Morgunblaðið - 23.04.1989, Blaðsíða 20

20 C
MORGUNBLAÐIÐ MEIMNINGARSTRAUMAR sUNNLDAC LK 23. APRÍL 1989
Steingrímur
blæs eins og
hann eigi lífið að
leysa.
Ljósmynd/An Matthiasson
BLÚS/Tuifir blúsinn á íslandi?
Vinir Dóra
á Borginni
BLÚSINN lifir góðu lífi hér á
landi og hefur ekki lengi verið
önnur eins gróska í spila-
mennsku þegar hann er annars
vegar. Starfándi blússveitum
fjölgar sífellt, en ekki er langt
síðan Centaur var eina sveitin
sem lék blús opinberlega.
Vinir Dóra er ein hinna nýrri
sveita sem kom fyrst fram á
stærri tónleikum á Hótel íslandi
með John Mayall. Vinir Dóra er
laustengdur félagsskapur, sem í
eru um þessar
mundir Halldór
Bragason gítar-
leikari og söngv-
ari, Guðmundur
Pétursson gítar-
leikari, Andrea
Gylfadóttir
söngkona og
Þorleifur Guð-
jónsson bassaleikari, en eitthvað
er óljóst með trommuleikara sveit-
arinnar. Fyrir stuttu héldu vinir
Dóra blúskvöld á Hótel Borg og
fengu til liðs við sig ýmsa gesti.
Borgin var troðin fólki og
greinilegt að Vinir Dóra hafa náð
að vinna sér nafn. Sveitin er og
skemmtileg þó ekki sé prógram-
mið uppbyggt af nægri kost-
gæfni. Keyrslan er of samfelld og
menn þreytast fljótt, ef ekki sleg-
ið á léttari strengi á stundum.
Að þessu sinni lék Asgeir
Óskarsson á trommur af stakri
snilld og smekkvísi.
Fyrsti gesturinn var Bobby
Harrison, sem lék á trommur og
söng klassíska blúsa. Bobby var
í betra formi þetta kvöld en oft
áður og virtist áberandi afslapp-
aður. A eftir honum kom á svið
Steingrímur Guðmundsson, snjall
gítarleikari Langa Sela og Skugg-
anna. Steingrímur var ekki með
gítarinn með sér að þessu sinni
en blés í munnhörpu af mikilli fimi
og list. Nokkuð sem hann mætti
gera oftar, því hann er lítið síðri
munnhörpuleikari en gítarleikari.
Bubbi Morthens var þriðji gestur
kvöldins söng eina flóra blúsa með
Dóra og vinum hans. Það var
gaman að heyra hve rytmagrunn-
urinn var allur annar í lögunum
sem Bubbi söng, en í þeim lögum
sem komin voru og var það kær-
komin hvíld frá nær samfelldri
keyrslu allt frá upphafi tónleik-
anna. Greinilegt var að þeir Bubbi
og Guðmundur Pétursson gitar-
leikari sveitarinnar mögnuðu hvor
annan upp, því sjaldan hefur
Bubbi sungið blús af meir krafti
en þetta kvöld. Fjórði og næstsí-
ðasti gesturin var John Collins
„beint frá Bandaríkjunum".
Fyrsta lagið sem hann söng, The
Thrill is Gone, lag Roy Hawkins
sem B.B. King gerði ódauðlegt,
var tvímælalaust hápunktur
kvöldsins og réð þar mestu um
einkar snjall gítarleikur 'Guð- ■
mundar sem sýndi á sér sínar
bestu hliðar. Síðastur á gestalista
var Björgvin Gíslason, sem lék
með sveitinni tvo frumsamda
blúsa. Þeir blúsar voru nær því
að vera rokkfrasar sem tengdir
voru saman með liprum gítarleik.
Gaman var að sjá og heyra þá
Guðmund og Björgvin saman á
sviði, en enn betra hefði verið ef
þeir hefðu tekið fyrir eitthvert Iag
sem hefði gefið þeim báðum svigr-
úm til að sýna sitt besta.
Dagskránni þetta kvöld lokaði
svo Andrea Gylfadóttir sem syng-
ur jafnan með Vinum Dóra. Hún
hefur mjög góða rödd og vel ag-
aða, en tekur fyrir lítilvæga frasa
og tilgerðarlega sem skemmir fyr-
ir.
eftir Árno
Molthíasson
{
SÍCILD TÓNLIST/Verða menn aldrei ofgamlir til ab
syngja?
