Morgunblaðið - 26.04.1988, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. APRÍL 1988
Sumarhús
OKKAR REYNSLA - ÞININI HAGUR
Trésmiðjan Þinur á djúpar rætur
í trjávöru- og byggingariðnaðin-
um. Arið 1986 tók Þinur við rekstri
eininga- og gluggaverksmiðju
Húsasmiðjunnar hf, sem hafði
verið rekin í áratugi. Því samein-
ast ítrésmiðjunni Þin mikil reynsla
og fagþekking.
Verið velkomin,
Trésmiðjan Þinur hf.,
s. 46621 og 45144.
VXV/'-V^X^VvWvVvWvVvVvV/v^vVvVvVvV^VvVvVvVvVvV'VvVVvVv-v'vVv'vVv
vvvVvVv»,V, »v vv’'vVVvyvvvv.v.,.vvVv.vvvvv, »«»!»: v:vVv>’v'v’vVvVvVvVvVv;**;v..*..vVv„v.vVv„v,v.,v..v:v*vVv:/.v%yv*vVvv-v
Við höfum sumarhús til
sýnis á lóð okkar við Fífu-
hvammsveg í Kópavogi.
Á staðnum er tæknideild
með fagmonhum sem
veita ráðgjöf og gera
verð- og efnisáætlanir.
Hvers vegna 42.000
kr. lágmarkslaun?
eftir Magnús L.
Sveinsson
í yfirstandandi kjaradeilu hefur
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur
sett fram þá meginkröfu að Iægstu
laun verði 42.000 krónur miðað við
18 ára aldur.
Eg hefi ótal sinnum bent á það
í ræðu og riti, m.a. í VR-blaðinu á
undanfömum árum, að brýnasta
verkefni verkalýðshreyfingarinnar
væri að lyfta launatöxtum upp úr
þeirri lægð sem þeir væru í. Því
miður hefur þetta ekki tekizt og
má að hluta til kenna um samstöðu-
leysi verkalýðshreyfingarinnar sem
ekki hefur borið gæfu til að standa
sem ein heild gegn ofurvaldi vinnu-
veitendasamtakanna sem heldur
flestum launatöxtum félaga innan
ASÍ undir 40.000 krónum. Sem
dæmi má nefna að hæsti launa-
taxti fyrir' almennt afgreiðslufólk
er kr. 39.703 á mánuði, sem næst
þó ekki fyrr en eftir 10 ára starf
hjá sama fyrirtæki!
Meðal þeirra raka, sem að baki
kröfu VR um 42.000 króna lág-
markslaun eru:
1. Með nýsettum lögum um tekju-
skatt hafa stjórnvöld ákveðið að
skattleysismörk skuli vera miðuð
við 42.000 kr. mánaðarlaun.
Með þessu hafa stjómvöld við-
urkennt að 42.000 kr. mánaðar-
laun séu svo lág, að ekki sé rétt-
lætanlegt að leggja neina beina
skatta á slík laun.
2. A sama tíma og verzlunareig-
endur segjast ekki hafa neina
getu til að hækka launataxtana
fyrir dagvinnu, leggja þeir ofur-
kapp á að lengja stöðugt þann
tíma, sem unninn er 5 nætur-
vinnu. Þá munar þá ekki um að
hækka öll laun um 80%, þó
hækkun dagvinnulauna sé synj-
að með öllu.
3. Því er jafnan haldið fram, að
hækkun lægstu launataxta valdi
ómældri verðbólgu.
„Verður ekki við það
unað að fjölda launþega
sé haldið niðri á launa-
töxtum sem allir viður-
kenna að eru langt fyr-
ir neðan það sem nokk-
ur getur lifað af.“
Þá gefa menn sér að allar lagfær-
ingar á lægstu launatöxtum fari
í gegnum allt launakerfið í
landinu. Slíkt er ekki krafa
verkalýðshreyfingarinnar, held-
ur á valdi og ábyrgð vinnuveit-
enda.
4. Á undanfömum ámm hafa yfir-
borganir aukist mjög mikið sam-
hliða því að launataxtar hafa
ekki fengist hækkaðir nema
óverulega eða þeir hafa verið
skertir af stjórnvöldum eins og
fjölmörg dæmi em um á sl. ára-
tug.
Þessi þróun hefur leitt til þess,
að vinnuveitendur hafa einhliða
ákveðið sífellt stærri hlut af
launagreiðslum í landinu, sem
aukið hefur stórlega bilið milli
lægstu og hæstu launa og hinir
lægst launuðu hafa setið eftir í
launaskriðinu. Rétt er að benda
á í þessu sambandi að aldrei er
talað um að einhliða ákvarðanir
vinnuveitenda um gífurlegar
launahækkanir umfram um-
samda launataxta valdi nokkurri
verðbólgu. Hins vegar er ætíð
hrópað verðbólga, verðbólga ef
launþegasamtökin óska eftir
hækkun á hinum lágu launatöxt-
um.
