Morgunblaðið - 06.11.1988, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 06.11.1988, Blaðsíða 2
2 C MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. NÓVEMBER 1988 Vinn þú og bið Fyrir siðaskipti störfuðu til lengri tíma átta eða níu munkaklaustur og tvö nunnuklaustur á Islandi. Þijú munkaklaustranna og bæði nunnuklaustrin tilheyrðu reglu heil- ags Benedikts en fímm eða sex klaustur voru af reglu heilags Ágústínusar. Markmið allra klaust- urreglanna var að sameinast Kristi í eins ríkum mæli og unnt var. Voru einkunnarorð heilags Bene- dikts „Vinn þú og bið“. Nunnuk- laustrin tvö voru að Stað í Reynis- nesi (Reynisstað) í Skagafírði, reist 1296 og að Kirkjubæ á Síðu, reist 1186. Við siðaskipti lagðist allt klausturhald af á Islandi og hófst ekki aftur fyrr en undir lok síðustu aldar. Engar munkareglur hafa verið hérlendis eftir það og hefur munkum fækkað meira en nunnum. Þijár systrareglur eru hér núna; vinnureglumar St. Jósefsreglan í Reykjavík og Garðabæ og Frans- iskusystur í Stykkishólmi. I Hafnar- fírði er íhugunarregla Karmel- systra. Ifyrstar komu til Iandsins fjórar St. Jósefssystur árið 1896. Systum- ar hérlendis urðu flestar um 40. Þær hafa unnið að kennslu og hjúkrunarstörfum, reistu m.a. Landakotsspítala og sjúkrahús í Hafnarfirði. Þær starfræktu einnig skóla í Hafnarfírði. Á síðustu ámm 'nefur fækkað mjög í reglunni og eru systumar nú aðeins sextán hér- lendis. Þær hafa látið af spítala- rekstri og skólahaldi og eru ellefu þeirra sem eftir eru búsettar á hvíldarheimili reglunnar í Garðabæ. Hinar búa á Bárugötu í Reykjavík. Regla St. Jósefssystra er opin, syst- umar vinna úti og fá sumarfrí og leyfí til að heimsækja ættingja sína. Þær ráða hvaða störf þær vinna og hvar þær vinna, svo fremi sem það hlíti reglum klaustursins. Sama má segja um St. Fransiskusystum- ar í Stykkishólmi sem komu til landsins 1935. Þær reka sjúkrahús og bamaheimili í samvinnu við ríki og sveitarfélag. St. Fransiskusystur hérlendis em nú sautján talsins; íjórtán í Stykkishólmi og þijár í Reylqavík. Fækkað hefur í reglunni á Vesturlöndum en hér hefur verið svipaður fjöldi frá upphafi, þar sem systur að utan bætast sífellt í hóp- inn. Þriðja reglan er Karmel-reglan í Hafnarfírði, sem er ein af ströng- ustu reglum kaþólsku kirkjunnar. Fyrstar komu til landsins systur frá Hollandi árið 1939 en í mars 1984 komu 16 systur frá reglunni í Póll- andi. Að sögn príorinnu Elísabetar, hefur fjölgað í reglunni erlendis á sama tíma og fækkar í annars kon- ar reglum. Mikil fjölgun hefur verið í reglunni í Póllandi auk þess sem aðsókn hefur aukist í Bandaríkjun- um og Vestur-Evrópu. Þrjár sýstur hafa bæst í hópinn, frá Póllandi en þær eru allar á reynslutíma. Hám- arksfjöldi nunna í Karmelklaustri er 21, svo stutt er í að klaustrið í Hafnarfírði verði fullskipað en fleiri Karmelsystur hafa óskað inngöngu í klaustrið. Móðir Elísabet sagði vel hugsanlegt að bæta öðm klaustri við hérlendis. Það mætti hugsan- lega reisa á Norðurlandi. I Svíþjóð er Karmelklaustur sem í em