Svissneski tenórínn
Hugeus Cuénod syngur enn
LÝRÍSKI tenórinn frá Sviss, Hug-
eus Cuénod er nú á 87. aldursári
og enn í fullu fjöri ef marka má
grein sem ég rakst á í tímaritinu
Opera Now. Mér kemur það svo-
sem alls ekki á óvart, því minnis-
stæðir eru mér tónleikamir í Wig-
more Hall í London í júní í fyrra,
sem hann hélt í tilefni af 86 ára
afinæli sínu.
Aefnisskránni var m.a. Le mort
de Socrate, eftir Erik Satie, úr
Díalóg Platós, Eight Epitaphs eftir
Thoedore Chanler, samið sérstaklega
fyrir Cuénod árið 1937, og ennfrem-
ur var hann sögu-
maður í sögunni
um litla fílinn Ba-
bar eftir Jean de
Brunhoff sem Pou-
lenc samdi tónlist
við. Það var ótrú-
legt að sjá gamla
manninn sem var
hreinlega eins og
unglamb uppá sviði. Töfrandi og
ógleymanlegur.
„Eg er kannski alltaf svolítið of
seinn í þessu lífi,“ segir Cuénod
kæruleysislega. Hann bytjaði söng-
feril sinn sem kabarettsöngvari og
fór ekki út í klassíkina fyrr en um
þrítugt. Og hann var kominn yfir
áttrætt þegar hann debúteraði hjá
Metrópólitan-óperunni. í vor hefur
Hugeus Cuénod — töfr-
andi og ógleymanlegur.
Cuénod verið í Aldeburgh í Englandi
en þar heldur hann námskeið í
frönskum ljóða- og óperusöng, ásamt
belgísku sópransöngkonunni Suz-
anne Danco, við Britten-Pears
skólann. Þau hafa oft sungið saman
og m.a. er til hljóðritun með þeim í
L’enfant et les sortiléges eftir Ravel
undir stjórn Anserment. Um nám-
skeiðið segir Cuénod: „Danco sér um
tæknihliðina en ég um túlkunina, eða
svoleiðis á það víst að vera, en stund-
um eigum við það til að rífast útaf
nemendum og þá er garnan."
Eftir námskeiðið í Aldeburgh fer
Cuénod til Glyndeboume en þar hef-
ur hann oft sungið á óperuhátíðinni,
t.d. hlutverk Monsieur Taupe í
Capriccio eftir Strauss, Sellem í The
Rake’s Progress eftir Stravinsky, en
það hlutverk söng hann fyrst ’51,
og Monsieur Triquet í Eugene Oneg-
in eftir Tsjaikovský. Hann tekur að
vísu ekki þátt í óperuhátíðinni í ár
heldur er hann með tónleika 7. maí
nk. ásamt píanóleikaranum Julius
Drake og eru tónlejkamir hluti af
Brighton-hátíðinni. Á tónleikunum í
maí er eitthvað um sömu verk og
hann flutti i Wigmore Hall í fyrra
og m.a. L’Histoire de Babar, Le pet-
it éléphant eftir Francis Poulenc, sem
var góður vinur Cuénod. Við „tu-
uðum“ hvor annan. Hann spilaði á
píanóið fyrir mig á sunnudagskvöld-
um þegar ég söng við Polignacs."
Cuénod flytur einnig þriðja hlutann
um Sókrates eftir Satie. „Það er eig-
inlega ástríða,“ segir hann, „í stuttu
máli eru þetta hugsanir viturs manns
um dauðann. Hugsanir sem gætu
skelft einhvem, en áhrifin geta líka
verið ljóðræn."
Og fleiri góðar fréttir, Hugues
Cuénod syngur hlutverk M. Taupe á
Glyndebourne-hátíðinni árið 1990.
eftir Jóhönnu V.
Þórhallsdóttur
K VIKMYNDIR /Afhverju allar þessar
tvíburamyndir?
