Morgunblaðið - 16.01.1988, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1988
HelgiJónsson frá
Isabakka - Minning
Fæddur 28. desember 1937
Dáinn 10. janúar 1988
í blóma lífsins féll Helgi Jónsson
bóndi á ísabakka frá; eins og hendi
væri veifað kvaddi hann þennan
heim nokkrum dögum eftir fimm-
tugsafmæli sitt. Okkur sem eftir
sitjum setur hljóð og áleitnar spum-
ingar hrannast upp: Hvers vegna
gerast slík ósköp? Hvað veldur að
maður sem virtist hreystin sjáif,
deyr svo skyndilega? Hvers vegna
fékk hann ekki að njóta afrakstur
erfíðis síns? En við vitum að engin
svör fást; lífíð er hverfult og eftir
standa þau spor og þær minningar
seni hver og einn skilur eftir sig.
Það er huggun harmi gegn að ævi-
starf Helga Jónssonar og öll
ráðabreytni ber honum og minningu
hans fagurt vitni um ókomin ár.
I okkar augum var hann sómi
sinnar stéttar. Að- hefja búskap á
jörð þar sem allt þarf að rækta og
byggja upp frá grunni er ekkert
' áhlaupaverk. En þegar saman fer
órofa samstaða og ósérhlífni dugn-
aðarhjóna og verklag og útsjónar-
semi bóndans, þá má vænta
árangurs s_em er í frásögur fær-
andi. Á ísabakka gerðust slík
undur. Þar sem áður var óræktað
land og engin hús er nú risið bú,
sem einkennist af myndarskap,
hagkvæmni og smekkvísi. Á sama
hátt bar bústofninn ræktendum
sínum órækt vitni um eljusemi og
umhyggju. Sjaldan höfum við séð
sælli skepnur en í umsjón Helga
og hans ágætu konu, Önnu Soffíu,
sem nú sér á eftir góðum eigin-
manni og vini.
Það var því mikið lán þegar son-
ur okkar fékk að dvelja nokkur
sumur hjá þeim heiðurshjónum og
syni þeirra Jóni Matthíasi. Sú dvöl
var honum uppspretta ánægju og
þroska. Hlutur Helga Jónssonar í
því efni var stör og virðingin sem
ungur drengur bar fyrir honum er
og verður góður grunnur fyrir mati
á sönnum mannkostum.
Góður drengur er fallinn frá.
Eftir standa verk hans óbrotgjöm
og minning sem lýsir okkur hinum
veg heiðarleika, trúmennsku og
ósérhlífni.
Blessuð sé minning Helga Jóns-
sonar frá ísabakka.
Áslaug Hauksdóttir
Ingólfur Sverrisson
Drottni heyrir jörðin og allt sem á
henni er,
heimurinn og þeir sem í honum búa.
Því að hann hefir grundvailað hana á
hafinu
og fest hana á vötnunum.
Hver fær að stíga upp á fjall
Drottins,
hver fær að dyljast á hans helga stað?
- Sá er hefír óflekkaðar hendur og
hreint hjarta,
eigi sækist eftir hégóma
og eigi vinnur rangan eið.
Hann mun blessun hljóta frá Drottni
og réttlætingu frá Guði hjálpræðis
síns.
- Þessi er sú kynslóð er leitar Drottins,
stundar eftir augliti þínu,
þú Jakobs Guð.
(24. Daviðssálmur)
Sorgin hefur kvatt dyra í húsi
okkar. Helgi mágur minn og næsti
nágranni er horfínn úr tilveru okk-
ar, dáinn. Eftir stendur svo stórt
skarð, að okkur fínnst sem stoðum
hafí verið kippt undan lífí okkar.
Ekkert verður nokkum tímann eins
og yar.
Ég sé bæinn þeirra Önnu og
Helga úr mínu húsi, þar sem ég sit
og skrifa þessi fátæklegu orð. Þar
hafa sorgin og söknuðurinn sest að
um hríð. Allir hlutir þar, — bústofn-
inn, vélarnar, umhverfíð, húsin, —
allt, ber húsbónda sínum fagurt
vitni. Slík var snyrtimennska Helga
og nærgætni í hvívetna.
Helgi var ekki orðmargur maður.