Það er ekki heldur talað um það
að hækkun launa vegna síauk-
’. innar yfirvinnu samkvæmt kröfu
vinnuveitenda, sem nemur vem-
legum upphæðum, valdi neinni
verðbólgu, þó samsvarandi
hækkun, sem komi á dagvinnu,
sé sögð valda verðbólgu.
Allur þessi málatilbúnaður
vinnuveitenda um að verðbólgu-
hættan stafi af hækkun launa-
taxta fyrir dagvinnu, sem gerðir
em við samningaborðið, fær því
ekki staðist.
5. Á undanfömum ámm hefur átt
sér stað meiri fjárfesting í verzl-
unarhúsnæði en áður hefur
þekkst hér á landi, sem nemur
tugum milljarða. Það er gleggsta
dæmið um að þessi starfsgrein
hefur haft úr miklum peningum
að spila, þó ætíð sé sagt að ekki
séu til peningár til að hækka
launataxta starfsfólks, sem
flestir em fyrir neðan þá tölu,
sem stjórnvöld hafa ákveðið,
sem skattleysismörk.
Magnús L. Sveinsson
5. Rétt er að vekja sérstaka at-
hygli á þeirri staðreynd, að í
hinni gífurlegu samkeppni sem
undanfarið hefur átt sér stað í
verzluninni hefur vömverð verið
greitt niður á kostnað launa
starfsfólksins, sem vinnur við
dreifingu á vömm. Þó brýnt sé
að halda vömverði eins lágu og
frekast er hægt má það ekki
bitna á launum þess fólks, sem
veitir neytendum daglega þjón-
ustu.
Það er kominn tími til þess að
allir geri sér grein fyrir því, að á
sama tíma og þjóðin býr við meiri
velmegun en nokkru sinni.fyrr, sem
leitt hefur til meira launaskriðs en
áður hefur þekkst og vinnuveitend-
ur ákveða einhliða sífellt stærri
hluta af laungreiðslum í landinu,
verður ekki við það unað að fjölda
launþega sé haldið niðri á launat-
öxtum sem allir viðurkenna að em
langt fyrir neðan það sem nokkur
getur lifað af. Öll þjóðin hefur
skyldur í því að leiðrétta þetta mikla
ranglæti ella stöndum við frammi
fyrir því að tvær þjóðir búa í þessu
landi.
Höfundur er formaður Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur.
Islensk vefnaðar- og heimilis-
iðnaðarsýning í Stokkhólmi
Stokkhólmi. Frá fréttaritara Morgunblaðsins, Pjetri Lárussyni.
Dagana 9. til 16. apríl var hald-
in í Stokkhólmi sýning á islenskum
vefnaði og heimilisiðnaði. Auk
þess voru á sýningunni skartgripir
úr steinum og ljósmyndir frá ís-
landi. Skartgripirnir voru gerðir
af Ingibjörgu Sigurðardóttur sem
undanfarið hefur stundað listnám
í Stokkhólmi en ljósmyndimar tók
Bengt Ame Ignell. Auk þeirra
tóku þær Kristín Jónsdóttir, Sigr-
ún Jónsdóttir, Áslaug Sverrisdótt-
ir, Sigrún Sverrisdóttir, Tina Ing-
ell og mæðgurnar Elsa og Þór-
hildur Blöndal þátt í sýningu þess-
Sýningin fór fram í verslun sænska
heimilisiðnaðarfélagsins en hún
stendur við Drottninggatan sem er í
hjarta borgarinnar.
Auk sýningarinnar á verkum áður-
nefndra kvenna vom fluttir fyrirlestr-
ar um efni tengd sýningunni. M.a.
fyallaði Magnús Guðmundsson sagn-
fræðingur um sögu ullariðnaðar á

Ein af ljósmyndum Bengt Arne Ignells frá sýningunni í Stokk-
hólmi. Myndin er tekin á Vatnajökli.
íslandi og Elsa Blöndal hélt sýni-
kennslu í ptjónaskap. Aðsókn var
harla góð sem marka má af því að
Magnús varð að endurtaka fyrirlestur
sinn þar eð færri komust að en vildu.
Tina Ingell sem er einn þeirra
ástríðufullu áhugamanna um ísland
sem maður hnýtur oft um í Svíþjóð
á heiðurinn að sýningu þessari. Tók
hún sérTerð á hendur til íslands til
að safna sýningargripum og styrktu
Flugleiðir hana til fararinnar.