Tvöfold
ánægja í
jjórum
myndum
Þegar þetta er skrifað eru þrjár tvíburá-
myndir í gangi í kvikmyndahúsunum í
Reykjavík, ein til viðbótar var í bíó fyrir
skemmstu og eitt tvíburaleikrit er á fjöluni
Leikfélags Reykjavíkur. Fimm stykki í
einu.
Jeremy Irons2 í „Dead Ringers"; tvíbura-
myndir í tísku.
Hljómar eins og hressileg glasa-
frjóvgun. En tvíburamyndimar
eru ekki eineggja heldur eins ólíkar
hver annarri og hægt er að ímynda
sér; tvær em grínmyndir, „Big Busi-
ness“, sem sýnd
var í Bíóhöllinni, og
„Twins“, sem sýnd
er í Laugarásbíói,
ein er sálfræðilegur
hryllir, „Dead
Ringers", sem sýnd
er í Regnboganum
og ein er tilfinn-
ingalegt melódr-
ama, „Nicky og Gino“, líka í Regn-
boganum. Þú getur setið í bíó í heil-
an dag og ekkert séð nema tvíbura-
myndir.
Svona koma þær oft í hópum að
vestan. „Dead Ringers” Davids Cron-
enbergs stendur uppúr. Það er ein-
staklega mögnuð og andlega þrúg-
andi hrollvekja sem öll gerist á sál-
fræðilega sviðinu og smýgur í gegn-
um vitundina eins og kaldur skurð-
hnífur. Hún nýtur góðs af drunga-
legu andrúmslofti sem Cronenberg
skapar af snilld og stórkostlegum
leik Jeromy Irons í hlutverkum
tvíburabræðra sem eru snillingar í
fijósemisaðgerðum en hin sterku og
dularfullu bræðrabönd taka að rofna
og þeir stefna í tortímingu þegar sá
veiklyndari verður ástfanginn af ein-
um sjúklingnum þeirra og tekur að
fjarlægjast tvíbura sinn. Ohugnaður-
inn liggur í stigmagnandi, einkar
nákvæmri og hrottalegri lýsingu á
Ieið tvíburanna í glötun og þeim
hryllilegu áhrifum sem hugsanlegur
aðskilnaður hefur á sálarlíf hvors um
sig.
Aðskilnaður er nokkuð sem Danny
DeVito og Arnold Schwarzenegger
eru aldir upp við í gamanmyndinni
„Twins" enda má ekki á milli sjá
hvor er ólíkari hinum þegar þeir hitt-
ast. Þetta er léttklikkuð Ivan Reit-
man-gamanmynd sem hefur ekki
margt annað sér til ágætis en þessa
frábæru hugmynd að láta vöðvafjal-
lið og fitubolluna leika tvíbura. Það
er besti brandarinn og alltof oft sá
eini í mynd sem er aldrei meira en
brosleg þó hún sé sólrík og indæl frá
upphafi til enda.
Það sama má segja um „Big Busi-
ness“ með grínleikkonunum Bette
Midler og Lily Tomlin undir leik-
stjórn Jim Abrahams úr ZAZ-geng-
inu (Zucker + Abrahams + Zucker=
„Airplane"). Það er eina tvíbura-
systramyndin hingað til og er haldið
uppi af stórkostlegum grínleik þeirra
Tomlin og Bette sérstaklega.
Sú tvíburamynd sem minnst hefur
borið á er „Nicky og Gino“. Hún er
eins tilfinningarík og Regnmaðurinn
hans Dustins Hoffmans er tilfinn-
ingalaus og segir líka frá aðskilnaði
tveggja bræðra, sem Tom Hulce og
Ray Liotta leika frábærlega, en ann-
ar þeirra er vangefinn og ber allar
sínar miklu tilfinningar og barnalegu
gleði utan á sér.
En af hveiju tvíburamyndir? Hluti
svarsins liggur í möguleikanum sem
þær hafa uppá að bjóða. Þessar fjór-
ar fara allan skalann frá þekkilegri
grínmynd til misskilningsfarsa, frá
tilfinningadrama til hrollvekju og
þær kanna í leiðinni á misalvarlegan
hátt (Cronenberg gerir það best)
eðli tvíbura og þau ósýnilegu sálrænu
og tilfinningalegu tengsl sem á milli
þeirra eru. Fólk er forvitið um tvíbura
og ánægjan er tvöföld á hvíta tjald-
inu.
eftir Arnold
Indriðason