Hann þurfti ekki orð, hann skapaði
með nærvem sinni einni andrúms-
loft trausts og hlýju. Það segir sig
sjálft, að okkur hér í Hvítárholti
var ómetanlegt að eiga slíkan ná-
granna. Helgi var bóndi af Guðs
náð, sem unni landi sínu og skepn-
um, og það blómstraði allt í
meðfömm hans.
Ifyrir fáum dögum ríkti gleðin í
húsi þeirra Önnu og Helga. Þá var
fimmtugsafmæli Helga. Vinir
þeirra og vandamenn söfnuðust
saman tit að gleðjast og fagna með
þeim hjónum. Við, sem vitum svo
skammt, sáum þau Helga og Önnu
eiga svo góð ár framundan, sonur
þeirra orðinn næstum uppkominn
og byíjaður í framhaldsskóla, —
uppbyggingunni lokið og allt virtist
standa föstum fótum.
En margt fer öðm vísi en ætlað
er. — Þrettán dögum síðar var
Helgi dáinn. Harmi Iostinn leitaði
Anna systir huggunar í hinni helgu
bók. Hún sá 24. sálm Davíðs, sem
tilfærður er hér að framan.
Við, sem þekktum Helga, vitum
að þessi sálmur lýsir einnig honum.
Hann hafði óflekkaðar hendur og
hreint hjarta, sóttist ekki eftir hé-
góma og vann ekki rangan eið.
Megi hann hljóta blessun guðs á
þeim nýju leiðum sem hann hefur
nú horfið til.
Við biðjum einnig Guð að styrkja
og blessa ástvini hans, Önnu, Jón
Matta og Sigga, gefa þeim von og
trú að nýju.
Við skulum einnig vera þakklát
í sorginni, því minning um góðan
mann er ómetanleg.
Halla
Sunnudaginn 10. janúar síðastlið-
inn varð bráðkvaddur á heimili sínu
Helgi Jónsson á ísabakka.
Helgi var fæddur 28. desember
1937 að Auðsholti í Biskupstungum.
Foreldrar hans voru Jón Stefánsson
frá Götu í Hmnamannahreppi og
Steinunn Sigurðardóttir fædd á
Litla-Kálfalæk í Hraunhreppi á Mýr-
um, en fluttist með foreldmm sínum
að Syðra-Langholti í Hreppum 1928.
Þau Steinunn og Jón byrjuðu bú-
skap í Gróf en bjuggu síðar að
Auðsholti og á Bjargi, en þar lést
Jón árið 1946. Næstu árin er Stein-
unn í Syðra-Langholti í skjóli for-
eldra sinna og bróður með_ drengina
sína tvo, Helga og Sigurð. Árið 1954,
þegar Helgi er 16 ára en Sigurður
13, taka þau austurpartinn á Iðu til
leigu og búa þar í tvö ár, en 1956
flytja þau aftur í Hreppinn og þá
að Sóleyjarbakka og búa þar til
1974.
Öll búskaparsaga Steinunnar og
hennar fólks var ein raunasaga, þar
sem réttur leiguliðans var lítill og
stundum enginn. Helgi á ísabakka
fæddist því ekki með silfurskeið í
munninum.
Árið 1970 giftist Helgi Önnu
Soffíu Sigurðardóttur frá Hvítárholti
og eignuðust þau einn son, Jón
Matthías. Fyrstu árin búa þau á
Sóleyjarbakka en flytja að Hvítár-
holti 1974 og byija þá að byggja
upp eyðibýlið ísabakka, sem hafði
verið í eyði í hartnær 100 ár, en
hafði lagst undir Hvítárholtið. Á
skömmum tíma byggja þau upp
glæsilegt býli, sem eftir er tekið
fyrir snyrtimennsku í hvívetna.
Isabakkaárin vom án efa bjart-
asti tíminn í lífí Helga. Nú var hann
sjálfseignarbóndi, sem byggði upp
og ræktaði jörð sína með samhentri
fjölskyldu. Helgi var dverghagur
bæði á tré og járn, skepnumaður
góður og svo mikið snyrtimenni að
ekkert fór til ónýtis. Enda kom það
vel fram í búskapnum, búið sérlega
afurðasamt og afkoman góð.