systur frá Noregi, Svíþjóð og Danmörku. Aðalköliun systranna er bænin en þær reyna einnig að sjá fyrir sér með garðrækt og handavinnu. Klaustrið er lokað; systumar fara ekki út nema þær þurfí á læknis- þjónustu að halda og almenningi er ekki hleypt inn í þann hluta sem þær dveljast jafnan í. Hugsanlega munu þær þó koma út til að fagna Jóhannesi Páli páfa II, sem er vænt- anlegur til landsins á næsta ári. Það er þó háð því að hann bjóði þeim að fara út úr klaustrinu. Fjórar íslenskar nunnur Islensku nunnumar fjórar vom allar St. Jósefssystur. Sú sem fyrst íslenskra kvenna helgaði sig klaust- urlífí eftir siðaskipti var Steinunn Bjamadóttir. Hún var fædd að Vatnshomi í Skorradal árið 1863, dóttir Bjöms Eyvindssonar bónda og konu hans, Sólveigar Björns- dóttur. Að loknu burtfararprófi frá Kvennaskólanum í Reykjavík hélt hún til Bandaríkjanna til hjúkmnar- náms. Þar kynntist hún kaþólskri trú, sem varð til þess að hún gekk í reglu St. Jósefssystra og tók sér nunnunafnið María Hilda. Hún var send til Danmerkur og þar bjó hún lengst af en starfaði um skeið við St. Jósefsspítalann í Reykjavík. Systir Hilda þótti vinnusöm og vel verki farin. Hún lét eftir sig nokkr- ar eigur hérlendis. Stofnaði Björn bróðir hennar sjóð, svonefndan Steinunnararf árið 1922. Hann var afhentur Landsspítalanum og er enn til. Systir Hilda andaðist í Árós- um í Danmörku 1921. Næst var Halldóra Marteinsdótt- PERLA MARÍA THERESA TORFADÓTTIR NEMI Finn frid hjá Karmel- systrunum Klausturlíf á rétt á sér. Ég er alveg viss um að fyrr eða síðar mun íslensk kona ganga í klaustur," segir Perla María Theresa Torfadóttir, 14 ára grannskólanemi. Perla, sem er kaþólsk, dvelst oft um helgar í Karmel-klaustrinu í Hafnarfirði við bænir auk þess sem hún aðstoðar .systumar þar við verkin. „Ég fínn frið hjá þeim og þar fæ ég mitt trúarlega uppeldi. Til að verða nunna þarf fyrst og fremst köllunina. Ég er ekkert viss um að mín köllun sé að ganga í klaustur," segir Perla. Perla tók kaþólska trú þegar hún var 11 ára og um leið nafnið María Theresa. „Þetta var einfaldlega mín eigin hugdetta," segir hún en ekkert skyldmenna hennar er kaþólskt. Perla með yngri systkinum sínum; Fríðu og Ásgeiri. Árið áður kynntist hún Karmel-nunnunum fyrir tilviljun og fór þangað fyrst með vinkonum sínum, sem búa nú í Stykkishólmi. Þar fékk hún hugmyndina um að gerast kaþólsk. „Þegar ég sá þær fyrst bak við rimlana, vorkenndi ég þeim ofsalega. En nú skil ég köllun þeirra. Það var eitthvað sem togaði í xnig og ég sótti meira og meira til þeirra. Eg fer ég yfírleitt ein til þeirra en það kemur fyrir að vinkona mín fer með mér. Hún er lúterstrúar en sækist eftir því sama ogég.“ Karmelnunnur em innilokaðar og eyða langmestum tíma sínum í bænahald. Perla segir Karmel-regluna höfða meira til sín en aðrar reglur, t.d. St. Jósefsregluna, sem miðar fyrst og fremst að líknar- og kennslustörfum. „Mér finnst þægilegt að vera ein. Bænin og þögnin heilla mig meira en líknarstörf."

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.