Morgunblaðið - 11.01.1989, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 1989
Tilraunaeldi sæ-
snigla gengur vel
Ahugi fyrir að reisa eldisstöð á Reykhólum
TILRAUN með eldi sæsnigla í tilraunaeldisstöð Hafrannsóknar-
stofnunar í Grindavík hefur gengið vel og lofar mjög góðu að
sögn Ingvars Níelssonar verkfræðings. Hann hefur haft veg og
vanda af tilrauninni, og stendur að henni í samvinnu við ísal
og bandarískt eldisfyrirtæki, Abalone Unlimited, Inc. Ingvar
segir að komið hafi til tals að reisa eldisstöð á Reykhólum í
tengslum við Þörungaverksmiðjuna, og einnig hafí Fiskeldi
Grindavíkur áhuga á að koma upp eldisstöð á Reykjanesi.
Eitt þúsund sæsniglar voru
fluttir til landsins frá eldisstöð í
Kalifomíu í byijun september sl.,
og segir Ingvar að þeir hafi aðlag-
ast mjög vel þeim aðstæðum sem
þeim hafí verið búnar í tilraunaeld-
isstöð Hafrannsóknastofnunar.
„Dýrin eru alin í sjó úr borholum
sem hitaður er með jarðhita, og
éta þara sem þau hafa á allan
hátt vaxið og dafnað eðlilega af.
Þegar búið var að yfírstíga
ákveðna erfíðleika í sambandi við
flutning dýranna til landsins hafa
nær engin dauðsföll orðið," segir
Ingvar.
Stofnkostnaður við að reisa sér-
hæfða sniglaeldisstöð af lág-
marksstærð, og hægt væri að ala
í um eina milljón dýra á ári, er
áætlaður á bilinu 60-70 milljónir
króna.
„Milljón dýr gefa af sér tæplega
100 milljónir króna í veltu, en það
tekur tæplega flögur ár að ala
sniglana i fulla stærð, sem er um
100 millimetrar fyrir markað á
vesturströnd Bandaríkjanna og í
Japan. Ef hins vegar verður hægt
að fljúga með dýrin lifandi til Jap-
ans fæst þrefalt verð fyrir þau,
og sem stendur er allt útlit fyrir
að það verði hægt með Flying
Tigers flugfélaginu, en markaður
fyrir slíka vöm er þó takmarkað-
ur.“
Að sögn Ingvars verður innan
skamms farið að huga að því að
reisa eldisstöðvar fyrir sæsnigla,
og meðal annars hefði Fiskeldi
Grindavíkur lýst áhuga á slíkri
stöð á jarðhitasvæðinu á Reykja-
nesi. A Reykhólum væri einnig
fyrir hendi áhugi heimamanna á
að reisa eldisstöð, en afgangshiti
frá Þörungaverksmiðjunni mun
vera nægilegur fyrir eldisstöð fyr-
ir eina milljón dýra, auk þess sem
þaraöflunin er þegar fyrir hendi á
staðnum, og af þeim sökum ódýr-
ara að reka stöðina þar en annars
staðar á landinu. Þá segir Ingvar
að til greina komi að reisa sér-
staka klakstöð við álverið í
Straumsvík, sem gæti selt vænt-
anlegum eldisstöðvum hálfs árs
gömul dýr, sem búið væri að venja
á að éta þara.
„Hér er um töluvert mikið fjár-
magn að ræða sem þarf til fjárfest-
inga, og ég hef leitast við að fá
erlenda aðila til samstarfs. Þó er-
lendir aðilar kæmu til með að eiga
stöðvamar að nafninu til, þá tel
ég að hér sé um mjög þjóðhags-
lega hagkvæma hluti að ræða, þar
sem segja má að með þessu móti
verði hægt að flytja út þara fyrir
nálægt hundrað krónur hvert
kíló,“ segir Ingvar Níelsson.
Morgunblaðið/Sverrir
Steingrimur Einarsson, afgreiðslumaður i fískversluninni Sæbjörgu við Dunhaga, með bakka af
hrognum.
Fólk sólgíð í hrogn eftír jólaketið
„FÓLK er nyög sólgið i hrogn-
in eftir allt kjötmetið sem það
hefur kýlt í sig um jólin og þau
seljast gífurlega vel, líkt og
allur fískur," sagði Rafh Stef-
ánsson, verslunarstjóri físk-
verslunarinnar Sæbjargar við
Dunhaga.