Helgi var fjallkóngur Hmna-
manna í 18 ár og gegndi því starfi
með miklum sóma. Hann var allra
manna kunnugastur á afrétti Hmna-
manna, fór til að mynda í um tuttugu
eftirleitir.
Hestamaður var hann góður og
átti marga afbragðs hesta, og vom
þau hjónin og Jón sonur þeirra ákaf-
lega samhent þar.
Þegar litið er um öxl og horft
yfir liðin kynni er margs að minnast.
Ungur man ég hann koma að vori
til norður yfir fjallið í kindaleit
ríðandi á hvumpnum fola. Þá var
hann nýkominn að Sóleyjarbakka.
Seinna lágu leiðir saman bæði í leik
og starfi. Ég man eina langa vor-
nótt á Hveravöllum á leið norður á
fjórðungsmót að Einarsstöðum.
Einnig gleðina sem ríkti á pallinum
í gamla bragganum í Leppistungum
í eftirleit, þegar við höfðum náð gim-
brinni úr Kerlingagljúfri eftir
tveggja daga baming. Þá var gaman
að lifa.
Þann 28. desember síðastliðinn
varð Helgi á ísabakka 50 ára gam-
all. Að kvöldi þess dags komu hátt
í hundrað vinir þeirra hjóna tfl að
gleðjast með þeim. Engum trúi ég
að hvarflað hafí að, að verið væri
að kveðja vin okkar í hinsta sinn,
„en enginn má sköpum renna".
Á þessari stundu saknaðar og
trega, er mér efst í huga sú gæfa
að hafa þekkt og notið vináttu Helga
á ísabakka.
Aðstandendum hans sendi ég
mínar fátæklegustu samúðarkveðj-
ur.
Jón Hermannsson
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með fijóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt
lit og blöð niður lagði
Hf mannlegt endar slqött.
Dauðinn má svo með sanni
samlíkjast, þykir mér,
slyngum þeim sláttumanni,
er slær allt hvað fyrir er;
grösin og jurtir grænar,
glóandi blómstrið fritt,
reyr, stör sem rósir vænar
reiknar hann jafnfánýtt,
(H.P.)
Enn hefur maðurinn með ljáinn
verið á ferð. Enn hefur verið höggv-
ið stórt skarð í litla samfélagið
okkar hér í Hrunamannahreppnum.
Enn hefur einn úr okkar hópi látist
skyndilega, langt fyrir aldur fram.
I þetta sinn er bóndi á góðum aldri
kvaddur svo skyndilega á braut.
Fregnin um lát Helga frænda míns
og vinar var helköld og nístandi,
svo óskiljanleg og ótímabær.
Helgi Stefán Jónsson var fæddur
að Auðsholti 28. desember 1937,
sonur hjónanna Jóns Stefánssonar
frá Götu og Steinunnar Sigurðar-
dóttur, föðursystur minnar. Hún
flutti hingað að Syðra-Langholti
árið 1928 með föður mínum, for-
eldrum sínum og fleiri systkinum
vestan úr Mýrasýslu. Þau Jón og
Steinunn bjuggu fyrsta búskaparár-
ið sitt í Gróf hér í sveit. Þar fæddust
þeim tvíburar. Annað barnið fædd-
ist andvana, en stúlka. er Helga
hét, dó fjögurra ára. Árið 1933
fluttu þau að Auðsholti. Þar bjuggu
þau til ársins 1944 en þá fluttu þau
að jörðinni Bjargi, sem er hér
skammt fyrir vestan. Á sumardag-
inn fyrsta árið 1946 dó Jón, þá
fimmtugur að aldri. Sem bam man
ég þennan heiðursmann nokkuð.
Einkum þar sem hann vann við
byggingu íbúðarhússins hér. Kom
sér vel að það var byggt af stór-
hug, því ekíri var margra kosta völ
fyrir ekkjuna, þegar svona var kom-
ið. Varð úr að hún kom hingað að
Syðra-Langholti þá um vorið með
tvo syni sína, átta og fjögurra ára,
en þeim Steinu og Jóni hafði fæðst
annar sonur árið 1941, sem Sigurð-
ur heitir. Þó hér væri þá mannmargt
heimili, var aldrei þröngt í neinni
merkingu. Steinunn föðursystir mín
var mikil mannkostamanneskja. Ef
hægt er að nota orðið valmenni um
nokkum mann, þá væri það um
hana.
