Morgunblaðið - 13.03.1988, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. MARZ 1988
41
GoldStar
GSA-5300 hljómtækjastæöan
Plötusoilari: Reimdrifinn, hálf-sjálfvirkur,
magnetiskur tónhaus, demantsnál.
Geislaspilari; Alsjálfvirkur, þriggja geisla,
framhlaðinn, beinval á 9 lögum, leit fram og aftur,
sjálfvirk endurspilun, hraðspólun fram og tilbaka.
Stereomóttakari: Móttakari með DLL-
Synthesizer, 14 minni, sjálfleitandi, flúor stafir,
stereo-ljós.
Stcreomagnari: 2 x 70 W, fimmskiptur tónjafnari,
hljóm-mögnun, valrofi, hljóðnemi og blöndun,
þagnarrofi.
Segulbandstæki: Tvöfalt segulbandskerfi, A+B
spilun, hröð milliupptaka, samhæfð byrjun,
sjálfstilling á spólugerð, upptökustillar, Dolby B
suðeyöir, léttrofar,
2 x 80W hátalarar með bassaendurkasti:
16 cm bassahátalarar, 6,5 cm miðtóna-hátalarar,
5 cm hátónahátalarar, tíðnisvið: 55 - 20.000 rið.
Ath! Skápurinn fylgir ekki meö í uppgefnum veröum.
Sendum í póstkröfu um allt land
m 44.270,-
kr./stgr.
án geislaspilara
Alm. verö: 63.200,- m/geisiaspilara, en 47.600,' án.
Staögr.verö: 58.780,- m/geislaspilara, en 44.270,- án.
Memphis Minnie
.
m
SKIPHOLTl 19
SÍMI 29800
__________Blús_______________
Árni Matthíasson
Þegar blússöngkonur frá því
fyrir heimsstyrjöldina síðari
eru til nefndar verður líklega
flestum hugsað til söngkvenn-
anna Ma Rainey og Bessie
Smith. Þær sungu meiri jass
en blús og þær léku ekki sjálfar
á hljóðfæri. Það gerði aftur á
móti Lizzie Douglas, eða
Memphis Minnie. I ævisögu
sinni, sem Yannick Bruynoghe
skráði, sagði Big Bill Broonzy
og frá þvi að Memphis Minne
hafi leikið á gítar og sungið á
við hvaða karlmann sem er; áð
hún hafi látið gítarinn stynja,
gráta, tala og flauta blús.
Memptiis Minnie, sem starfaði
reyndar lengst af í Chicago, en
ekki Memphis, fæddist í Alsír í
Louisiana 3. júní 1896. Hún var
elst þriggja systkina og var skírð
Lizzie Douglas. Snemma fékk hún
þó viðurnefnið Kid, því foreldrum
hennar þótti hún heldur óstýrilát.
í Louisiana bjó hún fyrstu sjö
æviárin að fjölskyldan fluttist til
Memphis, með viðkomu í Walls.
Fýrsta hljóðfæri sem hún fékk í
hendur var banjó, en það tók hana
tvær vikur að verða fullnuma á
það. Þegar hún var fímmtán ára ,
var hún farin að leika á gítar fyr-
ir vegfarendur í Beale Street, sem
kallað hefur verið heimili blúsins.
Þar var hún með annan fótinn í
tuttugu ár og lék oftast með ein-
hveijum blúsmanni eða með lítilli
hljómsveit. Fystu lögin tók hún
upp 1929 með blússöngvaranum
og gítarleikaranum Joe McCoy,
sem var þá sambýlismaður henn-
ar. Þá áskotnaðist henni nafnið
Memphis Minnie, sem skreytti
plötuna við útgáfu, en Joe fékk
nafnið Kansas Joe.
Frá fyrstu upptökum Minnie
tókst henni að móta sér persónu-
legan og trúverðugan stíl sem
byggður var á áhrifum úr ýmsum
áttum. Þeim stfl tókst henni að
halda frá því og hann tryggði
henni samfelldari vinsældir en
nokkur blústónlistarmaður hefur
átt að fagna fram til þessa dags.
Gott dæmi um það er blúsinn
Bumble Bee, snjail blús með tví-
ræðum texta sem hún tók upp
1930 og sló rækilega í gegn það
ár.