Nú eru hrognin komin í físk-
verslanir og raunar sagði Rafn
að hann hefði fengið þau 19. des-
ember. „Ég man ekki eftir að
hafa fengið hrognin jafn snemma
þá áratugi sem ég hef verslað
með físk. Fólk trúði varla sínum
eigin augum og þorði tæpast að
kaupa hrognin. En það er svo sem
ekkert óeðlilegt við þetta, það er
allt orðið svo hlýtt í kringum okk-
ur og sjórinn heitur."
Rafn sagði að hrognin 'væru
nú sem fyrr á sama verði og ýsu-
flök með roði, eða 300 krónur
kílóið. „í fyrra var kílóið á 280
krónur, en nýlega hækkaði verðið
lítillega," sagði Rafn.
Grænfriðungar í Bandaríkjunum:
Ætla að mótmæla við 4 veit-
ingahúsakeðjur til viðbótar
Grænfriðungar í Bandaríkjun-
um hafá ákveðið að fjölga starfs-
fólki við herferðina gegn íslensk-
um fískafurðum þar í landi, og
ætla að hefja mótmæli gegn fíór-
um veitingahúsakeðjum til við-
bótar þeim, sem þegar hafa orð-
ið fyrir mótmælaaðgerðum.
Umboðsmaður Alþingis:
Herða þarf kröfiir til
starfs hlutafélagaskrár
Á síðasta ári fíallaði umboðsmað- hefiir hann skilað áliti um eitt
ur Alþingis um 3 mál sem hann þeirra. Er þar um að ræða til-
tók upp að eigin frumkvæði, og högun skráningar í hlutafélaga-
Leituðu manns sem
sat í fangageymslu
UMFANGSMIKIL leit var gerð
að manni um þrítugt á Kjalarnesi
aðfaranótt þriðjudags. Snemma
morguns uppgötvaðist að hann
hafði setið i fangageymslum
Reykjavíkurlögreglunnar frá þvi
um miðjan mánudag.
Ættingjar mannsins óttuðust um
manninn, sem saknað hafði verið frá
því á sunnudagskvöld. Þeir sneru sér
til rannsóknarlögréglu í Hafnarfirði
síðdegis á mánudag og báðu um að
svipast yrði um eftir honum. Að
sögn Eðvars Ólafssonar rannsóknar-
lögreglumanns var lögreglu í nær-
liggjandi umdæmum þá tilkynnt um
nafn mannsins og tegund og númer
bíls hans. Reykjavíkurlögregla fann
bílinn skömmu síðar á Álfsnesi á
Kjalamesi. Maðurinn var hvergi sjá-
anlegur en sporhundur rakti slóð
hans í átt að sjó. „Ferill mannsins
var ekki þannig að manni kæmi í
hug að leita hans í fangelsum og
það var ekki annað veijandi en að
heija strax leit þar sem bíllinn
fannst," sagði Eðvar.
Skömmu eftir miðnætti voru kall-
aðir út 80 björgunarsveita- og slysa-
vamafélagsmenn. Þrír bátar voru
látnir Ieita með ströndinni og varð-
skip kom til aðstoðar.
A sjöunda tímanum um morgun-
inn uppgötvaðist svo að maðurinn
hafði verið handtekinn af lögreglu,
fótgangandi og undir annarlegum
áhrifum, skammt frá þeim stað sem
bíllinn fannst síðar á. Vegna vakta-
skipta hjá lögreglunni uppgötvaðist
ekki hið sanna I málinu fyrr en sama
vakt, og staðið hafði að handtöku
mannsins og fangelsun, mætti að
nýju til starfa um morguninn. Að
sögn Jónasar Hallssonar, aðalvarð-
stjóra þeirrar vaktar, kom þá strax
í ljós hvers kyns var. „Fj’rir hand-
vömm eða mannleg mistök hafði
aldrei verið spurst fyrir um manninn
í fangageymslum," sagði Jónas.
skrá og birtingu þess sem skráð
heftir verið, en þar telur hann
að hertar kröfur þurfí að koma
til.
Hlutverk hlutafélagaskrár er
einkum tvíþætt, þ.e. að skrá vissar
upplýsingar um hlutafélög, sem
skylt er að skila til hlutafélaga-
skrárinnar, og að sjá um opinbera
birtingu á aðalefni þess, sem skrá-
sett hefur verið.
'í áliti sínu bendir umboðsmaður
Alþingis meðal annars á að
hlutafélagaskrá ber lagaskylda til
að ganga úr skugga um lögmæti
þess sem tilkynnt hefur verið. Varð-
andi tilkynningar um hlutafjár-
aukningu telur hann að hlutafé-
lagaskrá verði að ganga eftir skýr-
um yfirlýsingum félagsstjórna um
það með hvaða verðmætum hluta-
fláraukning sé greidd, og tilkynn-
ingu verði að fylgja örugg gögn um
verðmæti ef greiða á hlutafjár-
hækkun með öðru en peningum.