Við Helgi urðum fljótt mjög sam-
rýndir, enda áhugamálin svipuð.
Við lékum okkur hvor í annars spor-
um og störfin tóku við eftir því sem
þrek og þroski leyfði.
Vorið 1954, þegar Helgi var 16
ára, flyst Steina frænka að Iðu í
Biskupstungum með syni sína og
bjuggu þau þar á Austurbænum í
tvö ár. Þá var enn flutt og nú aftur
hingað í sveitina, að Sóleyjarbakka.
Þar bjuggu þau í átján ár. Alltaf
var samgangurinn mikill, enda til-
tölulega skammt á milli allra
þessara bæja.
Þann 7. nóvember árið 1970
kvæntist helgi Önnu Sigurðardóttur
frá Hvítárholti. Foreldrar hennar
em hjónin Elín Kristjánsdóttir og
Sigurður Sigurmundarson.
Þann 26. janúar 1972 fæddist
þeim Önnu og Helga sonur, sem
Jón Matthías heitir. Stundar hann
nú nám í menntaskólanum á Laug-
arvatni.
Ekki fór svo að þau gætu búið
á Sóleyjarbakka og urðu þau að
fara þaðan árið 1974. Á þar við,
að oft er ótrygg ábúð leiguliðans.
Þau Anna og Helgi fluttu nú með
sinn unga sori að Hvítárholti, en
Steinunn móðir hans fór ásamt Sig-
urði syni sínum að Miðfelli til
Margrétar systur sinnar. Steinunn
lést árið 1979.
Þau Anna og Helgi stofnuðu
nýbýli úr landi Hvítárholts og
nefndu það ísabakka, eftir gömlu
býli, sem lagt hafði verið undir
Hvítárholtið þá fyrir rúmum hundr-
að ámm. Landgæði em þama mikil
og sumarhagar með afbrigðum góð-
ir. Þau höfðu óbilandi trú á fijósemi
t
Eiginkona mín,
SVANFRÍÐUR VIGFÚSDÓTTIR,
Sólbrekku 28, Húsavík,
lést í Borgarspítalanum 14. janúar.
Ásbjörn Magnússon.
t
Eiginkona mín og móöir okkar,
GUÐBJÖRG MEYVANTSDÓTTIR,
Hrefnugötu 10,
lést í Landspítalanum 15. janúar.
Georg Vilhjálmsson og dætur.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
AUÐUR HANNESDÓTTIR,
Langagerði 66,
Reykjavik,
andaðist í Landspitalanum. 8. janúar sl. Jarðarförin hefur farið
fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Hannes Sigurðsson,
Hjálmar Sigurðsson,
Svavar Sigurðsson,
Örn Sigurðsson,
Þorsteinn Sigurðsson,
Ósk Sigurðardóttir,
Auður Jónsdóttir,
tengdabörn, barnabörn og barnabarnabarn.
Hjartkær eiginmaður minn, t bróðir okkar og mágur,
INGIMUNDUR BRYNJÓLFSSON
frá Þingeyri,
verður jarðsunginn frá Þingeyrarkirkju laugardaginn 16. janúar
kl. 14.00.
Guðný Alda Einarsdóttir frá Hreggsstöðum
Einar Brynjólfsson, Margrét Einarsdóttir,
Kristján Brynjólfsson, Jónína K. Jónsdóttir,
Brynjólfur Brynjóifsson, Þórarinn Brynjólfsson, Jóhanna Guðmundsdóttir,
Sigríður Brynjólfsdóttir, Ármann Brynjólfsson, Ásta Þorvaldsdóttir,
Helgi Brynjólfsson, Sveinn Brynjólfsson, Huld Þorvaldsdóttir,
Friðrik Brynjólfsson, Guðríður Helgadóttir.
t
Ástkær móðir okkar,
GUÐBJÖRG DAVÍÐSDÓTTIR,
lést í Landakotsspítala 14. janúar.
Sæmundur Sæmundsson,
Sigrún Daviðsdóttir.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vináttu við fráfall og útför
KRISTÍNAR J. GUÐMUNDSDÓTTUR,
Kötlufelli 7.
Sigurgeir Magnússon,
börn, tengdabörn, barnabörn og
barrabarnabörn.