyst með óvinafagnaði
og flokksstofnun til slíks getur ekki
átt að vara lengi. Það er margt
undarlegt sem kemur upp í pólitík-
inni, margt sem menn átta sig ekki
á í fljótu bragði. Það er til dæmis
í raun undarlegt að helsta gagnrýn-
in á Þorstein Pálsson er sú að hann
segi aldrei neina vitleysu, tali aldrei
af sér.“
— Það fer orð af eindæma kosn-
ingabaráttu í heimabyggð þinni,
Vestmannaeyjum.
„Frá því ég man eftir mér hef
ég aldrei fundið aðra eins stemmn-
ingu í pólitík eða annarri félagslegri
vinnu. Það kannski lýsir Eyjamönn-
um dálítið vel því þeir voru ekkert
sáttir við þetta upphlaup sem varð
og þessa röð atvika sem breytti
bæði sætasikpan og pólitískum
vindum. Þeir eru vanir því að taka
fast á þegar á þarf að halda. Það
þýðir aldrei að bíða með að beita
skipi upp í vindinn ef á hefur hall-
að. Það þýðir heldur ekkert að bíða
með að hreinsa lestina eða spúla
dekkið. Það veður að gera hlutina
strax og ákveðið og það gerðu þeir
í þessari kosningabaráttu. Ef fylgis-
menn Sjálfstæðisflokksins hefðu
skilað sér eins vel á landsmæli-
kvarða hefði þetta ekki getað verið
nein spurning og við höfum ekki
sagt okkar síðasta orð, Eyjamenn.“
— Hvað er eftirminnilegast úr
orrahríðinni?
„Ákaflega hvetjandi stuðningur
fólks úr öllum áttum í kjördæminu
við mig persónulega í erfíðri stöðu.
Það sem er kannski eftirminnileg-
ast í þessu sambandi er ekki í
rauninni neitt einstakt atvik heldur
mörg atvik þar sem fólk úr ýmsum
áttum tjáði manni hug sinn, fólk
sem maður átti ekki von á að færi
að tala sig út um hvað það ætlaði
að gera í kosningum, en hvatti til
harðrar baráttu. Það er eftirminni-
legast og gaf manni sól í sinni."
I lausu lofti
— Hvaða tilfínning fylgir því að
horfa á bak þingsæti og vinnuvett-
vangi?
Norræna húsið:
,tSól, Hnífar, Skip“ Jóns Gunnars
Arnasonar á sumarsýningn
SUMARSÝNING Norræna húss-
ins verður að þessu sinni helguð
verkum Jóns Gunnars Árnasonar
og verður sýningin opnuð í dag,
laugardaginn, klukkan 15. Jón
Gunnar kallar sýningu sýna „Sól,
Hnífar, Skip“.
Þetta er í tólfta sinn sem Nor-
ræna húsið stendur fyrir sérstakri
sumarsýningu á verkum íslenskra
listamanna til þess að kynna nor-
rænum ferðamönnum og öðrum
athyglisverðar hliðar íslenskrar list-
ar, segir í frétt frá Norræna húsinu.
Jón Gunnar hefur um árabil verið
einn ákafasti brautryðjandi nýrra
hugmynda meðal íslenskra lista-
manna, segir í frétt frá Norræna
húsinu. Hann var einn af stofnend-
um SÚM-hópsins og tók þátt í
uppbyggingu Nýlistasafnsins. „í list
sinni hefur hann kunnað að tengja
saman ólíkar hugmyndir, endumýja
höggmyndalistina og skapa sér full-
komlega persónulegt rými í íslensku
listalífí," ritar Gunnar Kvaran í sýn-
ingarskrá.
Á sýningunni eru hátt í 50 verk,
skúlptúrar og teíkningar, sem
spanna feril listamannsins allt frá
1961 til 1987. Jón Gunnar sagðist
í samtaii við Morgunblaðið gera
hátt í 20 málverk og ef til vill um
hundrað teikningar áður en hann
byggi til skúlptúr.
Jón Gunnar staldraði ungur við í
Handíða- og myndlistaskóla Islands.
Hann nam jámsmíði við Iðnskólann,
setti á fót lítið jámsmíðaverkstæði
og vann að margvíslegum listrænum
tilraunum. Það sem skipti þó hvað
mestu fyrir Jón voru kynni hans af
listamanninum Dieter Roth, sem
búsettur var um skeið hér á landi,
segir í frétt frá Norræna húsinu.
Síðastliðinn áratug hefur Jón Gunn-
ar sótt yrkisefnið í samevrópska
goðafræði sem tengist táknfræði
sólarinnar. Hvort sem um er að
ræða sólvagn, sólauga, fugl eða bát
þá eru þessi verk líkt og óður til
sólarinnar - orku lífsins, segir í
fréttatilkynningu.
Sumarsýningin verður opin dag-
lega í Norræna húsinu frá kl. 14
til 19 til 2. ágúst.
Morgunblaðið/Sverrir
Jón Gunnar Árnason við eitt verka sinna „Skip“
sem Ibúasamtök Vesturbæjar gáfu Reykjavíkurborg á 200 ára
afmælinu í fyrra.