Þá telur umboðsmaður Alþingis að
ekki fái staðist sem almenn regla
að algjörlega sé byggt á þeim upp-
lýsingum sem tilkynning fyrirsvars-
manna hlutafélaga geymir varðandi
aukatilkynningar til hlutafélaga-
skrár. Telur hann að hlutafélaga-
skrá beri að ganga ríkar eftir sönn-
unargögnum og skýringum í því
sambandi, og kalla eftir þeim ef
þau fylgja ekki tilkynningu.
Að sögn Cambells Plowdens, sem
stjómar aðgerðum Grænfriðunga í
Bandaríkjunum gegn hvalveiðum
íslendinga, munu Grænfriðungar
hefla mótmælaaðgerðir við veit-
ingahús Merriottsamsteypunnar
sem selur m.a. matvæli til skóla og
flugstöðva, Tasty Freeze veitinga-
hús, Arthur Treacher’s veitingahús
sem nær eingöngu selja fískrétti,
og Red Lobster veitingahús.
Plowden sagði að verið væri að
heija nýja undirskriftaherferð, sem
einnig væri beint gegn Burger King
og Wendy’s, en þau fyrirtæki,
ásamt Long John Silver’s urðu
mest fyrir barðinu á mótmælum
Grænfriðunga á síðasta ári. Þá
verða mótmælagöngur skipulagðar
á næstunni í 8 borgum í Flórída.
Ekki er enn Ijóst hvenær mál-
flutningur hefst í máli Grænfrið-
unga gegn bandaríska viðskipta-
ráðuneytinu, en málið var höfðað
vegna þeirrar ákvörðunar viðskipta-
ráðuneytisins að beita ísland ekki
viðskiptaþvingunum þrátt fyrir
vísindahvalveiðar.
Dómari hefur enn ekki ákveðið
hvort orðið verður við kröfu Gre-
enpeace um að fá í hendur ákveðin
skjöl varðandi samkomulag
íslenskra og bandarískra stjóm-
valda, eða hvort tilteknir embættis-
menn verða kallaðir fyrir réttinn til
að bera vitni.
Greenpeace lagði þessa kröfu
fram fyrir nokkrum mánuðum, og
fyrir jól var bandarískum stjóm-
völdum gert að leggja fram svokall-
aða stjómarskýrslu, og þar á meðal
voru nokkur skjöl varðandi málið.
Hins vegar telja bandarísk stjóm-
völd önnur skjöl vera ríkisieyndar-
mál sem ekki sé hægt að opinbera,
og dómari mun ákveða hvort það
sé réttmætt.
Fundur Borgaraflokks:
Skiptar skoðanir um
stjórnarþátttöku
SKIPTAR skoðanir voru um við-
ræður um aðild Borgaraflokks-
ins að ríkisstjórn á opnum fúndi
í Reykj avíkurfélagi flokksins i
gærkvöldi.
„Fundurinn var mjög hreinskiptinn
og menn skiptust í hópa með og á
móti viðræðum um stjómarþátt-
töku. Þó virtist mér meirihlutinn
vera á móti viðræðum,“ sagði Ingi
Bjöm Albertsson, þingmaður Borg-
araflokksins.
Júlíus Sólnes, formaður flokks-
ins, var ekki sammála Inga Bimi
og taldi að meirihluti fundarmanna
hefði verið fylgjandi umræðum.
„Menn vilja auðvitað setja fram
ákveðnar kröfur í þeim umræðum
og þama var auðvitað líka að finna
menn sem gátu ekki hugsað sér að
ganga til liðs við stjómina," sagði
Júlíus. „Þó skiptar skoðanir séu í
flokknum þá óttast ég alls ekki að
til neins klofnings komi. Ef Borg-
araflokkurinn tekur þátt í rfkis-
stjóminni þá mun hann gera það
heill og óskiptur. Stjóm flokksins
og þingflokkur fjalla að sjálfsögðu
um málið og það gengur enginn
einn Borgaraflokksmaður til liðs við
stjómina."
Ingi Bjöm sagði, að fundarmenn
hefðu sumir harmað þá afstöðu
þingmanna Borgaraflokks að
g^reiða tekjuöflunarfrumvörpum
ríkisstjómarinnar atlcvæði sitt.
Hann tók í sama streng og Júlíus
og sagði að engin hætta væri á
klofningi í flokknum vegna um-
ræðna um stjómarsamstarf.