Uppúr 1930 hófst kreppa í
Bandaríkjunum og hún hafði mik-
il áhrif á þróun tónlistariðnaðarins
sem vonlegt var. Þrátt fyrir
kreppuna seldi Minnie enn plötur
og hún var iðin við upptökur.
Nokkur þeirra laga sem hún tók
upp voru bara leikin og í þeim
mátti vel heyra hve snjallir gítar-
leikarar þau Joe McCoy voru.
Textar hennar fjölluðu mikið um
fjárhagserfiðleika og erfiðleika í
einkalífinu, en þeir áttu þó ekki
við um hennar líf, því þrátt fyrir
kreppuna komst hún þægilega af,
enda vinsæl vel. Hún skildi við
Joe McCoy 1934 og þá breyttist
tónlistin. Hún lék á gítar og söng
sem fyrr, en nú bættist við píanó
og á stundum bassi og trommur
eða jafnvel trompet. Um það leyti
var tónlistin ekki langt frá því sem
Big Bill Broonzy og álíka
Chicago-blúsarar voru að taka
upp. Um 1939 hafði hún tekið
saman við nýjan eiginmann, Em-
est Lawlars, sem kallaður var
Little Son Joe, en hann var ekki
síðri gítarleikari en Minnie. Með
honum starfaði hún næstu tíu
árin. 1941 tóku Minnie og Little
Son Joe upp lag sem náði ekki
minni vinsældum en Bumble Bee,
lagið Me and My Chauffeur Blues,
sem byggðist á tvíræðum texta
og snjöllum samleik hjónanna.
Það tryggði vinsældir hennar f
áratug til viðbótar, en uppúr 1950
fór að halla undan fæti.
Vísast hefði henni þó tekist að
endurheimta vinsældir í kjölfar
blúsvakningarinnar uppúr 1955,
en Little Son fékk hjartaáfall
1957 og varð að leggja hljóðfæra-
leikinn á hilluna. Úr því fluttust
þau til Memphis og þar bjuggu
þau upp frá því, Joe lést 1961 og
ári áður hafði Minnie einnig feng-
ið hjartaáfall sem gerði henni erf-
itt um vik að stunda hljóðfæra-
leik. Hún dvaldist á gamalmenna-
heimili bláfátæk, þar til Chris
Strachwitz, eigandi Arhoolie-út-
gáfufyrirtækisins, endurútgaf
mikið af fyrstu upptökum hennar
og innheimti fyrir hana vangoldin
gjöld fyrir útgáfu á lögum henn-
ar. Minnie lést í Memphis í ágúst
1972.
Eins og áður sagði endurútgaf
Arhoolie fyrstu upptökur Memp-
his Minnie og eru þær á plötunum
Memphis Minnie With Kansas Joe
1930—1931 og Memphis Minnie
1934—1942. Líklega er þó auð-
veldara að komast yfir plötur
Flyright-útgáfufyrirtækisins með
tónlist Memphis Minnie, en þær
eru tvær; In My Girlish Days og
World of Trouble. Á plötunni In
My Girlish Days eru fyrstu lögin
sem hún tók upp með Joe McCoy
og þar á er að fínna marga blús-
perluna og þar á meðal áður-
nefndan blús, Bumble Bee. Á hlið
tvö eru lög sem hún tók upp eftir
að hún sleit samvistir við Joe, lög-
in Dirty Mother for You, You
Can’t Give it Away og fleiri. Þar
er hún með píanóleikara sér til
halds og trausts og það er meiri
spenna á bak við tóniistina og í
textunum. Magpie-útgáfufyrir-
tækið hefur einnig gefið út plötu
með Memphis Minnie, plötuna Hot
Stuff sem spannar útgáfuferilinn
frá . 1936—1949. i lögunum á
þeirri plötu er undirleikur allur
fjölbreyttari; trommur, trompet
og píanó. Gott dæmi þar um er
titillagið Hot Stuff, en þar leikur
með henni trompetleikari af mik-
illi snilld.
Stórkostlegt 2 daga tilboð
Á morgun, mánudag, og þriðjudag selst allur skófatn-
aður í versluninni á sama verði.
Aðeins kr. 670,- parið.
Skóverslun Þórðar Péturssonar,
Laugavegi 95,
sími 13570 og 14370.